الزامات حقوقی حمایت از گونه های زنده دریایی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
الزامات حقوقی حمایت از گونه های زنده دریایی
عنوانالزامات حقوقی حمایت از گونه های زنده دریایی
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوفروغ احمدی
استاد راهنمافرهاد طلایی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه شیراز



الزامات حقوقی حمایت از گونه های زنده دریایی عنوان پایان نامه ای است که توسط فروغ احمدی، با راهنمایی فرهاد طلایی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.

چکیده

بهره برداری از منابع زنده دریایی به ویژه ماهیان، از دیر باز در زمره ی مهمترین راه های تامین مواد غذایی بشر بوده و یک فعالیت اقتصادی درآمدزا بشمار آمده است. در گذشته دیدگاه آن بوده است که گونه های زنده ی دریایی منابعی بی پایان می باشند، اما به تدریج و با افزایش دانش و آگاهی در این زمینه، دیدگاه کشورها در خصوص نامحدود بودن آنها تغییر نموده و ضرورت حمایت از آنها آشکار گردید. حقوق بین الملل، حمایت از گونه های زنده ی دریایی را در دهه های اخیر به ویژه با تصویب کنوانسیون ها و اسناد بین المللی متعدد مورد توجه قرار داده است. در همین راستا در این پایان نامه تلاش شده است تا با توجه به این اسناد، اصول و قواعد حقوقی حاکم بر حفاظت و مدیریت منابع زنده ی دریایی مورد بررسی قرار گیرند. در همین راستا و با توجه به اینکه برخی از این گونه ها نیازمند حمایت بیشتری هستند، چگونگی حمایت و مدیریت گونه های زنده ی دریایی خاص (همچون نهنگ ها و ماهیان تن) یکی دیگر از موضوعات اساسی مورد بحث در این پایان نامه است. سهیم بودن ایران در منابع زنده ی دریای خزر و خلیج فارس و همراه شدن ویژگی های خاص این مناطق با بهره برداری گسترده از این منابع می طلبید تا حمایت از منابع زنده ی مناطق مذکور نیز در این نوشتار مورد بررسی قرار گیرد.این پایان نتیجه می گیرد هر چند حجم وسیعی از قواعد و مقررات بین المللی و منطقه ای در زمینه ی حمایت از گونه های زنده ی دریایی وجود دارد، اما صید بی رویه آنها همچنان ادامه دارد که نشان از عدم حمایت کافی دولت ها از اینگونه اسناد و عدم اجرای کامل مقررات آنها می باشد. بر این اساس ضرورت دارد که دولت ها تمامی کوشش های خود را در بهره برداری و حفاظت از منابع زنده دریایی به طور مسیولانه ای به کار بندند و بدیهی است که بهره برداری مسیولانه و حفاظت بهینه از منابع زنده ی دریایی در جهت منافع همه ی ملت ها و دولت ها بوده و نیازمند همکاری در سطح بین المللی می باشد. همچنین نیاز به تدوین و توسعه ی قواعد در خصوص جنبه های گوناگون حمایت از گونه های زنده ی دریایی وجود دارد که دولت ها بایستی در این زمینه نیز اقدامات مقتضی را در سطح بین المللی از جمله از طریق سازمان های بین المللی مربوطه اتخاذ نمایند.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه


