ماده ۹۰۳ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
ابرابزار
(صفحه‌ای تازه حاوی «فرض دو وارث ثلث ترکه است: ۱- مادر متوفی در صورتی که میت اولاد و اخوه نداشته با...» ایجاد کرد)
 
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
فرض دو وارث ثلث ترکه است:
فرض دو وارث ثلث ترکه است:


۱- مادر متوفی در صورتی که میت اولاد و اخوه نداشته باشد؛
# مادر متوفی در صورتی که میت اولاد و اخوه نداشته باشد.
 
# کلاله امی در صورتی که بیش از یکی باشد.
۲- کلاله امی در صورتی که بیش از یکی باشد.
 
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
کلاله عبارت است از خواهر و برادر متوفی.(891638)
کلاله عبارت است از خواهر و برادر متوفی. (۸۹۱۶۳۸)


به شخصی ماده که انسان، از نطفه او به وجودآید؛ مادر گویند.(85057)
به شخصی ماده که انسان، از نطفه او به وجودآید؛ مادر گویند. (۸۵۰۵۷)


کلاله امی یعنی اقربایی که انسان، از جانب مادر، به آنها منتسب است.(778030)
کلاله امی یعنی اقربایی که انسان، از جانب مادر، به آنها منتسب است. (۷۷۸۰۳۰)


== پیشینه ==
== پیشینه ==
در حقوق فرانسه، مادر، درصورت وجود فرزند برای متوفی، از وی ارث نمی برد.(402669)
در حقوق فرانسه، مادر، درصورت وجود فرزند برای متوفی، از وی ارث نمی‌برد. (۴۰۲۶۶۹)


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
هرگاه وراث متوفی، منحصر به دو یا چند خواهر ابوینی و چند خواهر امی باشد؛ دو ثلث ترکه به خواهران ابوینی، و مابقی به خواهران امی او رسیده؛ و چیزی اضافه نمی آید.(361770) (38911) و درصورتیکه متوفی دارای یک خواهر امی و دو برادر امی و جد و جده امی باشد؛ فرض همه آنها باهم، ثلث ترکه است.(38754) (38846) (271318) لیکن درصورت تعدد کلاله امی، اناث مساوی با ذکور، ارث می برند.(38856)
هرگاه وراث متوفی، منحصر به دو یا چند خواهر ابوینی و چند خواهر امی باشد؛ دو ثلث ترکه به خواهران ابوینی، و مابقی به خواهران امی او رسیده؛ و چیزی اضافه نمی‌آید. (۳۶۱۷۷۰) (۳۸۹۱۱) و درصورتیکه متوفی دارای یک خواهر امی و دو برادر امی و جد و جده امی باشد؛ فرض همه آنها باهم، ثلث ترکه است. (۳۸۷۵۴) (۳۸۸۴۶) (۲۷۱۳۱۸) لیکن درصورت تعدد کلاله امی، اناث مساوی با ذکور، ارث می‌برند. (۳۸۸۵۶)


