رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره ربایش چک
 | |
| شماره دادنامه | ۹۴۰۹۹۷۰۹۲۵۱۰۰۲۲۹ |
|---|---|
| تاریخ دادنامه | ۱۳۹۴/۰۲/۰۸ |
| نوع رأی | رأی شعبه |
| نوع مرجع | شعبه دیوان عالی کشور |
| شعبه | شعبه ۳۶ دیوانعالی کشور |
| گروه رأی | رای کیفری |
| موضوع | ربایش چک |
| قاضی | فتوت نصیری سوادکوهی ابراهیم بهنام اصل حسین شهرابی فراهانی |
رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره ربایش چک: برگ چک، مال محسوب نمی شود و ربایش آن، فاقد وصف مجرمانه سرقت است.
رأی خلاصه جریان پرونده
شماره پرونده : ۹۱۰۹۹۸۳۶۶۰۸۰۰۴۱۷ شماره دادنامه : ۹۴۰۹۹۷۰۹۲۵۱۰۰۲۲۹ تاریخ : ۱۳۹۴/۰۲/۰۸ طبق دادنامه شماره ۰۱۸۰۱-۱۳۹۱/۱۲/۰۲ صادره از شعبه ۱۰۳ دادگاه جزایی ک. آقای م.ح. متهم شده به سرقت دو فقره چک بانک های ر. و م. هر یک به مبلغ چهارصد میلیون ریال موضوع شکایت آقای ح.ش.د. (افراد دیگر موضوع بحث و گزارش نیستند)دادگاه با احراز بزهکاری نامبرده مستند به مواد ۶۶۵ و ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی او را به تحمل شش ماه حبس تعزیری محکوم نمود. دادگاه در رأی اصلاحی شماره ۰۰۳۳۸-۱۳۹۳/۰۳/۱۹ رد مال را نیز مرقوم داشته است. وکیل محکوم علیه در مقام تجدیدنظرخواهی برآمد که شعبه ۱۵ دادگاه تجدیدنظر استان الف. با صدور دادنامه شماره ۰۰۹۵۳- ۱۳۹۳/۰۶/۲۶ضمن رد اعتراض دادنامه معترض عنه را تأیید کرده است. محکوم علیه با ارسال لایحه ای در ۶ صفحه مستند به بندهای ۴-۵-۶ ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی کیفری و چند برگ ضمایم مستدعی اعاده دادرسی شده که به این شعبه ارجاع گردیده است لایحه و ضمایم به هنگام شور قرائت و بررسی خواهد شد. پرونده محاکماتی مربوطه خواسته شده است پس از وصول و بررسی آن ملاحظه می گردد. پرونده کلاسه ۹۳۳۶۴۲ اجرای احکام دادسرای عمومی و انقلاب ک. واصل شده به خلاصه ذیلا درج می شود: در تاریخ ۱۳۹۱/۰۴/۰۵ شرکت ک. به مدیرعاملی خانم ف. علیه آقایان ح.، ش.د. و خانم ن. به خیانت درامانت-کلاهبرداری و تبانی برای بردن مال غیر و دستبرد در چک به دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان ک. شکایت نموده و معترض شده ۹ فقره چک و تعدادی سفته از اسناد شرکت در نزد مشتکی عنهمای ردیف یک و دو به امانت بوده است با انتقال به مشتکی عنه ردیف سوم نامبرده با مراجعه به مراجع قضائی با نمایندگی دروغین و موهوم و مراجعه به بانک ص. و با تبانی هم اقدام به وصول نموده اند که بزه خیانت درامانت محقق شده است. لذا خواستار رسیدگی به موضوع طبق اسناد و مدارک می باشد آقای م. ح. که به عنوان گواه اداء گواهی کرده (برگ ۷۱) به عنوان شاکی نیز از آقای ح. و ح.ش.د. به خیانت درامانت چک در مقام شکایت برآمده است (برگ ۷۶). خانم ف. به عنوان شاکی با مشروح شکایت مجدد خود به تاریخ ۱۳۹۱/۰۴/۰۴ از آقای ح.ش.