۱۹۹٬۶۴۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۴: | خط ۴: | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
* [[ماده ۱۱۱۸ قانون مدنی]] | |||
* [[ماده ۱۱۲۰ قانون مدنی]] | |||
* [[ماده ۴۷ قانون حمایت خانواده]] | * [[ماده ۴۷ قانون حمایت خانواده]] | ||
* [[ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی]] | * [[ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی]] | ||
خط ۱۱: | خط ۱۳: | ||
== مطالعات تطبیقی == | == مطالعات تطبیقی == | ||
* ماده ۳۴ قانون احوال شخصیه عراق، توکیل یا تفویض [[حق]] [[طلاق]] به زوجه را صحیح میداند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=179956|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|نام۲=سیدحسین|نام خانوادگی۲=صفایی|نام۳=سیدعزت اله|نام خانوادگی۳=عراقی|نام۴=اسداله|نام خانوادگی۴=امامی|نام۵=سیدمرتضی|نام خانوادگی۵=قاسمزاده|نام۶=محمود|نام خانوادگی۶=صادقی|نام۷=عباس|نام خانوادگی۷=ببرزویی|نام۸=احمد|نام خانوادگی۸=حمیدزاده|نام۹=آهنی|نام خانوادگی۹=بتول|چاپ=2}}</ref> | * ماده ۳۴ قانون احوال شخصیه عراق، توکیل یا تفویض [[حق]] [[طلاق]] به زوجه را صحیح میداند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق خانواده|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=179956|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|نام۲=سیدحسین|نام خانوادگی۲=صفایی|نام۳=سیدعزت اله|نام خانوادگی۳=عراقی|نام۴=اسداله|نام خانوادگی۴=امامی|نام۵=سیدمرتضی|نام خانوادگی۵=قاسمزاده|نام۶=محمود|نام خانوادگی۶=صادقی|نام۷=عباس|نام خانوادگی۷=ببرزویی|نام۸=احمد|نام خانوادگی۸=حمیدزاده|نام۹=آهنی|نام خانوادگی۹=بتول|چاپ=2}}</ref> | ||
== نکات | == نکات تفسیری دکترین == | ||
شروط ضمن عقد نکاح، اعم از [[شرط صریح|صریح]] و [[شرط ضمنی|ضمنی]]، نباید با [[شرع]]، مغایر باشند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1443512|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> لذا چنانچه ضمن نکاح یا عقد لازم دیگر، شرط شود که زوجه، بدون [[اذن]] شوهر، [[حق]] [[تصرف]] در امور [[مال|مالی]] خود را ندارد؛ چنین شرطی، به دلیل عدم مغایرت با شرع، [[نفوذ|نافذ]] و لازم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=211208|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref> | شروط ضمن عقد نکاح، اعم از [[شرط صریح|صریح]] و [[شرط ضمنی|ضمنی]]، نباید با [[شرع]]، مغایر باشند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اساس در قوانین مدنی (المدونه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1443512|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> لذا چنانچه ضمن نکاح یا عقد لازم دیگر، شرط شود که زوجه، بدون [[اذن]] شوهر، [[حق]] [[تصرف]] در امور [[مال|مالی]] خود را ندارد؛ چنین شرطی، به دلیل عدم مغایرت با شرع، [[نفوذ|نافذ]] و لازم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=211208|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref> | ||
خط ۲۶: | خط ۲۷: | ||
شروط ضمن عقد نکاح، نباید با [[قانون آمره|مقررات امری]]، [[نظم عمومی]]، و [[اخلاق حسنه]] مغایر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی فقهی آیین دادرسی مدنی و تأثیر آن در رویه قضایی (جلد اول) (قواعد عمومی، دادرسی نخستین و اثبات دعوا)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2651924|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref> | شروط ضمن عقد نکاح، نباید با [[قانون آمره|مقررات امری]]، [[نظم عمومی]]، و [[اخلاق حسنه]] مغایر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی فقهی آیین دادرسی مدنی و تأثیر آن در رویه قضایی (جلد اول) (قواعد عمومی، دادرسی نخستین و اثبات دعوا)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2651924|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref> | ||
== | == سوابق و مستندات فقهی == | ||
=== سوابق و مستندات فقهی === | |||
* [[شرط خیار در عقد نکاح|شرط خیار در نکاح]]، فاسد بوده؛ اما موجب [[بطلان نکاح|فساد نکاح]] نمیگردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده (در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران) (با اصلاحات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=26980|صفحه=|نام۱=سیدعلی محمد|نام خانوادگی۱=یثربی قمی|چاپ=2}}</ref> | |||
* طی [[استفتاء|استفتایی]] از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]]، چنین پاسخ داده شده است که: اگر ضمن نکاح، شرط شود که [[زوجین]]، باید در منزل مورد نظر زوجه زندگی نمایند؛ چنین شرطی نافذ است و زن در صورت اصرار به اجرای شرط، [[نشوز|ناشزه]] محسوب نمیگردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه آرای فقهی در امور حقوقی (جلد چهارم) (نکاح) (بخش دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=439032|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref> | |||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# امکان درج هر شرطی که مخالف با مقتضای عقد ازدواج نباشد. | |||
# شرطها میتوانند در ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگری باشند. | |||
# مثالهایی از شروط قابل قبول شامل: ازدواج مجدد شوهر، غیبت شوهر در مدت معین، ترک انفاق توسط شوهر، سوءقصد یا سوءرفتار شوهر. | |||
# زن میتواند در صورت تحقق شروط و اثبات آنها در محکمه، خود را مطلقه سازد. | |||
# زن میتواند وکیل و وکیل در توکیل باشد برای مطلقه ساختن خود. | |||
* | == رویه های قضایی == | ||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره پرداخت نفقه معوقه پس از صدور حکم طلاق]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره نقش سبب اعلامی زوجه در دعوای طلاق]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره نقش زوجه در ایجاد وضعیت عسروحرج برای وی]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره موارد صدور حکم به طلاق رجعی]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی پس از نقض رأی در