مفهوم مشروعیت حکومت در حقوق بین الملل با تاکید بر بیداری اسلامی در خاورمیانه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مفهوم مشروعیت حکومت در حقوق بین الملل با تاکید بر بیداری اسلامی در خاورمیانه
عنوانمفهوم مشروعیت حکومت در حقوق بین الملل با تاکید بر بیداری اسلامی در خاورمیانه
رشتهحقوق بین الملل
دانشجورضا قاضی خانی
استاد راهنماهمایون حبیبی
استاد مشاورسیدقاسم زمانی، عباسعلی رهبر
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۲
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی


مفهوم مشروعیت حکومت در حقوق بین الملل با تاکید بر بیداری اسلامی در خاورمیانه عنوان پایان نامه ای است که توسط رضا قاضی خانی، با راهنمایی همایون حبیبی و با مشاوره سیدقاسم زمانی و عباسعلی رهبر در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

عناصر تشکیل دهنده ی دولت – کشور، چهار عنصر جمعیت دایمی، سرزمین معین، حکومت و حاکمیت می باشد. بر مبنای حقوق بین الملل کلاسیک می توانیم بگوییم که دو عنصر انحصاری بودن حکومت و موثر بودن حکومت از عناصر تشکیل دهنده ی حکومت است. بر مبنای حقوق بین الملل معاصر می توانیم بگوییم که مشروعیت حکومت نیز از عناصر تشکیل دهنده ی حکومت می باشد. قبل از دهه ی ۱۹۹۰ یعنی بر مبنای حقوق بین الملل کلاسیک رفتار جامعی از شورای امنیت در زمینه ی کنترل مشروعیت حکومت شاهد نیستیم و بعد از دهه ی ۱۹۹۰ در کشورهایی چون هاییتی و سیرالیون و هندوراس و ساحل عاج برخوردهای جدیدی از شورای امنیت در محکوم نمودن حکومت هایی که بر مبنای کودتا تشکیل می گردند و مشروعیت دادن به انتخاب مردم مواجه هستیم و با توجه به بیداری اسلامی در خاورمیانه با سه دسته بندی از کشورها مواجهیم، در دسته ی اول تونس و مصر عملا نیازی به کنترل مشروعیت بین المللی احساس نمی شود و در دسته ی دوم یمن و بحرین با عکس العمل مبهم مواجهیم و در لیبی و سوریه بیشتر تاکید بر مساله ی حاکمیت می باشد.

حقوق بین الملل کلاسیک به مساله ی مشروعیت حکومت توجهی ندارد و این مساله را یک امر درون کشوری تلقی می کند که نظام بین المللی به این مساله نگاه بین المللی ندارد. اتفاقی که در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۰ در کشور تونس در پی خودسوزی محمد بوعزیزی افتاد و موج بیداری اسلامی را در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا طنین افکن کرد با مساله ای مهم به نام نقض مشروعیت حکومت مواجه بود. در بعد از دهه ی ۱۹۹۰ یعنی بر مبنای حقوق بین الملل معاصر و با تاکید بر بیداری اسلامی در خاورمیانه با عرفی در حال ظهور در برخورد شورای امنیت در مواجهه با کشورهایی که حکومتشان مورد اعتراض قرار می گیرد مواجهیم.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

