نظام آموزش کارمندان دستگاه های اجرایی
نظام آموزش كارمندان دستگاه های اجرایی (بخشنامه شماره ۱۸۳۴/۲۰۰ مورخ ۳۰/۱/۱۳۹۰ معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس‌جمهور)
در اجرای ماده ۵۸ قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده ۲ آیین نامه اجرایی فصل نهم قانون مذکور، «نظام آموزش کارمندان دستگاه های اجرایی» با توجه به موارد زیر برای اجرا ابلاغ می گردد:
۱- تمامی کارمندان رسمی و پیمانی (اعم از مدیران و کارکنان) در شمول این نظام آموزشی قرار داشته و شرکت کارمندان قرارداد کار معین نیز در دوره های آموزشی موضوع این نظام بر اساس مفاد این بخشنامه و نیاز دستگاه اجرایی، الزامی است.
۲- آموزش های مصوب طی شده توسط کارمندان بر اساس نظام قبلی آموزش کارکنان (موضوع بخشنامه شماره ۲۲۵۵۴/۱۰۵ مورخ ۲۸/۱۲/۱۳۸۰) و مقررات مربوط، در چارچوب این نظام قابل احتساب می باشد. نحوه احتساب آموزش های طی شده توسط کارمندان و تطبیق آنها با این نظام در دستورالعمل های نظام مشخص و ابلاغ خواهد شد.
۳- در اجرای ماده ۵۶ قانون مدیریت خدمات کشوری و بند ۴/الف نظام آموزش کارکنان، سامانه و برنامه آموزش مدیران توسط مرکز آموزش مدیریت دولتی طراحی و پس از تأیید معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور به دستگاه های اجرایی ابلاغ خواهد شد.
۴- مرکز آموزش مدیریت دولتی موظف است با همکاری دستگاه های اجرایی به منظور تعیین صلاحیت مدرسان آموزش های پیش بینی شده در نظام آموزش کارمندان، نسبت به آموزش، سنجش و ارزیابی مدرسان و تشکیل بانک اطلاعاتی مدرسان اقدام نماید.
۵- مواد و محتوای آموزشی مورد نیاز دوره های عمومی و فرهنگی، مدیران و مشاغل عمومی به صورت استاندارد توسط مرکز آموزش مدیریت دولتی برای استفاده دستگاه های اجرایی، تهیه و تدوین می شود.
۶- نظارت و ارزشیابی فرآیندهای آموزش کارمندان و مفاد مندرج در این نظام آموزشی بر عهده معاونت راهبردی منابع انسانی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور بوده و دستگاه های اجرایی مکلفند تا گزارش های عملکرد خود را بر اساس چارچوب های تعیین شده به این معاونت ارائه نمایند.
۷- بخشنامه ها و مقررات مغایر با این بخشنامه و نظام پیوست آن، ملغی اعلام می گردد.
مسئولیت حسن اجرای این بخشنامه بر عهده بالاترین مقام دستگاه اجرایی می باشد.
نظام آموزش کارمندان دستگاه‌های اجرایی
بخش اول: کلیات نظام آموزش
ماده ۱- تعاریف و اصطلاحات
قانون: منظور قانون مديريت خدمات كشوري است
دستگاه اجرايي: دستگاه هاي اجرايي موضوع ماده ۵ قانون با رعايت مستثنيات ماده ۱۱۷ آن
معاونت توسعه مديريت: معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني رييس جمهور
آموزش کارمندان: تمامي برنامه ها و فعاليت هاي آموزشي است كه در چارچوب نظام آموزش كارمندان و مديران در راستاي افزايش و بهبود سطح شايستگي و توانمندي كارمندان رسمي، پيماني و يا انجام كار معين به منظور ارتقاء بهره وري و كارآمدي دستگاه هاي اجرايي طراحي و اجرا مي گردد.
کارمندان قرارداد کار معین: افرادی که در اجرای تبصره ماده ۳۲ قانون خدمات کشوری به کار گرفته می شوند و یا بر اساس مصوبه ۸۴۵۱۵/ت۳۴۶۱۳هـ مورخ ۱۵/۱۲/۱۳۸۴ هیأت وزیران تبدیل وضع گردیده اند.
راهبرد آموزش: به رويكردها و راه كارهاي كلي آموزش اطلاق مي گردد كه چگونگي تحقق اهداف آموزشي يك دستگاه اجرايي را تعريف مي نمايد.
بورس آموزشی: فرصت و امكاني است كه يك دولت خارجي و يا مؤسسه بين المللي در اختيار دولت جمهوري اسلامي ايران قرار مي دهد و كارمندان و مديران دستگاه هاي اجرايي مي توانند با استفاده از آن در يك يا چند دوره آموزشي كوتاه مدت خارج از كشور كه با شغل و وظايف جاري يا آينده آنان ارتباط داشته و موجب افزايش دانش و مهارتهاي شغلي آنان مي گردد، شركت نمايند.
برنامه آموزش: مجموعه اقدامات و فعاليت هاي آموزشي هدفمند است كه براساس اهداف و راهبردهاي آموزشي دستگاه اجرايي در سه سطح راهبردی، میان مدت (پنجساله) و کوتاه مدت (یک ساله) طراحي می شود.
برون سپاری آموزش: انتقال و محول نمودن یک فعالیت خاص آموزشی را داخل یک سازمان به یک منبع خارج آن و اجرای آن توسط آن منبع را برون سپاری آموزش می گویند.
مدیران حرفه ای: تمامی عناوین پست های مدیریتی و سرپرستی دستگاه های اجرایی، به استثنای سمت های مدیریت سیاسی موضوع ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری و همطراز آنان، مدیران حرفه ای تلقی می شوند.
آموزش مدیران: تمامی برنامه ها و فعالیت های آموزشی که به منظور افزایش بینش و دانش و ایجاد و بهبود مهارت های فنی، انسانی و ادراکی و تعالی معنوی مدیران حرفه ای و مقامات، در چارچوب نظام آموزش کارمندان و مدیران با عنایت به سامانه و برنامه های اجرایی آموزش مدیران طراحی و اجرا می گردد.
آموزش پودمانی: شكلي از آموزش هاي شغلي است كه تخصصهاي شغلي در قالب مهارتهاي مستقل و جدا از هم به كارمندان آموزش داده شد و هريك از آموزشها، مهارت و پاداش خاصي را ايجاد مي كند و در عين حال در كنار ساير پودمانها منجر به ايجاد يك مهارت و يا دانش جديد و جامع تر مي گردد.
مهارت شغلی: توانایی و ظرفیت شناختی، فنی و ارتباطی کسب شده توسط کارمندان در طی سنوات خدمت از طریق آموزش یا تجربه که موجب انجام درست و دقیق وظایف یک شغل می گردد.
ماده ۲- اصول، اهداف و راهبردهای آموزش کارمندان دولت به شرح بندهای ذیل است:
الف- اصول حاکم بر آموزش کارمندان دولت:
– اصل نگرش سیستمی: برقراری ارتباط درونی بین اجزاء نظام آموزش از یک طرف و ارتباط بیرونی بین نظام آموزش با سایر نظام های مدیریت منابع انسانی
– اصل جامعیت: در نظر گرفتن تمامی نیازهای آموزشی مشاغل عمومی و اختصاصی در جنبه های عمومی، شغلی و مدیریتی در ساختار دوره ها.
– اصل توجه به تغییرات: بازنگری و بازطراحی آموزش ها و استمرار آنها مبتنی بر تغییرات، تحولات و پیشرفت های علمی و فنآوری روز.
