۳۴٬۰۵۳
ویرایش
ماده ۵۱۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (added Category:قوه قاهره using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
هرگاه در اثر علل قهری مانند سیل و زلزله مانعی به وجود آید و موجب آسیب گردد، هیچ کس ضامن نیست، گرچه شخص یا اشخاصی تمکن برطرف کردن آنها را داشته باشند و اگر سیل یا مانند آن، چیزی را به همراه آورد ولکن کسی آن را جایی نامناسب مانند جای اول یا در جای بدتری قرار دهد که موجب آسیب شود، عهده دار دیه است و اگر آن را از جای نامناسب بردارد و در جهت مصلحت عابران در جای | هرگاه در اثر [[قوه قاهره|علل قهری]] مانند سیل و زلزله مانعی به وجود آید و موجب [[آسیب]] گردد، هیچ کس [[مسئولیت کیفری|ضامن]] نیست، گرچه شخص یا اشخاصی تمکن برطرف کردن آنها را داشته باشند و اگر سیل یا مانند آن، چیزی را به همراه آورد ولکن کسی آن را جایی نامناسب مانند جای اول یا در جای بدتری قرار دهد که موجب آسیب شود، عهده دار [[دیه]] است و اگر آن را از جای نامناسب بردارد و در جهت مصلحت عابران در جای مناسب تری قرار دهد ضامن نیست. | ||
تبصره 1 ـ هرگاه مانع مزبور توسط شخصی به وجود آمده باشد تغییردهنده وضعیت به حالت مناسب تر نیز ضامن نیست. | |||
تبصره 2 ـ افراد یا دستگاه هایی که مسؤولیت اصلاح یا رفع آثار این گونه حوادث را برعهده دارند، در صورت [[تقصیر]] یا [[قصور]] قابل استناد در انجام وظیفه، ضامن می باشند. | |||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
سابقاً ماده 343 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370) در این خصوص وضع شده بود.834780 | سابقاً [[ماده 343 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370|ماده 343 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود.834780 | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
این ماده در | این ماده در خصوص سه نوع عمل، حکم تعیین نموده است: | ||
1- عمل احسانی غیر ضمانی | 1- عمل احسانی غیر ضمانی | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۷: | ||
3- عمل غیر احسانی ضمانی 2043424 | 3- عمل غیر احسانی ضمانی 2043424 | ||
بر اساس این | بر اساس این ماده، هرگاه چیزی در اثر حادثه ای نظیر سیل، سبب لغزش یا هلاکت شود، هیچکس مسئول نیست، حتی اگر شخصی بتواند آن را به مکان مناسبتری ببرد، زیرا ایجاد [[تسبیب|سبب]] [[جنایت]]، [[عرف|عرفا]] صادق بر این فرد نیست،4839400همچنین اگر آن شیء، توسط شخصی جابجا شود تا ایمنی رهگذران بهتر تأمین گردد، با توجه به این که عنوان [[قاعده احسان|محسن]] بر این فرد صادق خواهد بود، نمی توان او را ضامن دانست.4839448 گروهی معتقدند اگر عوامل دیگری همچون حمله یک حیوان همراه با رفتار جانی، منجر به وقوع جنایت شوند، باید فقط نیمی از دیه از وی مطالبه گردد.357492 همچنین اگر فرد سبب جنایت، ضمن رعایت مصلحت دیگران، قادر به جلوگیری از [[تلف]] باشد ولی اقدامی نکند، ضامن است، در غیر این صورت، صرف لزوم رعایت مصلحت، موجب عدم ضمان است.727020 شرط دیگر عدم ضمان در این ماده، آن است که برطرف نمودن مانع از وظایف فرد نباشد، در غیر اینصورت مسئول خواهد بود.1425144همچنین اقدامی که به مصلحت عابران انجام میشود نباید همراه با ارتکاب [[تقصیر]] باشد.4841268 | ||
حکم این ماده را عده ای منحصر به مواردی دانسته اند که عوامل طبیعی منجر به وقوع حادثه ای شده باشند و عوامل غیر طبیعی را داخل در این ماده نمی دانند.711896 | حکم این ماده را عده ای منحصر به مواردی دانسته اند که عوامل طبیعی منجر به وقوع حادثه ای شده باشند و عوامل غیر طبیعی را داخل در این ماده نمی دانند.711896 | ||
| خط ۱۹: | خط ۲۳: | ||
در ادامه ماده به این مساله اشاره شده است که اگر چیزی در اثر حادثه ای طبیعی در مکانی نامناسب قرار بگیرد و شخصی آن را برداشته و در مکانی قرار دهد که از حیث خطر آفرین بودن نظیر همان محل سابق باشد، ضامن است.4841532 | در ادامه ماده به این مساله اشاره شده است که اگر چیزی در اثر حادثه ای طبیعی در مکانی نامناسب قرار بگیرد و شخصی آن را برداشته و در مکانی قرار دهد که از حیث خطر آفرین بودن نظیر همان محل سابق باشد، ضامن است.4841532 | ||
== | == مطالعات فقهی == | ||
=== مستندات فقهی === | |||
عده ای، عدم مسئولیت در این ماده را مستند به [[قاعده احسان]] دانسته اند.4841636 | |||
== | === سوابق فقهی === | ||
برخی از فقها بیان نموده اند که اگر شخصی سنگی را در مکانی مساوی یا نامناسب تر از مکان اول قرار داده باشد، ضامن [[صدمه|صدمات]] ناشی از این اقدام خواهد بود.4839420 برخی از فقها در کتب خود متعرض این نظر شده اند.711892 | |||
== مصادیق و نمونه ها == | == مصادیق و نمونه ها == | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۷: | ||
[[ماده واحده قانون مجازات خودداری از کمک به مصدومین و رفع خطرات جانی (مصوب 1354)]] 4841496 | [[ماده واحده قانون مجازات خودداری از کمک به مصدومین و رفع خطرات جانی (مصوب 1354)]] 4841496 | ||
== منابع == | |||
[[رده:رفرنس]] | [[رده:رفرنس]] | ||
[[رده:دیات]] | [[رده:دیات]] | ||
[[رده:موجبات ضمان]] | [[رده:موجبات ضمان]] | ||
[[رده:قوه قاهره]] | [[رده:قوه قاهره]] | ||