ماده ۳۰۱ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

* {{زیتونی|[[ماده ۳۰۰ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}

* {{زیتونی|[[ماده ۳۰۲ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۳۰۰ قانون مدنی]]

[[ماده ۳۰۳ قانون مدنی]]

== مطالعات تطبیقی ==

قاعده «[[قاعده دارا شدن غیرعادلانه|دارا شدن غیرعادلانه]]» یا «استفاده بلاجهت»، ریشه در حقوق قدیم روم دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=گزیده‌ای از پایان‌نامه‌های علمی در زمینه حقوق مدنی (جلد پنجم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=594428|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>  

دریافت من غیر حق مذکور در ماده صدرالذکر در ماده 1-1302 قانون مدنی جدید فرانسه نیز تصریح گردیده است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1401|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6712916|صفحه=|نام۱=سیامک|نام خانوادگی۱=پاکباز|چاپ=1}}</ref>

با توجه به اینکه ایفا کننده ناروا، حق دارد [[مال|مالی]] را که [[تأدیه]] نموده؛ مطالبه نماید؛ لذا برای شخصی که مال مزبور را، به ناحق دریافت نموده؛ [[تعهد]] به [[رد مال|رد]] آن به صاحبش به وجود می‌آید<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی وقایع حقوقی (مسئولیت مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2576664|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=8}}</ref> و قانونگذار در این ماده، به صراحت، حکم به [[مسئولیت|ضمان]] شخص غیرمحق نموده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مسئولیت مدنی و جبران ها|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1117032|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=ره پیک|چاپ=12}}</ref>

گفتنی است این ماده و [[ماده ۳۰۲ قانون مدنی|ماده بعد]]، تا حدی، دلالت بر مشروع بودن [[سرقفلی]] دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق (نظریه عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2974476|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=3}}</ref>

اگر [[مضمون عنه|مضمونٌ عنه]]، بر خلاف حقیقت، و به تصور اینکه [[مدیون|بدهکار]] است؛ مالی را به [[ضامن]] بپردازد؛ در این صورت ضامن، ملزم به استرداد مال مزبور به وی خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال هفتم شماره 4 شماره مسلسل 43 مرداد و شهریور 1334|ترجمه=|جلد=|سال=1334|ناشر=کانون وکلای دادگستری مرکز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1522412|صفحه=|نام۱=کانون وکلای دادگستری مرکز|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>

{{هوش مصنوعی (ماده)}}

# دریافت چیزی که فرد مستحق آن نبوده است، چه به عمد و چه به اشتباه، الزام به بازگرداندن آن به مالک اصلی را ایجاد می‌کند.

# تاکید بر لزوم استرداد مال به مالک اصلی در برخورد با دریافت ناحق مال.

# ماده به اصل مالکیت و لزوم احترام به آن در قوانین مدنی اشاره دارد.

== رویه های قضایی ==

* [[رای دادگاه درباره شرط استرداد وجه واریزی به حساب صرافی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۱۰۶۴)]]

* [[نظریه شماره 7/1400/815 مورخ 1400/11/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره خسارت برداشت غیرقانونی وجه توسط بانک]]

* [[رای دادگاه درباره استرداد ثمن پیش از اثبات بطلان یا فسخ بیع (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۱۱۱۴)]]

== مقالات مرتبط ==

* [[نظام مسئولیت مدنی در قانون مدنی ایران و فقه امامیه (خلأ قانون مدنی در زمینه مسئولیت مدنی)]]

* [[قانون مدنی یا فقه فارسی: جستاری در منابع و ساختار قانون مدنی ایران]]

* [[بازخوانی وضعیت حقوقی اَیادی غیرِعدوان بر مال غیر]]

== منابع ==

{{پانویس|۲}}

[[رده:الزامات خارج از قرارداد]]

[[رده:عقود و معاملات و الزامات]]