قطع اینترنت از منظر حقوق بین الملل بشر

عنوان	قطع اینترنت از منظر حقوق بین الملل بشر
رشته	حقوق بین الملل
دانشجو	زهرا مهدی زاده خویندیزج
استاد راهنما	محمد شریف
استاد مشاور	سیدقاسم زمانی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۰
دانشگاه	دانشگاه علامه طباطبایی

قطع اینترنت از منظر حقوق بین الملل بشر عنوان پایان نامه ای است که توسط زهرا مهدی زاده خویندیزج، با راهنمایی محمد شریف و با مشاوره سیدقاسم زمانی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

دسترسی به اینترنت ، با گستره کاربردهای سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی آن برای زندگی معاصر ضروری است .ولی در مواقعی دسترسی به اینترنت توسط دولت ها محدود و یا کلا اتصال قطع و شهروندان ممنوع از استفاده از اینترنت می شوند . دولت هایی که خود از منافع اینترنت بهره مند شده ولی در مواقع احساس خطر ، چاره را در قطع جریان اینترنت می بینند . البته قطع اینترنت در مواقعی ضروری بوده و برای حمایت از حقوق دیگر افراد چاره ای جز آن نیست .سوالی که مطرح است این است که آیادر اسناد بین المللی حقوق بشر ، در مورد موجودیت و محدوده حق احتمالی دسترسی به اینترنت ، مقرره ای وضع شده و این حق به عنوان حقی مستقل به رسمیت شناخته شده است یا نه ؟و اگر چنین است چه مواقعی قطع دسترسی به اینترنت به عنوان نقض حقوق بشر شمرده می شود ؟مفهوم و مبانی حق دسترسی به اینترنت ، ارتباط آن با حق آزادی بیان ، موارد اعمال محدودیت بر دسترسی به اینترنت ، شرایط لازم برای اعمال چنین محدودیت هایی تزاحم حق دسترسی به اینترنت با حقوق دیگر با استناد به اسناد بین المللی حقوق بشر، امکان قطع اینترنت در مواقع ضروری و عدم امکان در مواقع عادی ، امکان مسیول شناخته شدن دولت هایی که دسترسی شهروندان خود را به شبکه اینترنت مختل می نمایند ، همه و همه مواردی هستند که طی پایاننامه حاضر مورد بررسی قرار گرفته اند .

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه فصل اول – مفهوم و مبانی حق دسترسی به اینترنت ۱ بخش اول – مفهوم حق دسترسی به اینترنت ۲ مبحث اول – نسبت حق دسترسی به اینترنت و حق آزادی بیان ۳ الف – روند شناسایی حق آزادی بیان و آزادی اطلاعات ۳ ب – اجزاء حق آزادی بیان

ب–۱–حق جستجو کردن ، دریافت کردن و اشاعه دادن اطلاعات ۵ ب–۲–ابزار آزادی بیان شامل هر وسیله ارتباطی است ۵ ج – اصل آزادی اطلاعات یا جریان آزاد اطلاعات ۵ مبحث دوم – ماهیت حق دسترسی به اینترنت ۶ الف – دسترسی به اینترنت به عنوان حقی اساسی

ب – اینترنت و حقوق بشر ۹ ب–۱–نسل های حقوق بشری ۹ ج– دیدگاه نهادهای حقوق بشری ۱۱ مبحث سوم – مبانی حق دسترسی به اینترنت ۱۲ حق دسترسی به اینترنت در قوانین ایران

بخش دوم – جایگاه جریان آزاد اطلاعات در اسناد حقوق بین الملل بشر ۱۷ مبحث اول – اسناد جهانی ۱۷ الف – اعلامیه جهانی حقوق بشر ۱۸ الف–۱– ویژگی های اعلامیه جهانی حقوق بشر ۱۸ ب – میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی

مبحث دوم – اسناد منطقه ای ۲۱ الف – کنوانسیون اروپایی حقوق بشر ۲۱ ب – کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر ۲۲ ج – منشور آفریقایی حقوق بشر و مردم ۲۴ د – اعلامیه حقوق بشر اسلامی ۲۵ د–۱–تفاوت های اعلامیه اسلامی حقوق بشر با اسناد دیگر ۲۶ مبحث سوم – سایر اسناد ۲۷ الف – اساسنامه سازمان یونسکو

