ماده ۱۰۰۴ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۱۰۰۴ قانون مدنی''': تغییر [[اقامتگاه]] به وسیله سکونت حقیقی در محل دیگر به عمل می‌آید مشروط بر این که مرکز مهم امور او نیز به همان محل انتقال یافته باشد.
'''ماده ۱۰۰۴ قانون مدنی''': تغییر [[اقامتگاه]] به وسیله [[سکونت]] حقیقی در محل دیگر به عمل می‌آید مشروط بر این که [[مرکز مهم امور]] او نیز به همان محل انتقال یافته باشد.
* {{زیتونی|[[ماده ۱۰۰۳ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۰۰۳ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۰۰۵ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۰۰۵ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
خط ۵: خط ۵:
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۸۰ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۸۰ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۰۰۲ قانون مدنی]]


== مطالعه تطبیقی ==
== مطالعات تطبیقی ==
در حقوق فرانسه، تغییر اقامتگاه، به جهت اعمال تقلب نسبت به قانون، در مواردی نظیر فرار از دین، و … پذیرفته نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق بین‌الملل خصوصی|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1510428|صفحه=|نام۱=نجادعلی|نام خانوادگی۱=الماسی|چاپ=2}}</ref>
در حقوق فرانسه، تغییر اقامتگاه، به جهت اعمال [[تقلب]] نسبت به [[قانون]]، در مواردی نظیر فرار از [[دیون|دین]]، و … پذیرفته نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق بین‌الملل خصوصی|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1510428|صفحه=|نام۱=نجادعلی|نام خانوادگی۱=الماسی|چاپ=2}}</ref> در حقوق قدیم فرانسه، تغییر اقامتگاه، به شرط استقرار در محل جدید، به مدت حداقل یک سال و یک روز، امکان پذیر بوده‌است؛ اما در حقوق جدید فرانسه، در تغییر اقامتگاه، ملاک مرکز مهم امور شخص، مؤثر است؛ نه مدت [[اقامت]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اقامتگاه (در حقوق ایران، فرانسه و حقوق برخی کشورها)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=17540|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=حسنی|چاپ=1}}</ref>


به عقیده برخی از حقوقدانان فرانسوی، درمواردیکه مرکز مهم امور شخص، در یک مکان، و محل سکونت وی، در مکان دیگری مستقرشده باشد؛ می‌توان گفت که چنین شخصی، دارای دو اقامتگاه می‌باشد؛ یکی دررابطه با امور او، و دیگری دررابطه با محل سکونت وی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق بین‌الملل خصوصی (جلد اول) (کلیات، تابعیت، اقامتگاه، وضعیت بیگانگان)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=159784|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=سلجوقی|چاپ=7}}</ref>
به عقیده برخی از حقوقدانان فرانسوی، در مواردی که مرکز مهم امور شخص، در یک مکان، و [[محل سکونت]] وی، در مکان دیگری مستقر شده باشد؛ می‌توان گفت که چنین شخصی، دارای دو اقامتگاه می‌باشد؛ یکی در رابطه با امور او، و دیگری در رابطه با محل سکونت وی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق بین‌الملل خصوصی (جلد اول) (کلیات، تابعیت، اقامتگاه، وضعیت بیگانگان)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=159784|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=سلجوقی|چاپ=7}}</ref>


در حقوق آلمان، تغییر اقامتگاه، با ترک محل سکونت، با قصد بر عدم بازگشت همیشگی، امکانپذیر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اقامتگاه (در حقوق ایران، فرانسه و حقوق برخی کشورها)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=18732|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=حسنی|چاپ=1}}</ref>
در حقوق آلمان، تغییر اقامتگاه، با ترک محل سکونت، با قصد بر عدم بازگشت همیشگی، امکان پذیر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اقامتگاه (در حقوق ایران، فرانسه و حقوق برخی کشورها)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=18732|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=حسنی|چاپ=1}}</ref>
 