– اصل نگرش راهبردی: همسوسازی اهداف، راهبردها و برنامه های آموزش کارمندان دستگاه ها با چشم انداز، هدف ها و خط مشی کلان و برنامه های توسعه ملی و سازمانی.
– اصل همکاری و مشارکت: مشارکت مراکز و مؤسسات آموزشی و پژوهشی دولتی در فرآیند آموزش و توانمندسازی کارمندان دولت.
اصل اصلاح و بازخورد مستمر: آسیب شناسی و بررسی مستمر نظام آموزش و فراهم نمودن بازخوردهای لازم جهت اصلاح و بازنگری آن
ب- هدف های کلان آموزش کارکنان دولت
۱- افزايش اثربخشي و كارائي در ارائه خدمات دولتي از طريق توسعه بینش، دانش و مهارتهاي متصديان مشاغل
۲- ارتقاء سطح كيفي سرمايه انساني بخش دولتي از طريق افزايش سطح توانايي، دانش و مهارت كارمندان دولت
۳- افزایش سطح باور و اعتقادات کارکنان و مدیران نسبت به ارزش های اسلامی
۴- توسعه آگاهي‌هاي عمومي كارمندان دولت از ابعاد مختلف فرهنگی و اجتماعی
۵- توانمندسازي و توسعه مديران جهت ايفاي مؤثر نقش ها و وظايف مديريتي
۶- آماده سازي كارمندان دولت از بعد دانش، مهارت و شايستگي هاي شغلي براي ارتقاء به رده هاي شغلي بالاتر
۷- توسعه اخلاق اسلامی و فرهنگ سازماني بر مبنای ارزش های انسانی و کرامت انسانی و بهبود روابط انسانی
۸- روزآمدسازي و ارتقاء سطح دانش، مهارتها و نگرش معنوی و بصیرتی کارمندان
ج- راهبردهای آموزش کارمندان دولت
۱- ايجاد نگرش راهبردي همسو سازي برنامه هاي توانمندسازي و توسعه منابع انساني با اهداف راهبردی سازمان
۲- ايجاد يكپارچگي و تعامل بين عناصر فرآيند آموزش بعنوان رويكرد فرآيندي- تعاملي
۳- ايجاد تناسب بين برنامه ها و فرصتهاي آموزشي و يادگيري با نيازهاي آموزشي شغلي و سازماني و اجتناب از آموزشهاي غيرضرور
۴- ایجاد انگیزه خودسازی و رشد معنوی، مادی، مهارتی و دانشی کارکنان به صورت خودکنترلی
۵- ارتقاء سطح باور و اعتقاد مدیران به توانمندسازی و ارتقاء سرمایه انسانی از طریق آموزش
۶- افزايش اثربخشي برنامه ها و فرصتهاي آموزشي و يادگيري در سطوح مختلف
۷- استفاده از منابع و ظرفيتهاي درون و برون سازماني در تعيين و تأمين خدمات آموزشي
۸- كاربرد استانداردهاي ملي و بين المللي در مديريت و راهبري فرآيند آموزش
۹- استفاده از رويكردها، مدل ها و روشها و فنآوري هاي نوين مديريت، اجراء و ارزشيابي آموزش
۱۰- واگذاری اختیار مديريت آموزش به دستگاه هاي اجرايي براساس توانمندي اجرايي آنها
۱۱- تمركز بر رويكرد آموزش هاي كوتاه مدت و كاربردی
۱۲- نظارت بر فعالیت های آموزشی دستگاه های اجرایی و اخذ بازخورد از عملکرد آموزش
بخش دوم: ساختار مدیریت و راهبردی آموزش کارکنان دولت
ماده ۳- خط مشي گذاري آموزشي، برنامه ريزي آموزشي، مديريت اجرايي و نظارت و ارزشيابي آموزشي، چهار فرآيند اصلي چرخه آموزش كارمندان در دستگاه هاي اجرايي است كه مجموعه آنها ساختار مديريت و راهبري آموزش كارمندان را تشكيل مي دهند.
۱-۳- دستگاه هاي اجرايي موظفند براساس استاندارد مديريت و راهبري آموزش كارمندان در دستگاه هاي اجرايي، فرآيند چهارگانه آموزش شامل خط مشي گذاري آموزشي، برنامه ريزي آموزشي، مديريت اجرايي و نظارت و ارزشيابي آموزشي را طراحي و مستند سازي نمايند.
تبصره: استاندارد مديريت و راهبري آموزش كارمندان دستگاه هاي اجرايي متعاقباً توسط اين معاونت طراحي و پس از تصويب به دستگاه هاي اجرايي ابلاغ خواهد شد.
۲-۳- سیاستگذاری و مدیریت کلان آموزش کارمندان در دستگاه های اجرایی (اعم از سازمان های وابسته به ریاست جمهوری، وزارتخانه ها و سازمان های وابسته به آنها) بر عهده “کمیته راهبری آموزش و توانمندسازی” از کمیته های فرعی زیرمجموعه شورای تحول اداری در ستاد دستگاه و “کمیته اجرایی آموزش و توانمندسازی” در استان ها با ترکیب اعضاء و وظایف زیر می باشد:
اعضاء کمیته های راهبردی و اجرایی آموزش و توانمندسازی
– اعضاء کمیته راهبری آموزش و توانمندسازی
۱- بالاترین مقام مسؤول آموزش کارمندان دستگاه به عنوان رییس کمیته (معاون آموزش، معاون اداری و مالی و یا عناوین مشابه)
۲- مدیر آموزش و توسعه منابع انسانی دستگاه یا عناوین مشابه به عنوان دبیر کمیته
۳- نماینده معاونت توسعه مدیریت به عنوان عضو و ناظر کمیته
۴- مدیر امور اداری و منابع انسانی دستگاه به عنوان عضو کمیته (در صورتی که وظیفه آموزش در حوزه اداری باشد ردیف ۲ و ۴ یکی خواهد بود).
۵- مدیر امور مالی دستگاه به عنوان عضو کمیته
۶- مدیر آموزش و توسعه منابع انسانی دستگاه اجرایی وابسته یا عناوین مشابه به عنوان نماینده آن دستگاه و عضو کمیته (در صورتی که فاقد کمیته راهبری آموزش به طور مستقل باشند حسب مورد).
۷- یک نفر از کارشناسان آموزش دستگاه اجرایی به عنوان عضو کمیته به انتخاب مدیر آموزش و توسعه منابع انسانی یا عناوین مشابه
۸- مدیران یا نمایندگان واحدهای سازمانی تخصصی دستگاه ها (حسب مورد و بر اساس موضوعات مرتبط)
در صورت نیاز، دستگاه های اجرایی می توانند با تأیید اعضاء کمیته، افراد یا مقام مسؤول دیگری علاوه بر بندهای ۱ تا ۸ را به عنوان عضو کمیته تعیین نمایند.
– وظایف کمیته راهبری آموزش و توانمندسازی
۱- بررسی و تعیین اهداف و استراتژی های آموزش و توانمندسازی کارمندان دستگاه اجرایی
۲- بررسی و تأیید نهایی نیازهای آموزشی دستگاه که بر اساس تحلیل سازمان، شغل و فرد صورت گرفته است.
