بررسی تحولات دیوان اروپایی حقوق بشر با تاکید بر پروتکل های 1 تا 14
 | |
| عنوان | بررسی تحولات دیوان اروپایی حقوق بشر با تاکید بر پروتکل های ۱ تا ۱۴ |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | محمدمحسن مسجدی |
| استاد راهنما | مرتضی نجفی اسفاد |
| استاد مشاور | محمدعلی صلح چی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۲ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
بررسی تحولات دیوان اروپایی حقوق بشر با تاکید بر پروتکل های ۱ تا ۱۴ عنوان پایان نامه ای است که توسط محمدمحسن مسجدی، با راهنمایی مرتضی نجفی اسفاد و با مشاوره محمدعلی صلح چی در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
دیوان اروپایی حقوق بشر نهاد قضایی ایجاد شده توسط شورای اروپا به منظور تضمین اجرا و برخورداری از مفاد کنوانسیون اروپایی حقوق بشر و آزادی های اساسی که در سال ۱۹۵۰ به وسیله کشورهای عضو این شورا به امضاء رسید. این دیوان به عنوان نخستین نهاد قضایی فراملی حقوق بشری شناخته می شود. در حقیقت دیوان به کنوانسیون و دیوان در طول تاریخ خود نه تنها نقش مهمی در ارتقای حقوق بشر در اروپا، بلکه نقش قابل توجهی در توسعه و تحول حقوق بین الملل ایفا نموده اند. تا به امروز ۴۷ کشور با جمعیتی نزدیک به ۸۰۰ میلیون نفر، به عضویت کنوانسیون و دیوان در آمده اند. از زمان تاسیس دیوان در ۱۹۵۹ تا پایان سال ۲۰۱۲ دیوان نزدیک به ۱۶.۰۰۰ رای صادر نموده است. همچنین این دیوان در پی گسترش صلاحیت خود نسبت به دیگر نهادهای اروپایی است، از این رو پیش بینی می گردد در آینده نزدیک اتحادیه اروپا به عضویت کنوانسیون اروپایی درآمده و صلاحیت دیوان را بپذیرد.کنوانسیون در طول حیات ۶۰ ساله خود و دیوان اروپایی حقوق بشر طی فعالیت ۵۳ ساله خود، دستخوش تغییرات و تحولات قابل توجهی شده است. عموم تغییرات و تحولات در دیوان از طریق لازم الاجرا شدن پروتکل های منضم به کنوانسیون حاصل شده است. نکته قابل توجه در خصوص دیوان این است که متناسب با نیازهای روز و تغییر در سطح دولت های عضو، اعضای شورای اروپا نظام کاری دیوان را به دفعات بهبود بخشیده اند. در حقیقت کشورهای عضو کنوانسیون با گذر زمان رفته رفته نظام حقوقی کنوانسیون را تقویت و تکمیل نموده و با توجه به نیازهای روز، نسبت به کارآمدتر نمودن ساختارها و رویه دیوان به وسیله تصویب پروتکل های منضم به کنوانسیون اقدام کرده اند. پروتکل های منضم به کنوانسیون را می توان به دو دسته کلی تقسیم نمود: دسته اول شامل پروتکل هایی است که تغییراتی صلاحیتی را در کنوانسیون رقم زده و بسیاری از حقوق به عنوان مصادیق و تعاریف جدید حقوق بشر به وسیله این پروتکل ها به کنوانسیون ضمیمه شده است و دسته دوم پروتکل هایی است که متناسب با نیازهای دیوان در بستر زمان(خصوصا با گسترش کشورهای عضو و افزایش درخواست ها) در ساختار و سازوکارهای اجرایی، قضایی و اداری دیوان تغییراتی را ایجاد نموده است.به طور کلی می توان ادعا نمود که دیوان اروپایی حقوق بشر در طی بیش از نیم قرن فعالیت خود توانسته است نقش پررنگی در تحقق اهداف واضعان کنوانسیون اروپایی ایفا نماید. هر چند همچنان گسترش پرونده های واصله به دیوان به عنوان مهمترین چالش کاری پیش روی دیوان شناخته می شود. از این رو می توان پیش بینی نمود که در آینده، شورای اروپا از طریق تصویب پروتکل های دیگری که متضمن راهکارهایی جهت بهبود و تسریع رسیدگی در دیوان است، همچنان به تسریع عملکرد دیوان در رسیدگی کمک نماید.