در حقوق قدیم فرانسه، تغییر اقامتگاه، به شرط استقرار در محل جدید، به مدت حداقل یک سال و یک روز، امکانپذیر بوده‌است؛ اما در حقوق جدید فرانسه، در تغییر اقامتگاه، ملاک مرکز مهم امور شخص، مؤثر است؛ نه مدت اقامت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اقامتگاه (در حقوق ایران، فرانسه و حقوق برخی کشورها)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=17540|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=حسنی|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
طفلی که بالغ گردیده؛ یا زنی که نکاح وی با همسرش، منحل گردیده؛ می‌توانند برای خود، اقامتگاه اختیاری برگزینند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=406392|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
با تغییر مرکز مهم امور شخص، اقامتگاه او نیز تغییر می‌نماید،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=100796|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> در صورتی که بین مرکز مهم امور، و محل سکونت [[شخص|شخصی]]، اختلاف وجودداشته باشد؛ اقامتگاه او، مرکز مهم امور وی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق بین‌الملل خصوصی (جلد اول) (کلیات، تابعیت، اقامتگاه، وضعیت بیگانگان)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=159784|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=سلجوقی|چاپ=7}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق بین‌الملل خصوصی (تابعیت، اقامتگاه، وضع اتباع بیگانه و تعارض قوانین)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1050512|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=سهرابی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1125164|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم‌زاده|چاپ=15}}</ref>


با تغییر مرکز مهم امور شخص، اقامتگاه او نیز تغییر می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=100796|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref>
گفتنی است [[طفل|طفلی]] که [[بلوغ|بالغ]] گردیده؛ یا زنی که [[نکاح]] وی با همسرش، [[انحلال نکاح|منحل]] گردیده؛ می‌توانند برای خود، [[اقامتگاه اختیاری]] برگزینند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=406392|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>


بنابر دلالت استصحاب موضوعی، با تردید در تغییر اقامتگاه، عدم تغییر آن، استصحاب می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=81252|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>
== مطالعات فقهی ==


درصورتیکه بین مرکز مهم امور، و محل سکونت شخصی، اختلاف وجودداشته باشد؛ اقامتگاه او، مرکز مهم امور وی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق بین‌الملل خصوصی (جلد اول) (کلیات، تابعیت، اقامتگاه، وضعیت بیگانگان)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=159784|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=سلجوقی|چاپ=7}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق بین‌الملل خصوصی (تابعیت، اقامتگاه، وضع اتباع بیگانه و تعارض قوانین)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1050512|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=سهرابی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اشخاص و محجورین با تجدیدنظر و اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1125164|صفحه=|نام۱=سیدحسین|نام خانوادگی۱=صفایی|نام۲=سیدمرتضی|نام خانوادگی۲=قاسم‌زاده|چاپ=15}}</ref>
=== سوابق فقهی ===
بنابر دلالت [[استصحاب موضوعی]]، با تردید در تغییر اقامتگاه، عدم تغییر آن، [[استصحاب]] می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=81252|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>
 
== رویه‌های قضایی ==
* [[نظریه شماره 7/99/146 مورخ 1399/06/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان ممنوع الخروج نمودن زوجه و فرزندان توسط زوج|نظریه شماره ۷/۹۹/۱۴۶ مورخ ۱۳۹۹/۰۶/۰۵ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان ممنوع الخروج نمودن زوجه و فرزندان توسط زوج]]


== انتقادات ==
== انتقادات ==
مفاد این ماده، معتبر نیست؛ زیرا بین مفهوم این ماده با منطوق ماده ۱۰۰۲ همین قانون، تعارض وجوددارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=366676|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref>
مفاد این ماده، معتبر نیست؛ زیرا بین مفهوم این ماده با [[منطوق]] [[ماده ۱۰۰۲ قانون مدنی|ماده ۱۰۰۲ همین قانون]]، [[تعارض قوانین|تعارض]] وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=366676|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref>
 
== رویه‌های قضایی ==
* [[نظریه شماره ۷/۹۹/۱۴۶ مورخ ۱۳۹۹/۰۶/۰۵ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان ممنوع الخروج نمودن زوجه و فرزندان توسط زوج]]


== منابع ==
== منابع ==
۳۴٬۲۰۹

ویرایش

منوی ناوبری