وضعیت حقوق بشر در عصر پیشرفت هوش مصنوعی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
وضعیت حقوق بشر در عصر پیشرفت هوش مصنوعی
عنوانوضعیت حقوق بشر در عصر پیشرفت هوش مصنوعی
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوهومن گل محمد
استاد راهنماسید محمد قاری سیدفاطمی
استاد مشاورسید هادی محمودی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۰
دانشگاهدانشگاه شهید بهشتی



وضعیت حقوق بشر در عصر پیشرفت هوش مصنوعی عنوان پایان نامه ای است که توسط هومن گل محمد، با راهنمایی سید محمد قاری سیدفاطمی و با مشاوره سید هادی محمودی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

امروزه توسعه پرشتاب فناوری هوش مصنوعی، ابعاد گوناگون حیات بشر را تحت تاثیر قرار داده است. نظام بین المللی حقوق بشر و حقوق بین الملل معاصر نیز به عنوان دو عرصه مهم از زیست اجتماعی و بین المللی انسان امروز، از تحولات هوش مصنوعی مصون نبوده و نیست. این پژوهش با هدف تحلیل وضعیت حقوق بشر در عصر پیشرفت هوش مصنوعی، تدوین شده است و درصدد ارایه راهکارهایی در جهت ایجاد آمادگی بازیگران حقوق بین الملل و حقوق بشر در مواجهه با این فناوری نگاشته شده است چراکه به نظر می رسد موضع فعلی حقوق بین الملل در قبال آثار فناوری هوش مصنوعی، کفایت لازم را نداشته است و نیاز است تا با سرعت بخشیدن بیشتر به مقرره گذاری در عرصه بین الملل، تبعات نفوذ هوش مصنوعی به عرصه مذکور، تا حد ممکن کنترل شود.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مقدمه ۱ فصل اول: هوش مصنوعی و نظام بینالملل حقوق بشر ۶ گفتار اول: انقالب هوش مصنوعی و تغییرات جهانی

مبحث اول: سیر تاریخی، چیستی و ابزارهای هوش مصنوعی ۷ بند اول: سرآغازی برای هوش مصنوعی ۷ بند دوم: زمستانهای هوش مصنوعی ۸ بند سوم: دوران اوج و بالندگی هوش مصنوعی ۹ بند پنجم: انواع هوش مصنوعی

بند ششم: ابزارهای هوش مصنوعی

مبحث دوم: مسیله هوشیاری و فواید هوش مصنوعی

بند اول: هوشیاری، وجه مایز انسان از سایر موجودات

بند دوم: بررسی منشا هوشیاری و امکان بروز آن

بند سوم: خدمات بالفعل هوش مصنوعی

الف( سالمت و درمان

ب( حمل و نقل

ج( مقابله با تغییرات اقلیمی، بهینهسازی کشاورزی و حفاظت از حیات وحش

گفتار دوم: هوش مصنوعی و نسلهای حقوق بشر ۲۰ مبحث اول: تاثیر هوش مصنوعی بر حقوق بشر کالسیک )نسلهای اول و دوم(

