حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای برای ملتها در حقوق بین الملل با تاکید بر برجام
حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای برای ملتها در حقوق بین الملل با تاکید بر برجام نام مقاله ای از پروین پور سعید و پیمان حکیم زاده خویی بوده که در دوره سیزدهم شماره چهل و هشتم (تابستان 1399) فصلنامه تحقیقات حقوقی بین المللی منتشر شده است.
چکیده
زمینه و هدف: انرژی هسته ای از زمان کشف تاکنون همواره از دو جهت کاربرد نظامی، و استفاده صلح آمیـــز مورد توجه حقوقدانان و سیاستمداران بوده است. علیرغم صراحت مقررات معاهده جهانی منع گســترش سلاح هــای هسته ای، بر حق لاینفک و بدون تبعیض تمامی کشورها مبنی بر استفــاده صلح آمیز از انرژی هسته ای در تمام جوانب آن؛ برخی کشــورهای هسته ای و حامیان آن‌ها در دهه های اخیر از طریق ارائه تفاسیر حقوقـــی و انجام ترتیبات و اقدامات بین المللی تلاش کرده اند قلمرو برخورداری از این حق را برای کشور ایران به بهانه جلوگیری از اشاعه تسلیحات هسته ای محدود نمایند. هدف تحقیق حاضر این است که ضمن مطالعه ی حق کشورها مبنی بر استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای؛ برنامه ی جامع اقدام مشترک (برجام) را که جهت جلوگیری از دست یابی ایران به سلاح هسته ای، طرح ریزی و اجرا شده است را مورد بررسی قرار دهد.روش: تحقیق حاضر به روش کتابخانه ای گردآوری شده است. همچنین سایت ها و مقالات الکترونیکی جهت به دست آوردن مستندات، مطالب و اطلاعات مورد استفاده قرار گرفتند.یافته ها و نتایج: نگرانی جامعه ی بین الملل از دستیابی ایران به سلاح هسته ای موجب مذاکرات طولانی و دامنه داری با ایران شد که نهایتاً منجر به طرح موافقتنامه برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) گردید. برجام حاصل تلاش گروه موسوم به 1+5 است که حاوی محدودیت های فراوانی بر برنامه ها و فعالیت های هسته‌ای صلح آمیز ایران است. در قبال محدودیت های ذکر شده در برجام، تعهداتی نیز بر عهده ی گروه 1+5 گذاشته شده است که در مرحله ی اجرا محدودیت ها بر علیه ایران به تمام و کمال اجرا شده است اما در مورد تعهدات مذکور کشـــور آمریکا به طور یک جانبه از برجام خارج شد و دیگر کشورها نیز تا کنون به تعهدات خود پایبند نبوده اند.
کلیدواژه ها
- برجام
- حقوق بین الملل
- انرژی هسته ای
- استفاده صلح‌آمیز