۳- بررسی و تصویب برنامه های آموزشی کارمندان و مدیران دستگاه اعم از برنامه راهبردی، سالانه و پنجساله
۴- بررسی و پیشنهاد اعتبارات مورد نیاز آموزش و توانمندسازی کارمندان و مدیران بر اساس برنامه آموزشی مصوب برای پیش بینی در بودجه سنواتی
۵- بررسی و پیگیری هزینه کرد اعتبارات آموزشی پیش بینی شده در بودجه سنواتی دستگاه برای آموزش و توانمندسازی بر اساس برنامه های مصوب
۶- بررسی و تأیید دستورالعمل ها و رویه های آموزشی مورد نیاز دستگاه اجرایی
۷- بررسی و تأیید محتوا و مواد آموزشی مورد نیاز دوره های آموزشی به صورت چاپی و الکترونیکی بر اساس سرفصل های آموزشی مصوب
۸- بررسی و تصویب پروژه ها و طرح های مطالعاتی و کاربردی آموزش و توانمندسازی.
۹- بررسی و تعیین اختیار ستاد دستگاه و واحدهای استانی برای برنامه ریزی و اجرای برنامه های آموزشی و توانمندسازی کارمندان
۱۰- تصمیم گیری در خصوص دوره های آموزشی دستگاه که به صورت ملی یا منطقه ای باید اجرا گردد.
۱۱- نظارت بر انتخاب مؤسسات مجری و یا مشاور (مورد تأیید معاونت توسعه) در حوزه نیازسنجی، طراحی و اجرا و ارزشیابی آموزشی
۱۲- تعیین سیاست های برخورداری از ساز و کارهای انگیزشی در چارچوب قوانین و مقررات
۱۳- بررسی و تأیید اولیه گواهی نامه نوع دوم کارمندان و تطبیق شرایط اخذ گواهینامه با پرونده آموزشی کارمندان و تعیین راهکارهای بررسی و تأیید گواهی نامه ها بر اساس نظام آموزش و ارسال آن به معاونت توسعه مدیریت برای تأیید و صدور گواهینامه
۱۴- نظارت بر عملکرد و فعالیت های آموزش و توانمندسازی دستگاه و کمیته های اجرایی آموزش مستقر در استان و اخذ گزارشات ادواری.
۱۵- ارائه صورت جلسات کمیته به معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس جمهور (توسط دبیرخانه)
۱۶- انجام سایر وظایفی که بر اساس نظام آموزش کارمندان و مدیران مشخص می شود و یا موارد پیشنهادی از سوی دستگاه اجرایی در حوزه آموزش و توانمندسازی کارکنان.
اعضاء کمیته اجرایی آموزش و توانمندسازی
۱- بالاترین مقام دستگاه استانی به عنوان رییس کمیته
۲- مسئول آموزش و توسعه منابع انسانی دستگاه استانی یا عناوین مشابه به عنوان دبیر کمیته
۳- نماینده معاونت توسعه مدیریت و منابع استانداری ها عضو و ناظر کمیته
۴- مدیر امور اداری و منابع انسانی دستگاه استانی به عنوان عضو کمیته (در صورتی که وظیفه آموزش در حوزه امور اداری باشد ردیف ۲ و ۴ یکی خواهد بود)
۵- یک نفر از کارشناسان آموزش دستگاه استانی به عنوان عضو کمیته
وظایف کمیته اجرایی آموزش و توانمند سازی
۱- بررسی و تأیید نیازهای آموزشی سالانه دستگاه استانی
۲- پیش بینی اعتبارات آموزشی کارمندان مورد نیاز واحد استانی بر اساس سرانه آموزشی مصوب
۳- برنامه ریزی برای اجرای دوره های آموزشی بر مبنای سیاست ها، خط مشی ها و برنامه های اعلام شده از سوی کمیته راهبری
۴- بررسی و انتخاب مؤسسات مجری و مشاور در حوزه نیازسنجی، طراحی، اجرا و ارزشیابی آموزش که صلاحیت تخصصی و فنی آنها به تأیید رسیده است.
۵- اجرای تصمیمات کمیته راهبری در حوزه آموزش در استان
۶- نظارت بر عملکرد و فعالیت های آموزش در استان و ارائه گزارشات از عملکرد واحدهای استانی به کمیته راهبری آموزش
۷- بررسی و تأیید اولیه پرونده های آموزشی کارمندان برای اخذ گواهینامه نوع دوم و اعلام به کمیته راهبری آموزش و توانمندسازی ستاد مرکزی دستگاه.
بخش سوم: فرآیند آموزش کارکنان دولت
ماده ۴- فرآیند آموزش کارمندان دولت به شرح مراحل ذیل می باشد:
الف- خط مشی گذاری آموزشی
تعيين اهداف و راهبردهای كلان آموزش كارمندان دولت به شرح زیر صورت می پذیرد:
۱- اهداف و راهبردهاي كلان آموزش كارمندان دولت بر اساس چشم انداز بیست ساله، سیاست های نظام اداری، قانون برنامه پنجم توسعه کشور و همچنین راهبردهای دولت در حوزه منابع انسانی توسط معاونت توسعه مدیریت، تعریف، تدوین و جهت اجرا به دستگاه های اجرایی ابلاغ می شود.
۲- دستگاه هاي اجرايي موظفند براساس اهداف و راهبردهاي كلان آموزش ابلاغ شده توسط معاونت توسعه مديريت، اهداف و راهبردهاي آموزش دستگاه خود را تدوین و پس از تصويب در كميته ي راهبري آموزش، عملياتي نمايند.
ب- طراحی و برنامه ریزی آموزشی
مرحله طراحی و برنامه ریزی آموزشی کارمندان شامل دو فعالیت اصلی زیر است:
۱- نيازسنجي و طراحي آموزش ها: دستگاه هاي اجرايي موظفند براساس اهداف و راهبردهای آموزش، نيازهاي آموزشي سازماني، شغلي و فردي كارمندان و مديران را شناسايي و براي مرتفع نمودن آنها دوره ها و پودمانهاي آموزشي متناسب طراحي نموده و به طور مستمر نيازها و دوره ها را روزآمد کنند.
۲- تدوين برنامه هاي آموزش: دومين مرحله برنامه ریزی آموزشی، طراحي و تدوين برنامه هاي آموزشي دستگاه است. برنامه عملياتي آموزش دستگاه اجرايي باید در سه بازه زماني راهبردی، پنجساله و يكساله طراحي گردد. در طراحی برنامه های آموزشی، باید اهداف و راهبردهای کلان آموزش کارمندان دولت، اهداف و راهبردهای آموزش کارمندان دستگاه و نیازهای آموزشی و توسعه ای کارمندان و مدیران مورد توجه قرار گیرد.
– برنامه های آموزش دستگاه اجرایی پس از تصویب کمیته راهبری آموزش جهت اجرا به واحد آموزش ابلاغ می شود.
ج- اجرای آموزش ها
مدیریت و راهبری برنامه های تدوین شده آموزش و چگونگی فراهم نمودن امکانات و منابع کافی برای اجرای دوره های آموزشی در این مرحله از فرآیند آموزش صورت می گیرد.
واحد سازمانی متولی آموزش دستگاه اجرایی، مسؤولیت اجرایی برنامه های آموزش را تحت نظارت کمیته راهبری آموزش دستگاه بر عهده خواهد داشت.
د- نظارت و ارزشیابی آموزشی
– نظارت بر کیفیت اجرای فرآیند نظام آموزش کارکنان در دستگاه های اجرایی با معاونت توسعه مدیریت می باشد (فرآیندها، محتوای آموزشی، مدرسین، آزمون و اثربخشی دوره ها).
– ارزشیابی برنامه های آموزشی (ارزشیابی از فراگیر، ارزشیابی از مدرسین، ارزشیابی مدیریت اجرایی، بررسی اثربخشی برنامه های آموزشی و غیره) بر عهده دستگاه اجرایی می باشد.
– دستورالعمل های مربوط به فرآیند آموزش کارمندان (فرآیندهای فوق الذکر) توسط معاونت توسعه مدیریت تهیه و ابلاغ خواهد شد.
