شرایط و آثار حقوقی قراردادهای مشارکت عمومی–خصوصی در ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
شرایط و آثار حقوقی قراردادهای مشارکت عمومی–خصوصی در ایران
عنوانشرایط و آثار حقوقی قراردادهای مشارکت عمومی–خصوصی در ایران
رشتهحقوق عمومی
دانشجوسجاد ویسه
استاد راهنماعلی محمد فلاح زاده
استاد مشاورمحمدمهدی حاجیان
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۶
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



شرایط و آثار حقوقی قراردادهای مشارکت عمومی–خصوصی در ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط سجاد ویسه، با راهنمایی علی محمد فلاح زاده و با مشاوره محمدمهدی حاجیان در سال ۱۳۹۶ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

مشارکت عمومی– خصوصی مکانیزمی است که در آن بخش عمومی (دولت و سایر نهادهای حکومتی) به منظور تامین خدمات زیربنایی (اعم از آب و فاضلاب، حمل و نقل، سلامت، آموزش و ...) از ظرفیت های بخش خصوصی (اعم از دانش، تجربه و منابع مالی) استفاده می نمایند.در یک تعریف کلی، مشارکت عمومی– خصوصی عبارت است از چارچوبی قراردادی مابین یک نهاد خصوصی و یک نهاد عمومی که با هدف ارایه خدمات زیرساختی به مردم با کمک بخش خصوصی ایجاد می شود. در این تعریف می توان وظایف و مسیولیت بخش خصوصی در ارایه خدمات زیرساختی را در سطوح مختلفی (مانند تامین مالی، طراحی و ساخت، مدیریت، تعمیر و نگهداری، بهره برداری و ...) پیش بینی نمود که باعث به وجود آمدن مدل های مختلف مشارکت خواهد شد.در ایران با توجه به محدودیتهای قانونی و مالی این شکل از قراردادها شرایط و آثار خود را دارند و مهمترین حوزه های که در برنامه ششم توسعه دولت مکلف به مشارکت با بخش خصوصی شده است میتوان به ارتباطات، حمل و نقل و نفت و گاز اشاره کرد که هر کدام دارای شرایط و آثار حقوقی منحصر به فرد خود خواهد داشت. در این پژوهش، مهمترین مسایل حقوقی مربوط به قرارداد بخش عمومی–خصوصی شامل شرایط و آثار آن، ماهیت حقوقی قرارداد و بررسی این قراردادها در حوزه نفت و گاز تجزیه و تحلیل خواهند شد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