۱ – بیان مساله ۲

۲ – سیوالات تحقیق ۳

۳ – فرضیه های تحقیق ۴

۴ – پیشینه ی تحقیق ۴

۵ – اهداف تحقیق ۵

۶ – بیان روش تحقیق و روش جمع آوری اطلاعات ۵

۷ – مشکلات تحقیق ۵

۸ – تبیین واژگان ۵

۹ – ساختار تحقیق ۶

بخش اول: مفهوم و جایگاه مشروعیت حکومت در حقوق بین الملل کلاسیک ۷

گفتار اول: تفکیک زمانی حقوق بین الملل کلاسیک و حقوق بین الملل معاصر ۸

گفتار دوم: مفهوم دولت – کشور و عناصر تشکیل دهنده ی آن ۸

بند اول: مفهوم دولت – کشور ۸

بند دوم: عناصر تشکیل دهنده ی دولت – کشور ۱۱


– ۱: جمعیت دایمی



– ۲: سرزمین معین ۱۲


– ۳: حکومت ۱۴


– ۴: حاکمیت یا صلاحیت ایجاد روابط بین المللی ۱۶

گفتار دوم: شناسایی دولت – کشورها و حکومت ها ۲۰

بند اول: مفهوم شناسایی ۲۰

بند دوم: شناسایی دولت – کشور ۲۳


– ۱: شرایط شناسایی دولت ها ۲۴


– ۱: استقلال ۲۴


– ۲: ثبات داخلی ۲۵


– ۳: قلمرو مشخص ۲۵


– ۲: ماهیت شناسایی دولت ها ۲۶


– ۱: نظریه ی ایجادی یا تاسیسی ۲۶


– ۲: نظریه ی اعلامی ۲۷


– ۳: دکترین لوترپاخت ۲۸


– ۳: خصیصه ی صلاحدیدی و اختیاری بودن شناسایی ۲۹


– ۱: شناسایی زودرس ۳۰


– ۲: استرداد شناسایی ۳۰


– ۳: دکترین استیمسون یا منع شناسایی دولت های ایجاد شده بواسطه ی زور ۳۱


– ۴: منع شناسایی به دستور سازمان ملل متحد ۳۱


– ۴: چگونگی شناسایی دولت ها ۳۲


– ۱: شناسایی صریح ( فردی و جمعی ) ۳۲


– ۲: شناسایی ضمنی ( فردی و جمعی ) ۳۳

بند سوم: شناسایی حکومت ها ۳۴


– ۱: شرایط شناسایی حکومت ها ۳۵


– ۱: مشروعیت منشا پیدایش حکومت جدید در ارتباط با حقوق اساسی کشور ۳۵


– ۲: شیوه ی تحول و تغییر انقلابی ۳۶


– ۳: تمایل حکومت جدید در انجام تعهدات بین المللی ۳۶


– ۴: موثر بودن یا واقعی بودن قدرت حکومت ۳۷


– ۲: چگونگی شناسایی حکومت ها ۳۷


– ۳: عدم شناسایی حکومت ۳۸


– ۱: نظریه ی توبار یا دکترین مشروعیت ۳۸


– ۲: نظریه ی استرادا ۳۹

بند چهارم: انواع شناسایی ۴۰


– ۱: شناسایی دوژوره یا قانونی ۴۰


– ۲: شناسایی دوفاکتو یا عملی ۴۱

گفتار سوم: مشروعیت حکومت در حقوق بین الملل کلاسیک ۴۱

بند اول: عناصر تشکیل دهنده ی حکومت ۴۱


– ۱: انحصاری بودن ۴۲


– ۲: موثر بودن ۴۲


– ۳: مشروعیت ۴۳


– ۱: تبیین واژه ی مشروعیت ۴۳


– ۱: مشروعیت و قانونیت ۴۸


– ۲: مشروعیت و کارآمدی ۴۹


– ۳: مشروعیت و مصلحت ۵۱


– ۴: مشروعیت و مقبولیت ۵۱


– ۵: مشروعیت و عقلانیت ۵۳


– ۶: مشروعیت و حقانیت ۵۴


– ۷: مشروعیت و مطابق شرع بودن ۵۵


– ۸: مشروعیت و دموکراسی ۵۶


– ۱: انتخابات آزاد و عادلانه ۵۸


– ۲: دولت شفاف و پاسخگو ۵۹


– ۳: حقوق مدنی و سیاسی ۵۹


– ۴: جامعه ی دموکراتیک یا مدنی ۶۰


– ۹: مشروعیت و رضایت مردم ۶۰


– ۲: مراتب مشروعیت ۶۲


– ۱: مشروعیت اولیه ۶۲


– ۲: مشروعیت ثانویه ۶۲


– ۱: مشروعیت جاری ۶۲


– ۲: مشروعیت ثانوی ۶۳

بند دوم: جایگاه مشروعیت حکومت در حقوق بین الملل کلاسیک ۶۳


– ۱: برخی اسناد موجود در حقوق بین الملل با تاکید بر جایگاه مشروعیت حکومت در حقوق بین الملل کلاسیک ۶۴


