ماده ۸۲۳ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

* {{زیتونی|[[ماده ۸۲۲ قانون مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}

* {{زیتونی|[[ماده ۸۲۴ قانون مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۸۲۲ قانون مدنی]]

== فلسفه و مبانی نظری ==

با توجه به انتقال قهری [[حق|حقوق]] متوفی به وراث خویش، باید ورثه را، در حکم [[قائم مقام قانونی]] [[مورث]] خود محسوب نموده؛ و حق شفعه را به آنان قابل انتقال دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه حق دفتر هشتم دی و اسفند 1365|ترجمه=|جلد=|سال=1365|ناشر=شرکت سهامی روزنامه رسمی ایران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1320860|صفحه=|نام۱=دادگستری جمهوری اسلامی ایران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>

حق شفعه، به [[زوجه]] متوفی نیز، به [[ارث]] می‌رسد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199120|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref> و وی می‌تواند به نسبت [[حصه]] خویش از [[مال|اموال]] متوفی، حق شفعه خود را اعمال نموده؛ و مبادرت به خرید سهم [[مشتری]] نماید،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199120|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref> بنابراین زوجه متوفی، از حق شفعه وی ارث می‌برد؛ و تفاوتی ندارد که موضوع شفعه، زمین، درخت، ساختمان و … باشد؛ زیرا [[مشفوع]]، جزء [[ترکه]] مورث نیست؛ تا بتوان دلیلی برای محرومیت زوجه یافت؛ بلکه حق شفعه، به‌طور مستقیم به وراث میت انتقال می‌یابد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (اخذ به شفعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1566644|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=ره پیک|چاپ=2}}</ref>

اگر پس از فوت شفیع، ورثه وی اقدام به اعمال حق شفعه نموده؛ و [[مبیع]] را خریداری نمایند؛ منشأ [[مالکیت]] آنان نسبت به آن مال را، باید [[ایقاع]] دانست نه ارث؛ لذا دلیلی هم ندارد که بابت [[تملک]] مال مزبور، [[مالیات بر ارث]] [[تادیه|تأدیه]] نمایند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199112|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref>

== سوابق و مستندات فقهی ==

=== سوابق و مستندات فقهی ===

* هر چند حق شفعه از [[حق مالی|حقوق مالی]] محسوب می‌گردد؛ اما نمی‌توان نسبت به آن به‌طور مستقل و جدا از [[عین معین|عین مال]]، [[وصیت]] نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایقاع (اخذ به شفعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مرکز نشر علوم اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=64848|صفحه=|نام۱=سیدمصطفی|نام خانوادگی۱=محقق داماد|چاپ=1}}</ref>

{{هوش مصنوعی (ماده)}}

# حق شفعه جزو حقوق مالی است.

# انتقال حق به صورت قهری و بدون نیاز به اقدامی خاص از سمت وراث انجام می‌شود.

# ورثه می‌توانند در مورد اعمال یا عدم اعمال حق شفعه تصمیم‌گیری کنند.

== مقالات مرتبط ==

* [[وضعیت نقل و انتقال حق شفعه در منظر فقه و حقوق مدنی]]

* [[بررسی فقهی- حقوقی مسئولیت تضامنی در شرکتهای تجاری]]

* [[وصیت و ارث نسبت به حقوق مادی اثر ادبی و هنری]]

== منابع ==

{{پانویس|۲}}

[[رده:عقود-معین]]

[[رده:اخذ به شفعه]]