حقوق خانواده: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''حقوق خانواده'''، شاخه ای از [[حقوق مدنی]] است که به مقررات حوزه خانواده می پردازد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=حقوق خانواده - ویکی فقه|نشانی=https://fa.wikifeqh.ir/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87|وبگاه=fa.wikifeqh.ir|بازبینی=2023-12-23}}</ref> در تعریفی از حقوق خانواده آمده است: شعبه ای از علم حقوق است، ناظر به [[قانون|قوانین]] که عهده دار تنظیم روابط خانوادگی است مانند [[نکاح]] و [[حضانت]]، مقررات لحوق فرزند، [[قیمومت]]، [[وصیت]]، [[نفقه]] زوجه و اقارب. حقوق خانواده در میان مباحث مختلف حقوقی از اهمیت خاصی برخوردار است. رسول گرامی اسلام در توصیف اهمیت [[خانواده]] فرموده است: هیچ بنایی در اسلام نزد خداوند محبوب تر و عزیز تر از ازدواج نیست. خدای متعال آفرینش همسر برای انسان را نشانه ای بزرگ برای اهل اندیشه و نعمتی در خور سپاس شمرده است. خانواده در نظام جمهوری اسلامی ایران نیز از جایگاه رفیعی برخوردار است. در مقدمه [[قانون اساسی]] از خانواده به عنوان واحد بنیادین جامعه یاد شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده در جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1398|ناشر=پژوهشگاه حوزه و دانشگاه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6664880|صفحه=|نام۱=فرج اله|نام خانوادگی۱=هدایت اله|چاپ=1}}</ref>
'''حقوق خانواده'''، شاخه ای از [[حقوق مدنی]] است که به مقررات حوزه [[خانواده]] می پردازد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=حقوق خانواده - ویکی فقه|نشانی=https://fa.wikifeqh.ir/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87|وبگاه=fa.wikifeqh.ir|بازبینی=2023-12-23}}</ref> در تعریفی از حقوق خانواده آمده است: شعبه ای از علم حقوق است، ناظر به [[قانون|قوانین]] که عهده دار تنظیم روابط خانوادگی است مانند [[نکاح]] و [[حضانت]]، مقررات لحوق فرزند، [[قیمومت]]، [[وصیت]]، [[نفقه]] زوجه و اقارب. حقوق خانواده در میان مباحث مختلف حقوقی از اهمیت خاصی برخوردار است. رسول گرامی اسلام در توصیف اهمیت [[خانواده]] فرموده است: هیچ بنایی در اسلام نزد خداوند محبوب تر و عزیز تر از [[نکاح|ازدواج]] نیست. خدای متعال آفرینش همسر برای انسان را نشانه ای بزرگ برای اهل اندیشه و نعمتی در خور سپاس شمرده است. خانواده در نظام جمهوری اسلامی ایران نیز از جایگاه رفیعی برخوردار است. در مقدمه [[قانون اساسی]] از خانواده به عنوان واحد بنیادین جامعه یاد شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده در جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1398|ناشر=پژوهشگاه حوزه و دانشگاه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6664880|صفحه=|نام۱=فرج اله|نام خانوادگی۱=هدایت اله|چاپ=1}}</ref>


== تعریف ==
== تعریف ==
حقوق به مفهوم عام، مجموعه مقررات، قواعد و اصولی است که روابط و مناسبات مختلف بین اجتماعات و افراد و آحاد مردم را به نحو متقابل تنظیم می کند. حقوق خانواده بخش مهمی از این دستاورد عظیم است که در طول قرون و اعصار مختلف در بستر بی انتهای تاریخ به وسعت کل بشریت صیقل یافته و بشر متمدن امروز در سایه این پویش تاریخی در این عرصه اجتماعی از نظم بالنسبه استوار و قابل اتکایی برخوردار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی حقوق خانواده  (نکاح و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6661504|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=16}}</ref> با این مقدمه می توان گفت، حقوق خانواده، مجموع مقرراتی است که هدف از آن ها تنظیم روابط خانوادگی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی در دادگاه های خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6661388|صفحه=|نام۱=فاطمه|نام خانوادگی۱=بداغی|چاپ=1}}</ref>
[[حقوق]] به مفهوم عام، مجموعه مقررات، قواعد و اصولی است که روابط و مناسبات مختلف بین اجتماعات و افراد و آحاد مردم را به نحو متقابل تنظیم می کند. حقوق خانواده بخش مهمی از این دستاورد عظیم است که در طول قرون و اعصار مختلف در بستر بی انتهای تاریخ به وسعت کل بشریت صیقل یافته و بشر متمدن امروز در سایه این پویش تاریخی در این عرصه اجتماعی از نظم بالنسبه استوار و قابل اتکایی برخوردار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی فقهی حقوق خانواده  (نکاح و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6661504|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=16}}</ref> با این مقدمه می توان گفت، حقوق خانواده، مجموع مقرراتی است که هدف از آن ها تنظیم روابط خانوادگی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی در دادگاه های خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6661388|صفحه=|نام۱=فاطمه|نام خانوادگی۱=بداغی|چاپ=1}}</ref>