فصل اول: تبیین قرارداد مشارکت عمومی –خصوصی ۶

۱–۱گفتار اول: سیر تاریخی مشارکت عمومی – خصوصی ۶

۱–۱–۱مبحث اول: سیر تاریخی مشارکت عمومی خصوصی در جهان ۶

۲–۱–۱مبحث دوم: سیر تاریخی مشارکت عمومی – خصوصی در ایران ۱۰

۲–۱گفتار دوم: تعریف مشارکت عمومی– خصوصی و بازشناسی آن از مفاهیم مشابه ۱۹

۱–۲–۱مبحث اول: تعریف مشارکت عمومی– خصوصی ۱۹

۲–۲–۱مبحث دوم : بازشناسی مشارکت عمومی– خصوصی از مفاهیم مشابه ۲۳

۱–۲–۲–۱بند اول) مشارکت بخش خصوصی ۲۴

۲–۲–۲–۱بند دوم) خصوصی سازی ۲۴

۳–۱گفتار سوم: چهارچوب قرارداد مشارکت عمومی– خصوصی ۲۷

۱–۳–۱مبحث اول: منافع عمومی ۲۷

۲–۳–۱مبحث دوم: همکاری بخش عمومی ۳۰

۳–۳–۱مبحث سوم: انسجام قرارداد ۳۱

۴–۳–۱مبحث چهارم: تسهیم ریسک ۳۱

۵–۳–۱مبحث پنجم: توازن حقوق دوطرف ۳۱

۶–۳–۱مبحث ششم: نگرش بلند مدت ۳۱

۷–۳–۱مبحث هفتم: پرداختها ۳۲

۸–۳–۱مبحث هشتم: انتقال پروژه ۳۲

۹–۳–۱مبحث نهم: مشخصات عملکردی،نوآوری و رقابت ۳۲

۱۰–۳–۱مبحث دهم: حفظ ارزش دارایی بخش عمومی ۳۳

فصل دوم : شرایط و الگوهای قرارداد مشارکت عمومی خصوصی ۳۵

۱–۲گفتار اول : حوزه های موضوع مشارکت عمومی– خصوصی ۳۵

۲–۲گفتار دوم: الگوهای مختلف مشارکت عمومی– خصوصی ۴۱

۳–۲گفتارسوم: اصول حاکم بر انعقاد قراردادهای مشارکت عمومی– خصوصی ۵۱

۱–۳–۲مبحث اول: شفافیت قواعد و قوانین حاکم بر مشارکت عمومی– خصوصی ۵۲

۴–۳–۲مبحث چهارم: ارتقا بخشیدن به انصاف و قابلیت دسترسی به قوانین و رویههای مرتبط به مشارکت عمومی– خصوصی ۵۵

۵–۳–۲مبحث پنجم: انطباق با حقوق کشور میزبان و سایر قوانین خاص ۵۶

۶–۳–۲مبحث ششم: اصل مذاکره آزادانه در خصوص دستیابی به یک موافقتنامه موثر ۵۶

۷–۳–۲مبحث هفتم: اصل قایل شدن ضمانت اجرا برای تصمیمات محاکم قضایی و مراجع داوری ۵۷

۸–۳–۲مبحث هشتم: اصل امکان تعهد و تضمین دولت نسبت به سرمایهگذاری بخش خصوصی ۵۹

۹–۳–۲مبحث نهم: اصل تضمین و وثیقه برای بخش خصوصی ۵۹

۴–۲گفتار چهارم : طرفین قرارداد مشارکت عمومی – خصوصی ۶۰

۱–۴–۲مبحث اول: تعریف بخش عمومی ۶۰

۲–۴–۲مبحث دوم: تعریف بخش خصوصی ۶۲

فصل سوم: ماهیت و آثار قرارداد مشارکت عمومی – خصوصی ۶۵

۱–۳گفتار اول: ماهیت قرارداد مشارکت عمومی–خصوصی ۶۵

۱–۱–۳مبحث اول:مقایسه قرارداد مشارکت عموی خصوصی با سایر قراردادهای حقوق عمومی ۶۶

۱–۱–۱–۳بند اول:مقایسه مشارکت عمومی – خصوصی با پیمانکاری عمومی ۶۶

۲–۱–۱–۳بند دوم: مقایسه قرارداد مشارکت عمومی– خصوصی با اوراق مشارکت ۶۸

۲–۲–۱–۳ بند دوم: مشارکت عمومی خصوصی در امور تصدیگری ۷۴

۳–۲–۱–۳بند سوم: واگذاری به بخش خصوصی یا مشارکت با بخش خصوصی در زمینه امور اقتصادی ۷۹

۳–۱–۳مبحث سوم: ماهیت منافع حاصل از مشارکت عمومی– خصوصی، (منفعت عام/ منفعت خاص) ۸۲

