ماده ۶۵۲ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

* {{زیتونی|[[ماده ۶۵۱ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}

* {{زیتونی|[[ماده ۶۵۳ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۶۵۱ قانون مدنی]]

* [[ماده 11 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی]]

* [[ماده ۲۷۷ قانون مدنی|ماده 277 قانون مدنی]]

== مطالعات تطبیقی ==

این ماده، از [[ماده ۱۲۴۴ قانون مدنی]] فرانسه اقتباس گردیده؛ که در حقوق این کشور، مدت تعیین شده از سوی [[مقام قضایی|قاضی]]، نباید بیش از یک سال باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=116864|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>

[[عرف]]، ملاک تعیین مهلت عادله است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه حقوق (جلد دوم) (منابع حقوق)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2841796|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=4}}</ref>

با استناد به مفاد این ماده، مبنای [[دادرسی]]، اختصاص به وضع [[مال|مالی]] [[مدیون]] ندارد، به همین دلیل قانونگذار، به جای عبارت «... نظر به وضعیت مدیون، مهلت عادله یا قرار اقساط دهد»، قید «مطابق اوضاع و احوال» را به کار برده‌است، پس علاوه بر اینکه طرفین، می‌توانند موعدی را برای ادای [[قرض]] تعیین نمایند؛ قانونگذار، می‌تواند با لحاظ نمودن اوضاع و شرایط حاکم بر قضیه، به مقترض، مهلت عادله اعطا نموده؛ یا تصمیم به تقسیط [[دیون|دین]] او بگیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره مقدماتی حقوق مدنی (جلد اول) (درس‌هایی از عقود معین) (بیع، اجاره، قرض، جعاله، شرکت، صلح)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2880332|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=13}}</ref>

== سوابق و مستندات فقهی ==

=== سوابق و مستندات فقهی ===

شایان ذکر است که فرصت دادن به بدهکار در روایات متعددی مورد اشاره قرار گرفته است. برای مثال، ابو جارود از امام باقر (ع) روایت می‌کند که پیامبر اکرم (ص) فرمودند:«هر کس که شادمان می‌شود خداوند او را از وزش‌های دوزخ حفظ کند، پس باید به بدهکار تنگدست فرصت دهد یا از حقش بگذرد». <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه  آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3758312|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref>

{{هوش مصنوعی (ماده)}}

# در صورت مطالبه قرض، حاکم می‌تواند برای مقترض مهلت تعیین کند.

# قانون به حاکم اجازه می‌دهد در موارد خاص به نفع مقترض مداخله کند.

# هدف قانون می‌تواند تسهیل در بازپرداخت بدهی توسط مقترض باشد.

== رویه های قضایی ==

* [[رای دادگاه درباره تأثیر صدور حکم اعسار بر مطالبه خسارت تأخیر تأدیه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۱۰۰۷)]]

* [[رای دادگاه درباره اعسار از پرداخت مبلغ مندرج در گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۲۱۳۰۷۰۰۲۶۱)]]

* [[نظریه شماره 7/99/4 مورخ 1399/03/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مهات عادله برای قبول قسمتی از موضوع تعهد]]

== مقالات مرتبط ==

* [[تشریفات و آیین اعطای مهلت عادله]]

* [[مقایسه شرط هاردشیپ و شرط بازنگری قیمت در قراردادهای فروش گاز]]

* [[تعدیل قضایی قرارداد در اثر کاهش ارزش پول]]

== منابع ==

{{پانویس|۲}}

[[رده:عقود-معین]]

[[رده:قرض]]