ماده ۵۸۳ قانون تجارت: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۵۸۲ قانون تجارت]]
* [[ماده ۵۸۴ قانون تجارت]]
* [[ماده ۲۲۰ قانون تجارت]]
* [[ماده ۲۲۰ قانون تجارت]]


خط ۱۰: خط ۱۱:
اگرچه در عالم حقوق شخصیت که به معنای دارا شدن حق و تکلیف است، خصیصه ای انسانی تلقی شده است، اما در برخی موارد قانونگذاران در راستای برخی از مصالح، چنین خصیصه ای را برای مال یا اموال یا گروهی از انسان ها نیز در نظر می گیرند. به این ویژگی شخصیت حقوقی گفته می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون تجارت در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادستان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4244628|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=دمیرچیلی|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=حاتمی|نام۳=محسن|نام خانوادگی۳=قرایی|چاپ=14}}</ref>
اگرچه در عالم حقوق شخصیت که به معنای دارا شدن حق و تکلیف است، خصیصه ای انسانی تلقی شده است، اما در برخی موارد قانونگذاران در راستای برخی از مصالح، چنین خصیصه ای را برای مال یا اموال یا گروهی از انسان ها نیز در نظر می گیرند. به این ویژگی شخصیت حقوقی گفته می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون تجارت در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادستان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4244628|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=دمیرچیلی|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=حاتمی|نام۳=محسن|نام خانوادگی۳=قرایی|چاپ=14}}</ref>


== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
== فلسفه و مبانی نظری ==
گاه مصالح و نیاز های اجتماعی ویژه ای اقتضا می کند که برای جمعی از افراد انسانی، حقوق و تکالیفی در نظر گرفته شود. این تکالیف فرضی نبوده و مولود آن را مصالح و نیاز هایی ویژه ای دانسته اند که باعث شکلگیری مفهومی به نام شخصیت حقوقی می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مقدمه عمومی علم حقوق|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2963000|صفحه=|نام۱=مجمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=6}}</ref>
گاه مصالح و نیاز های اجتماعی ویژه ای اقتضا می کند که برای جمعی از افراد انسانی، حقوق و تکالیفی در نظر گرفته شود. این تکالیف فرضی نبوده و مولود آن را مصالح و نیاز هایی ویژه ای دانسته اند که باعث شکلگیری مفهومی به نام شخصیت حقوقی می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مقدمه عمومی علم حقوق|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2963000|صفحه=|نام۱=مجمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=6}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
مقصود از دارا بودن شخصیت حقوقی آن است که شرکت صلاحیت دارا شدن حقوق و تکالیف و نیز اجرای آن ها را دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد اول) (شرکت های تجاری) (کلیات، شرکت های اشخاص و شرکت با مسئولیت محدود)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2884536|صفحه=|نام۱=ربیعا|نام خانوادگی۱=اسکینی|چاپ=15}}</ref>شخصیت حقوقی شرکت های تجاری را مشروط بر این دانسته اند که طبق تشریفات قانونی به ثبت رسیده باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات تحولات حقوق خصوصی|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1479916|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref>در این صورت باید برای شرکت های تجارتی شخصیت حقوقی مستقلی از شخصیت شرکاء قایل بود. همین امر را باید از وجوه تمایز شرکت مدنی از شرکت تجاری دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1467056|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=3}}</ref> لذا گروهی از نویسندگان به این نکته تأکید کرده اند که نمی توان برای شرکت تجاری در شرف تأسیس شخصیت حقوقی قایل شد. حتی نمی توان بر خلاف نظر گروهی دیگر از نویسندگان حالتی جنینی برای آن پنداشت. چرا که شرکت در این زمان امکانات و اختیارات حقوقی یک شرکت جاری را ندارد و هنوز مؤسسین شرکت مسئول امور شرکت تلقی می شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال بیست و هفتم شماره 132 پاییز 1354|ترجمه=|جلد=|سال=1354|ناشر=کانون وکلای دادگستری مرکز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1412848|صفحه=|نام۱=کانون وکلای دادگستری مرکز|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>چرا که شرکت تجاری مشروط بر اینکه مطابق مقررات به ثبت برسد دارای شخصیت حقوقی تلقی می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی  شماره 51 مرداد و شهریور 1384|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1926740|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> اما به باور گروهی از حقوقدانان، شرکت های تجارتی به محض تشکیل و حتی بدون نیاز به ثبت در مرجعی معین، دارای شخصیت حقوقی می شودند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون تجارت در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادستان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4244632|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=دمیرچیلی|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=حاتمی|نام۳=محسن|نام خانوادگی۳=قرایی|چاپ=14}}</ref> در واقع همانطور که گرفتن شناسنامه موجب به دنیا آمد طفل نمی شود، ثبت شرکت تازه تأسیس نیز مولد شخصیت حقوقی نبوده و صرفاً مؤید وجود شرکت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد دوم) (شرکت سهامی عام، شرکت سهامی خاص، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت مختلط غیرسهامی، شرکت مختلط سهامی، شرکت تعاونی، تصفیه امور شرکت ها، ثبت شرکت ها)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1882768|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=ستوده تهرانی|چاپ=20}}</ref> لذا شرکت هایی که به ثبت نرسیده باشند نیز در عمل وجود داشته و دارای شخصیت حقوقی هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد اول) (شرکت های تجاری) (کلیات، شرکت های اشخاص و شرکت با مسئولیت محدود)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2884536|صفحه=|نام۱=ربیعا|نام خانوادگی۱=اسکینی|چاپ=15}}</ref> شخصیت حقوقی شرکت دارای ثبات بوده و با تغییر نوع شرکت یا موضوع آن یا حتی انحلال شرکت از بین نمی رود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون تجارت در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادستان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4244660|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=دمیرچیلی|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=حاتمی|نام۳=محسن|نام خانوادگی۳=قرایی|چاپ=14}}</ref>
مقصود از دارا بودن شخصیت حقوقی آن است که شرکت صلاحیت دارا شدن حقوق و تکالیف و نیز اجرای آن ها را دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد اول) (شرکت های تجاری) (کلیات، شرکت های اشخاص و شرکت با مسئولیت محدود)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2884536|صفحه=|نام۱=ربیعا|نام خانوادگی۱=اسکینی|چاپ=15}}</ref>شخصیت حقوقی شرکت های تجاری را مشروط بر این دانسته اند که طبق تشریفات قانونی به ثبت رسیده باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات تحولات حقوق خصوصی|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1479916|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref>در این صورت باید برای شرکت های تجارتی شخصیت حقوقی مستقلی از شخصیت شرکاء قایل بود. همین امر را باید از وجوه تمایز شرکت مدنی از شرکت تجاری دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1467056|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=3}}</ref> لذا گروهی از نویسندگان به این نکته تأکید کرده اند که نمی توان برای شرکت تجاری در شرف تأسیس شخصیت حقوقی قایل شد. حتی نمی توان بر خلاف نظر گروهی دیگر از نویسندگان حالتی جنینی برای آن پنداشت. چرا که شرکت در این زمان امکانات و اختیارات حقوقی یک شرکت جاری را ندارد و هنوز مؤسسین شرکت مسئول امور شرکت تلقی می شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال بیست و هفتم شماره 132 پاییز 1354|ترجمه=|جلد=|سال=1354|ناشر=کانون وکلای دادگستری مرکز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1412848|صفحه=|نام۱=کانون وکلای دادگستری مرکز|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>چرا که شرکت تجاری مشروط بر اینکه مطابق مقررات به ثبت برسد دارای شخصیت حقوقی تلقی می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی  شماره 51 مرداد و شهریور 1384|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1926740|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> اما به باور گروهی از حقوقدانان، شرکت های تجارتی به محض تشکیل و حتی بدون نیاز به ثبت در مرجعی معین، دارای شخصیت حقوقی می شودند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون تجارت در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادستان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4244632|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=دمیرچیلی|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=حاتمی|نام۳=محسن|نام خانوادگی۳=قرایی|چاپ=14}}</ref> در واقع همانطور که گرفتن شناسنامه موجب به دنیا آمد طفل نمی شود، ثبت شرکت تازه تأسیس نیز مولد شخصیت حقوقی نبوده و صرفاً مؤید وجود شرکت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد دوم) (شرکت سهامی عام، شرکت سهامی خاص، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت مختلط غیرسهامی، شرکت مختلط سهامی، شرکت تعاونی، تصفیه امور شرکت ها، ثبت شرکت ها)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1882768|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=ستوده تهرانی|چاپ=20}}</ref> لذا شرکت هایی که به ثبت نرسیده باشند نیز در عمل وجود داشته و دارای شخصیت حقوقی هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد اول) (شرکت های تجاری) (کلیات، شرکت های اشخاص و شرکت با مسئولیت محدود)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2884536|صفحه=|نام۱=ربیعا|نام خانوادگی۱=اسکینی|چاپ=15}}</ref> شخصیت حقوقی شرکت دارای ثبات بوده و با تغییر نوع شرکت یا موضوع آن یا حتی انحلال شرکت از بین نمی رود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون تجارت در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=دادستان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4244660|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=دمیرچیلی|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=حاتمی|نام۳=محسن|نام خانوادگی۳=قرایی|چاپ=14}}</ref>