۴–۱–۳مبحث چهارم: بررسی قرارداد مشارکت عمومی–خصوصی به عنوان قرارداد اداری ۸۳

۲–۲–۳مبحث دوم: آثار مشارکت عمومی – خصوصی ۸۸

۱–۱–۲–۳بند اول: مزایای عام مشارکت های عمومی خصوصی برای بخش خصوصی و دولتی ۸۹

۲–۲–۲–۳بند دوم: مزایای خاص مشارکتهای عمومی خصوصی ۹۰

۳–۲–۲–۳بند سوم: معایب مشارکت عمومی خصوصی ۹۲

۴–۲–۲–۳بند چهارم: تعهدات قراردادی ۹۲

۵–۲–۲–۳بند پنجم : ضمانت نامه ها ۹۵

۳–۳گفتار سوم: ریسک های مشارکت عمومی خصوصی ۹۷

۱–۳–۳مبحث اول: ریسک در سطح کلان ۹۸

۱–۱–۳–۳بنداول: ریسکهای سیاسی ۹۹

۲–۱–۳–۳بند دوم: ریسکهای مالی ۹۹

۳–۱–۳–۳بند سوم: ریسکهای ناشی از قوانین و مقررات ۹۹

۲–۳–۳مبحث دوم: ریسکهای در سطح میانی ۱۰۰

۱–۲–۳–۳بند اول: ریسکهای سرمایهگذاری ۱۰۰

۲–۲–۳–۳بند دوم: ریسکهای فنی ۱۰۰

۳–۲–۳–۳بند سوم:ریسکهای دوره بهرهبرداری ۱۰۱

۴–۲–۳–۳بندچهارم: ریسکهای ساختمانی ۱۰۱

۳–۳–۳مبحث سوم: ریسکهای در سطح خرد ۱۰۲

فصل چهارم : امکان سنجی اعمال مشارکت عمومی – خصوصی در حوزه صنعت نفت و گاز ۱۰۴

۱–۴گفتار اول: بررسی مشارکت عمومی – خصوصی در حوزه نفت و گاز ۱۰۴

۱–۱–۴مبحث اول: عدم انتقال مالکیت و مدیریت منابع نفت و گاز به اشخاص خصوصی ۱۰۵

۲–۱–۴ مبحث دوم : قوانین نفت جمهوری اسلامی ایران ۱۰۶

۱–۲–۱–۴بند اول: قانون نفت ۱۳۵۳ ۱۰۶

۲–۲–۱–۴بند دوم: قانون نفت ۱۳۶۶ ۱۰۷

۳–۲–۱–۴بند سوم: قانون اصلاح قانون نفت ۱۳۹۰ ۱۰۸

۴–۲–۱–۴ بند چهارم: قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت مصوب ۱۳۹۱ ۱۰۸

۵–۲–۱–۴بند پنجم: مصوبه هییت وزیران در خصوص شرایط عمومی، ساختار و الگوی قراردادهای بالادستی نفت و گاز مصوب ۱۱/۸/۹۴ ۱۰۹

۶–۲–۱–۴بند ششم: سیاست های کلی برنامه ششم توسعه ۱۱۱

۷–۲–۱–۴بند هفتم: کاستی ها و خلاءهای قانونی ۱۱۲

۲–۴گفتار دوم : بررسی قراردادی مشارکت عمومی–خصوصی در صنعت نفت و گاز ۱۱۷

۱–۲–۴مبحث اول: قراردادهای بیع متقابل ۱۱۷

۱–۱–۲–۴بند اول: ماهیت و مفاهیم ۱۱۸

۲–۱–۲–۴بند دوم: ساختار مالی قراردادی بیع متقابل در ایران ۱۱۸

۳–۱–۲–۴بند سوم: شرایط و الزامات قانونی قرارداد بیع متقابل ۱۲۰

۲–۲–۴مبحث دوم: قراردادهای جدید بالادستی صنعت نفت و گاز کشور (IPC) ۱۲۱

۱–۲–۲–۴بند اول: ماهیت و مفاهیم ۱۲۱

۲–۲–۲–۴بند دوم: شرایط و الزامات قانونی قراردادهای IPC ۱۲۴

۳–۲–۴مبحث سوم: قراردادهای ساخت، بهره برداری و واگذاری (BOT) ۱۲۷

۱–۳–۲–۴بند اول: مشخصه های اساسی BOT ۱۲۸

۲–۳–۲–۴بند دوم: مقررات ناظر BOT ۱۲۹

ب) حمایت های مقرر در معاهدات دو جانبه تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی ۱۳۱

۴–۲–۴مبحث چهارم: قراردادهای عملیاتی مشترک نفتی ۱۳۱

نتیجه گیری ۱۴۱

منابع فارسی ۱۴۵

منابع لاتین ۱۵۱

کلیدواژه ها

  • مشارکت عمومی–خصوصی
  • شرایط و آثار حقوقی
  • ماهیت حقوقی
  • حقوق قراردادها