د. به عنوان وکیل راهن وام شرکت تعاونی ک. شکایت نموده که ایشان با اغفال بانک سریال چک های این شرکت به شرح ذیل: ۱- چک به شماره های ۴.... به مبلغ ۸۵/۹۸۰/۰۰۰ ریال ۲- ۵... به مبلغ ۷۰/۲۶۲/۰۰۰ ریال ۳- ۶.... به مبلغ ۶۶/۰۹۴/۰۰۰ ریال ۴- ۷... به مبلغ ۹۶/۷۵۴/۰۰۰ ریال ۵- ۸... به مبلغ ۷۱۶۸۴۰۰۰ ریال ۶- ۱... به مبلغ .... ریال شاکی اعلام داشته تعدادی از این چک ها سفید امضاء بوده و به عنوان ضمانت وام به بانک داده شده است. چون نامبرده اقدام به خرج کردن چک ها نموده لذا به عنوان جعل و سوءاستفاده از اختیارات واهی و موهوم که از عناوین کلاهبرداری است تلقی گردیده استرداد چک ها و تعقیب قانونی او را خواستار است (برگ ۷۷). آقای ح.ش.د. در برگ ۷۸ شکایت را تکذیب و آن را مردود دانسته و جرم انتسابی را قبول نکرده است. نامبرده در برگ ۸۳ به عنوان شاکی از صاحبان چک به عنوان چک بلامحل و از آقای م. ح. به عنوان کلاهبرداری و جعل چک دیگران که به جای چک خودش داده و شکایت نموده است. آقای م.ح. و خانم ف. در اوراق ۸۴ و ۸۵ پاسخ لازمه را داده اند در بازپرسی شعبه دوم مجددا از آقای ش. در تاریخ ۱۳۹۱/۰۴/۰۴ از آقای ح. بازجوئی شده آقای ش. شکایت خود را تکرار نموده است. همچنین آقای ع. نیز مدافعات خود را مکتوب نموده خانم دکتر... مدیرعامل شرکت.... علیه آقایان ح. و ش.د. به هتک حرمت و ارائه شهادت دروغ، تبانی، افتراء و اظهارات خلاف واقع و نیز خیانت درامانت در مقام شکایت مجدد برآمده با لحاظ پرونده قبلی مطروح در بازپرسی ۲ بین طرفین به کلاسه ۹۱۴۴۷ که با ارجاع به مرجع قضائی و سپس کلانتری (بازپرسی شعبه دوم و کلانتری ... ک. پس از انجام تحقیقات لازمه در دو مرجع مرقوم (کلانتری و سپس بازپرسی شعبه دوم ک.) سرانجام از دادسرای عمومی و انقلاب ک. کیفرخواست شماره ۹۱۱۰۴۳۳۶۵۷۰۰۳۸۸۹- ۱۳۹۱/۰۹/۲۹ علیه آقای م.ح. و آقای ح. به سرقت دو فقره چک از بانک های ر. و م. هرکدام به مبلغ چهل میلیون تومان و نفر دوم به خیانت درامانت چک شماره ۳... صادر نموده است. شعبه ۱۰۳ دادگاه عمومی جزائی ک. پس از رسیدگی به موضوع دادنامه شماره ۸۳۰۱۸۰۱- ۱۳۹۱/۱۲/۰۲ در خصوص اتهام آقای م.ح. به سرقت (ربودن) دو فقره چک از بانک های ر. و م. هرکدام به مبلغ چهل میلیون تومان موضوع شکایت آقای ح.د. و اتهام آقای ح. به خیانت درامانت در یک فقره چک به شماره ۳... موضوع شکایت آقای م.ح. دادگاه مستند به مواد ۶۶۵ و ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی آقای م.ح. را به تحمل شش ماه حبس تعزیری و آقای ح.ع. را با رعایت بند ۵ ماده ۲۲ ق.م.ا به پرداخت مبلغ پنج میلیون ریال جزای نقدی محکوم نمود (برگ ۲۶۹ پرونده). آقای ش.د. نسبت به دادنامه مذکور به قلت مجازات مقرره در خصوص متهم و عدم تعیین تکلیف رد مال مسروقه و در قسمت خیانت درامانت چک نیز معترض شده که شعبه ۱۰۳ دادگاه جزایی با صدور دادنامه شماره ۸۳۰۰۳۱۲- ۱۳۹۳/۰۳/۱۲ ازنظر اینکه خارج از حدود مقرره در ماده ۲۳۶ قانون آیین دادرسی کیفری بوده با تنقیح مناط از تبصره ۲ ماده ۳۳۹ قانون آ.