ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[دیه]] صدماتی که موجب تغییر رنگ پوست می‌شود، به شرح ذیل است:
[[دیه تغییر رنگ پوست|دیه صدماتی که موجب تغییر رنگ پوست]] می‌شود، به شرح ذیل است:
الف ـ سیاه شدن پوست صورت، شش هزارم، کبود شدن آن، سه هزارم و سرخ شدن آن، یک و نیم هزارم دیه کامل
 
الف ـ سیاه شدن پوست صورت، شش هزارم، کبود شدن آن، سه هزارم و سرخ شدن آن، یک و نیم هزارم [[دیه کامل]]
 
ب ـ تغییر رنگ پوست سایر اعضاء، حسب مورد نصف مقادیر مذکور در بند (الف)
ب ـ تغییر رنگ پوست سایر اعضاء، حسب مورد نصف مقادیر مذکور در بند (الف)
تبصره ۱ ـ در حکم مذکور فرقی بین اینکه عضو دارای دیه مقدر باشد یا نباشد، نیست. همچنین فرقی بین تغییر رنگ تمام یا قسمتی از عضو و نیز بقاء یا زوال اثر آن نمی‌باشد.
 
تبصره ۱ ـ در حکم مذکور فرقی بین اینکه عضو دارای [[دیه مقدر]] باشد یا نباشد، نیست. همچنین فرقی بین تغییر رنگ تمام یا قسمتی از عضو و نیز بقاء یا زوال اثر آن نمی‌باشد.
 
تبصره ۲ ـ در تغییر رنگ پوست سر، [[ارش]] ثابت است.
تبصره ۲ ـ در تغییر رنگ پوست سر، [[ارش]] ثابت است.


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
این ماده دیه صدمات موجب تغییر رنگ پوست را تعیین کرده‌است و برای سیاه شدن، کبود شدن و سرخ شدن صورت و سایر اعضای بدن دیه تعیین کرده‌است. بدیهی است در صورتی که ایراد ضرب متضمن آثار فوق نباشد، دیه ای بر ضارب تحمیل نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=351328|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref>
این ماده، دیه صدمات موجب تغییر رنگ پوست را تعیین کرده‌ است و برای سیاه شدن، کبود شدن و سرخ شدن صورت و سایر اعضای بدن دیه تعیین کرده‌ است، بدیهی است در صورتی که ایراد [[ضرب]] متضمن آثار فوق نباشد، دیه ای بر ضارب، تحمیل نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=351328|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref>
 
== مطالعات فقهی ==


== سوابق فقهی ==
=== مستندات فقهی ===
فقهای عامه عقیده دارند که جنایتی که باعث تغییر رنگ دائمی و کامل صورت شود دیه کامل دارد. چون جمال و زیبایی که منفعت واحدی است با این جنایت از بین رفته‌است. اما اگر تغییر رنگ دائمی یا کامل نباشد، به جهت آنکه جمال به‌طور کامل از بین نرفته‌است همچنین به دلیل فقدان نص، حکومت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=837920|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>ضمناً اگر پوست صورت بر اثر ضربه یا هرنوع آسیب دیگر، کبود یا سبز یا سرخ گردد، بدون آنکه زخم شود، دیه اولی بر اساس نظر گروهی شش مثقال شرعی طلا و بر اساس نظر گروهی سه مثقال، در دومی سه مثقال و در سومی یک مثقال و نیم طلاست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3365384|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref>
مستند حکم این ماده، قضاوت حضرت امیر (ع) است که اسحاق بن عمار آن را روایت کرده‌ است که هرچند ضعیف است اما [[مشهور فقها]] به آن عمل کرده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=837904|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>


