مبانی فقهی تکفیر با نگرشی برضرورت جرم انگاری آن

عنوان	مبانی فقهی تکفیر با نگرشی برضرورت جرم انگاری آن
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	محمد صفرپور دوبخشری
استاد راهنما	سمیه صفایی بازار جمعه
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۹
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی

مبانی فقهی تکفیر با نگرشی برضرورت جرم انگاری آن عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد صفرپور دوبخشری، با راهنمایی سمیه صفایی بازار جمعه در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی دفاع گردید.

چکیده

تکفیر، گواهی دادن به کفرورزی فرد یا افرادی است که پیش از این در زمره ی مسلمانان به شمار می رفتند و عضو بالفعل امت اسلامی هستند. کفر اگر بدون قرینه استعمال شود، به کفر در اصطلاح فقها اطلاق می شود. که همان خروج از دایره ی اسلام و ارتداد و عبارت است از انکار الوهیت یا توحید یا رسالت یا یکی از ضروریات دین، با التفات به اینکه ضروری است، به طوری که انکارش به انکار رسالت منجر شود و مشول احکام خاصی از قبیل نجاست، عدم جواز ازدواج و... می شود. در این راستا سوالاتی مطرح می شود: حکم تکفیر در فقه امامیه چیست و مبانی آن کدام است؟ تکفیر در قوانین جزایی کشور ایران جرم انگاری شده است یا خیر و ضرورت جرم انگاری آن چیست؟ در پاسخ باید چنین اذعان داشت که:فقهای امامیه با استناد به آیه ۹۴ سوره نساء و روایات و احادیثی از پیامبر اکرم(ص) و ایمه ی اطهار(ع) تکفیر را حرام و ممنوع می دانند. از دیدگاه فقهی در مواردی معین و به حصول شرایط خاص، تکفیر را مشروع دانسته اند که آثار ویژه ای را به همراه دارد. هرچند در قوانین ایران به بحث تکفیر پرداخته نشده ولی در سال ۱۳۴۷، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی را امضا و در تاریخ ۱۳۵۴ آن را تصویب نموده است که تا به امروز لازم الاجرا است.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

مقدمه

الف) بیان مساله

ب) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

پ) پیشینه تحقیق

ت) جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق

ث) اهداف تحقیق

ج) سوال های تحقیق

چ) فرضیه های تحقیق

ح) روش شناسی تحقیق

خ) روش گردآوری داده ها

د) ساختار تحقیق

فصل اول: کلیات تحقیق

۱–۱ مفاهیم

۱–۱–۱ مفهوم کفر

۱–۱–۲ مفهوم تکفیر

۱–۲ پیشینه تاریخی تکفیر

۱–۳ ریشه های توسعه تکفیر

۱–۳–۱ ریشه های جغرافیایی توسعه تکفیر

۱–۳–۲ ریشه های سیاسی– اجتماعی توسعه تکفیر

۱–۳–۲–۱ دولت ها

۱–۳–۲–۲ خطای تحلیل برخی از خواص سیاسی جهان اسلام

۱–۳–۳ ریشه های اقتصادی توسعه تکفیر

۱–۴ اقسام کفر مخالفان

۱–۴–۱ کفر فقهی

۱–۴–۲ کفر نفاق

۱–۴–۳ کفر ضلالت

۱–۴–۴ کفر در مرتبه عمل

۱–۴–۵ کفر جحود

۱–۵ رابطه گسترش تکفیر و تمسک به ظواهر

۱–۶ ریشه های ظهور اندیشه تکفیری

۱–۶–۱ بنیان های حدیثی

۱–۶–۲ انتقام جویی و کینه توزی

۱–۶–۳ فکری و عقیدتی

۱–۶–۴ سیاسی و استعمار

۱–۶–۵ تعصب

۱–۶–۶ افراطی گرایی دینی

۱–۶–۷ جهل و عدم آگاهی

۱–۷ معیارها و ضوابط تکفیر

۱–۷–۱ تحقق و تفحص و اطمینان از کفر

۱–۷–۲ آگاهی از عوامل کفر

۱–۷–۳ عمد و قصد

۱–۷–۴ اختیار و نفی اکراه

فصل دوم: بررسی مبانی فقهی تکفیر

۲–۱ اقول فقها امامیه و اسلام درباره تکفیر

۲–۲ منابع حرمت تکفیر

۲–۲–۱ حرمت تکفیر از دیدگاه قرآن (آیه

سوره نساء)

۲–۲–۲ روایات

۲–۲–۳ عقل

۲–۳ عوامل حرمت تکفیر در فقه امامیه

۲–۳–۱ حرمت قتل انسان های بی گناه

۲–۳–۲ حرمت تفرقه افکنی در میان امت اسلامی

۲–۴ دیدگاه اهل سنت درباره حرمت تکفیر

۲–۴–۱ مذهب حنفی

۲–۴–۱–۱ دیدگاه امام ابوحنیفه در مورد حرمت تکفیر

۲–۴–۲ حرمت تکفیر در مذهب شافعی

۲–۴–۲–۱ حرمت تکفیر از نظر علمای شافعی

۲–۴–۲–۱–۱ دیدگاه شیخ ابوالحسن اشعری(رض) در خصوص حرمت تکفیر

۲–۴–۲–۱–۲ دیدگاه زاهر بن احمد سرخسی(رض) در خصوص حرمت تکفیر

۲–۴–۲–۱–۳ دیدگاه دار قطنی(رض) در خصوص حرمت تکفیر

۲–۴–۲–۱–۴ دیدگاه ابو حامد طوسی غزالی(رض) در خصوص حرمت تکفیر

۲–۴–۲–۱–۵ دیدگاه امام نووی (رض) در خصوص حرمت تکفیر

۲–۴–۲–۱–۶ دیدگاه امام تقی الدین سبکی(رض) در خصوص حرمت تکفیر

۲–۴–۲–۱–۷ دیدگاه امام سعد الدین تفتازانی (رض) در خصوص حرمت تکفیر

۲–۴–۲–۱–۸ دیدگاه شیخ عبدالله کتمتو (زیده عزه) در خصوص حرمت تکفیر

۲–۴–۳ حرمت تکفیر در فقه مالکی

۲–۴–۴ حرمت تکفیر در فقه حنبلی

فصل سوم : ضرورت جرم انگاری تکفیر در حقوق ایران

۳–۲ ضرورت پیشگیری از برخوردهای فراحقوقی و جنگ ۵۰ ۳–۳ لزوم پیشگیری کارا در جرایم منتج از تکفیر (جلوگیری از افول کارایی حقوق کیفری)

۳–۴ جرم انگاری تکفیر در اسناد بین المللی

۳–۴–۱ معاهده بین المللی جلوگیری از نسل کشی و مجازات آن ۱۹۴۸

۳–۴–۲ اعلامیه جهانی حقوق بشر مصوب ۱۹۴۸ و میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۹۶۶

۳–۴–۳ قطعنامه های مربوط به مبارزه با افترا به ادیان مصوب ۲۰۰۹

۳–۶ لزوم شناسایی تکفیر به عنوان جرمی مانع

نتیجه گیری

پیشنهادات

منابع و مآخد

چکبده

کلیدواژه ها

• تکفیر
• حرمت تکفیر
• تکفیر در اسلام
• جرم شناسی تکفیر