– ۱: اعلامیه ی جهانی حقوق بشر ۶۵


– ۲: میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی ۶۵


– ۳: کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر ۶۶


– ۴: قطعنامه ۲۶۲۵ مورخ

اکتبر ۱۹۷۰ مجمع عمومی ۶۶


– ۵: سند نهایی هلسینکی مورخ اول اوت ۱۹۷۵ ۶۷


– ۲: برخی آراء و نظریات دیوان بین الملل دادگستری با تاکید بر جایگاه مشروعیت حکومت در حقوق بین الملل کلاسیک ۶۸


– ۱: نظر مشورتی دیوان در خصوص قضیه ی صحرای غربی ( ۱۹۷۵ ) ۶۸


– ۲: رای دیوان بین الملل دادگستری در خصوص دعوای نیکاراگویه علیه ایالات متحده ( ۱۹۸۶ ) ۶۸

گفتار چهارم: مشروعیت حکومت و بررسی دو کشور اسپانیا و رودزیا قبل از دهه ی ۱۹۹۰ ۶۹

بند اول: اسپانیا ۶۹

بند دوم: رودزیا ۷۱

بخش دوم: تحول در مفهوم مشروعیت حکومت از منظر حقوق بین الملل ۷۰

گفتار اول: مشروعیت حکومت و بررسی برخی کشورها از دهه ی ۱۹۹۰ به بعد ۷۴

بند اول: هاییتی ۷۴

بند دوم: سیرالیون ۷۵

بند سوم: هندوراس ۷۶

بند چهارم: ساحل عاج ۷۶

گفتار دوم: بررسی سیر بیداری اسلامی در خاورمیانه ۷۷

بند اول: تاریخچه ای کوتاه بر بیداری اسلامی ۷۸


– ۱: هدف نهایی بیداری اسلامی از منظر قرآن کریم ۷۹


– ۲: تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر بیداری اسلامی منطقه ی خاورمیانه ۸۰

بند دوم: بیداری اسلامی در کشورهای خاورمیانه ۸۱


– ۱: مفهوم بیداری اسلامی ۸۳


– ۲: مفهوم خاورمیانه ۸۴


– ۳: تونس و بیداری اسلامی ۸۵


– ۴: مصر و بیداری اسلامی ۸۸


– ۵: لیبی و بیداری اسلامی ۹۱


– ۶: یمن و بیداری اسلامی ۹۳


– ۷: بحرین و بیداری اسلامی ۹۵

۲ – ۸: تفاوت های حوادث سوریه با بیداری اسلامی در خاورمیانه ۱۰۰

۲ – ۹: چکیده ی رخدادهای کشورهای خاورمیانه بر مبنای جدول ۱۰۴

گفتار سوم: دسته بندی کشورهای خاورمیانه بر مبنای بیداری اسلامی و تاثیر بر مشروعیت حکومت ۱۰۵

بند اول: تغییر دولت در نتیجه ی به پاخیزی: تونس و مصر ۱۰۵

بند دوم: به پاخیزی نافرجام: یمن و بحرین ۱۰۶

بند سوم: جنگ داخلی یا مخاصمه ی غیربین المللی: لیبی و سوریه ۱۰۷

گفتار چهارم: تحول در مفهوم مشروعیت حکومت در حقوق بین الملل بر مبنای بیداری اسلامی در خاورمیانه ۱۰۸

بند اول: بررسی قطعنامه ی ۱۹۷۰ شورای امنیت ۱۱۰

بند دوم: بررسی قطعنامه ی ۱۹۷۳ شورای امنیت ۱۱۱

بند سوم: نتیجه ی بررسی دو قطعنامه ی ۱۹۷۰ و ۱۹۷۳ شورای امنیت و اثر آن بر تحول در مفهوم مشروعیت حکومت ۱۱۳

نتیجه گیری ۱۱۵

منابع و مآخذ ۱۲۱

کلیدواژه ها

  • بیداری اسلامی
  • حاکمیت
  • مشروعیت
  • حکومت
  • خاورمیانه
  • حقوق بین الملل
  • حقوق بین الملل
  • مشروعیت حکومت
  • بیداری اسلامی
  • مداخله ی خارجی