رای دادگاه درباره بطلان معاوضه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۸۵۶)

شماره دادنامه	۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۸۵۶
تاریخ دادنامه	۱۳۹۴/۰۷/۲۵
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	دادگاه تجدیدنظر استان
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	بطلان معاوضه
قاضی	مرادی محمدجوادخیری سید عبدالله نبوی لولاکی

چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره بطلان معاوضه: بافرض اعتبار یا بی اعتباری معامله آپارتمان موضوع قرارداد عادی ۱۳۸۱/۴/۲۹ فی مابین متداعیین این امر موجب خلل در معامله نخستین نخواهد شد چرا که با لحاظ اقدامات متعاملین جهت ایفاء تعهدات متقابل انتقال ملک و تادیه ثمن و فقدان موجبات فسخ و بطلان معامله دلیل مقنعی جهت اثبات رابطه استلزامی مابین این معاملات ابراز نگردیده است

رأی دادگاه بدوی

پیرامون دادخواست م. و الف. با وکالت س. برابر م. با وکالت ح. به خواسته ی اعلام بطلان مبایعه نامه ی ۱۳۸۱/۴/۲۳ و ۱۳۸۱/۴/۲۹ (بهای خواسته ۵۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال )۲- اعلام بطلان وکالتنامه و اسناد انتقالی رسمی راجعبه پلاک ثبتی..... .... (بهای خواسته ۵۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال ) به انضمام خسارت دادرسی؛ چکیده ی سخن خواهان این است که : فروشنامه ی۱۳۸۱/۴/۲۹ که فروش یک دستگاه آپارتمان در تهران را در بر دارد (برگ ۹) در پی فروشنامه ی ۱۳۸۱/۴/۲۳ که فروش قطعه زمین به مساحت ۵۰۰/۲ متر ( پلاک ۱۳۹۷/۴۰/۱۷ ) را در بر دارد بوده و در حکم یک معامله و معاوضه به حساب می آید چرا که در فراز پایانی فروشنامه ۱۳۸۱/۴/۲۹ نوشته شده در مبلغ پانصد میلیون ریال بابت قولنامه فوق از بابت قطعه.....ه. می باشد که خریدار با وکالتنامه بلاعزل به آقای دکتر م. م. واگذار گردید. .ازآنجا که برابر پرونده ۸۶/۴۳۶ شعبه محترم ۱۰۴۴ دادگاه محترم تهران ، آپارتمان یاد شده مستحق للغیر غیردرآمده و معامله فضولی و باطل است این بطلان به هر دو قرار داد سرایت نموده که به شیوه ی آمده دادخواهی گردید . پاسخ وکیل خوانده این است که : این خواسته به شیوه ای دیگر رسیدگی و برابر دادنامه ی ۱۳۹۷/۸۸ شعبه ۲۲ دادگاه محترم تجدید نظر حکم به بی حقی خواهانها صادروقاعده اعتبار امر مختوم در اینجا کاربر دارد وانگهی معامله ۱۳۸۱/۴/۲۳ به درستی انجام و فروشنده به ثمن و خریدار به مثمن رسیده و معامله دوم جدای اینکه صوری می باشد ، نمی تواندخللی به معامله نخست برساند . چرا که وقتی همه ی بهای زمین معامله اول پرداخت شده باشد ، پرداخت دوباره آن مفهومی ندارد که در فراز پایان معامله دوم (۱۳۸۱/۴/۲۹) آمده است ، در تایید این سخن تنظیم وکالت بلاعزل نسبت به زمین هزار دشت و تنظیم سند رسمی در راستای این وکالتنامه می باشد . دادگاه با نگریستن به آنچه آمد سخن خواهانها را در خور پذیرش می داند چراکه : ۱- موضوع دادنامه ۱۳۹۷/۸۸ برائت م. م. از اتهام انتقالمال غیر (فروش آپارتمان به پلاک ..... شمیران) می باشد که در پی محکومیت در دادگاه نخستین صادر شده و مبنای آن نبود سوء نیت است نه درستی معامله فروش آپارتمان ، از اینرو در دادنامه ی یاد شده به صحت و عدم صحت هیچیک از دو موضوع (فروش زمین هزار دشت و فروش آپارتمان در تهران) تصریح شده تا سخن از حاکمیت امر مختومه به میان آید . ۲- هرچند فروشنامه ۱۳۸۱/۴/۲۹ (که فروش یک دستگاه آپارتمان را در بر دارد) حدودیک هفته پس از فروشنامه ۱۳۸۱/۴/۲۳ (که فروش زمین ه. را در بر دارد )تحقق یافته و هر کدام معامله جداگانه بوده و نمی تواند معاوضه (که تقارن دو اراده را ضرورت دارد) باشد اما عبارت آمده در فروشنامه ۱۳۸۱/۴/۲۹ مبلغ پانصد میلیون ریال ... یک قرار داد الحاقی به قرارداد ۱۳۸۱/۴/۲۳ بوده و این دو قرار داد را در حکم واحد نموده که برآیند آن تحقق معاوضه می باشد از اینرو احکام معاوضه بر هر دو جاری می شود . از آنجا که قرارداد دوم (فروش آپارتمان ) مستحق للغیر درآمده و فاسد می باشد ، این فساد به قرار داد ۱۳۸۱/۴/۲۳ نیز تسری پیدا کرده و هر دو باطل می باشند بنابراین دادگاه به استناد ماده ۳۶۵ و ۱۲۵۷ قانون مدنی و۵۱۵ قانون آئین دادرسی مدنی حکم به اعلام بطلان معاملات۱۳۸۱/۴/۲۳ و ۱۳۸۱/۴/۲۹ (و اقداماتی که به تبع آن انجام پذیرفت ) ، اعلام بطلان وکالتنامه و اسناد انتقال راجع به پلاک ...... . و محکومیت خوانده به پرداخت هزینه دادرسی به سود خواهان صادر واعلام می نماید. این رأی در بازه ی بیست روزه از ابلاغ تجدید نظر پذیر در دادگاههای گرامی تجدید نظر استان تهران است.

