مناسبات متقابل حقوق بین الملل بشردوستانه و حقوق بین الملل کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها

==چکیده==

حقوق بشردوستانه و حقوق بین الملل کیفری دو نظام حقوقی به هم پیوسته و مکمل یکدیگرند؛ هر دو نظام حقوقی در ابعاد شکلی و ماهوی دارای همبستگی و پیوستگی متقابل و مکمل یکدیگر هستند. این دو نظام حقوقی به موازات یکدیگر چرخه ای از تاریخ و تحولات گوناگون را سپری، و تمرکز دو نظام حقوقی بر حمایت از انسان و کرامت انسانی استوار است؛ به گفته ای کرامت انسانی حلقه ی اشتراک دو نظام حقوقی است، و این دو نظام حقوقی سبب رشد و توسعه ی یکدیگر می شوند. حقوق بین الملل کیفری ضامن اجرای مقررات حقوق بشر و قواعد حقوق بشردوستانه است. همچنین، نقش آن بر توسعه ی حقوق بشردوستانه ازآن جهت است که منجر به توسعه، پالایش، و ابهام زدایی از حقوق بشردوستانه، و سبب تفسیر حجم قابل توجهی از قواعد ماهوی حقوق بشردوستانه شده است؛ ولی حوزه ی حقوق بشردوستانه مهیاکننده و تامین کننده ی بنیادی برخی مسایل ماهوی حقوق بین الملل کیفری درباره جرایم جنگی است. مقوله ی جرایم جنگی و مصادیق آن نخست در حقوق بشردوستانه تعریف، و سپس در حقوق بین الملل کیفری مورد تصریح و جرم انگاری جهت تضمین موثر قرارگرفته است. از طرفی، حقوق بین الملل کیفری بیش تر نیازمند حوزه ی حقوق بشردوستانه است؛ یعنی اساسنامه های محاکمِ کیفری بین المللی به کنوانسیون های بشردوستانه نیاز دارند، و یکدیگر را تغذیه و تقویت می کنند. مناسباتِ میان حقوق بشردوستانه و حقوق بین الملل کیفری عموم و خصوص مِن وجه است، بدین روال که قواعد حقوق بین الملل کیفری ضامن اجرای برخی از قواعد حقوق بشردوستانه است، گرچه حقوق بشردوستانه قواعد دیگری هم دارد که در حوزه ی حقوق بین الملل کیفری قرار نمی گیرند. بنابراین، قلمرو حقوق بشردوستانه گسترده تر و دربرگیرنده قواعدی است که نقض شدید مهم ترین آن ها پای حقوق بین الملل کیفری را به میان می کشد. دست یافته پژوهش حاضر ازاین قرار است که حقوق بشردوستانه و حقوق بین الملل کیفری بیشتر رابطه ی همکنشی دارند تا تزاحم یا رودرویی، ضمانت اجرای کیفری بین المللی بخشی از نظام اجرایی حقوق بشردوستانه است و بخش ماهوی بزرگی از حقوق بین الملل کیفری، وابسته به قواعد حقوق بشردوستانه می باشد. در این راستا، هر دو نظام حقوقی دارای ابعاد اشتراک و افتراق از حیث مسایلِ شکلی و ماهوی، و دارای تعاملات و چالش هایی هستند که همه ی این ابعاد اشتراک، افتراق و تعاملات و چالش ها در یافته های پژوهش حاضر، سبب توسعه و تحولِ دو نظام حقوقی گردیده، و در پایان دست آویز چشم انداز توسعه و تحولِ دو نظام از سوی دیگر نهادهای ملل متحد و سازمان های غیردولتی، در حمایت از غیر نظامیان اعم از انسانی و غیر انسانی، و قربانیان در جنگ به طور مستقیم و غیر مستقیم شده است.