مجازات سالب حیات
مجازات های سالب حیات، مجازات هایی هستند که حق حیات را از مجرم سلب می‌کند. بنابراین ماهیت این مجازات ها به نحوی است که با اعمال آن ها فرد حیات خود را از دست می دهد. این مجازات ها از زمان های بسیار قدیم در مورد انسان ها اعمال می شده و معمولا اختصاص به مهمترین جرایم و خطرناک ترین آن ها داشته است. این نوع مجازات ها در طول تاریخ همواره نظریات موافق و مخالفی داشته است. با این اوصاف تا اواسط قرن نوزدهم میلادی نسبت به این گونه مجازات ها هیچگونه ایرادی وجود نداشته است. به طوری که ژان ژاک روسو (Jean-Jacques Rousseau)، کیفر اعدام را برای جامعه ضروری می‌دانست.[۱]
اقسام مجازات سالب حیات
به طور کلی در حقوق ایران چندین نوع مجازات وجود دارد که همگی یک وجه مشترک دارند و آن عبارت است از حذف فیزیکی و سلب حیات و از بین بردن شخص مجرم. مجازات هائی که دارای این ویژگی هستند عبارتند از:
قصاص یک نوع مجازات سالب حیات است که در مورد جرم قتل عمد وضع شده است و بنا به تقاضای صاحب حق (اولياء دم) اجرا می شود و قابل اسقاط است. بدین معنا که صاحب حق قصاص می تواند از آن صرف نظر نماید و یا آن را تبدیل به دیه نماید. در این صورت اجرای این مجازات منتفی می گردد، در حالی که سایر اقسام مجازات های سالب حیات از این ویژگی برخوردار نیستند و اجرای مجازات در آنها از حتمیت برخوردار است و نظر شاکی خصوصی در آنها مدخلیتی ندارد. همچنین بین اعدام های شرعی و رجم و صلب که هرسه از مجازات های حدی هستند تفاوت های اساسی وجود دارد در اعدام، از بین بردن مجرم، به طور مستقیم با استفاده از ابزارها و وسائل کشنده به عمل می آید که ظاهرا ابزار و کیفیت از بین بردن موضوعیت ندارد و نتیجه آن که مرگ است، قطعی است. لكن هرکدام از رجم وصلب طريق خاصی برای از بین بردن و سلب حیات است که ابزارها و کیفیت اجرا در آنها موضوعیت دارد و نمی توان از آنها تخطی نمود و نتیجه آنها ممکن است مرگ و نیستی مجرم را به دنبال نداشته باشد.[۱]
مواد مرتبط
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ محمدجواد درویش زاده. مورد پژوهی کیفر سالب حیات برای شرب خمر با پنج بار سابقه محکومیت. دانشگاه علامه طباطبایی، کارشناسی ارشد. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6654156