رای دادگاه درباره تفاوت دعاوی اعلام فسخ و اعلام بطلان عقد (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۳۰۸)
.png) | |
| شماره دادنامه | ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۳۰۸ |
|---|---|
| تاریخ دادنامه | ۱۳۹۲/۰۳/۲۵ |
| نوع رأی | رأی شعبه |
| نوع مرجع | دادگاه تجدیدنظر استان |
| گروه رأی | رای حقوقی |
| موضوع | تفاوت دعاوی اعلام فسخ و اعلام بطلان عقد |
| قاضی | محمد عشقعلی جمشیدی محسن ملکی |
چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره تفاوت دعاوی اعلام فسخ و اعلام بطلان عقد: ایجاد حق فسخ و اعمال آن مربوط به معاملات صحیح است و اعلام بطلان مربوط به معاملات فاسد بوده و هریک آثار متفاوتی دارند بنابراین طرح دعوی اعلام بطلان به علت اعمال حق فسخ به لحاظ وجود عیب در مبیع فاقد وجاهت قانونی است.
رأی دادگاه بدوی
در خصوص دعوی خانم م.ق. با وکالت آقای ه.الف. به طرفیت ۱ خانم پ.ش. ۲ آقای الف.ر. با وکالت آقای م.ک. به خواسته اعلام بی اعتباری و بطلان قرارداد مورخ ۱۹/۸/۸۶ و شرط داوری ذیل آن می باشد، وکلای خواهان در تبیین خواسته توضیح داده اند (موکل در تاریخ ۱۹/۸/۸۶ قراردادی را در خصوص تقسیم ارثیه و ماترک مرحوم الف.ر. با خواندگان منعقد می نماید طی آن در ازای تملک دو قطعه زمین واقع در دماوند کلیه سهم الارث خود از آقای الف.ر. را به خواندگان واگذار می نماید با این حال پس از مراجعه به شهرداری دماوند و أخذ اسناد مربوطه به پلاک ثبتی ۱۲۹۶/۲ متوجه می گردد که این پلاک ثبتی که سابقا به هنگام انعقاد قرارداد دارای ۷۵/۳۴۰ متر مربع مساحت بوده است با اصلاح مواجه شده و مساحت آن به ۲۵۰ متر کاهش پیدا کرده است، لذا موکل پس از اطلاع از این مسأله مراتب فسخ و بی اعتباری قرارداد مورخ ۱۹/۸/۸۶ را به علت حدوث عیب در حصه و سهم خود به خواندگان و داور منتخب اعلام می نماید، علی هذا صدور حکم مبنی بر اعلام بطلان و بی اعتباری قرارداد مورخ ۱۹/۸/۸۶ را استدعا می نماید) دادگاه پس جری تشریفات قانونی و دعوت طرفین به دادرسی و استماع اظهارات و مدافعات وکلای طرفین به شرح لوایح و صورت مجلس دادگاه و بررسی محتویات اوراق پرونده و مستندات ابرازی و با مداقه در آن، نظر به اینکه؛ اولا هرگاه در معامله مقدار معین شرط نشده باشد یعنی کل ثمن در مقابل کل مبیع قرار گیرد و در زمان تسلیم و یا تحویل اضافه یا نقیصه درآید بایع و مشتری هیچ کدام حق فسخ معامله را ندارد و نمی تواند نسبت به اضافه یا نقیصه به یکدیگر مراجعه نماید و در توافقنامه مورخه ۱۹/۸/۸۶ تنظیمی فی مابین طرفین، مساحت به عنوان وصف مورد معامله شرط نشده است بلکه شش دانگ پلاک ثبتی ۱۲۹۶/۲ به عنوان عین خارجی و کل تجزیه ناپذیر موضوع قصد مشترک طرفین بوده است و مساحت آن به عنوان شرط صفت تراضی نشده و در واقع مساحت نقش تعیین کننده نداشته و به واقع شرط صفت نمی باشد و منصرف از ماده ۳۵۵ قانون مدنی است. ثانیا توافقنامه در مورخ ۱۹/۸/۸۶ فی مابین طرفین تنظیم شده در مورخ ۱۴/۱۱/۸۸ از داور درخواست شده که به موضوع اختلاف رسیدگی حکم خود را صادر نماید و داور نیز در موعد مقرر قبل از اتمام سه ماه در مورخ ۲۱/۸/۸۷ مبادرت به صدور رأی نموده است در حالی که اعلام فسخ از سوی خواهان بعد از صدور رأی در تاریخ ۴/۱۲/۸۸ به داور ابلاغ شده است، علی هذا دادگاه بنا به مراتب فوق دعوی خواهان را غیروارد تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام می دارد. رأی صادره حضوری است ظرف مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم محترم تجدیدنظر استان تهران می باشد.
رئیس شعبه ۱۰۸ دادگاه عمومی (حقوقی) تهران ملکی
رأی دادگاه تجدیدنظر استان
تجدیدنظرخواهی خانم م.ق. با وکالت آقای ه.الف. و خانم ن.ن. به طرفیت خانم پ.ش. و آقای الف.ر. با وکالت آقای م.ک. نسبت به دادنامه شماره ۲۳۹ مورخه ۱۹/۴/۹۱ صادره از شعبه ۱۰۸ دادگاه عمومی تهران که متضمن عدم اجابت دعوی تجدیدنظرخواهان ها به خواسته اعلام بطلان و بی اعتباری قرارداد ۱۹/۸/۸۶ به علت وجود عیب در مبیع می باشد وارد نبوده و رأی به اعتبار نتیجه شایسته تأیید می باشد زیرا ایجاد حق فسخ و اعمال آن مربوط به معاملات صحیح می باشد حال آنکه اعلام بطلان مربوط به معاملات فاسد بوده و هر یک آثار متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند، فلذا طرح دعوی اعلام بطلان به علت وجود عیب در مبیع فاقد وجاهت قانونی می باشد و قطع نظر از استدلال دادگاه، رأی به اعتبار و نتیجه صحیحا صادر گردیده است با رد تجدیدنظرخواهی مستندآ به ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی دادنامه معترض عنه را تأیید و استوار می نماید. این رأی قطعی است.
رئیس شعبه ۱۵ دادگاه تجدیدنظر استان تهران مستشار دادگاه
عشقعلی جمشیدی