ماده 101 قانون امور حسبی

ماده ۱۰۱ قانون امور حسبی: در مورد ماده ۱۲۴۴ قانون مدنی اگر قیم قبل از تعیین شخص دیگری به جای او، صورت حساب را فرستاده یا معلوم شود که تأخیر در فرستادن صورت حساب به واسطه عذر موجه بوده‌است ممکن است همان شخص را به قیمومت ابقاء یا مجدداً او را به قیمومت معین نمود.

مواد مرتبط

• ماده ۱۲۲۴ قانون مدنی

نکات توضیحی

مطابق ماده ۱۲۲۴ قانون مدنی قیم باید لااقل سالی یک مرتبه حساب تصدی خود را به مدعی‌العموم یا نمایندهٔ او بدهد و هر گاه در ظرف یک ماه از تاریخ مطالبهٔ مدعی‌العموم حساب ندهد به تقاضای مدعی‌العموم معزول می‌شود؛ بنابراین دادستان می‌تواند ارسال دو یا چند مرتبه صورت حساب را در هر سال مقرر دارد و مطابق ماده ۱۰۱ قانون امور حسبی اگر قیم قبل از تعیین شخص دیگری به جای او، صورت حساب را فرستاده یا معلوم شود که تأخیر در فرستادن صورت حساب به واسطه عذر موجه بوده‌است ممکن است همان شخص را به قیمومت ابقاء یا مجدداً او را به قیمومت معین نمود. اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که اگر قیم یک بار از ارفاق ماه ۱۰۱ قانون امور حسبی استفاده کرد و مجدداً از ارسال صورت حساب امتناع نمود آیا باز هم می‌تواند قبل از تعیین قیم جدید با ارسال صورت حساب در مقام خود باقی بماند؟ در پاسخ باید گفت هرچند ماده ۱۰۱ به نحوی است که به دادگاه اختیار می‌دهد در تعیین قیم جدید یا بقای قیم سابق هر اقدامی به عمل آورد اما از نظر منطقی نمی‌توان این ارفاق را مجدداً در حق قیم روا داشت زیرا بر خلاف غبطه محجور است و اسباب اطاله دادرسی و اتلاف وقت دادستان و دادگاه را فراهم نمود.

رویه‌های قضایی

مطابق نظریه مشورتی شماره ۱۰۸۲ مورخ ۱۳۴۲/۱۱/۱۲ اداره حقوقی قوه قضاییه، ماده ۱۲۲۴ قانون مدنی ناظر به مواردی است که مولی علیه قیم دارای مال است و قیم از دادن صورت حساب تصدی سالیانه خود داری می‌کند و در صورتی که احراز شود که صغیر دارای مال نیست یا این که درآمد سالیانه صغیر کمتر از مخارج ضروری او یا معادل آن باشد چون شبهه تضییع مال صغیر نمی‌رود دادستان مکلف به تقاضای عزل قیم به علت ندادن صورت حساب نیست.