بررسی تطبیقی استیضاح پارلمانی در عراق و ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی تطبیقی استیضاح پارلمانی در عراق و ایران
عنوانبررسی تطبیقی استیضاح پارلمانی در عراق و ایران
رشتهحقوق عمومی
دانشجوناجح حسن ناصر بیرمانی
استاد راهنماخیر الله پروین
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۰
دانشگاهدانشگاه ادیان و مذاهب



بررسی تطبیقی استیضاح پارلمانی در عراق و ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط ناجح حسن ناصر بیرمانی، با راهنمایی خیر الله پروین در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه ادیان و مذاهب دفاع گردید.

چکیده

استیضاح یکی از قدرتمندترین ابزارهای نظارت مجلس بر عملکرد دولت است، زیرا مبتنی بر اتهامزنی و رسیدگی علنی با مدارکی است که نمایندگان مجلس – درخواست کنندگان استیضاح – ارایه می کنند و با استیضاح شونده، اعم از نخست وزیر یا وزیر برخورد می شود لذا یک ابزار نظارتی مهم است. برجسته ساختن هر گونه تخلف یا نقض حقوق و آزادی های شهروندان و مطلع کردن وزیر و کارکنان وزارت خانه نسبت به این تخلفات، از مزایای استیضاح است، مانند اینکه بیت المال به هدر رفته یا در حمایت از آن کوتاهی شده و یا حالات و انواع دیگر فساد اداری و مالی که به اطلاع وزرا می رسد. در نتیجه استیضاح یک ابزار اصلاح است که وزیر را به تصحیح اشتباه وامی دارد تا از استیضاح شدن جلوگیری کند و چنانچه استیضاح صورت نگیرد و قادر به اصلاح سیاست هایش نباشد از وزیر سلب اعتماد خواهد شد. به وزیر فرصت کافی داده می شود تا از تصمیماتی که اتخاذ کرده و دستوراتی که صادر نکرده دفاع کند یا شرح دهد چرا قادر به صدور دستور اصلاح اشتباهی نبوده که در زمان وزرای سابق رخ داده است. استیضاح راه را برای یک بررسی عمومی با مشارکت همه اعضای مجلس می گشاید و در نهایت یا به سلب اعتماد از وزیر مربوط ختم می شود و یا اگر برای پارلمان ثابت شد که عملکرد دولت دچار نقص یا سهل انگاری بوده، سلب اعتماد از کل دولت به رای گذاشته خواهد شد. استیضاح بازخواست وزیر و اتهام وی به عملکرد بد یا تخلفش از قانون اساسی است. از این رو تا وقتی چنین استیضاحی منطقی باقی می ماند که در حیطه صلاحیت های زمانی و مکانی وزیر باشد زیرا دستاویز بازخواست وزیر، وظایف و صلاحیت های او در این کار است. رساله حاضر از روش تحقیق تحلیلی تطبیقی برای بررسی موضوع پژوهش بهره برده و به این نتیجه رسیده که استیضاح پارلمانی، بازخواست وزرا یا یکی از وزیران در مورد عملکردش در یکی از امور دولتی است و به قانونگذار عراق پیشنهاد می کنیم که فورا در تنظیم شروط لازم برای استیضاح پارلمانی پیش از ارسالش برای مسوولین مربوط در تشریفات داخلی مجلس نمایندگان عراق تجدید نظر کند.

ساختار و فهرست پایان نامه

المقدمه

اولا: بیان الموضوع

ثانیا: الهدف

ثالثا: اسیله البحث

رابعا: فرضیات البحث

خامسا: القبلیات المسلمه

سادسا: الاهمیه

سابعا: منهج البحث

ثامنا: هیکلیه البحث

الفصل الاول: المفاهیم والکلیات المبحث الاول: ماهیه الاستجواب البرلمانی

المطلب الاول: مفهوم الاستجواب البرلمانی

الفرع الاول: تعریف الاستجواب البرلمانی لغه

الفرع الثانی: تعریف الاستجواب البرلمانی فی الاصطلاح

المطلب الثانی: تمییز الاستجواب البرلمانی عن غیره

الفرع الاول: تمییز الاستجواب البرلمانی عن السوال البرلمانی

الفرع الثانی: التمییز بین الاستجواب البرلمانی والتحقیق البرلمانی والمناقشه العامه والاستیضاح

الفرع الثالث: التمییز بین الاستجواب البرلمانی و الاستجواب الجنایی

المبحث الثانی: اساس الاستجواب البرلمانی وخصایصه فی القانون العراقی والایرانی

المطلب الاول: اساس الاستجواب البرلمانی فی القانون العراقی

المطلب الثانی: اساس الاستجواب البرلمانی فی القانون الایرانی

المطلب الثالث: خصایص الاستجواب البرلمانی

الفصل الثانی: إجراءات الاستجواب البرلمانی المبحث الاول: تقدیم الاستجواب البرلمانی فی القانون العراقی والایرانی

المطلب الاول: الشروط الموضوعیه فی القانون العراقی والایرانی

المطلب الثانی: الشروط الشکلیه فی القانون العراقی والایرانی

المطلب الثالث: استجواب الهییات المستقله فی القانون العراقی والایرانی

المبحث الثانی: مناقشه الاستجواب البرلمانی والاحاله فی القانون العراقی والایرانی

المطلب الاول: مناقشه الاستجواب البرلمانی فی القانون العراقی والایرانی

المطلب الثانی: احاله الاستجواب البرلمانی فی القانون العراقی والایرانی

الفصل الثالث: اثار الاستجواب البرلمانی المبحث الاول: نهایه الاستجواب البرلمانی فی القانون العراقی والایرانی

المطلب الاول: عدم مسوولیه المستجوب فی القانون العراقی والایرانی

المطلب الثانی: عدم مسوولیه المستجوب فی القانون العراقی والایرانی

المبحث الثانی: سحب الثقه وسقوط الاستجواب البرلمانی

المطلب الاول: سحب الثقه

المطلب الثانی: سقوط الاستجواب البرلمانی

الخاتمه

اولا: النتایج

ثانیا: التوصیات

المصادر

کلیدواژه ها

  • استیضاح
  • پارلمان
  • نظارت پارلمانی
  • مجلس شورای اسلامی
  • سلب اعتماد