جرح: تفاوت میان نسخه‌ها

'''جرح''' در لغت به معنای مخدوش کردن است و جرح [[شهادت|شاهد]] یعنی خدشه وارد کردن به شاهد که در مقابل [[تعدیل]] به کار میرود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3855744|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>جرح شاهد را از اعتبار انداختن شهادت شاهد نیز تعریف کرده اند، این بی اعتبار ساختن باید از طریق بیان برخی از اوصاف قانونی موثر در اعتبار شهادت شاهد باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6274972|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>

بنا بر تعریفی دیگر، جرح شاهد عبارت است از شهادت بر فقدان یکی از شرایطی که قانون برای اعتبار شاهد شرعی مانند [[بلوغ]]، [[عقل]]، ایمان و [[ذی نفع]] نبودن و...مقرر کرده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4164248|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>

مطابق [[ماده ۱۹۱ قانون مجازات اسلامی]]:«شاهد شرعی قابل جرح و تعدیل است. جرح شاهد عبارت از شهادت بر فقدان یکی از شرایطی که قانون برای شاهد شرعی مقرر کرده‌است و تعدیل شاهد عبارت از شهادت بر وجود شرایط مذکور برای شاهد شرعی است.»

==در رویه‌ قضایی==

شهود جرح و تعدیل مانند بقیه شهادت ها هستند و باید واجد شرایط شهادت باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3861168|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>

[[ماده ۱۹۲ قانون مجازات اسلامی]] در خصوص تکلیف قاضی به اعلام حق جرح و تعدیل شهود به طرفین می باشد.

مطابق [[ماده ۱۹۳ قانون مجازات اسلامی]]:«جرح شاهد شرعی باید پیش از ادای شهادت به عمل آید مگر آن که موجبات جرح پس از شهادت معلوم شود. در این صورت، جرح تا پیش از صدور حکم به عمل می‌آید و در هر حال دادگاه مکلف است به موضوع جرح، رسیدگی و اتخاذ تصمیم کند.»

پس از اطلاع از عدم عدالت شهود، برخلاف نظر فقها خود قاضی نمی‌تواند رای را [[نقض رأی|نقض]] کند و تصمیم از طریق اشخاص ذی صلاح، قابل اعتراض و در صورت قطعیت [[دادنامه]]، قابل [[اعاده دادرسی]] و اعتراض از طرق مربوطه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3855968|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>  

مطابق [[ماده ۱۹۴ قانون مجازات اسلامی]]:«در صورت رد شاهد شرعی از سوی قاضی یا جرح وی، مدعی صلاحیت شاهد می‌تواند برای اثبات آن دلیل اقامه کند.»

مطابق [[ماده ۱۹۵ قانون مجازات اسلامی]]:«در اثبات جرح یا تعدیل شاهد، ذکر [[اسباب جرح یا تعدیل|اسباب آن]] لازم نیست و گواهی مطلق به تعدیل یا جرح، کفایت می‌کند مشروط بر آن که شاهد دارای شرایط شرعی باشد.

مطابق [[ماده ۱۹۶ قانون مجازات اسلامی]]:«هرگاه گواهی شهود معرفی شده در اثبات جرح یا تعدیل شاهد با یکدیگر [[تعارض|معارض]] باشد از اعتبار ساقط است.»