بخش چهارم: ساختار آموزش های کارمندان و مدیران
ماده ۵- دوره های آموزشی کارمندان دولت از نوع آموزش های کوتاه مدت بوده و با عنایت به زمان اجرا، ماهیت و محتوای آنها به شرح ذیل طبقه بندی می شوند:
· آموزش های توجیهی و تصدی شغل بدو خدمت
· آموزش های شغلی
– آموزش های ویژه کارمندان استخدام آزمایشی
– آموزش های ارتقای شغلی
– آموزش های ویژه تمدید قرارداد کار معین
– آموزش های کوتاه مدت خارج از کشور (بورس آموزشی)
· آموزش های فرهنگی و عمومی
· آموزش های مدیران
۱-۵- آموزش های توجیهی و تصدی شغل بدو خدمت
– تعریف: به آموزش هایی اطلاق می گردد که با دو هدف ۱- آشنا ساختن کارمندان جدیدالاستخدام با اهداف و وظایف دستگاه اجرایی محل خدمت آنها، قوانین و مقررات استخدامی، کلیات قانون مدیریت خدمات کشوری، حقوق فردی و شغلی، محیط کار، قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران و نظام اداری و ۲- ایجاد توانایی های شغلی (دانش، مهارت و نگرش) مورد نیاز برای تصدی شغل توسط کارمندان جدیدالاستخدام (رسمی، پیمانی و قراردادی) در بدو ورود به خدمت طراحی و اجرا می گردد. صدور حکم کارگزینی کارکنان جدیدالاستخدام منوط به طی این آموزش هاست.
– هدف:
۱- پایه گذاری ارتباط سالم کارمند با نظام اداری و دستگاهی است که فرد کار خود را در آن آغاز می کند.
۲- ایجاد دانش، مهارت و نگرش شغلی اولیه در کارمندان جهت تصدی شغل در بدو ورود به خدمت یا تغییر شغل.
– محتوای دوره: آگاهی های عمومی در زمینه نظام جمهوری اسلامی ایران، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تشکیلات دولت، نظام اداری و اصول، راهبردها و اهداف حاکم بر آن، قوانین و مقررات استخدامی، آشنایی با قانون مدیریت خدمات کشوری، آشنایی با برنامه های توسعه و اصول و سیاست های حاکم بر آن، آشنایی با وظایف، مسؤولیت ها، حقوق و محیطی که کارمندان قرار است در آن مشغول به کار شود، اخلاق کارگزاری و روابط انسانی در محیط کار و دانش، مهارت و نگرش تخصصی مورد نیاز برای انجام وظایف شغلی در بدو ورود به خدمت.
– مسؤول نیازسنجی و طراحی دوره: معاونت توسعه مدیریت در بخش آموزش توجیهی و آموزش های تصدی شغل بر اساس شرایط احراز شغل.
– زمان برگزاری دوره: بدو ورود به خدمت قبل از صدور حکم کارگزینی
– شرکت در دوره: برای کلیه کارمندان رسمی، پیای جدیدالاستخدام و کارمندان قراردادی الزامی است. صدور حکم کارگزینی افراد قبل از طی آموزش های توجیهی ممنوع است.
– مجری دوره:
۱- مرکز آموزش مدیریت دولتی، دفاتر آموزش و پژوهش استانداری ها و دستگاه های اجرایی برای آموزش های توجیهی
۲- دستگاه های اجرایی و مراکز و مؤسسات تأیید صلاحیت شده برای آموزش های تصدی شغل
– روش اجرای دوره: حضوری و یا غیرحضوری
– مدت ساعت دوره: مدت ساعت دوره بر اساس سرفصل های آموزشی در زمان طراحی تعیین خواهد شد.
– ملاک موفقیت در دوره: کسب حد نصاب نمره (%۶۰) از آزمونی که در پایان دوره به عمل می آید.
– نظارت و ارزشیابی دوره:
نظارت بر کیفیت دوره با معاونت توسعه مدیریت می باشد.
ارزشیابی دوره های آموزشی (ارزشیابی از فراگیر، ارزشیابی از مدرسین، ارزشیابی مدیریت اجرایی، بررسی اثربخشی دوره های آموزشی و غیره) بر عهده دستگاه اجرایی می باشد.
۲-۵- آموزش های شغلی
آموزش های شغلی به چهار دسته تقسیم می شوند:
۱- آموزش های ویژه کارمندان استخدام آزمایشی
۲- آموزش های ارتقای شغلی
۳- آموزش های تمدید قرارداد کار معین
۴- آموزش های کوتاه مدت خارج از کشور
۱-۲-۵- آموزش های ویژه کارمندان استخدام آزمایشی
– تعریف: به آموزش هایی اطلاق می شود که به منظور ایجاد دانش، مهارت و نگرش شغلی کارکنان آزمایشی در طول دوران استخدام آزمایشی ارائه می گردد و طی این آموزش ها برای تبدیل وضع استخدام آزمایشی به رسمی قطعی، الزامی است.
– هدف: ایجاد و توسعه دانش، مهارت و نگرش شغلی و شناخت تحلیلی کارمندان از مأموریت ها و وظایف سازمانی و شغلی به منظور جهت گیری راهبردی در رابطه با توسعه عملکرد شغلی
– محتوای دوره: دانش و مهارت مورد نیاز شغل
– مسؤول نیازسنجی و طراحی دوره: دستگاه های اجرایی بر اساس مأموریت ها و وظایف تخصصی سازمانی و مشاغل کارمندان استخدام آزمایشی مسؤول نیازسنجی و طراحی این دوره ها هستند.
– زمان برگزاری دوره: در طول دوره خدمت آزمایشی کارمندان
– شرکت در دوره: برای کارکنانی که در مشاغل حاکمیتی استخدام می شوند قبل از اتمام دوره سه ساله آزمایشی، گذراندن این دوره ها الزامی است.
– مجری دوره: دستگاه های اجرایی و مراکز و مؤسسات آموزشی مورد تأیید معاونت توسعه مدیریت
– روش اجرای دوره: حضوری یا غیرحضوری بر مبنای ماهیت و اهداف آموزشی دوره
– مدت ساعت دوره: مدت ساعت دوره بر اساس سرفصل های آموزشی در زمان طراحی تعیین خواهد شد.
– ملاک موفقیت در دوره: کسب حد نصاب نمره (۶۰%) از آزمونی که در پایان دوره به عمل می آید.
– نظارت و ارزشیابی دوره:
نظارت بر کیفیت دوره با معاونت توسعه مدیریت می باشد.
ارزشیابی دوره های آموزشی (ارزشیابی از فراگیر، ارزشیابی از مدرسین، ارزشیابی مدیریت اجرایی، بررسی اثربخشی دوره های آموزشی و غیره) بر عهده دستگاه اجرایی می باشد.
۲-۲-۵- آموزش های ارتقاء شغلی
– تعریف: به آموزش هایی اطلاق می شود که توانایی های شغلی (دانش، مهارت و نگرش) مورد نیاز کارکنان رسمی، پیمانی و قرارداد کار معین را به منظور انجام صحیح وظایف شغل و ارتقاء در طول مسیر شغلی فراهم می نماید و ارتقاء شغلی آنها و تمدید قرارداد پیمانی و قرارداد کار معین کار منوط به طی این آموزش هاست.
