تحلیل کارکرد قاعده «هشدار» در مسئولیت ناشی از تولید

تحلیل کارکرد قاعده «هشدار» در مسئولیت ناشی از تولید نام مقاله ای از علیرضا باریکلو و زینب حسامی شهرضایی بوده که در شماره چهارم دوره یازدهم (زمستان 1398) مجله علمی مطالعات حقوقی منتشر شده است.

چکیده

قاعده هشدار به‌عنوان یکی از قواعد مهم و پرکاربرد حقوقی، در حوزه مسئولیت ناشی از تولید نقش اساسی ایفا کرده است. با توجه به پیشرفت فنی و صنعتی جوامع امروز در حوزه تولید کالا و ورود خسارات ناشی از تولیدات معیوب و خطرناک، لزوم اهمیت و توجه به این قاعده بر کسی پوشیده نیست. این مقاله در صدد پاسخ به این سؤال است که کارکرد قاعده هشدار در مسئولیت تولید چیست؟ و آیا ارائه هشدار توسط عرضه ­کننده به مصرف ­کننده به صورت مطلق سبب سلب مسئولیت می­شود؟ در حقوق تولید، به کارکرد این قاعده از حیث پیشگیری از ورود زیان، ایجابی و ایجاد وظیفه و مانعیت از مسئولیت استناد شده است. هرچند در حقوق اسلامی بیشتر به کارکرد سلبی آن توجه شده ولی می‌توان با تفسیر عقلایی از قاعده که مستند به روایت است نخست، کارکرد سلبی آن را محدود به خطر و عیب غیرقابل رفع کرد و فقط در این خطر استناد مانعیتی داشته باشد. همچنین به قرینه دلالت ادله لزوم حرمت جان و مال اشخاص، از قاعده هشدار وظیفه ایجابی هشدار دادن را استفاده کرد. در این مقاله ثابت شد قاعده هشدار ظرفیت کامل توجیه وظایف تولیدکننده اعم از رفع عیب و هشدار دادن را نسبت به عیوب ذاتی دارا است.

کلید واژه ها

• پیشگیری
• خطر ذاتی
• عیب تولید
• مسئولیت مدنی
• هشدار