== معرفی رشته ==
== معرفی رشته ==
با توجه به اهمیت و جایگاه حقوق خانواده و از سوی دیگر نیاز روز افزون دانشگاه ها به نیروی مجرب و آشنا به حقوق خانواده و علوم وابسته و نیز ضرورت تقویت دانش فنی حقوقدانانی که در مسند [[قضا]] یا مشاور با این رشته در ارتباط هستند ضرورت وجود رشته حقوق خانواده را ایجاب می کند. این رشته گرایشی میان‌ رشته‌ای است که با صبغه فقه [[امامیه]] و حقوق بنا نهاده شده و شامل دروس فقهی، اصولی، حقوق مدنی خانواده، حقوق جزای خانواده، حقوق بین‌الملل خانواده، آیین دادرسی ویژه [[دعاوی خانواده]] و… است. این رشته در حال حاضر در مقطع کارشناسی ارشد ارائه می شود، اما مقطع دکترا برای این رشته موجود نیست.<ref>[https://mastereducation.isuw.ac.ir/fa/page/465/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87 معارف اسلامی و حقوق خانواده]، دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران</ref>
با توجه به اهمیت و جایگاه حقوق خانواده و از سوی دیگر نیاز روز افزون دانشگاه ها به نیروی مجرب و آشنا به حقوق خانواده و علوم وابسته و نیز ضرورت تقویت دانش فنی حقوقدانانی که در مسند [[قضا]] یا مشاور با این رشته در ارتباط هستند ضرورت وجود رشته حقوق خانواده را ایجاب می کند. این رشته گرایشی میان‌ رشته‌ای است که با صبغه فقه [[امامیه]] و حقوق بنا نهاده شده و شامل دروس فقهی، اصولی، حقوق مدنی خانواده، حقوق جزای خانواده، حقوق بین‌الملل خانواده، آیین دادرسی ویژه [[دعاوی خانواده]] و… است.<ref>[https://mastereducation.isuw.ac.ir/fa/page/465/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%88-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87 معارف اسلامی و حقوق خانواده]، دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران</ref>


=== گرایش ها ===
=== مقطع کارشناسی ارشد ===
 
==== گرایش ها ====
این رشته در گرایش های زیر ارائه می شود<ref name=":2">[https://www8.sanjesh.org/download/1402/arshad/NOTECSArshad1402_V1.pdf راهنمای انتخاب رشته آزمون ورودی مقطع کارشنناسی ارشد ناپیوسته]، سازمان سنجش آموزش کشور</ref>
این رشته در گرایش های زیر ارائه می شود<ref name=":2">[https://www8.sanjesh.org/download/1402/arshad/NOTECSArshad1402_V1.pdf راهنمای انتخاب رشته آزمون ورودی مقطع کارشنناسی ارشد ناپیوسته]، سازمان سنجش آموزش کشور</ref>


خط ۱۴: خط ۱۶:
# معارف اسلامی و حقوق گرایش خانواده
# معارف اسلامی و حقوق گرایش خانواده


=== دانشگاه ها ===
==== دانشگاه ها ====
دانشگاه های دارای این رشته، بر اساس دفترچه راهنمای کنکور ارشد 1402 به شرح زیر است.<ref name=":2" />
دانشگاه های دارای این رشته، بر اساس دفترچه راهنمای کنکور ارشد 1402 به شرح زیر است.<ref name=":2" />


خط ۲۷: خط ۲۹:
# دانشكده غيرانتفاعی رفاه (ويژه خواهران) - تهران، گرایش حقوق خانواده
# دانشكده غيرانتفاعی رفاه (ويژه خواهران) - تهران، گرایش حقوق خانواده
# دانشكده غيرانتفاعی الهيات و معارف اسلامی هدی وابسته به جامعه الزهرا (س) (ويژه خواهران) - قم، گرایش فقه و حقوق خانواده
# دانشكده غيرانتفاعی الهيات و معارف اسلامی هدی وابسته به جامعه الزهرا (س) (ويژه خواهران) - قم، گرایش فقه و حقوق خانواده
=== مقطع دکترا ===
این رشته تا کنون در مقطع دکترا ارائه نشده است.


== پیشینه ==
== پیشینه ==
خط ۳۸: خط ۴۳:


== اهمیت ==
== اهمیت ==
حقوق خانواده یکی از مهمترین بخش های حقوق مدنی است و به لحاظ این که سعادت و کمال جوامع بشری در گرو سعادت و کمال [[خانواده]] است از اهمیت ویژه ای برخوردار است و در تمام ادوار و در تمام ادیان الهی به خصوص دین مقدس [[اسلام]] به عنوان موضوع خاص و حساس مورد احترام قرار گرفته است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=کتاب آوا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6661460|صفحه=|نام۱=امید|نام خانوادگی۱=یزدی|نام۲=بهمن|نام خانوادگی۲=کشاورز|چاپ=1}}</ref> [[قانون اساسی|قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] نیز خانواده را واحد بنیادین جامعه و مرکز اصلی رشد و تعالی انسان عنوان کرده است.<ref>[[اصل ۱۰ قانون اساسی|اصل 10 قانون اساسی]]</ref>
حقوق خانواده یکی از مهمترین بخش های حقوق مدنی است و به لحاظ این که سعادت و کمال جوامع بشری در گرو سعادت و کمال [[خانواده]] است از اهمیت ویژه ای برخوردار است و در تمام ادوار و در تمام [[دین|ادیان]] الهی به خصوص دین مقدس [[اسلام]] به عنوان موضوع خاص و حساس مورد احترام قرار گرفته است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=کتاب آوا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6661460|صفحه=|نام۱=امید|نام خانوادگی۱=یزدی|نام۲=بهمن|نام خانوادگی۲=کشاورز|چاپ=1}}</ref> [[قانون اساسی|قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] نیز خانواده را واحد بنیادین جامعه و مرکز اصلی رشد و تعالی انسان عنوان کرده است.<ref>[[اصل ۱۰ قانون اساسی|اصل 10 قانون اساسی]]</ref>


== منابع حقوق خانواده ==
== منابع حقوق خانواده ==

منوی ناوبری