– هدف: ایجاد و توسعه دانش، مهارت و نگرش شغلی در متصدیان مشاغل عمومی و اختصاصی و روزآمد کردن توانایی های آنان با توجه به تغییرات علمی و فن آوری در طول مسیر شغل کارمندان
– محتوای دوره: دانش، مهارت و نگرش شغلی مورد نیاز رتبه های شغلی
– مسؤول نیازسنجی و طراحی دوره:
۱- معاونت توسعه مدیریت بر اساس شرح وظایف مشاغل عمومی، آموزش های هر یک از رتبه های شغلی مشاغل عمومی را طراحی می نماید. دستگاه های اجرایی می توانند علاوه بر آموزش های طراحی شده توسط معاونت توسعه مدیریت، نیازهای آموزشی اختصاصی خود را در خصوص مشاغل عمومی طراحی و پس از تصویب کمیته راهبری آموزش و توانمندسازی اجرا نمایند.
۲- دستگاه های اجرایی موظفند بر اساس شرح وظایف مشاغل اختصاصی، آموزش های هر یک از طبقات و رتبه های شغلی مشاغل اختصاصی را طراحی و به تصویب کمیته راهبری آموزش برساند.
– زمان برگزاری دوره: در طول خدمت مستخدم بر اساس مسیر شغلی در رتبه های شغلی کارمندان
– شرکت در دوره: شرکت کلیه کارمندان رسمی و پیمانی در این آموزش ها بر اساس رتبه شغلی الزامی است.
– مجری دوره: دستگاه های اجرایی و مراکز و مؤسسات آموزشی مورد تأیید معاونت توسعه مدیریت
– روش اجرای دوره: حضوری یا غیرحضوری بر مبنای ماهیت و اهداف آموزشی دوره
– مدت ساعت دوره: مدت ساعت دوره بر اساس سرفصل های آموزشی در زمان طراحی تعیین خواهد شد.
– ملاک موفقیت در دوره: کسب حد نصاب نمره (۶۰%) از آزمونی که در پایان دوره به عمل می آید.
– نظارت و ارزشیابی دوره:
نظارت بر کیفیت دوره با معاونت توسعه مدیریت می باشد.
ارزشیابی دوره های آموزشی (ارزشیابی از فراگیر، ارزشیابی از مدرسین، ارزشیابی مدیریت اجرایی، بررسی اثربخشی دوره های آموزشی و غیره) بر عهده دستگاه اجرایی می باشد.
۳-۲-۵- آموزش های تمدید قرارداد کار معین
– تعریف: به آموزش هایی اطلاق می شود که به منظور توانایی های شغلی (دانش، مهارت و نگرش) مورد نیاز برای کارمندان قرارداد کار معین طراحی و اجرا می گردد. تمدید قرارداد اینگونه کارکنان منوط به طی این آموزش هاست.
– هدف: ایجاد دانش، مهارت و نگرش شغلی در کارمندان قرارداد کار معین.
– محتوای دوره: دانش، مهارت و نگرش تخصصی مورد نیاز انجام وظایف شغلی
– مسؤول نیازسنجی و طراحی دوره: دستگاه های اجرایی بر اساس شرح وظایف مشاغل و توانمندسازی مورد نیاز کارمندان قرارداد کار معین
– زمان برگزاری دوره: حین خدمت کارمندان
– شرکت در دوره: شرکت کلیه کارمندان قرارداد کار معین در این آموزش ها الزامی است.
– مجری دوره: دستگاه های اجرایی و مراکز و مؤسسات آموزشی مورد تأیید معاونت توسعه مدیریت
– روش اجرای دوره: حضوری یا غیرحضوری بر مبنای ماهیت و اهداف آموزشی دوره
– مدت ساعت دوره: مدت ساعت دوره بر اساس سرفصل های آموزشی در زمان طراحی تعیین خواهد شد.
– ملاک موفقیت در دوره: کسب حد نصاب نمره (۶۰%) از آزمونی که در پایان دوره به عمل می آید.
– نظارت و ارزشیابی دوره:
نظارت بر کیفیت دوره با معاونت توسعه مدیریت می باشد.
ارزشیابی دوره های آموزشی (ارزشیابی از فراگیر، ارزشیابی از مدرسین، ارزشیابی مدیریت اجرایی، بررسی اثربخشی دوره های آموزشی و غیره) بر عهده دستگاه اجرایی می باشد.
۴-۲-۵- آموزش های کوتاه مدت خارج از کشور
تعریف، هدف، نحوه نیازسنجی و دیگر اطلاعات مربوط به آموزش های کوتاه مدت خارج کشور بر اساس دستورالعمل ماده ۶ آیین نامه اجرایی فصل نهم قانون مدیریت خدمات کشوری خواهد بود.
۳-۵- آموزش های فرهنگی و عمومی
آموزش های فرهنگی و عمومی به سه دسته زیر تقسیم می شود:
· فرهنگی و اجتماعی
· توانمندی های اداری
· عمومی فنآوری اطلاعات
۱-۳-۵- آموزش های فرهنگی و اجتماعی
– تعریف: به آموزش هایی اطلاق می گردد که به منظور رشد فضایل اخلاقی، معنوی، فرهنگ پذیری سازمانی و بهینه سازی روابط انسانی کارمندان و مدیران در نظام اداری ارائه می گردد.
– هدف: آگاهی دادن به کارمندان در زمینه های فرهنگ اسلامی و سازمانی به منظور رشد فضایل اخلاقی، فرهنگ و روابط سازمانی و بهبود روابط انسانی در نظام اداری کشور.
– محتوای دوره: در حوزه های فرهنگی و اجتماعی متناسب با نیاز کارکنان در کلیه دستگاه های اجرایی
– مسؤول نیازسنجی و طراحی دوره: معاونت توسعه مدیریت با همکاری و مشارکت مراجع تخصصی ذی ربط
– زمان برگزاری دوره: در طول خدمت کارمندان بر اساس برنامه آموزش دستگاه اجرایی
– شرکت در دوره: الزامی یا اختیاری بودن دوره توسط معاونت توسعه مدیریت تعیین می گردد.
– مجری دوره: دستگاه های اجرایی، مرکز آموزش مدیریت دولت، دفاتر آموزش و پژوهش استانداری ها و مراکز و مؤسسات آموزشی مورد تأیید معاونت توسعه مدیریت
– روش اجرای دوره: حضوری یا غیرحضوری بر مبنای ماهیت و اهداف آموزشی دوره
– مدت ساعت دوره: مدت ساعت دوره بر اساس سرفصل های آموزشی در زمان طراحی تعیین خواهد شد.
– ملاک موفقیت در دوره: کسب حد نصاب نمره (۶۰%) از آزمونی که در پایان دوره به عمل می آید.
– نظارت و ارزشیابی دوره:
نظارت بر کیفیت دوره با معاونت توسعه مدیریت می باشد.
ارزشیابی دوره های آموزشی (ارزشیابی از فراگیر، ارزشیابی از مدرسین، ارزشیابی مدیریت اجرایی، بررسی اثربخشی دوره های آموزشی و غیره) بر عهده دستگاه اجرایی می باشد.
۲-۳-۵- آموزش های توانمندی های اداری
– تعریف: به آموزش هایی اطلاق می گردد که به منظور افزایش دانش، مهارت و نگرش عمومی مرتبط با مأموریت و وظایف عمومی دولت و دستگاه اجرایی و یا توانمندی های فردی طراحی و اجرا می گردد.
– هدف: افزایش توانمندی های اداری کارمندان دولت در حوزه مأموریت و وظایف عمومی دولت و نیازهای فردی و محیطی
– محتوای دوره: محتوای این آموزش ها بر اساس نیازسنجی در سطح مأموریت و وظایف عمومی دولت، نیازهای فردی و محیطی طراحی می گردد.