همچنین پیش بینی وجود شخصیت حقوقی برای شرکت موجب می شود صدور حکم ورشکستگی از تاریخ احراز شخصیت حقوقی این شرکت ها امکان پذیر شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2265928|صفحه=|نام۱=ربیعا|نام خانوادگی۱=اسکینی|چاپ=13}}</ref>
همچنین پیش بینی وجود شخصیت حقوقی برای شرکت موجب می شود صدور حکم ورشکستگی از تاریخ احراز شخصیت حقوقی این شرکت ها امکان پذیر شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2265928|صفحه=|نام۱=ربیعا|نام خانوادگی۱=اسکینی|چاپ=13}}</ref>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# شرکت‌های تجاری ذکر شده در قانون تجارت، شخصیت حقوقی دارند.
# اعطای شخصیت حقوقی به شرکت‌های تجاری به معنای داشتن حقوق و تعهدات مستقل از اعضای شرکت است.
# وجود شخصیت حقوقی به شرکت‌ها امکان می‌دهد که به نام خود در مراجع قضایی طرح دعوی یا از خود دفاع کنند.
# داشتن شخصیت حقوقی به شرکت‌ها اجازه می‌دهد که به نام خود قرارداد عقد کرده و معاملات انجام دهند.
# شخصیت حقوقی شرکت‌ها به محض تشکیل، و بر اساس مقررات قانونی مربوط، محقق می‌شود.
# شرکت‌های تجاری با داشتن شخصیت حقوقی، می‌توانند دارایی مستقل از سهامداران یا اعضای خود داشته باشند.
== پایان نامه و رساله های مرتبط ==
* [[زمان آغاز شخصیت حقوقی شرکتهای تجاری در حقوق ایران]]


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
* [[تأمّلی بر توثیق سهام در شرکت های سهامی]]
* [[تأمّلی بر توثیق سهام در شرکت های سهامی]]
* [[گسترش قلمرو داوری در پرتو نظریه اصیل واقعی و مطالعه تطبیقی با حقوق ایران]]
* [[گسترش قلمرو داوری در پرتو نظریه اصیل واقعی و مطالعه تطبیقی با حقوق ایران]]
* [[تحلیلی در خصوص قابلیت طرح دعوای مستقیم سهامداران برای ‏مطالبۀ زیان بازتابی؛ مطالعۀ تطبیقی در نظام حقوقی انگلستان و ‏ایران]]
* [[تحلیلی در خصوص قابلیت طرح دعوای مستقیم سهامداران برای ‏مطالبۀ زیان بازتابی؛ مطالعۀ تطبیقی در نظام حقوقی انگلستان و ‏ایران]]
* [[حقوق‌شناسی و بررسی نظام حقوقی حاکم بر ثبت شرکت]]
* [[حقوق‌شناسی و بررسی نظام حقوقی حاکم بر ثبت شرکت]]
* [[دانشگاه آزاد اسلامی: مؤسسه عمومی یا خصوصی؟]]
* [[دانشگاه آزاد اسلامی: مؤسسه عمومی یا خصوصی؟]]
خط ۳۴: خط ۴۶:
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{مواد قانون تجارت}}
{{مواد قانون تجارت}}
[[رده:شخصیت حقوقی]]
[[رده:شخصیت حقوقی]]
[[رده:اشخاص حقوقی]]
[[رده:اشخاص حقوقی]]
== رویه های قضایی ==
* [[نظریه شماره 7/98/1216 مورخ 1398/08/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/98/1178 مورخ 1398/12/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]

منوی ناوبری