بند اول: حق بر حیات

بند دوم: حق بر آزادی و امنیت و حق بر برابری نزد محاکم و دادرسی منصفانه

بند سوم: حق بر حریم خصوصی و حفاظت از داده

بند چهارم: حق بر تردد

بند پنجم: حق بر آزادی بیان، آزادی تفکر و آزادی مذهب و آزادی اجتماع

الف( تهدیدات مستقیم

ب( تهدیدهای غیرمستقیم

بند ششم: حق بر برابری و عدم تبعیض

بند هفتم: حق بر مشارکت سیاسی و تعیین سرنوشت

بند هشتم: ممنوعیت پروپاگاندا

بند نهم: حق بر کار و سطح زندگی شایسته

بند دهم: حق بر سالمت

بند یازدهم: حق بر آموزش

بند دوازدهم: حق بر مشارکت در زندگی فرهنگی و بهرهمندی از پیشرفتهای علمی

بند سیزدهم: حق بر ازدواج، حقوق کودکان و حقوق خانواده

مبحث دوم: تاثیر هوش مصنوعی بر حقوق بشر مدرن )نسلهای سوم و چهارم(

بند اول: حق بر محیط زیست سالم

بند دوم: حق بر توسعه

بند چهارم: حق بر اطالعات و حق بر دسترسی به داده های شخصی

بند پنجم: حق بر مشارکت برابر در فضای دیجیتال

بند ششم: حق بر امنیت دیجیتال داخلی و خارجی

بند هفتم: حق بر ناشناسی

بند هشتم: حق بر رمزگذاری اطالعات

بند نهم: حق بر برخورداری از فضای دیجیتال برای اشخاص آسیبپذیر

بند دهم: حق بر رهایی از پروندهسازی

بند یازدهم: حق بر تصحیح

بند دوازدهم: حق بر محدودسازی پردازش و حق بر امحا کردن )حق بر فراموشی (

بند چهاردهم: حق بر اعتراض

فصل دوم: هوش مصنوعی، صلح، امنیت و مسیله شکاف دیجیتال

گفتار اول: هوش مصنوعی و حقوق مخاصمات مسلحانه ۵۷ مبحث اول: رباتهای نظامی و چالشهای حقوق مخاصمات مسلحانه

بند اول: انواع رباتهای نظامی

الف( رباتهای کنترل از راه دور

ب( رباتهای نیمهخودکار

ج( رباتهای خودمختار

بند دوم: اصول تفکیک و تناسب و رباتهای نظامی

الف( اصل تفکیک و رباتهای نظامی

ب( اصل تناسب و رباتهای نظامی

مبحث دوم: مسیله مسیولیت اقدامات رباتهای نظامی

بند اول: امکان استناد به قوه قاهره

بند دوم: بررسی نظریات یافتن مسیول در آسیبهای رباتهای خودمختار

الف( مسیول دانستن برنامهریز ربات

ب( مسیول دانستن تولیدکننده ربات

ج( مسیول دانستن فرمانده عملیات

گفتار دوم: هوش مصنوعی و شکاف دیجیتال: چالش انتقال فناوری در حقوق بینالملل ۶۹ مبحث اول: موانع حقوقی انتقال فناوری

بند اول: دالیل طرفداران مالکیت فکری در عدم انتقال فناوری

بند دوم: دالیل طرفداران حقوق بشر در انتقال فناوری

مبحث دوم: موانع غیرحقوقی انتقال فناوری

بند اول: انتقال سختافزاری فناوری از سوی کشورهای توسعه یافته

بند دوم: عدم وجود فرهنگ پذیرش فناوری و نوآوری

بند سوم: کمبود نیروی متخصص و اعتبارات الزم

بند چهارم: فقدان ثبات سیاسی و وجود نظام بروکراتیک

فصل سوم: چشماندازی از آینده توسعه فناوری هوش مصنوعی

گفتار اول: اقدامات بینالمللی در راستای صیانت از حقوق بینالملل و بشر ۷۷ مبحث اول: سه رویکرد عمده به مقررهگذاری بینالمللی

بند اول: ضرورت تدوین مقررات خاص بینالمللی در حوزه هوش مصنوعی

بند دوم: کفایت ظرفیت فعلی حقوق بینالملل برای پاسخگویی به مسایل هوش مصنوعی

بند سوم: توسل به حقوق نرم برای پاسخ به مسایل هوش مصنوعی

مبحث دوم: نقد و تحلیل سه رویکرد عمده در مقررهگذاری بینالمللی

بند اول: بررسی رویکرد ضرورت تدوین مقررات خاص

بند دوم: بررسی رویکرد کفایت مقررات فعلی

بند سوم: بررسی رویکرد توسل به حقوق نرم

گفتار دوم: اقدامات دولتی و اشخاص خصوصی برای مقررهگذاری ۸۲ مبحث اول: اقدامات بخش دولتی و بخش خصوصی برای صیانت از حقوق بینالملل در برابر هوش مصنوعی

بند اول: شفافیت در تهیه و بکارگیری سیستمهای هوش مصنوعی

بند دوم: الزام به ارزیابی اثرات حقوق بشری

بند سوم: تضمین شفافیت و پاسخگویی

بند چهارم: فراهم کردن سازکارهای مسیولیت و روشهای جبران خسارت

بند پنجم: انجام مراقبت مقتضی حقوق بشری

مبحث دوم: ارایه چند پیشنهاد و توصیه برای فردای حقوق بینالملل

بند اول: شفافیت در دادهها، ابزاری برای تحلیل متخصصان مستقل

بند دوم: پاسخگویی گسترده

بند سوم: نقش تصویب قوانین و مقررات جامع در حوزه حفاظت از دادهها

نتیجهگیری

منابع و مآخذ

کلیدواژه ها

  • هوش مصنوعی
  • حقوق بشر
  • حقوق بین الملل
  • مقرره گذاری