د.م قرار رد درخواست تجدیدنظرخواهی صادر کرده است. دادگاه در رأی اصلاحی شماره ۳۰۰۳۳۸- ۱۳۹۲/۰۳/۱۹ در خصوص اتهام آقای م.ح. موضوع دادنامه ۸۰۱/۹۱۰- ۱۳۹۱/۱۲/۰۲ چون رد مال از قلم افتاده با اصلاح رد مال علاوه بر مجازات مقرره وفق ماده ۳۹ قانون آ.د.م آن را تصحیح کرده است (برگ ۳۷۱). آقای ج.پ. و آقای ع.ر. وکلای دادگستری به وکالت از آقای م.ح. در مقام تجدیدنظرخواهی برآمده و متقابلا آقای ح.ف. به وکالت از آقای ح.د. وارد پرونده شده و طرفین لوایحی در دفاع از موکلین خود تسلیم دادگاه کرده اند. شعبه ۱۵ دادگاه تجدیدنظر استان الف. که نسبت به دادنامه مذکور و اصلاحی آن اعتراض و تجدیدنظرخواهی نموده اند که شعبه مرقوم با صدور دادنامه شماره ۶۹۷۰۰۹۵۳- ۱۳۹۳/۰۶/۲۶ چون اعتراض موجه و مستدلی که موجبات نقض و گسیختن دادنامه های معترض عنه را فراهم نماید به عمل نیامده و رأی صادره موافق اصول و قواعد دادرسی صادر شده است. لذا خالی از اشکال تشخیص گردیده درنتیجه مستند به بند الف ماده ۲۵۷ قانون آیین دادرسی کیفری ضمن رد تجدیدنظرخواهی آن را تأیید کرده است. آقای م. ح. با ارسال لایحه ای در شش صفحه و چند برگ ضمیمه مستند به بندهای ۴-۵-۶ ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی کیفری و مواد ۲۳۷-۲۷۴-۲۷۵ آن قانون خواستار اعاده دادرسی شده و متذکر گردیده اتهام انتسابی غیرواقعی بوده و در جریان دادرسی و رسیدگی مشخصات چک اعلام نشده است و رأی صادره ازنظر ماهوی و شکلی اشکالات اساسی دارد. لایحه مشروح مستدعی اعاده دادرسی و پیوست های آن به هنگام شور بررسی می شود. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای فتوت نصیری سوادکوهی عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای حسین شهرابی فراهانی دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر رسیدگی قانونی را دارم در خصوص دادنامه شماره ۳۶۹۷۰۰۹۵۳- ۱۳۹۳/۰۶/۲۶ صادره از شعبه ۱۵ دادگاه تجدیدنظر استان الف. مشاوره نموده چنین رأی می دهد.
رأی شعبه دیوان عالی کشور
درخواست اعاده دادرسی آقای م.ح. محکوم علیه دادنامه فوق الذکر با بررسی محتویات پرونده محاکماتی و لایحه تقدیمی وی موجه است. زیرا اولا، صرف چک، مال محسوب نمی شود تا بردن آن مشمول ماده ۶۶۵ قانون مجازات اسلامی باشد و در صورت وصول وجه آن توسط غیر ذینفع قابل استرداد با طرح دعوی حقوقی است. ثانیا- مدافعات محکوم علیه در پرونده، حاکی از اختلافات مالی و مطالبی است که به هیچ وجه ارکان تشکیل دهنده جرم سرقت را ندارد. بنابراین محکومیت وی تحت این عنوان جزایی، ناشی از اشتباه و مجازات نامتناسب می باشد با تجویز اعاده دادرسی مستندا به شق ۶ ماده ۲۷۲ قانون آئین دادرسی کیفری رسیدگی مجدد به شعبه هم عرض محول می گردد.
رئیس شعبه ۳۶ دیوان عالی کشور- مستشار
ابراهیم بهنام اصل - فتوت نصیری سوادکوهی