== مستندات فقهی ==
== مستندات فقهی ==
آیه 12 سوره نساء " وَلَکُمْ نِصْفُ مَا تَرَکَ أَزْوَاجُکُمْ إِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُنَّ وَلَدٌ فَإِنْ کَانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَکُمُ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکْنَ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصِینَ بِهَا أَوْ دَیْنٍ وَلَهُنَّ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکْتُمْ إِنْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ وَلَدٌ فَإِنْ کَانَ لَکُمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمَّا تَرَکْتُمْ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ تُوصُونَ بِهَا أَوْ دَیْنٍ وَإِنْ کَانَ رَجُلٌ یُورَثُ کَلالَةً أَوِ امْرَأَةٌ وَلَهُ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِکُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ فَإِنْ کَانُوا أَکْثَرَ مِنْ ذَلِکَ فَهُمْ شُرَکَاءُ فِی الثُّلُثِ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصَى بِهَا أَوْ دَیْنٍ غَیْرَ مُضَارٍّ وَصِیَّةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَلِیمٌ"، سهم کلاله امی را درصورت تعدد، مشخص نموده است.(49407) (289232) و آیه 11 همان سوره " یُوصِیکُمُ اللَّهُ فِی أَوْلادِکُمْ لِلذَّکَرِ مِثْلُ حَظِّ الأنْثَیَیْنِ فَإِنْ کُنَّ نِسَاءً فَوْقَ اثْنَتَیْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَکَ وَإِنْ کَانَتْ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَلأبَوَیْهِ لِکُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَکَ إِنْ کَانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلَدٌ وَوَرِثَهُ أَبَوَاهُ فَلأمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ کَانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلأمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصِی بِهَا أَوْ دَیْنٍ آبَاؤُکُمْ وَأَبْنَاؤُکُمْ لا تَدْرُونَ أَیُّهُمْ أَقْرَبُ لَکُمْ نَفْعًا فَرِیضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیمًا حَکِیمًا"، تکلیف سهم مادر را، درصورت فقدان فرزند و نوه برای متوفی، تعیین نموده است.(42409)
آیه ۱۲ سوره نساء «وَلَکُمْ نِصْفُ مَا تَرَکَ أَزْوَاجُکُمْ إِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُنَّ وَلَدٌ فَإِنْ کَانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَکُمُ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکْنَ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصِینَ بِهَا أَوْ دَیْنٍ وَلَهُنَّ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکْتُمْ إِنْ لَمْ یَکُنْ لَکُمْ وَلَدٌ فَإِنْ کَانَ لَکُمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمَّا تَرَکْتُمْ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ تُوصُونَ بِهَا أَوْ دَیْنٍ وَإِنْ کَانَ رَجُلٌ یُورَثُ کَلالَةً أَوِ امْرَأَةٌ وَلَهُ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِکُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ فَإِنْ کَانُوا أَکْثَرَ مِنْ ذَلِکَ فَهُمْ شُرَکَاءُ فِی الثُّلُثِ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصَی بِهَا أَوْ دَیْنٍ غَیْرَ مُضَارٍّ وَصِیَّةً مِنَ اللَّهِ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَلِیمٌ»، سهم کلاله امی را درصورت تعدد، مشخص نموده‌است. (۴۹۴۰۷) (۲۸۹۲۳۲) و آیه ۱۱ همان سوره «یُوصِیکُمُ اللَّهُ فِی أَوْلادِکُمْ لِلذَّکَرِ مِثْلُ حَظِّ الأنْثَیَیْنِ فَإِنْ کُنَّ نِسَاءً فَوْقَ اثْنَتَیْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَکَ وَإِنْ کَانَتْ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَلأبَوَیْهِ لِکُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَکَ إِنْ کَانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلَدٌ وَوَرِثَهُ أَبَوَاهُ فَلأمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ کَانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلأمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصِی بِهَا أَوْ دَیْنٍ آبَاؤُکُمْ وَأَبْنَاؤُکُمْ لا تَدْرُونَ أَیُّهُمْ أَقْرَبُ لَکُمْ نَفْعًا فَرِیضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیمًا حَکِیمًا»، تکلیف سهم مادر را، درصورت فقدان فرزند و نوه برای متوفی، تعیین نموده‌است. (۴۲۴۰۹)


== سوابق فقهی ==
== سوابق فقهی ==
سهم مادر، درصورت فقدان فرزند و نوه برای متوفی، و در فرضی که میت، برادران متعدد نداشته باشد؛ ثلث ترکه است.(13575)
سهم مادر، درصورت فقدان فرزند و نوه برای متوفی، و در فرضی که میت، برادران متعدد نداشته باشد؛ ثلث ترکه است. (۱۳۵۷۵)
۱٬۵۱۷

ویرایش

منوی ناوبری