دادرس شعبه اول دادگاه عمومی رودهن

سیدعبدالله نبوی

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

دعوای تجدیدنظر خواهی آقای م. با وکالت آقای ح. بطرفیت تجدیدنظر خواندگان ۱- م. ۲- الف با وکالت آقایان الف. نسبت به دادنامه ۴۵۰ مورخ ۱۳۹۳/۴/۳۱ شعبه اول دادگاه عمومی بخش رودهن که متضمن حکم به اعلام بطلان معاملات مورخ ۱۳۸۱/۴/۲۳ و ۱۳۸۱/۴/۲۹ و اعلام بطلان وکالتنامه و اسناد انتقال پلاک .... ه. بوده مالا وارد و درخور پذیرش است چرا که از تدقیق در اوراق پرونده و تعمق در آراء سابق الصدور و استماع اظهارات و دفاعیات اصحاب دعوا ووکلاء آنها چنین مستفاد می گردد که اولا متعاقب معامله فروش قطعه زمین بمساحت ۲۵۰۰ مترمربع موضوع مبایعه نامه عادی مورخ ۱۳۸۱/۴/۲۳ که با دلالت آقای خ. ا. صورت گرفته ، چک هایی ( به شرح ذیل دادنامه شماره ۱۳۹۷-۱۳۸۸/۸/۲۴ شعبه ۲۲ دادگاه محترم تجدیدنظر استان تهران ) در مقام تادیه ثمن صادر و پرداخت گردیده ایراد فروشنده مبنی بر اینکه آقای ا. وجه این چک ها را به او مسترد ننموده در برابر خریدار موثر نیست زیرا طرفین . بویژه فروشنده به نقش آقای ا. در انجام معاملات و تنظیم قولنامه ها با خط وی و مداخلات بعدی جهت حل و فصل دعاوی اذعان داشته بنحوی که در بدو امر و انجام معامله اصحاب دعوا بطور مستقیم با هم مواجه نشده و اختیار موضوع عملا به شخص دلال سپرده شده بوده لذا با فرض اینکه آقای ا. تخطی نموده و چک ها را بحساب مالک کارسازی ننموده قاعدتا موجب حق رجوع به مشارالیه است ثانیا حضور فروشنده در دفتر خانه اسناد رسمی ......تهران و تنظیم وکالتنامه شماره ......مورخ ۱۳۸۱/۵/۱۵ و تفویض اختیار انجام جامع معاملات و اعمال حقوقی علی الخصوص معاملات ناقله با اسقاط حق عزل وکیل به خریدار نیز موید جری مقدمات و تحقق شرایط صحت معامله بوده و به این اعتبار وفق پاسخ ۱۴۰۲ مورخ ۱۳۹۳/۳/۳ اداره ثبت اسناد و املاک رودهن قطعه زمین اشعاری به پلاک ...... مفروز و مجزی شده از ..... فرعی از اصلی مزبور در مالکیت قطعی تجدیدنظر خواه واقع گردیده است . ثالثا با فرض اعتبار یا بی اعتباری معامله آپارتمان موضوع قرارداد عادی ۱۳۸۱/۴/۲۹ فی مابین متداعیین این امر موجب خلل در معامله نخستین نخواهد شد چرا که با لحاظ مراتب فوق و اقدامات متعاملین جهت ایفاء تعهدات متقابل انتقال ملک و تادیه ثمن و فقدان موجبات فسخ و بطلان معامله دلیل مقنعی جهت اثبات رابطه استلزامی مابین این معاملات ابراز نگردیده لهذا ادعاء بطلان معامله مبتنی بر اسباب و جهات توجیهی نبوده و در راستای اصول صحت و لزوم معاملات دادگاه با اجابت تقاضای تجدیدنظر خواهی واصله مستندا به ماده ۳۵۸ از قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه تجدیدنظر خواسته را نقض و در اصل استظهارا به مواد ۱۹۰-۱۹۱- ۱۹۶-۲۱۹-۲۳۸-۳۶۲ از قانون مدنی حکم به بطلان دعوای نخستین صادر و اعلام می نماید .رای صادره قطعی است.

شعبه ۳۳ دادگاه تجدیدنظر استان تهران - رئیس و مستشار

فرهادمرادی -​محمدجوادخیری