ماده ۵۰۵ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (removed Category:علل قهری using HotCat)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
این ماده، منطبق بر یکی از قواعد عمومی پذیرفته شده در خصوص [[مسئولیت مدنی]] است که به موجب آن اگر تنها سبب وقوع یک حادثه، قوه قاهره باشد، نباید [[خوانده]] را مسئول تلقی کرد. قوه قاهره را باید واقعه ای دانست که برای فرد، غیر قابل پیش بینی، غیر قابل اجتناب و خارجی است.1004268چنانچه صدمات حاصل از حوادث رانندگی را نتوان مستند به [[تقصیر]] فرد راننده دانست، ممکن است این جنایت حسب مورد یک [[جنایت خطای محض]]، مستند به عوامل قهری یا جنایتی فاقد ضمان راننده تلقی شود.3738196
این ماده، منطبق بر یکی از قواعد عمومی پذیرفته شده در خصوص [[مسئولیت مدنی]] است که به موجب آن اگر تنها سبب وقوع یک حادثه، قوه قاهره باشد، نباید [[خوانده]] را مسئول تلقی کرد. قوه قاهره را باید واقعه ای دانست که برای فرد، غیر قابل پیش بینی، غیر قابل اجتناب و خارجی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه استدلالی (ترجمه تحریر الروضه فی شرح اللمعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4017128|صفحه=|نام۱=سیدمهدی (ترجمه)|نام خانوادگی۱=دادمرزی|چاپ=23}}</ref>چنانچه صدمات حاصل از حوادث رانندگی را نتوان مستند به [[تقصیر]] فرد راننده دانست، ممکن است این جنایت حسب مورد یک [[جنایت خطای محض]]، مستند به عوامل قهری یا جنایتی فاقد ضمان راننده تلقی شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>


بنابراین اگر دو وسیله نقلیه با هم برخورد کرده و موجب وقوع جنایتی شوند، در فرض [[جنایت شبه عمد|شبه عمد بودن جنایت]]، هر یک از دو راننده ضامن نیمی از دیه همه سرنشینان است و در فرض خطاء محض بودن آن، [[عاقله]] هر یک از رانندگان، ضامن این میزان از دیه است، چنانچه برخورد این دو وسیله در اختیار رانندگان نبوده و به عنوان مثال در نتیجه عوامل قهری بوده باشد، هیچکس را نباید ضامن پنداشت.1940504
بنابراین اگر دو وسیله نقلیه با هم برخورد کرده و موجب وقوع جنایتی شوند، در فرض [[جنایت شبه عمد|شبه عمد بودن جنایت]]، هر یک از دو راننده ضامن نیمی از دیه همه سرنشینان است و در فرض خطاء محض بودن آن، [[عاقله]] هر یک از رانندگان، ضامن این میزان از دیه است، چنانچه برخورد این دو وسیله در اختیار رانندگان نبوده و به عنوان مثال در نتیجه عوامل قهری بوده باشد، هیچکس را نباید ضامن پنداشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>


در خصوص برخورد وسایل نقلیه در نتیجه عاملی خارج از اختیار و اراده طرفین، عده ای قائل به مسئولیت عاقله های رانندگان به پرداخت دیه می باشند.4872596
در خصوص برخورد وسایل نقلیه در نتیجه عاملی خارج از اختیار و اراده طرفین، عده ای قائل به مسئولیت عاقله های رانندگان به پرداخت دیه می باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||}}</ref>


== مطالعات فقهی ==
== مطالعات فقهی ==


=== سوابق فقهی ===
=== سوابق فقهی ===
در خصوص مسئولیت شخصی که تحت تعلیم رانندگی است و با وسیله نقلیه دیگری تصادف می نماید، گروهی از فقها بر این باورند که این مساله را باید از مصادیق [[اجتماع سبب و مباشر]] دانسته و شخص تحت تعلیم را [[مباشرت|مباشر]] تصادف و مربی را [[تسبیب|سبب]] وقوع تصادف تلقی نمود، در خصوص اجتماع سبب و مباشر نیز مباشر را ضامن می دانند، مگر آنکه [[سبب اقوی از مباشر]] باشد. 1298228 البته گروهی نیز معتقدند در این مثال، معلم نیز دارای وسایل حفظ اتومبیل است و نمی توان فقط به امر و نهی کردن اکتفا کند، لذا باید هدایت اتومبیل را نیز در مواردی بر عهده بگیرد.1298252
در خصوص مسئولیت شخصی که تحت تعلیم رانندگی است و با وسیله نقلیه دیگری تصادف می نماید، گروهی از فقها بر این باورند که این مساله را باید از مصادیق [[اجتماع سبب و مباشر]] دانسته و شخص تحت تعلیم را [[مباشرت|مباشر]] تصادف و مربی را [[تسبیب|سبب]] وقوع تصادف تلقی نمود، در خصوص اجتماع سبب و مباشر نیز مباشر را ضامن می دانند، مگر آنکه [[سبب اقوی از مباشر]] باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وچهارم) (معاملات2)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5192968|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref>البته گروهی نیز معتقدند در این مثال، معلم نیز دارای وسایل حفظ اتومبیل است و نمی توان فقط به امر و نهی کردن اکتفا کند، لذا باید هدایت اتومبیل را نیز در مواردی بر عهده بگیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وچهارم) (معاملات2)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5193064|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=محمدحسین (ترجمه)|نام خانوادگی۳=مهوری|چاپ=1}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
[[رده:رفرنس]]
[[رده:رفرنس]]
[[رده:دیات]]
[[رده:دیات]]
[[رده:موجبات ضمان]]
[[رده:موجبات ضمان]]
[[رده:ضمان راننده]]
[[رده:ضمان راننده]]
۲٬۹۰۲

ویرایش

منوی ناوبری