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده ۱
مقدمه: ۲
اهداف تحقیق و هدف انتخاب موضوع ۷
سوالات و فرضیه های تحقیق ۷
معرفی بخش ها و فصول رساله ۹
بخش اول:آشنایی با مفاهیم و مبانی دیوان اروپایی حقوق بشر به عنوان نخستین دیوان فراملی حقوق بشری ۱۰
فصل اول: شورای اروپا و ایده تاسیس دیوان اروپایی حقوق بشر ۱۲
مبحث اول:آشنایی با شورای اروپا و اهداف، ارکان، و قلمرو کاری آن ۱۲
گفتار اول: تاریخچه و فلسفه وجودی شورای اروپا ۱۲
گفتار دوم: اهداف سازمانی و قلمرو فعالیت شورای اروپا ۱۴
گفتار سوم: ساختار تشکیلاتی شورای اروپا ۱۵
بند اول: کمیته وزرا ۱۵
الف: اعضای کمیته وزرا ۱۶
ب: وظایف کمیته وزرا ۱۶
بند دوم: مجمع پارلمانی ۱۷
الف: اعضای مجمع پارلمانی ۱۷
ب:جلسات مجمع و نحوه رای گیری ۱۸
ج: دفتر مجمع پارلمانی ۱۹
د: کمیته های مجمع ۱۹
بند سوم: کنگره شورای اروپا (کنگره مقامهای محلی و منطقه ای) ۲۰
بند چهارم: دبیرخانه ۲۱
الف: دبیرکل ۲۲
بند پنجم: کمیسر حقوق بشر ۲۳
بند ششم: دیوان اروپایی حقوق بشر ۲۴
مبحث دوم: تصویب کنوانسیون اروپایی حقوق بشر به ابتکار شورای اروپا ۲۶
مبحث سوم: دیوان اروپایی حقوق بشر، پاسدار عدم نقض مفاد کنوانسیون ۳۵
گفتار اول: تاسیس دیوان ۳۶
گفتار دوم: ویژگیهای دیوان اروپایی حقوق بشر ۳۷
گفتار سوم: کشورهای عضو دیوان ۳۸
گفتار چهارم: توسعه کمی چشمگیر درخواست ها از سال ۱۹۸۹ ۳۹
گفتار پنجم: قضات دیوان ۴۰
گفتار ششم: اجزاء دیوان ۴۰
بند اول: دفتر پذیرش دیوان(دبیرخانه) ۴۰
بند دوم: دبیر دادگاه ۴۱
بند سوم: مجمع عمومی قضات(دیوان متشکل از کلیه اعضاء) ۴۲
بند چهارم: قاضی واحد ۴۲
بند پنجم: کمیته های دیوان ۴۳
بند ششم: شعب(عادی) ۴۳
بند هفتم: شعبه عالی ۴۴
بند هشتم: ریاست دیوان ۴۴
گفتار هفتم: نحوه رسیدگی به درخواست ها در دیوان و چگونگی صدور رای ۴۵
گفتار هشتم: صلاحیت صدور آراء مشورتی توسط دیوان ۵۱
گفتار نهم: حل و فصل مسالمت آمیز ۵۲
فصل دوم: حرکت پیوسته دیوان اروپایی حقوق بشر در مسیر تحول و توسعه ۵۳
مبحث اول: توسعه حقوق بشر اروپایی توسط دیوان ۵۳
گفتار اول: الزام اتحادیه اروپا به الحاق به کنوانسیون ۵۳
گفتار دوم: گسترش فعالیت ها و آراء دیوان در آیینه آمار ۵۷
مبحث دوم: توسعه حقوق بین الملل توسط دیوان ۶۲
مبحث سوم: الگوگیری از دیوان در تاسیس دیوان های آفریقایی و آمریکایی حقوق بشر ۶۴
مبحث چهارم: گسترش صلاحیت ها و تغییر ساختار دیوان به وسیله تصویب پروتکل های منضم به کنوانسیون ۶۵
نتیجه گیری بخش اول ۶۷
بخش دوم:بررسی تحولات دیوان در پرتو پروتکل های
تا ۱۴ ۶۸
فصل اول:تحولات ماهوی دیوان و تکمیل تدریجی حقوق مورد حمایت(پروتکل های ۱،۴،۶،۷،۱۲،۱۳) ۷۰
مبحث اول: پروتکل شماره ۱: حمایت از اموال، حق بر تحصیل و حق بر انتخاب آزاد ۷۰
گفتار اول: حق بهره مندی از اموال و حمایت از مالکیت ۷۰
گفتار دوم: حق بر تحصیل ۷۲
گفتار سوم: حق بر انتخابات آزاد ۷۴
مبحث سوم: پروتکل شماره ۴: منع حبس افراد برای بدهی مالی، آزادی تردد، منع اخراج اتباع، منع اخراج دسته جمعی بیگانگان ۷۶