فصل اول: مقدمه ۲


فصل دوم: کلیات

مقدمه ۱۱

مبحث اول:تعریف گونه های زنده دریایی و تاریخچه حمایت از آنها ۱۲

گفتار اول: تعریف گونه های زنده دریایی ۱۲

گفتار دوم: تاریخچه حمایت از گونه های زنده ی دریایی ۱۵

مبحث دوم: اهمیت گونه های زنده ی دریایی و تهدیدات مستقیم

موجود نسبت به آنها ۲۱

گفتار اول: اهمیت گونه های زنده دریایی ۲۱

بند اول: اهمیت صنعتی گونه های زنده ی دریایی ۲۱

بند دوم: اهمیت غذایی گونه های زنده ی دریایی ۲۳

بند سوم: اهمیت دارویی گونه های زنده ی دریایی ۲۳

بند چهارم: اهمیت اقتصادی گونه های زنده ی دریایی ۲۴

بند پنجم: اهمیت کشاورزی گونه های زنده ی دریایی ۲۴

بند ششم: اهمیت زینتی و تفریحی گونه های زنده ی دریایی ۲۴

گفتار دوم: تهدیدات مستقیم موجود نسبت به گونه های زنده ی دریایی ۲۵

بند اول: آلودگی دریایی ۲۵

بند دوم: بهره برداری بیش از حد و نامناسب از گونه های زنده ی دریایی ۲۶

بند سوم: معرفی گونه های خارجی ۲۷

بند چهارم: ساخت وسازهای ساحلی ۲۷

بند پنجم: تغییرات اقلیمی ۲۸

بند ششم: توریسم و سرگرمی ۲۸



عنوان صفحه


بند هفتم: استخراج معادن دریایی ۲۹

بند هشتم: فعالیت های کشاورزی ۲۹

مبحث سوم: بررسی اجمالی اسناد و سازمان های بین المللی و منطقه ای

موجود در زمینه حمایت از گونه های زنده ی دریایی ۲۹

گفتار اول: بررسی اجمالی اسناد بین المللی و منطقه ای موجود در زمینه

حمایت از گونه های زنده دریایی ۳۰

بند اول: اسناد بین المللی موجود در زمینه حمایت از گونه های زنده دریایی ۳۰

بند دوم: اسناد منطقه ای موجود در زمینه حمایت

از گونه های زنده ی دریایی ۳۵

گفتار دوم: بررسی اجمالی سازمان های بین المللی و منطقه ای موجود

در زمینه حمایت از گونه های زنده ی دریایی ۳۶

بند اول: سازمان های بین المللی موجود در زمینه حمایت

از گونه های زنده ی دریایی ۳۶

بند دوم: سازمان های منطقه ای موجود در زمینه حمایت

از گونه های زنده ی دریایی ۴۰

نتیجه گیری ۴۲


فصل سوم: اصول و قواعد حقوقی و اقدامات حفاظتی و مدیریتی بین المللی

در حمایت از گونه های زندهﻱ دریایی

مقدمه ۴۶

مبحث اول: اصول و قواعد حقوقی و اقدامات حفاظتی و مدیریتی بین المللی

در حمایت از گونه های زندهﻱ دریایی ۴۹

گفتار اول : اصول و قواعد حقوقی حاکم بر صید و بهره برداری

از گونه های زندهﻱ دریایی در سطح بین المللی ۴۹