– مسؤول نیازسنجی و طراحی دوره: معاونت توسعه مدیریت با همکاری و مشارکت مراجع ذی ربط
زمان برگزاری دوره: در طول دوران خدمت کارمندان بر اساس برنامه آموزش دستگاه های اجرایی
شرکت در دوره: الزامی یا اختیاری بودن دوره توسط معاونت توسعه مدیریت تعیین می گردد.
– مجری دوره: دستگاه های اجرایی، مرکز آموزش مدیریت دولت، دفاتر آموزش و پژوهش استانداری ها و مراکز و مؤسسات آموزشی مورد تأیید معاونت توسعه مدیریت
– روش اجرای دوره: حضوری یا غیرحضوری بر مبنای ماهیت و اهداف آموزشی دوره
– مدت ساعت دوره: مدت ساعت دوره بر اساس سرفصل های آموزشی در زمان طراحی تعیین خواهد شد.
– ملاک موفقیت در دوره: کسب حد نصاب نمره (۶۰%) از آزمونی که در پایان دوره به عمل می آید.
– نظارت و ارزشیابی دوره:
نظارت بر کیفیت دوره با معاونت توسعه مدیریت می باشد.
ارزشیابی دوره های آموزشی (ارزشیابی از فراگیر، ارزشیابی از مدرسین، ارزشیابی مدیریت اجرایی، بررسی اثربخشی دوره های آموزشی و غیره) بر عهده دستگاه اجرایی می باشد.
۳-۳-۵- آموزش های عمومی فنآوری اطلاعات
– تعریف: به آموزش هایی اطلاق می گردد که توانمندی های کارکنان را در حوزه فنآوری اطلاعات در سطح عمومی ارتقا می دهد.
– هدف: ایجاد و ارتقاء دانش و مهارت های عمومی فنآوری اطلاعات و ارتباطات در راستای تحقق دولت الکترونیک و استفاده مؤثر و مدیریت رایانه و نرم افزارهای مربوط به نظام اداری
– محتوای دوره: مهارت های عمومی فنآوری اطلاعات و ارتباطات و دولت الکترونیک
– مسئول نیازسنجی و طراحی دوره: معاونت توسعه مدیریت
– زمان برگزاری دوره: بدو خدمت و در طول خدمت کارمندان حسب نوع آموزش
– شرکت در دوره: برای کلیه کارمندان دولت اعم از رسمی، پیمانی و قرارداد کار معین طی این آموزش الزامی است.
– مجری دوره: دستگاه های اجرایی و مراکز و مؤسسات آموزشی مورد نیاز معاونت توسعه مدیریت
– روش اجرای دوره: حضوری و غیرحضوری بر اساس ماهیت دوره و اهداف آموزشی آن
– مدت ساعت دوره: مدت ساعت دوره بر اساس سرفصل های آموزشی در زمان طراحی تعیین خواهد شد.
– ملاک موفقیت در دوره: کسب حد نصاب نمره (۶۰%) از آزمونی که در پایان دوره به عمل می آید.
– نظارت و ارزشیابی دوره:
نظارت بر کیفیت دوره با معاونت توسعه مدیریت می باشد.
ارزشیابی دوره های آموزشی (ارزشیابی از فراگیر، ارزشیابی از مدرسین، ارزشیابی مدیریت اجرایی، بررسی اثربخشی دوره های آموزشی و غیره) بر عهده دستگاه اجرایی می باشد.
۴-۵- آموزش های مدیران
– تعریف: به آموزش هایی اطلاق می گردد که در راستای تعالی معنوی و حرفه ای مدیران در زمینه های بهبود نگرش و بصیرت افزایی و توسعه مهارت های انسانی، ادراکی و فنی در چارچوب «سامانه و برنامه آموزش مدیران» طراحی و اجرا می گردد. طی این آموزش ها بر اساس برنامه آموزش مدیران برای انتصاب، ارتقا و تمدید مدت مدیریت حرفه ای الزامی است.
– هدف:
الف- ارتقا و تعالی و توسعه مهارت های فنی، انسانی و ادراکی مدیران و متناسب ساختن توانایی های آنان با پیشرفت دانش و فنآوری در زمینه های برنامه ریزی، سازماندهی،نظارت، هدایت و ارزشیابی و نقش های مدیریتی.
ب- آماده ساختن مدیران حرفه ای و کارمندان برای پذیرش مسؤولیت های جدید.
آموزش های مدیران به دو بخش زیر طبقه بندی می شوند:
الف- تعالی معنوی مدیران
ب- تعالی حرفه ای مدیران
– محتوای آموزشی: دانش و معارف اسلامی، دانش و مهارت های عمومی مدیران و دانش و مهارت اختصاصی مدیران
– مسئول نیازسنجی و طراحی دوره: مرکز آموزش مدیریت دولتی با تأیید معاونت توسعه مدیریت
تبصره- دستگاه های اجرایی می توانند آموزش های اختصاصی مدیریت مورد نیاز مدیران خود را طراحی و پس از تصویب در کمیته راهبری آموزش و توانمندسازی اجرا نمایند. حضور نماینده مرکز آموزش مدیریت دولتی در جلسات بررسی و تأیید آموزش های اختصاصی مدیران الزامی است.
– زمان برگزاری دوره: بر اساس برنامه و سامانه آموزش مدیران
– شرکت در دوره: برای کلیه کارکنان و مدیران جهت انتصاب و ارتقا در پست های مدیریتی الزامی است.
– مجری دوره: مجری دوره های آموزشی مدیران برای مقامات (موضوع ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری) صرفاً مرکز آموزش مدیریت دولتی و برای مدیران حرفه ای، مرکز آموزش مدیریت دولتی، دفاتر آموزش و پژوهش استانداری ها، دستگاه های اجرایی و مراکز و مؤسسات آموزشی مورد تأیید معاونت توسعه مدیریت می باشد.
روش اجرای دوره: حضوری و غیرحضوری بر اساس ماهیت دوره و اهداف آموزشی
– مدت ساعت دوره: مدت ساعت دوره بر اساس سرفصل های آموزشی در زمان طراحی تعیین خواهد شد.
– ملاک موفقیت در دوره: کسب حد نصاب نمره (۶۰%) از آزمونی که در پایان دوره برگزار می شود.
– نظارت و ارزشیابی دوره:
نظارت بر کیفیت دوره با معاونت توسعه مدیریت می باشد.
ارزشیابی دوره های آموزشی (ارزشیابی از فراگیر، ارزشیابی از مدرسین، ارزشیابی مدیریت اجرایی، بررسی اثربخشی دوره های آموزشی و غیره) بر عهده دستگاه اجرایی می باشد.
بخش پنجم: مهارت شغلی
ماده ۶- دستگاه های اجرایی موظفند مهارت های شغلی مورد نیاز مشاغل اختصاصی خود را احصا و استاندارد مهارتی مشاغل را تدوین نموده و کارمندان را بر اساس آن مورد سنجش قرار دهند. در صورت احراز هر یک از مهارت ها توسط کارمند، عنوان آن مهارت در شناسنامه آموزشی و مهارتی کارمند ثبت می گردد. استاندارد مهارتی مشاغل عمومی توسط معاونت توسعه مدیریت تدوین خواهد شد.
ماده ۷- مهارت های کسب شده توسط کارمندان در ارتقاء شغلی آنان، اخذ گواهی نامه نوع دوم و امتیازات حق شاغل محاسبه می شود. دستورالعمل نحوه احصا و سنجش مهارت های شغلی، معادل سازی آن با ساعات آموزش و نحوه محاسبه آن توسط معاونت توسعه مدیریت تدوین و ابلاغ می گردد.