ب – قطعنامه سال ۲۰۱۶ ۲۸ ج – اعلامیه هزاره ۲۹ د – بیانیه ژوهانسبورگ ۲۹ د–۱–آزادی اطلاعات در بیانیه ژوهانسبورگ ۳۰ د–۲–محدودیت های امنیتی ، آزادی بیان و اطلاعات در بیانیه ژوهانسبورگ ۳۰ فصل دوم – محدودیت ها ، مشروعیت دولت ۳۲ بخش اول – اعمال محدودیت بر جریان آزاد اطلاعات ۳۳ مبحث اول – شرایط اعمال محدودیت بر جریان آزاد اطلاعات ۳۴ الف –قانونی بودن محدودیت ها ۳۵ الف–۱–انتشار قانون ۳۶ الف–۲–امکان پیش بینی به وسیله قانون ۳۶ ب –اعمال محدودیت منحصر به موارد احصا شده در اسناد بین المللی ۳۷ ج –ضرورت اعمال محدودیت ۳۸ مبحث دوم – مصادیق محدودیت های آزادی بیان واطلاعات ۳۹ الف–حقوق و حیثیت دیگران ۳۹ ب–سلامت و بهداشت عمومی ۳۹ ج–اخلاق ۳۹ د–نظم عمومی ۴۰ و–عدم تبلیغ برای جنگ ۴۰ ه–عدم ترویج نفرت ۴۱ ی–امنیت ملی ۴۱ مبحث سوم – اعمال محدودیت ؛ حق یا نقض حق ۴۳ الف–آزادی بیان از طریق اینترنت و ضابطه مندی بر محتوا در برابر ۴۵ الف–۱–پورنوگرافی و حقوق کودک ۴۵ الف–۲–ترویج نژاد پرستی و ایجاد نفرت نژادی ۴۷ مبحث چهارم – نحوه اعمال محدودیت ۴۸ اعمال محدودیت طبق قوانین ایران ۴۹ بخش دوم – دولت ، مشروعیت و تعامل با چالش امنیت و آزادی ۵۱ مبحث اول – مفهوم دولت دموکراتیک ۵۱ الف – مشروعیت دموکراتیک از دیدگاه حقوق بین الملل کلاسیک ۵۱ ب – تغییر نگاه حقوق بین الملل نسبت به مشروعیت حکومت ها ۵۲ مبحث دوم – فناوری اینترنت و مواضع دولت ها در برابر انتقال آن ۵۳ الف – امپریالیسم اطلاعاتی ۵۴ ب – شکاف دیجیتال ۵۵ مبحث سوم – مبانی توجیهی نقض حقوق بشر از دیدگاه دولت ها ۵۶ الف – نسبی گرایی ۵۶ الف–۱–نسبی گرایی از لحاظ حقوق قابل حمایت ۵۷ الف–۲–نسبی گرایی از لحاظ افراد مورد حمایت ۵۷ الف–۳–نسبی گرایی از لحاظ مکان اعمال و اجرا ۵۸ الف–۴–نسبی گرایی از لحاظ نحوه اعمال و اجرا ۵۸ ب – اولویت نظام حقوق ملی بر حقوق بین الملل ۵۹ ب–۱–نظریه دوگانگی حقوقی ۵۹ ب–۲–نظریه یگانگی حقوقی ۶۰ ب–۳–نظریه یگانگی حقوقی با تقدم و برتری حقوق داخلی ۶۰ ب–۴–نظریه یگانگی حقوقی با تقدم و برتری حقوق بین الملل ۶۱ ج – اولویت حقوق موضوعه بر حقوق طبیعی ۶۱ ج–۱–مفهوم حقوق طبیعی ۶۱ ج–۲–رابطه پوزیتیویسم و حقوق طبیعی ۶۲ ج–۳–حقوق بشر و حقوق طبیعی ۶۲ فصل سوم – مسیولیت بین المللی دولت ها و اصول حقوقی حاکم ۶۴ مبحث اول – اصل حاکمیت ملی ۶۵ الف – ماهیت حقوقی فضا ۶۵ ب – اصول اساسی حقوق فضا ۶۵ ج – بهره برداری از فضای ماوراء جو برای ارتباطات ( اینترنت جهانی ) ۶۶ د – مرزهای فضای مجازی ۶۷ مبحث دوم – اصل عدم مداخله در امور داخلی دولت ها ۶۸ دخالت در امور داخلی کشورها در موارد قطع دسترسی به اینترنت ۶۹ مبحث سوم – مسیولیت بین المللی به لحاظ قطع دسترسی به شبکه ۷۰ الف – عناصر مسیولیت بین المللی ۷۱ ب – نظریه عمومی شماره

کمیته حقوق بشر در خصوص ماده

میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی ۷۲ ج – ماهیت حقوقی قواعد حقوق بشر ۷۳ د – حقوق بشر و تعهدات عام الشمول ۷۴ مبحث چهارم – اقدامات سازمان ملل متحد جهت نظارت بر رعایت حق آزادی اطلاعات ۷۴ الف – مصوبات ۷۴ الف–۱–اعلامیه های سازمان ملل متحد ۷۴ الف–۲–معاهده ( کنوانسیون ) ۷۴ ب– اقدامات نظارتی سازمان ملل متحد ۷۵ ب–۱–کمیته های ناظر ۷۶ ب–۲–شورای عالی حقوق بشر ۷۷ ب–۳–دادگاههای خاص رسیدگی به جنایات مربوط به نقض حقوق بشر ۷۷ ج – دخالت بشردوستانه ۷۸ شورای امنیت ۷۹ د – دلیل عدم کارایی نهادهای نظارتی بر نقض حقوق بشر ۸۰ نتیجه ۸۱ فهرست منابع ۸۵

کلیدواژه ها

• دسترسی به اینترنت
• آزادی بیان
• امنیت ملی
• حقوق بین الملل بشر