بند اول: اصول حقوق بین الملل محیط زیست مرتبط با بهره برداری

از گونه های دریایی ۴۹

بند دوم: اصول حقوقی خاص حاکم بر بهره برداری گونه های زندهﻱ دریایی ۵۴

گفتار دوم: اصول و قواعد حقوقی حاکم بر صید و بهره برداری از گونه های زندهﻱ

دریایی در سطوح منطقه ای ۵۸


عنوان صفحه


بند اول:اصول و قواعد حقوقی حاکم بر سازمان های منطقه ای مرتبط

با صید و بهره برداری گونه های زندهﻱ دریایی ۵۹

بند دوم: اصول و قواعد حقوقی مطروحه در موافقت نامه های منطقه ای

در زمینهﻱ بهره برداری از گونه های زندهﻱ دریایی ۶۱

مبحث دوم: نقش دولت ها در اجرای اقدامات حفاظتی و مدیریتی بین المللی ۶۲

گفتار اول: وظایف دولت های صاحب پرچم کشتی های ماهی گیری در

راستای اقدامات حفاظتی و مدیریتی ۶۴

بند اول: کنوانسیون تنوع زیستی ۶۵

بند دوم: کنوانسیون ۱۹۸۲ حقوق دریاها ۶۵

بند سوم: موافقتنامهﻱ ترویج رعایت اقدامات حفاظتی و مدیریتی بین المللی

از سوی کشتی های ماهیگیری در دریای آزاد ۶۶

بند چهارم: موافقتنامهﻱ ۱۹۹۵ ذخایر ماهیان مهاجر سازمان ملل متحد ۶۶

گفتار دوم : همکاری های بین المللی میان دولت ها در راستای اقدامات

حفاظتی و مدیریتی ۶۹

بند اول: اهمیت همکاری های بین المللی در حفاظت از گونه های زندهﻱ

دریایی بر اساس اسناد حقوقی بین المللی ۷۰

بند دوم: جایگاه سازمان های منطقه ای شیلات در زمینهﻱ همکاری های

بین المللی حفاظت و مدیریت گونه های زندهﻱ دریایی ۷۲

مبحث سوم: بررسی رویه های خاص در حمایت از گونه های زندهﻱ دریایی ۷۴

گفتار اول: آبزی پروری، اقدامی موثر در حمایت از گونه های زندهﻱ دریایی ۷۵

گفتار دوم: رعایت اصول اساسی زیست محیطی در تجارت گونه های زندهﻱ دریایی ۷۸

بند اول: اصول، قواعد و رویهﻱ سازمان تجارت جهانی در تجارت گونه های

زندهﻱ دریایی ۷۹

بند دوم: کنوانسیون ۱۹۷۳ مربوط به تجارت بین المللی گونه های گیاهی

و جانوری در حال انقراض (سایتس) ۸۴

بند سوم: شیوه نامهﻱ رفتاری صید مسیولانهﻱ فایو و تجارت

گونه های زندهﻱ دریایی ۸۶

نتیجه گیری ۸۷



عنوان صفحه


فصل چهارم: نظام حقوقی حاکم بر حمایت از گونه های زندهﻱ دریایی خاص

بر اساس اسناد و نهادهای بین المللی

مقدمه ۹۳

مبحث اول: حمایت از ماهیان مهاجر بر اساس موافقت نامهﻱ

۱۹۹۵ ذخایر ماهیان مهاجر ۹۶

گفتار اول: اصول حقوقی حاکم بر حفاظت و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر ۹۷

