جایگاه دادرسی عادلانه در قانون آیین دادرسی کیفری 1392

عنوان	جایگاه دادرسی عادلانه در قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	سناء سالمی
استاد راهنما	محمدحسن حسنی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۷
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

جایگاه دادرسی عادلانه در قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ عنوان پایان نامه ای است که توسط سناء سالمی، با راهنمایی محمدحسن حسنی در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان دفاع گردید.

چکیده

از ابتدایی ترین مبانی دادرسی کیفری، وصف عادلانه بودن فرآیند دادرسی است. این خصیصه، از ابتدای این روند یعنی از زمان شروع تعقیب و تحقیقات مقدماتی و در ادامه در طول دادرسی کیفری از ملزومات بدیهی فرآیند کیفری است. به لحاظ نظری دادرسی عادلانه دارای دو مبنا است که لزوم آن را توجیه می کنند: کرامت انسانی و فرض بیگناهی انسان. البته در فقه اسلامی و منابع معتبر قرآن، سنت و دیدگاه فقها نیز از نظر دور نمانده است و به انحاء مختلف تشریح شده است. از جمله حقوق متهم در مرحله کشف جرم منع بازداشت غیرقانونی افراد و حقوق و تضمینات ناظر بر احضار متهم است. قانون آیین دادرسی کیفری همپای نظام های دادرسی کیفری دنیا، نوآوری هایی در حقوق متهم در مرحله مقدماتی درنظر گرفته است. حق اطلاع از موضوع اتهام، حق داشتن وکیل، حق سکوت و اعتراض، حق متهم در قرار ترک تعقیب و تعلیق تعقیب، خسارات ایام بازداشت و امثالهم از جمله اینهاست. در مرحله دادرسی اصول برایت، بی طرفی قاضی، علنی بودن دادرسی، تضمین حق دفاع متهم، برابر سلاح ها، مساعدت وکیل، برخورداری از دسترسی برابر، حق احضار شهود له و علیه و اصل تسریع در دادرسی لازم الرعایه هستند. در برخی از موارد در قانون جدید، تعارضات مشهود و متعددی مبنی بر تجویز یا منع توامان یک موضوع به چشم می خورد. علاوه براین، با وجود تصریح به لزوم رعایت ترتیبات شکلی متعدد در روند انجام تحقیقات مقدماتی و فرایند دادرسی کیفری نسبت به حقوق متهم و حقوق دفاعی وکیل و مانند آنها در قانون جدید و نظر مقنن به بی اعتباری و بطلان آنها، در برخی از مواد در تعارضی آشکار با ترتیبات قبلی، قانونگذار بر نظری دیگر و متفاوتی استوار می گردد که در تعارض با اصول حقوقی است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب چکیده

فصل اول: مقدمه

۱–۱– بیان مسیله

۱–۲– ضرورتهای خاص انجام تحقیق

۱–۳– سوابق تحقیق

۱–۴– سوالات

۱–۵– فرضیه ها

۱–۶– اهداف تحقیق

۱–۷–روش تحقیق

فصل دوم: مفاهیم و کلیات

۲–۱– آیین دادرسی و دادرسی عادلانه

۲–۱–۱– دادرسی

۲–۱–۲–آیین دادرسی کیفری

الف) موضوع اصلی

ب) موضوع فرعی

۲–۱–۳– دادرسی عادلانه

۲–۲– مبانی نظری دادرسی عادلانه

۲–۲–۱– کرامت ذاتی انسان

۲–۲–۲– فرض بی گناهی

۲–۲–۲–۱– مبنای فرض بی گناهی

۲–۲–۲–۲– تحلیل فرض بی گناهی درتوجیه حقوق فردی

۲–۲–۲–۳– حقوق و آزادی های ناشی از فرض بی گناهی

۲–۲–۲–۴– مصلحت گرایی

۲–۳– مبانی فقهی

۲–۳–۱– قرآن

۲–۳–۲– سنت معصومین

۲–۳–۳– اجماع ( فتاوی فقها)

۲–۴– انواع نظام های دادرسی کیفری

۲–۴–۱– نظام دادرسی تفتیشی

۲–۴–۲– نظام دادرسی اتهامی

۲–۴–۳– نظام دادرسی مختلط (فرانسوی)

۲–۴–۴– نظام دادرسی اسلامی

۲–۴–۴–۱– عزل و نصب قاضی

۲–۴–۴–۲– یک مرحله ای بودن دادرسی

۲–۴–۴–۳– اصل وحدت قاضی

فصل سوم: دادرسی عادلانه در مراحل کشف جرم و تحقیقات مقدماتی

۳–۱– نوآوری های حقوق متهم در مرحله کشف جرم

۳–۱–۱–کشف جرم

۳–۱–۲– وظیفه کشف جرم

۳–۱–۳– حقوق متهم

۳–۱–۳–۱– منع بازداشت غیر قانونی

۳–۱–۳–۲– حقوق و تضمیمنات ناظر بر احضار متهم

۳–۱–۴– حقوق متهم در جلب

۳–۲– نوآوری های حقوق متهم در مرحله مقدماتی

۳–۲–۱– حق اطلاع از موضوع اتهام

۳–۲–۲– حق داشتن وکیل

۳–۲–۳– حق سکوت و اعتراض

۳–۲–۳–۱– حق سکوت

۳–۲–۳–۲– حق اعتراض

۳–۲–۴– حقوق متهم در قرار ترک تعقیب

۳–۲–۵– حقوق متهم در قرار تعلیق تعقیب

۳–۲–۶– عدالت کیفری

۳–۲–۷– خسارت ایام بازداشت

۳–۲–۸– محدودیت در قرار بازداشت موقت

فصل چهارم: دادرسی عادلانه در مرحله دادرسی در قانون آیین دادرسی کیفری

۴–۱– حقوق متهم در مرحله دادرسی

۴–۱–۱– اصل برایت

۴–۱–۲– اصل بی طرفی قاضی

۴–۱–۳– اصل علنی بودن دادرسی

۴–۱–۴– اصل تضمین حق دفاع متهم

۴–۱–۵– اصل برابری سلاح ها

۴–۱–۵–۱– حق برخورداری متهم از مساعدت وکیل

۴–۱–۵–۲– حق برخورداری از دسترسی برابر

۴–۱–۵–۳– امتناع از رسیدگی کیفری

۴–۱–۵–۴– حق احضار شهود له و علیه

۴–۱–۶– اصل تسریع در دادرسی

۴–۲– مقایسه حقوق متهم در مرحله مرحله تحقیقات مقدماتی و مرحله دادرسی در قانون جدید

۴–۲–۱– حق حضور و دخالت وکیل در تحقیقات مقدماتی و مرحله دادرسی

۴–۲–۲– حق دسترسی به اوراق پرونده

۴–۲–۳– علنی بودن جلسه رسیدگی

۴–۲–۴– انتشار مطالب و مدارک پرونده

فصل پنجم: نتیجه گیری

فهرست منابع:

کلیدواژه ها

• دادرسی عادلانه
• حقوق دفاعی