متعارف بودن به مثابه اصل حقوقی در حقوق قراردادها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

متعارف بودن به مثابه اصل حقوقی در حقوق قراردادها نام مقاله ای از جلیل قنواتی و مژده حیدری سورشجانی و حسین کریمی است که در دوره شش شماره دو فصلنامه علمی حقوق تطبیقی دانشگاه مفید منتشر شده است.

چکیده

امروزه متعارف بودن به­عنوانِ یکی از اصول حقوقی در حقوق قراردادهای اروپایی از جایگاه مهمی برخوردار است. این قاعده با توجه به مصادیق فراوان و کاربرد گسترده، در بسیاری از اسناد بین­المللی مانند کنوانسیون بیع بین­المللی کالا، اصول حقوق قراردادهای اروپایی و حقوق پیشنهادی بیع مشترک اروپا به­عنوانِ یکی از اصول مهم حقوق قراردادها شناخته شده است. متعارف بودن به­معنایِ آنچه یک انسان متعارف در اوضاع و احوال مشابه انجام می­دهد، دارای آثار گسترده­ای در مراحل انعقاد، اجرا و تفسیر قرارداد و تکمیل­کننده و محدودکنندۀ قواعد قراردادی است. با بررسی اسناد بین­المللی و حقوق ایران درمی­یابیم که متعارف بودن در حقوق ایران برخلاف حقوق اروپا به­عنوانِ یک اصل حقوقی مصرّح شناخته نشده است؛ با وجود این با استقرا در مصادیق متعارف بودن در حقوق موضوعه ایران و نیز با توجه به امضایی بودن احکام معاملات و تأیید رویه متعارف در اغلب موارد، به­ویژه اهمیت فراوان عرف و عادت، این پرسش مطرح می­شود که آیا می­توان در حقوق ایران نیز همسو با اسناد بین­المللی، متعارف بودن را به­عنوانِ یک اصل حقوقی مورد پذیرش قرار داد. در این مقاله این سؤال را بررسی می­کنیم.

 

کلیدواژه‌ها

  • متعارف بودن
  • اصل حقوقی
  • حقوق قراردادها
  • حقوق اروپا
  • حقوق ایران