نقش کیفرهای اجتماعی در پیشگیری از تکرار جرم با تاکید بر لایحه مجازات اسلامی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نقش کیفرهای اجتماعی در پیشگیری از تکرار جرم با تاکید بر لایحه مجازات اسلامی
عنواننقش کیفرهای اجتماعی در پیشگیری از تکرار جرم با تاکید بر لایحه مجازات اسلامی
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومحمد یافتیان
استاد راهنماباقر شاملو
استاد مشاورنریمان فاخری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهمرکز پیام نور تهران



نقش کیفرهای اجتماعی در پیشگیری از تکرار جرم با تاکید بر لایحه مجازات اسلامی عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد یافتیان، با راهنمایی باقر شاملو و با مشاوره نریمان فاخری در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد مرکز پیام نور تهران دفاع گردید.

چکیده

تکرار جرم و افزایش جمعیت کیفری زندانها یکی از مهمترین معضلات اغلب نظام های عدالت کیفری در دوره معاصر است که واکنش های متعددی را در پی داشته است. با این وجود رویکرد غالب در قبال این پدیده ،تشدید مجازات و افزایش اعمال مجازاتهای سالب آزادی بوده است؛ اما علی رغم این رویکرد، تکرار جرم نیز افزایش یافته است. از این رو به دنبال ظهور ناکارآمدی کیفرهای کلاسیک در مقابله با تکرار جرم محکومین به مجازاتهای سالب آزادی، اندیشه بازپروری و خنثی نمودن خوی جامعه ستیزی در بزهکاران از رهگذر اعمال دیگر مجازاتها قوت گرفته است. در نتیجه ی این امر ضمانت اجراهای کیفری نوینی تحت عنوان کیفرهای اجتماعی در عرصه سیاست جنایی مطرح گشته اند. ضمانت اجراهای کیفری ای که به دور از ایجاد انفعال در بزهکاران، نگهداری آنان در مراکز بسته و کلاسیک دولتی (زندانها) و در نتیجه طرد بزهکاران از جامعه در جهت ایجاد فرصت و زمینه ی تغییر در مجرمین و ترمیم زیان وارده به جامعه و بزه دیدگان ضمن پاسخگویی به پاره ای از جرایم می باشند. اتخاذ این رویکرد و به کارگیری این کیفرها نتایج امیداورکننده ای را در پیشگیری از تکرار جرایم در اغلب جوامع پیشرفته به همراه داشته است. نوشتارپیش رو کوششی است که در جهت شناخت و مطالعه کیفرهای اجتماعی با نگاهی نوین به مسیله مجازات می باشد. این نوشتار در پی مشخص ساختن کارکرد و نقش این مجازاتها در پیشگیری از تکرار جرم و شناخت مساله تکرار جرم با در نظر گرفتن لایحه مجازات اسلامی است.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان فهرست مطالب شماره صفحه