بخش ششم: برون سپاری فعالیت های آموزشی
ماده ۸- دستگاه های اجرایی می توانند برای انجام فعالیت های آموزشی و توانمندسازی کارمندان خود از قبیل نیازسنجی، طراحی و اجرا و ارزشیابی، علاوه بر استفاده از ظرفیت های آموزشی درون دستگاهی به روش های زیر عمل نمایند:
الف- انعقاد قرارداد با دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی دولتی و غیردولتی، مرکز آموزش مدیریت دولتی، دفاتر آموزش و پژوهش استانداری های سراسر کشور و سایر مراکز و مؤسسات آموزشی دولتی و غیردولتی که صلاحیت فنی و تخصصی آنان به تأیید معاونت توسعه مدیریت می رسد.
ب- انعقاد قرارداد با مؤسسات پژوهشی که با مجوز شورای گسترش آموزش عالی فعالیت می نمایند برای انجام امور نیازسنجی، طراحی و ارزشیابی برنامه های آموزش و توانمندسازی کارکنان و مدیران
بخش هفتم: گواهی نامه های آموزشی، امتیازات و ساز و کارهای انگیزشی آموزش ها
ماده ۹- گواهی نامه های آموزشی به دو دسته زیر طبقه بندی می شوند:
۱- گواهینامه های نوع اول: گواهینامه هایی که در پایان هر یک از دوره ها یا پودمان های آموزشی کوتاه مدت به شرکت کنندگان اعطا می گردد.
۲- گواهینامه های نوع دوم: گواهینامه هایی که دارندگان آن می توانند از مزایای استخدامی آن نظیر دارندگان مدارک تحصیلی فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس و دکترا در شرایط احراز مشاغل مربوطه در چارچوب رعایت کلیه قوانین و مقررات مربوطه برخوردار گردند. کارمندان و مدیران می توانند حداکثر دو سطح از گواهی نامه های نوع دوم را دریافت نمایند. دارندگان مدرک تحصیلی معادل حداکثر مجاز به اخذ یک سطح از گواهینامه های نوع دوم می باشند.
تبصره- منظور از مدرک معادل، آن دسته از مدارکی است که به استناد مجوزهای صادره از سوی سازمان امور اداری و استخدامی کشور و یا سازمان مدیریت و برنامه ریزی وقت اجرا شده و مدارک معادل دانشگاهی است. دوره های ارزشیابی شده ملاک عمل نمی باشد.
گواهینامه های نوع دوم عبارتند از:
– گواهینامه مهارتی
– گواهینامه تخصصی
-گواهینامه تخصصی-پژوهشی سطح یک
– گواهینامه تخصصی-پژوهشی سطح دو
ماده ۱۰- ساز و کار اخذ گواهی نامه های نوع دوم
گواهی نامه مهارتی:
شرایط لازم برای اخذ گواهی نامه مهارتی:
۱- دارا بودن مدرک تحصیلی دیپلم متوسطه
۲- طی ۱۲۰۰ ساعت آموزش مصوب با شرایط زیر:
· حداقل ۳/۲ آموزش ها در زمینه آموزش های شغلی باشد.
· ۱۲۰۰ ساعت آموزش حداقل در ۶ سال طی شود.
· احتساب حداکثر ۲۰۰ ساعت آموزش در طول یک سال
تبصره- پیشنهادات جدید، ابتکارات، تألیف، ترجمه کتب و مقالات و مستندسازی تجربیاتی که موجب افزایش بهره وری کار و بهبود عملکرد فردی و سازمانی می گردد، پس از تأیید کمیته راهبری آموزش حداکث می تواند تا معاد ۲۰۰ ساعت آموزش برای فرد در نظر گرفته شود. ساعات آموزشی معادل سازی شده از میزان ساعات تعیین شده (۱۲۰۰ ساعت) کسر می گردد.
گواهی نامه تخصصی:
شرایط لازم برای اخذ گواهی نامه تخصصی:
۱- دارا بودن مدرک تحصیلی فوق دیپلم یا گواهی نامه مهارتی
۲- طی ۱۰۰۰ ساعت آموزش کوتاه مدت مصوب با شرایط زیر:
· حداقل ۴/۳ آموزش ها در زمینه آموزش های شغلی باشد.
· ۱۰۰۰ ساعت آموزش حداقل در ۵ سال طی شود.
· احتساب حداکثر ۲۰۰ ساعت آموزش در طول یک سال
تبصره- پیشنهادات جدید، ابتکارات، تألیف، ترجمه کتب و مقالات و مستندسازی تجربیاتی که موجب افزایش بهره وری کار و بهبود عملکرد فردی و سازمانی می گردد، پس از تأیید کمیته راهبری آموزش حداکث می تواند تا معادل ۲۰۰ ساعت آموزش برای فرد در نظر گرفته شود. ساعات آموزشی معادل سازی شده از میزان ساعات تعیین شده (۱۰۰۰ ساعت) کسر می گردد.
گواهی نامه تخصصی- پژوهشی سطح یک:
شرایط لازم برای اخذ گواهی نامه تخصصی- پژوهشی:
۱- دارا بودن مدرک تحصیلی لیسانس یا گواهی نامه تخصصی
۲- طی ۸۰۰ ساعت آموزش کوتاه مدت مصوب با شرایط زیر:
· حداقل ۴/۳ آموزش ها در زمینه آموزش های شغلی یا آموزش مدیران باشد.
· ۸۰۰ ساعت آموزش حداقل در ۵ سال طی شود.
· احتساب حداکثر ۱۶۰ ساعت آموزش در طول یک سال
۳- شرکت در آزمون جامع و کسب حد نصاب ۶۰% امتیاز آزمون
۴- تهیه یک طرح تحقیقی در زمینه شغل مورد تصدی ویژه اخذ گواهی نامه تخصصی-پژوهشی
تبصره- پیشنهادات جدید، ابتکارات، تألیف، ترجمه کتب و مقالات و مستندسازی تجربیاتی که موجب افزایش بهره وری کار و بهبود عملکرد فردی و سازمانی می گردد، پس از تأیید کمیته راهبری آموزش حداکث می تواند تا معادل ۲۰۰ ساعت آموزش برای فرد در نظر گرفته شود. ساعات آموزشی معادل سازی شده از میزان ساعات تعیین شده (۸۰۰ ساعت) کسر می گردد.
گواهی نامه تخصصی پژوهشی سطح دو:
شرایط لازم برای اخذ گواهینامه تخصصی-پژوهشی سطح دو:
۱- دارا بودن مدرک تحصیلی فوق لیسانس یا گواهی نامه تخصصی-پژوهشی سطح یک
۲- طی ۶۰۰ ساعت آموزش کوتاه مدت مصوب با شرایط زیر:
· حداقل ۴/۳ آموزش ها در زمینه آموزش های شغلی یا آموزش مدیران باشد.
· ۶۰۰ ساعت آموزش حداقل در ۵ سال طی شود.
· احتساب حداکثر ۱۲۰ ساعت آموزش در طول یک سال
۳- شرکت در آزمون جامع و کسب حد نصاب ۶۰% امتیاز آزمون
۴- تهیه یک طرح تحقیقی در زمینه شغل مورد تصدی ویژه اخذ گواهی نامه تخصصی-پژوهشی و تأیید آن توسط کمیته علمی طی برگزاری جلسه دفاعیه
۵- داشتن حداقل دو خدمت برجسته شامل: پیشنهاد، ابتکار، تألیف یا ترجمه کتاب و مقاله و مستندسازی تجربیات که موجب افزایش بهره وری کار و بهبود عملکرد فردی و سازمانی گردد.