== مستندات فقهی ==
=== سوابق فقهی ===
مستند حکم این ماده قضاوت حضرت امیر (ع) است که اسحاق بن عمار آن را روایت کرده‌است که هرچند ضعیف است اما مشهور فقها به آن عمل کرده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=837904|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>
[[فقهای عامه]] عقیده دارند که [[جنایت|جنایتی]] که باعث تغییر رنگ دائمی و کامل صورت شود، دیه کامل دارد، چون جمال و زیبایی که منفعت واحدی است، با این جنایت از بین رفته‌ است، اما اگر تغییر رنگ دائمی یا کامل نباشد، به جهت آنکه جمال به‌ طور کامل از بین نرفته‌ است همچنین به دلیل فقدان [[نص]]، موجب [[ارش|حکومت]] است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=837920|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>ضمناً اگر پوست صورت بر اثر ضربه یا هر نوع آسیب دیگر، کبود یا سبز یا سرخ گردد، بدون آنکه زخم شود، دیه اولی بر اساس نظر گروهی، شش مثقال شرعی طلا و بر اساس نظر گروهی سه مثقال، در دومی سه مثقال و در سومی یک مثقال و نیم طلاست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3365384|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==
== رویه‌های قضایی ==
طبق نظریه ۷/۹۵۲–۶۲/۶/۳۰ اداره حقوقی «در ضربات عمدی که موجب سرخی یا کبودی یا سیاهی بدن مصدوم شود، [[قصاص]] قابلیت اعمال ندارد.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=670200|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>
طبق نظریه ۷/۹۵۲–۶۲/۶/۳۰ [[اداره حقوقی قوه قضائیه|اداره حقوقی]]: «در ضربات عمدی که موجب سرخی یا کبودی یا سیاهی بدن [[صدمه|مصدوم]] شود، [[قصاص عضو|قصاص]] قابلیت اعمال ندارد.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=670200|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>


== انتقادات ==
== انتقادات ==
این ماده دیه صدمات موجب تغییر رنگ پوست را مشخص کرده‌است اما در خصوص تعزیر ضارب در صورتی که آثاری نداشته باشد نص قانونی در بین نداریم و برخی قائل به اختیار قاضی بر مجازات او هستند. هرچند گفته شده‌است با توجه به اصل ۳۶ قانون اساسی و سایر مواد قانونی، مجازات اشخاص بدون قانونی که جرم ارتکابی را تعیین و مجازات مشخص برای آن معین کرده باشد، نقض اصل قانونی بودن جرم و مجازات است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=351368|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref>همچنین در مواردی که ضرب وارد شده بر فرد، اثری بر بدن مضروب نگذاشته‌است، مبنایی برای تعیین ارش که در [[ماده ۵۵۹ قانون مجازات اسلامی|ماده ۵۵۹]] به آن اشاره شده‌است وجود ندارد، ضمن اینکه این ماده از جنایت بر عضو سخن می‌گوید و بعید است که بتوان یک ضرب ساده فاقد کوچک‌ترین اثری را تحت چنین عنوانی در نظر گرفت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354692|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>
این ماده، دیه صدمات موجب تغییر رنگ پوست را مشخص کرده‌ است اما در خصوص [[تعزیر]] ضارب در صورتی که آثاری نداشته باشد، نص قانونی در بین نداریم و برخی قائل به اختیار قاضی بر مجازات او هستند، هرچند گفته شده‌ است با توجه به [[اصل ۳۶ قانون اساسی]] و سایر مواد قانونی، مجازات اشخاص، بدون قانونی که جرم ارتکابی را تعیین و مجازات مشخص برای آن معین کرده باشد، نقض [[اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها|اصل قانونی بودن جرم و مجازات]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=351368|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref>همچنین در مواردی که ضرب وارد شده بر فرد، اثری بر بدن مضروب نگذاشته‌ است، مبنایی برای تعیین ارش که در [[ماده ۵۵۹ قانون مجازات اسلامی|ماده ۵۵۹]] به آن اشاره شده‌ است، وجود ندارد، ضمن اینکه این ماده از [[جنایت بر عضو]] سخن می‌گوید و بعید است که بتوان یک ضرب ساده فاقد کوچک‌ترین اثری را تحت چنین عنوانی در نظر گرفت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354692|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۳۳٬۹۹۵

ویرایش

منوی ناوبری