مقدمه

۱)طرح مساله ذ

۲)اهداف تحقیق ز

۳)اهمیت وضرورت تحقیق ز

۴)پیشینه تحقیق س

۵)سوالات تحقیق ص

۶)فرضیات تحقیق ص

۷)نوع وروش تحقیق ض

۸)مشکلات تحقیق ض

۹)شیوه سامان دهی تحقیق ض


فصل نخست: از تردید در کارآمدی مجازاتهای سالب آزادی تا طرح کیفرهای اجتماعی ۱

گفتار نخست: دلایل تردید در کارآمدی مجازات سالب آزادی ۴

محبث نخست: ناکارآمدی در بازدارندگی ۵

محبث دوم: ناکارآمدی در اصلاح و درمان ۷

الف) جرم زا بودن محیط زندان ۷

ب) تراکم جمعیت زندان ۱۰

ج) اثرات نامطلوب روانی زندان بر زندانیان ۱۲

عنوان شماره صفحه

مبحث سوم:وجوه منفی مجازات سالب آزادی ۱۴

الف) هزینه اقتصادی ۱۵

ب) هزینه اجتماعی ۱۶

ج) هزینه سیاسی ۱۷

گفتار دوم: طرح کیفرهای اجتماعی ۱۸

مبحث نخست: تحولات تاریخی کیفرهای اجتماعی ۱۹

مبحث دوم: ویژگی های آشکار کیفرهای اجتماعی ۲۲

الف) جدا نشدن محکوم از بستر جامعه ۲۳

ب) تناسب مجازات نسبت به جرم و مجرم ۲۴

ج) مشارکت اجتماع ومحکوم در اجرا ۲۵

د) نظارت و مراقبت ۲۶

مبحث سوم: کیفرهای اجتماعی در لایحه مجازات اسلامی ۲۸

الف) جرایم مشمول کیفرهای اجتماعی ۳۰

ب) موارد ممنوعیت صدور حکم و اجرای کیفرهای اجتماعی ۳۵

ج) نظارت بر کیفرهای اجتماعی ۳۸

د) حمایت از حقوق بزه دیده در فرایند اعمال کیفرهای اجتماعی ۴۳

عنوان شماره صفحه

و) مدل سیاست جنایی و کیفرهای اجتماعی ۴۵

گفتار سوم: مجازاتهای اجتماعی، رویکردی حقوقی جرم شناختی به پدیده تکرار جرم ۵۴

مبحث نخست: تکرار جرم و ناکارآمدی مجازاتهای سنتی ۶۰

الف) افزایش آمار تکرار جرم ۶۱

ب) نامتناسب بودن مجازاتهای سنتی ۶۶

مبحث دوم: رویکرد کیفری به پدیده تکرار جرم در قانون مجازات اسلامی و لایحه آن ۷۵

الف) شرایط تحقق تکرار جرم ۷۹

۱) در جرایم مشمول مجازات حد ۷۹

۲) در جرایم مشمول مجازات تعزیر ۸۱

ب) آثار و ویژگی تکرار جرم ۹۰

۱) در جرایم مشمول مجازات حد ۹۰

۲) در جرایم مشمول مجازات تعزیر ۹۲

مبحث سوم: پیشگیری از تکرار جرم ۱۰۵

الف) تحولات و مفهوم پیشگیری از تکرار جرم ۱۰۷

۱) تحولات تاریخی ۱۰۷

۲) مفهوم پیشگیری از تکرار جرم ۱۱۰

عنوان شماره صفحه

ب) انواع پیشگیری ۱۱۳

فصل دوم: ارزیابی مصادیق کیفرهای اجتماعی به لحاظ پیشگیری از تکرارجرم ۱۱۶

گفتار نخست: کیفرهای اجتماعی سنتی ۱۱۸

مبحث نخست: محرومیت از حقوق اجتماعی ۱۱۹

الف) تحولات و مفهوم محرومیت ازحقوق اجتماعی ۱۲۰

۱) تحولات تاریخی ۱۲۰

۲) مفهوم مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی ۱۳۱

ب) شرایط و خصوصیات ۱۳۲

۱) محرومیت از حقوق سیاسی ۱۳۷

۲) محرومیت از حقوق اقتصادی ۱۴۱

مبحث دوم: دوره مراقبت و نظارت ۱۴۹

الف) تحولات و مفهوم دوره مراقبت و نظارت ۱۴۹

۱) تحولات تاریخی ۱۴۹

۲) مفهوم دوره مراقبت و نظارت ۱۵۱

ب) خصوصیات و ابزارها ۱۵۳

عنوان شماره صفحه

۱) بازپروری از طریق اقدامات درمانی ۱۵۵

۲) بازپروری از طریق اقدامات حرفه آموز ۱۷۰

۳) بازپروری از طریق اقدامات تربیتی ۱۷۴

گفتار دوم: کیفرهای اجتماعی نوین (نوآوری در مصادیق) ۱۷۷

مبحث نخست: خدمات عمومی ۱۷۸

الف) تحولات و مفهوم خدمات عمومی ۱۷۹

۱) تحولات تاریخی ۱۷۹

۲) مفهوم خدمات عمومی ۱۸۳

ب) شرایط و خصوصیات ۱۸۴

مبحث دوم: حبس خانگی (حبس در منزل) ۱۹۶

الف) تحولات و مفهوم حبس خانگی ۱۹۷

۱) تحولات تاریخی ۱۹۷

۲) مفهوم حبس خانگی ۲۰۰

ب) شرایط و خصوصیات ۲۰۰

مبحث سوم: جزای نقدی روزانه ۲۱۳

الف) تحولات و مفهوم جزای نقدی روزانه ۲۱۵

عنوان شماره صفحه

۱) تحولات تاریخی ۲۱۵

۲) مفهوم جزای نقدی روزانه ۲۱۷

ب) شرایط و خصوصیات ۲۱۹

گفتار سوم: پیشگیری از تکرار جرم به اعتبار اهداف مجازاتها ۲۲۴

مبحث نخست: سودمندسازی کیفر ۲۲۵

الف) بازدارندگی ۲۲۶

۱) بازدارندگی خاص ۲۲۸

۲) بازدارندگی عام ۲۳۱

ب) معیارهای بازدارندگی ۲۳۴

۱) میزان شدت مجازات ۲۳۴

۲) حتمیت و قطعیت مجازات ۲۳۶

۳) سرعت اجرای مجازات ۲۴۰

مبحث دوم: ناتوان سازی و اصلاح مجرم ۲۴۸

الف) ناتوان سازی مجرم ۲۴۹

ب) اصلاح مجرم ۲۵۷

مبحث سوم: رویکرد ترمیمی و سزامدار کیفر ۲۷۱

عنوان شماره صفحه

الف) رویکرد ترمیمی ۲۷۱

ب) رویکرد سزامدار کیفر ۲۷۹

نتیجه گیری و پیشنهادها ۲۹۰

فهرست منابع ۲۹۸

کلیدواژه ها

  • مجازات
  • پیشگیری
  • جرم
  • زندان
  • بازگشتگری(به بزهکاری)
  • کیفرهای اجتماعی تکرار جرم پیشگیری از تکرار جرم
  • قانون مجازات اسلامی
  • حقوق جزا