۶- داشتن شرایط زیر علاوه بر بندهای ۱ تا ۵ برای دریافت گواهینامه تخصصی پژوهشی سطح دو الزامی است:
– برخورداری از معدل ۱۶ به بالا در مقطع فوق لیسانس یا کسب حداقل ۸۰% امتیاز آزمون جامع گواهی نامه تخصصی- پژوهشی سطح یک
– برخورداری از امتیاز ۸۵ به بالا در ارزشیابی عملکرد ۵ سال منتهی به صدور گواهینامه
تبصره ۱- ساعات آموزشی ذکر شده در هر گواهی نامه صرفا برای همان سطح محاسبه گردیده و سطوح بعدی نیازمند آموزش های جدید می باشد.
تبصره ۲- تأیید نهایی و صدور گواهینامه های نوع دوم توسط معاونت توسعه مدیریت صورت می گیرد.
تبصره ۳- ظرفیت صدور گواهی نامه های سطوح تخصصی پژوهشی یک و دو برای هر دستگاه سالانه توسط معاونت توسعه مدیریت تعیین می گردد.
ماده ۱۱- آموزش هایی که از شرایط ذیل برخوردار باشند در چارچوب نظام آموزش کارمندان محسوب می شود و کارمندان و مدیران رسمی و پیمانی شرکت کننده در اینگونه آموزش های می توانند از کاربردهای آن در نظام های مختلف منابع انسانی طبق قانون مدیریت خدمات کشوری بهره مند شوند.
۱- دوره های آموزشی بایستی بر اساس ماده ۵ این نظام طراحی و توسط مراجع تعیین شده تصویب شده باشند.
۲- دوره های آموزشی در برنامه آموزش سالانه دستگاه اجرایی پیش بینی و به تصویب کمیته راهبری آموزش رسیده باشد.
۳- دوره های آموزشی در شناسه آموزشی کارکنان و مدیران درج شده باشد.
۴- کارکنان، امتیازات لازم را از سیستم ارزشیابی دوره کسب کرده باشند.
ماده ۱۲- دستگاه های اجرایی موظفند بر اساس شرایط ماده ۱۱ و جدول نحوه احتساب آموزش های کارمندان و مدیران دولت (جدول شماره یک)، دوره های آموزشی کارکنان و مدیران را بررسی و پس از تأیید احراز شرایط، نسبت به اعطای امتیازات به طور همزمان در مربع هایی که با علامت ضربدر مشخص شده است، با در نظر گرفتن موارد زیر اقدام نمایند:
– همایش ها، سمینارها و گردهمایی های بین المللی، ملی و یا استانی که در موارد خاص به منظور تبیین و تشریح مسایل فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و… یا ارائه یافته های پژوهشی در حوزه های مختلف علمی از سوی ارگان ها و سازمان های کشور برگزار می گردد برای احتساب امتیازات محاسبه نمی گردد. بدیهی است اعزام کارمندان برای بهره مندی از تولیدات دانشی این گونه مجامع علمی با رعایت مقررات مربوطه بلامانع است.
– میزان ساعات دوره های آموزش های عمومی فنآوری اطلاعات برای شاغلین رسته فنآوری اطلاعات برای برخورداری از امتیازات قابل محاسبه نیست.
– کارکنان رسمی و پیمانی دستگاه های اجرایی که در اموری چون شرکت های تعاونی، هیأت و شوراهای حل اختلاف، فدراسیون های ورزشی و… عضویت دارند و برای انجام وظایف محوله دوره های آموزشی را طی می نمایند. این دوره های آموزشی برای برخورداری از امتیازات مترتب بر نظام نمی تواند ملاک عمل قرار گیرد.
– در صورت تغییر رشته شغلی، صرفاً دوره های آموزشی فرهنگی و عمومی، آموزش های مدیران و آموزش های شغلی مرتبط به تشخیص کمیته راهبردی آموزشی قابل محاسبه است.
جدول شماره یک: نحوه احتساب آموزش های کارمندان و مدیران دولت
| انواع آموزش ها | تبدیل وضع استخدام آزمایشی به رسمی | تمدید قراردادهای پیمانی | تمدید قرارداد معین | ارتقاء شغلی کارکنان (رتبه شغلی) | انتصاب و ارتقاء پست های مدیریت حرفه ای | امتیاز حق شاغل | گواهینامه نوع دوم |
| آموزش توجیهی و تصدی شغل بدو خدمت | * | * | * | * | – | * | * |
| آموزش ویژه کارمندان استخدام آزمایشی | * | – | – | * | * | * | * |
| آموزش های ارتقاء شغلی | * | * | * | * | * | * | * |
| آموزش های تمدید قرارداد کار معین | – | – | * | – | – | * | – |
| آموزش های کوتاه مدت خارج از کشور | – | – | – | – | – | – | – |
| آموزش های فرهنگی و عمومی (الزامی) | * | * | * | * | * | * | * |
| آموزش های مدیران | * | * | – | * | * | * | * |
بخش هشتم: مدیریت اطلاعات و ارزشیابی آموزش کارمندان دولت
ماده ۱۳- دستگاه های اجرایی موظفند برای هر یک از کارکنان و مدیران (پیمانی و رسمی) شناسنامه آموزشی طبق کاربرگ شناسنامه آموزشی کارمندان (بر اساس دستورالعمل)، تهیه نموده و اطلاعات آموزشی آنها را به طور مستمر مورد بازنگری و به روز نمایند. اطلاعات مندرج در شناسنامه آموزشی پس از تأیید واحد آموزش دستگاه اجرایی، مبنای محاسبه کاربردهای آموزش در نظام های منابع انسانی (حقوق و دستمزد، ارتقا شغلی، ارزشیابی عملکرد و…) خواهد بود.
ماده ۱۴- دستگاه های اجرایی موظفند تمامی داده ها و اطلاعات آموزش را در قالب یک سامانه رایانه ای تحت عنوان «مدیریت آموزش کارمندان» ذخیره، پردازش، نگهداری و به روز نمایند. این سامانه باید به گونه ای طراحی و استقرار یابد که مبنای برنامه ریزی های دستگاه در زمینه آموزش کارمندان باشد و حداقل در بردارنده محورهای اطلاعاتی زیر باشد:
۱- شناسنامه آموزش کارکنان و مدیران
۲- مشاغل و پست های دستگاه اجرایی
۳- اطلاعات کامل منابع انسانی دستگاه
۴- دوره های آموزشی به تفکیک شغلی، عمومی، مدیریتی، سازمانی و… و ارتباط آن با مشاغل
۵- برنامه های آموزشی راهبردی، پنج ساله و سالانه (تقویم آموزشی)
۶- بودجه آموزشی دستگاه
ماده ۱۵- معاونت توسعه مدیریت به منظور ارزیابی عملکرد آموزشی دستگاه های اجرایی، گزارشات مستمر از عملکرد آموزش دستگاه اجرایی را بر اساس شاخص هایی که هر سال تدوین می نماید از طریق سامانه مدیریت اطلاعات آموزش کارمندان دولت، اخذ و گزارشات آماری و تحلیلی مورد نیاز را به نحو مقتضی ارائه خواهد نمود.
ماده ۱۶- معاونت توسعه مدیریت پس از انجام مطالعات و اخذ نظرات و دیدگاه های کارشناسی و تجربی دستگاه های اجرایی، نسبت به بازنگری و طراحی شبکه آموزش مدیران و کارمندان دولت با هدف ساماندهی، هم افزایی و افزایش بهره وری آموزش در نظام اداری اقدام خواهد نمود.
لطف‌الله فروزنده- معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رییس‌جمهور