گفتار اول: منع حبس افراد برای بدهی مالی ۷۶
گفتار دوم: آزادی تردد ۷۷
گفتار سوم: منع اخراج اتباع ۷۹
گفتار چهارم: منع اخراج دسته جمعی بیگانگان ۸۰
مبحث چهارم: پروتکل شماره ۶: الغاء مجازات اعدام و وضعیت مجازات اعدام در زمان جنگ ۸۱
مبحث پنجم: پروتکل شماره ۷: منع اخراج بیگانگان بدون رسیدگی قانونی، حق تجدید نظرخواهی در دعاوی کیفری، حق دریافت غرامت در صورت احراز اشتباه در محکومیت، منع محاکمه و مجازات دوباره برای جرایم کیفری، برابری زوجین در حقوق و مسیولیت های خانوادگی ۸۴
گفتار اول: منع اخراج بیگانگان بدون رسیدگی قانونی ۸۴
گفتار دوم: حق تجدید نظرخواهی در دعاوی کیفری ۸۸
گفتار سوم: حق دریافت غرامت در صورت احراز اشتباه در محکومیت ۸۹
گفتار چهارم: منع محاکمه و مجازات دوباره برای جرایم کیفری ۹۰
گفتار پنجم: برابری زوجین در حقوق و مسیولیت های خانوادگی ۹۴
مبحث ششم: پروتکل شماره ۱۲: منع کلیه اشکال تبعیض ۹۴
مبحث هفتم: پروتکل شماره ۱۳: لغو بی قید و شرط مجازات اعدام ۹۶
فصل دوم: تحولات ساختاری و صلاحیتی دیوان (پروتکل های ۲،۳،۵،۸ ،۹،۱۰،۱۱،۱۴) ۹۹
مبحث اول: پروتکل شماره ۲: اعطای صلاحیت ارایه آراء مشورتی به دیوان ۹۹
مبحث دوم: پروتکل های شماره ۳،
و ۱۰: اصلاح برخی مواد کنوانسیون ۱۰۲
گفتار اول: پروتکل شماره ۳؛ اصلاح مواد
و
کنوانسیون ۱۰۲
گفتار دوم: پروتکل شماره ۵؛ اصلاح مواد
و
کنوانسیون ۱۰۳
گفتار سوم: پروتکل شماره۱۰؛اصلاح ماده
کنوانسیون ۱۰۳
مبحث سوم: پروتکل شماره ۸؛ تشکیل شعب و کمیته ها ۱۰۴
مبحث چهارم: پروتکل شماره ۹؛ ایده اولیه اعطای صلاحیت ارایه دادخواست به افراد ۱۰۵
مبحث پنجم: پروتکل شماره ۱۱: تجدید ساختار دیوان ۱۰۷
گفتار اول: ضرورت اصلاح ساختار موجود ۱۰۷
گفتار دوم: اصلاحات اعمال شده توسط پروتکل ۱۱۰
بند اول: تغییر نحوه انتخاب قضات ۱۱۰
بند دوم: اصلاح ساختار دیوان ۱۱۱
بند سوم: تغییر در دارندگان حق مراجعه به دیوان ۱۱۲
بند چهارم: اصلاح ملاک های پذیرش دادخواست ۱۱۴
گفتار سوم: حاصل کار پروتکل ۱۱۶
مبحث ششم: پروتکل شماره ۱۴: اصلاح مکانیزم نظارتی کنوانسیون ۱۱۷
گفتار اول: ضرورت اصلاح نظام موجود ۱۱۸
گفتار دوم: اصلاحات مقرر شده طبق پروتکل شماره ۱۴ ۱۲۰
بند اول: نهاد قاضی واحد راهکاری برای تسریع رسیدگی به درخواست ها ۱۲۰
بند دوم: مصالحه یا حل و فصل دوستانه ۱۲۲
بند سوم: تغییر در دورهء تصدی و برکناری قضات ۱۲۴
بند چهارم: اعطای صلاحیت رسیدگی ماهوی به کمیتههای سه نفره ۱۲۵
بند پنجم: افزودن شرطی جدید به شروط قابل پذیرش بودن شکایات ۱۲۷
بند ششم: نظارت بر اجرای احکام دیوان ۱۲۸
گفتار سوم: حاصل کار پروتکل ۱۳۱
نتیجه گیری ۱۳۳
فهرست منابع ۱۳۷
ضمایم ۱۴۶
کلیدواژه ها
- حق حبس (فقه)
- تجدید ساختار
- نظارت قضایی
- کنوانسیون اروپایی حقوق بشر
- اتباع بیگانه
- حق مالکیت
- حقوق مالی
- انتخاب
- حق
- پروتکل
- حقوق بشر
- بدهی
- کیفر اعدام
- دیوان اروپایی حقوق بشر