دیوانعالی به جهت نداشتن استدلال]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره شرط تحقق وکالت زوجه در طلاق به جهت ناباروری زوج]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره شرط تحقق وکالت در طلاق به استناد فرزنددار نشدن زوج]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دعوی طلاق به دلیل ازدواج مجدد زوج]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست طلاق زوجه به دلیل فرزند دار نشدن زوج]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست طلاق زوجه به دلیل ازدواج مجدد زوج (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۸۳۰۰۴۵۴)]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست طلاق توسط زوجه به دلیل ارتباط نامشروع]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست طلاق به علت ناباروری زوج]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره درخواست طلاق به دلیل ترک انفاق]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تکلیف دادگاه در دعوای طلاق توافقی توسط زوجه علی رغم وجود وکالت در طلاق]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تکلیف دادگاه جهت کشف حقیقت در دعوای طلاق]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تقاضای گواهی عدم امکان سازش به استناد جهات مختلف]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تقاضای طلاق توسط زوجه به دلیل محکومیت کیفری زوج]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تقاضای طلاق به جهت شروط ضمن عقد و عسر و حرج]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تفسیر بند ۱۲ شروط ضمن عقد نکاحیه]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تأثیر سوءرفتار متقابل زوجین بر وکالت زوجه در طلاق]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تأثیر تعیین سبب دعوا بر تصمیم دادگاه]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تأثیر ترک اعتیاد بر وکالت در طلاق زوجه]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اعمال قاعده اعتبار امر مختوم نسبت به دعوای طلاق مبتی بر عسر و حرج]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اعتبار و سازوکار اعمال شرط تنصیف دارایی]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اعتبار شرط تنصیف دارایی]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اعتبار حقوقی امضاء شروط ضمن عقد نکاح]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اثر ترک اعتیاد بر شرط وکالت ضمن عقد نکاح]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اثر اعلام گذشت زوجه در پرونده کیفری بر تحقق وکالت در طلاق]] | |||
* [[رای دادگاه درباره طلاق به علت عدم پرداخت نفقه زوجه (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۴۵۰۰۰۸۲)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره درخواست طلاق به دلیل ناباروری زوج (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۲۰۲)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره امکان تفویض حق طلاق به زوجه (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۲۴۰۲۱۲۲)]] | |||
* [[نظریه شماره 7/98/785 مورخ 1398/11/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 1721/96/7 مورخ 1396/07/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* به موجب [[نظریه مشورتی]] ۱۰۲۹۷/۷ مورخه ۱۳۸۰/۱۱/۴ [[اداره کل حقوقی قوه قضائیه|اداره حقوقی قوه قضاییه]]، زوجین، میتوانند شروطی را که مخالف با مقتضای عقد نباشد؛ ضمن نکاح یا عقد لازم دیگری ذکر نمایند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آییننامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1261564|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref> | * به موجب [[نظریه مشورتی]] ۱۰۲۹۷/۷ مورخه ۱۳۸۰/۱۱/۴ [[اداره کل حقوقی قوه قضائیه|اداره حقوقی قوه قضاییه]]، زوجین، میتوانند شروطی را که مخالف با مقتضای عقد نباشد؛ ضمن نکاح یا عقد لازم دیگری ذکر نمایند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آییننامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1261564|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref> | ||
* به موجب [[دادنامه]] شماره ۱۳۱۷ مورخه ۱۳۷۰/۱۲/۳ شعبه ۳۰ [[دیوان عالی کشور]]، در صورتی که به موجب شرط ضمن عقد، مرد از ازدواج با زن دیگر، منع گردیده باشد؛ حتی در صورت انعقاد نکاح منقطع با زن دیگر، از شرط مزبور، [[تخلف]] نموده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه دیوانعالی کشور (جلد اول) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=136104|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=4}}</ref> | * به موجب [[دادنامه]] شماره ۱۳۱۷ مورخه ۱۳۷۰/۱۲/۳ شعبه ۳۰ [[دیوان عالی کشور]]، در صورتی که به موجب شرط ضمن عقد، مرد از ازدواج با زن دیگر، منع گردیده باشد؛ حتی در صورت انعقاد نکاح منقطع با زن دیگر، از شرط مزبور، [[تخلف]] نموده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در آیینه دیوانعالی کشور (جلد اول) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=136104|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=4}}</ref> | ||
خط ۵۷: | خط ۹۹: | ||
* [[رای دادگاه درباره اختیار دادگاه نسبت به شرط تنصیف دارایی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۰۹۵)]] | * [[رای دادگاه درباره اختیار دادگاه نسبت به شرط تنصیف دارایی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۰۹۵)]] | ||
* [[نظریه شماره 128/95/7 مورخ 1395/01/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | * [[نظریه شماره 128/95/7 مورخ 1395/01/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | ||
== پایان نامه و رساله های مرتبط == | |||
* [[ماهیت و آثار حقوقی ضمانت از تعهدات زوجین سرپرست]] | |||
* [[شرط وکالت زوجه در طلاق]] | |||
* [[تبیین مبانی حقوقی تنصیف دارایی مرد پس از جدایی و تحلیل آراء دادگاه های خانواده]] | |||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == |