بررسی تطبیقی محاربه در حقوق اسلامی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی تطبیقی محاربه در حقوق اسلامی
عنوانبررسی تطبیقی محاربه در حقوق اسلامی
رشتهحقوق
دانشجوسمیه احمدیان
استاد راهنمااحمد باقری
استاد مشاورمحمدرضا ضمیری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۳
دانشگاهمرکز پیام نور تهران



بررسی تطبیقی محاربه در حقوق اسلامی عنوان پایان نامه ای است که توسط سمیه احمدیان، با راهنمایی احمد باقری و با مشاوره محمدرضا ضمیری در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد مرکز پیام نور تهران دفاع گردید.

چکیده

محارب کسی است که برای ترساندن مردم و قصد افساد فی الارض سلاح خود را کشیده و آشکار می کند و اصطلاحا به چنین عملی محاربه گفته می شود. به مقتضای آیه ۳۳ سوره مایده، محارب کسی است که با خدا و رسول بجنگد و روی زمین فساد کند.افساد فی الارض عنوانی عام است که محاربه روشن ترین و کامل ترین مصداق آن است. عمده ترین شباهت محاربه با بغی و نیز جرم سیاسی، آشوب و تشنج در جامعه و ایجاد اخلال در نظم اجتماعی است؛ اما طرف مقابل محاربه، انسانهایی هستند که مظلوم واقع شده و تحت حمایت خدا و رسول قرار می گیرند؛در حالی که طرف مقابل بغی و جرم سیاسی، حکومت و صاحبان قدرت هستند.محاربه و افساد فی الارض با اقرار و شهادت دو مرد عادل ثابت می شود.قتل، به دار آویختن، قطع دست و پا و تبعید، چهار مجازاتی است که برای محارب تشریع شده است. آیات ۳۳و۳۴ سوره مایده و روایات ادله مشروعیت آن هستند.فقیهان در اینکه مجازات چهارگانه یادشده به نحو تخییر یا ترتیب هستند، اختلاف نظر دارند که بر اساس پژوهش انجام شده در این نوشتار، تخییر مبتنی بر اصل تناسب بین جرم و مجازات، ترجیح داده شده است.علاوه بر فوت محارب، بر مبنای نظر فقیهان امامیه و اهل سنت،عفو و توبه ی او پیش از تسلط بر وی، از اسباب سقوط مجازات محارب هستند.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

مقدمه ۱۱

تعریف مساله و تبیین موضوع ۱۱

ضرورت و هدف تحقیق ۱۲

سوالات تحقیق ۱۳

فرضیات تحقیق ۱۴

روش تحقیق و شیوه گردآوری اطلاعات ۱۵

پیشینه تحقیق ۱۵

فصل اول: مفهوم شناسی ۱۸

۱–۱– محاربه ۱۹

۱–۱–۱– در لغت ۱۹

۱–۱–۲– در اصطلاح ۲۰

۱–۱–۲–۱– در فقه ۲۰

۱–۱–۲–۲– در حقوق ۲۳

۱–۲– محاربه و مفاهیم مشابه ۲۴

۱–۲–۱– افساد فی الارض ۲۴

۱–۲–۱–۱– شباهت ۲۸

۱–۲–۱–۲– تفاوت ۲۹

۱–۲–۲– بغی ۳۰

۱–۲–۲–۱– شباهت ۳۳

۱–۲–۲–۲– تفاوت ۳۳

۱–۲–۳– جرم سیاسی ۳۶

۱–۲–۳–۱– شباهت ۳۷

۱–۲–۳–۲– تفاوت ۳۸

۱–۳– حق ۳۹

۱–۳–۱– در لغت ۳۹

۱–۳–۲– در اصطلاح ۴۰

۱–۳–۳– اقسام حق ۴۳

۱–۳–۳–۱– حق الله ۴۳

۱–۳–۳–۲– حق الناس ۴۵

۱–۳–۳–۳– آمیزه ای از حق الله و حق الناس ۴۶

۱–۴– مصادیق محاربه ۴۷

۱–۴–۱– قیام مسلحانه ۴۷

۱–۴–۲– طرح براندازی حکومت ۴۷

فصل دوم: اثبات جرم محاربه ۵۰

۲–۱– اقرار ۵۲

۲–۱–۱– اقرار به طور کلی ۵۲

۲–۱–۲– تفاوت اقرار در امور مدنی با امور جزایی ۵۳

۲–۱–۳– شرایط و کیفیت اقرار محارب ۵۴

۲–۱–۳–۱– شرایط ۵۴

۲–۱–۳–۲– کیفیت ۵۶

۲–۲– شهادت ۵۷

۲–۲–۱– شهادت به طور کلی ۵۷

۲–۲–۲– تفاوت شهادت در امور حقوقی با امور جزایی ۵۸

۲–۲–۳– شرایط و کیفیت شهادت ۶۰

۲–۲–۳–۱– شرایط ۶۰

۲–۲–۳–۲– کیفیت ۶۳

۲–۳– علم قاضی ۶۴

۲–۳–۱– علم قاضی به طور کلی ۶۴

۲–۳–۲– میزان اعتبار علم قاضی در امور جزایی ۶۶

۲–۳–۲–۱– نظریه موافقان و دلیل آنان ۶۶

۲–۳–۲–۲– نظر مخالفان و دلیل آنان ۷۵

۲–۳–۲–۳– اعتبار علم قاضی از نظر قوانین ایران ۷۸

فصل سوم: مجازات محارب و ادله مشروعیت آن ۸۸

۳–۱– ادله مشروعیت ۸۹

۳–۱–۱– قرآن ۸۹

۳–۱–۲– سنت ۹۰

۳–۱–۳– اجماع ۹۲

۳–۲– مجازات ۹۳

۳–۲–۱– قتل (اعدام) ۹۳

۳–۲–۲– به دار آویختن (صلب) ۹۴

۳–۲–۳– بریدن دست و پا ۹۴

۳–۲–۴– تبعید ۹۵

۳–۳– اختلاف در کیفیت مجازات ۹۷

۳–۳–۱– تخییر بین انواع مجازات ۹۸

۳–۳–۲– ترتیب و تعیین بین انواع مجازات ۱۰۰

فصل چهارم: اسباب سقوط مجازات محارب ۱۰۱

۴–۱– فوت محارب ۱۰۲

۴–۲– توبه ۱۰۳

۴–۲–۱– مفهوم توبه ۱۰۳

۴–۲–۲– توبه محارب قبل از دستگیری ۱۰۹

۴–۲–۳– توبه محارب پس از دستگیری ۱۱۰

۴–۳– عفو ۱۱۲

۴–۳–۱– عفو مجنی علیه ۱۱۳

۴–۳–۲– عفو امام ۱۱۴

نتیجه ۱۱۶

منابع و مآخذ ۱۱۹

چکیده انگلیسی Error! Bookmark not defined

کلیدواژه ها

  • محاربه
  • مفسد فی الارض
  • محارب
  • محاربه
  • افساد فی الارض
  • بغی
  • تخییر
  • ترتیب
  • حقوق اسلامی
  • بررسی تطبیقی
  • مجازات