گفتار دوم: مکانیزم همکاری های بین المللی در زمینهﻱ ذخایر ماهیان مهاجر ۱۰۲

مبحث دوم: حمایت از نهنگ ها در چارچوب کنوانسیون بین المللی

راجع به تنظیم صید نهنگ ۱۰۹

گفتار اول: حمایت از نهنگ ها به وسیلهﻱ کمیسیون بین المللی صید نهنگ ۱۱۱

گفتار دوم: حمایت از نهنگ ها به وسیلهﻱ دولت ها ۱۱۶

مبحث سوم: حمایت از ماهیان تن بر اساس کنوانسیون های منطقه ای ۱۱۸

گفتار اول: حمایت از ماهیان تن در چارچوب کمیسیون های منطقه ای حفاظت

از ماهیان تن ۱۱۹

بند اول: کلیات ۱۱۹

بند دوم: کمیسیون حفاظت از ماهی تن بلوفین جنوبی ۱۲۲

بند سوم: کمیسیون بین الملی حفاظت از ماهی تن اقیانوس اطلس ۱۲۴

بند چهارم: کمیسیون ماهی تن اقیانوس هند ۱۲۵

بند پنجم:کمیسیون بین آمریکایی ماهی تن گرمسیری ۱۲۷

بند ششم: کمیسیون شیلات غرب و مرکز اقیانوس آرام ۱۲۸

گفتار دوم: حمایت از ماهیان تن به وسیلهﻱ دولت ها در چارچوب

کنوانسیون های منطقه ای مرتبط ۱۳۰

بند اول: کنوانسیون ماهی تن بلوفین جنوبی ۱۳۰

بند دوم: کنوانسیون بین المللی راجع به حفاظت از ماهی تن اقیانوس اطلس ۱۳۰

بند سوم: کنوانسیون برای تقویت کمیسیون بین آمریکایی ماهی تن

گرمسیری ایجاد شده توسط کنوانسیون ۱۹۴۹ ۱۳۱

نتیجه گیری ۱۳۳




عنوان صفحه


فصل پنجم: نظام حقوقی حاکم بر حمایت از گونه های زنده ی دریایی در ایران

مقدمه ۱۳۸

مبحث اول: بررسی علل در خطر بودن گونه های زنده ی دریایی در ایران ۱۴۱

گفتار اول: بررسی علل در خطر بودن گونه های زنده ی دریای خزر ۱۴۲

بند اول: نوسانات سطح آب دریا ۱۴۲

بند دوم:آلودگی های نفتی و صنعتی ۱۴۳

بند سوم: صید بی رویه ۱۴۴

بند چهارم: شانه دارهای دریای خزر ۱۴۵

گفتار دوم: بررسی علل در خطر بودن گونه های زنده ی خلیج فارس ۱۴۶

بند اول: آلودگی صنعتی و نفتی ۱۴۶

بند دوم: صید بی رویه ۱۴۸

بند سوم: سایر خطرات تهدیدکننده ی گونه های زنده ی

دریایی خلیج فارس ۱۴۹

مبحث دوم: اقدامات انجام شده برای حمایت از گونه های زنده ی

دریایی در ایران ۱۵۰

گفتار اول: اقدامات انجام شده برای حمایت از گونه های زنده ی دریای خزر ۱۵۰

بند اول: شکل گیری کمیسیون منابع زنده ی دریای خزر ۱۵۱

بند دوم: شکل گیری برنامه ی محیط زیست دریای خزر ۱۵۲

بند سوم: کنوانسیون بین المللی تجارت گونه های در خطر انقراض (سایتس) ۱۵۳

بند چهارم: کنوانسیون چارچوب حفاظت از محیط زیست

دریای خزر و پروتکل حفاظت از تنوع زیستی آن ۱۵۴

گفتار دوم: اقدامات انجام شده برای حمایت از گونه های زنده ی خلیج فارس ۱۵۷

بند اول: کمیسیون ماهیان تن اقیانوس هند ۱۵۸

بند دوم: کمیسیون منطقه ای RECOFI ۱۵۸

بند سوم: سازمان منطقه ای حفاظت از محیط زیست دریایی و پروتکل

حفاظت از تنوع زیستی و ایجاد مناطق حفاظت شده ۱۵۹

مبحث سوم:بررسی قوانین و نهادهای داخلی ایران و نقش آنها در حمایت

از گونه های زنده دریایی ۱۶۲

گفتار اول: بررسی قوانین داخلی ایران و نقش آنها در حمایت

از گونه های زنده ی دریایی ۱۶۲

عنوان صفحه


گفتار دوم: بررسی نهادهای داخلی ایران و نقش آنها در حمایت

از گونه های زتده دریایی ۱۶۵

بند اول: سازمان شیلات ایران ۱۶۵

بند دوم: سازمان حفاظت از محیط زیست ۱۶۸

نتیجه گیری ۱۷۰


نتیجه گیری کلی ۱۷۳


فهرست منابع

منابع فارسی ۱۷۷

منابع انگلیسی ۱۸۲

کلیدواژه ها

  • فعالیت اقتصادی
  • نظام حقوقی
  • حمایت زیست محیطی
  • جانوران آبزی
  • موجود زنده
  • گونه (ها)
  • تامین مواد غذایی
  • حقوق بین الملل
  • دریای خزر
  • خلیج فارس
  • حمایت از گونه های زنده دریایی
  • حقوق بین الملل