پیمان های دفاع جمعی و اصل عدم مداخله

عنوان	پیمان های دفاع جمعی و اصل عدم مداخله
رشته	حقوق بین الملل
دانشجو	محمدجعفر تقوی سوق
استاد راهنما	علی توکلی طبسی
استاد مشاور	موسی عاکفی قاضیانی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۳
دانشگاه	مرکز پیام نور تهران

پیمان های دفاع جمعی و اصل عدم مداخله عنوان پایان نامه ای است که توسط محمدجعفر تقوی سوق، با راهنمایی علی توکلی طبسی و با مشاوره موسی عاکفی قاضیانی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد مرکز پیام نور تهران دفاع گردید.

چکیده

اصل عدم مداخله عنوان یک قاعده مهم نظام دهنده روابط بین الملل که هم مبنای عرفی و هم مبنای قراردادی دارد و مانع عمده ای در راه هر نوع مداخله محسوب می شوند. اصل عدم مداخله در امور داخلی دولت ها، به عنوان اصلی بنیادین در حقوق بین الملل، مبتنی بر حاکمیت، برابری و استقلال سیاسی دولت ها است. این اصل تکلیفی حقوقی بر دولت ها برای خودداری از دخالت در امور داخلی یکدیگر تحمیل می کند. امروزه با تحولات سیاسی و حقوقی صورت گرفته اصل عدم مداخله تا حد زیادی نسبت به معنای آن در سده های گذشته تغییر محتوا یافته است گاها این مداخلات توسط پیمانهای دفاع جمعی صورت می پذیرد.. اما برخی مواقع مداخلاتی توسط این پیمان ها صورت می پذیرد که با توجه به مقتضیات زمان وحقوق موضوعه وعرفی می تواند مشروع و یا غیرمشروع باشد. در این تحقیق نگارنده سعی کرده پس از ذکر مفاهیم اولیه مربوط به مداخله و اصل عدم مداخله، پیمان های دفاع جمعی ، موارد مداخله ی پیمان های دفاع جمعی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و مشروعیت یا عدم مشروعیت مداخلات در آن ارزیابی گردیده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده ه

مقدمه ۱

فصل اول: کلیات تحقیق ۳

۱– کلیات تحقیق ۴

۱–۱– سیوالات تحقیق ۴

۱–۲– بیان مساله ۴

۱–۳– اهمیت و ضرورت تحقیق ۶

۱–۴– اهداف تحقیق ۶

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق ۷

۱–۵– پیشینه تحقیق ۸

فصل سوم : روش تحقیق ۱۰

۱–۶– روش تحقیق ۱۱

۱–۶–۱– نوع روش تحقیق ۱۱

۱–۶–۲– روش گردآوری اطلاعات ۱۱

۱–۷– سازماندهی تحقیق (پلان) ۱۱

فصل چهارم: یافته های تحقیق ۱۲

بخش اول: مداخله و اصل عدم مداخله ۱۳

۱– اصل عدم مداخله در حقوق بینالملل ۱۴

مقدمه ۱۴

۱–۱– مفهوم مداخله ۱۵

۱–۱–۱– عناصر مداخله ۱۷

۱–۱–۱–۱– نفوذ در امور کشور مستقل دیگر ۱۷

۱–۱–۱–۲– اجبار ۱۸

۱–۱–۱–۳– تحمیل ارادهی مداخله گر ۱۸

۱–۱–۱–۴– مداخله بدون مدرک یا حق قانونی ۱۹

۱–۱–۲– قلمرو مفهوم مداخله ۱۹

۱–۲– مفهوم اصل عدم مداخله ۲۱

۱–۳– منابع و دامنه اصل عدم مداخله ۲۳

۱–۳–۱– منابع اصل عدم مداخله ۲۴

۱–۳–۲– دامنه اصل عدم مداخله ۲۵

۱–۴– مبانی اصل عدم مداخله ۲۸

۱–۴–۱– از دیدگاه عرف بینالمللی ۲۸

۱–۴–۲– اسناد و معاهدات بین المللی ۲۹

۱–۴–۳– رویهی قضایی بین المللی ۳۲

۱–۴–۴– دکترین ۳۴

۱–۶– تحولات اصل عدم مداخله ۳۵

۱–۷– اصول مرتبط با اصل عدم مداخله ۳۹

۱–۷–۱– اصل منع توسل به زور ۳۹

۱–۷–۱–۱– دکترین و دیدگاههای حقوقدانان ۳۹

۱–۷–۱–۲– اسناد و مقررات بین المللی ۴۳

۱–۷–۱–۳– رویههای قضایی بین المللی ۴۵

۱–۷–۲– اصل احترام به حاکمیت کشورها ۴۶

۱–۷–۳– اصل تعیین سرنوشت ۴۸

۱–۷–۴– اصل تساوی کشورها ۴۹

۱–۸– مستثنات اصل عدم مداخله ۵۰

۱–۸–۱– مداخله بر اساس مجوز شورای امنیت سازمان ملل متحد ۵۱

۱–۸–۲– مداخله بشر دوستانه ۵۶

۱–۸–۲–۱– مداخله دموکراتیک ۶۰

۱–۸–۱–۲–کمک به شورشیان و مداخله بشر دوستانه ۶۲

۱–۸–۱–۳– مداخله و مساعدت ۶۳

۱–۸–۱–۴– حق دفاع مشروع دسته جمعی ۶۴

بخش دوم: ماهیت حقوقی پیمانهای دفاع جمعی و ارزیابی مداخلات انجام شده ۶۸

۱– پیمانهای دفاع جمعی ۶۹

۱–۱– ظهور پیمانهای دفاع جمعی ۶۹

۱–۱–۱– کارایی پیمانهای دفاعی ۷۳

۱–۱–۲– ماهیت حقوقی پیمان های دفاع جمعی ۷۸

۱–۲– مبانی حقوقی، سیاسی برخی از مهمترین پیمان های دفاع جمعی ۸۶

۱–۲–۱– سازمان آتلانیک شمالی (ناتو) ۸۶

۱–۲–۱–۱– تاریخچهی تاسیس ناتو ۸۷

۱–۲–۱–۲– ناتو و تحولات(تغییر استراتژی) ۹۲

۱–۲–۱–۲– اهداف و تعهدات سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ۹۵

۱–۲–۱–۳– اهداف سازمان ناتو ۹۷

۱–۲–۱–۴– بررسی امکان مداخله در بندهای پیمان ناتو ۹۸

۱–۲–۱–۵– ماهیت حقوقی پیمان ناتو ۱۰۰

۱–۲–۲– پیمان ورشو ۱۰۱

۱–۲–۲–۱– تاریخچه و اهداف تاسیس پیمان ورشو ۱۰۲

۱–۲–۲–۲– سازماندهی و تشکیلات پیمان ورشو ۱۰۳

۱–۲–۲–۳– مفاد پیمان ورشو ۱۰۴

۱–۲–۱–۴– پیمان ورشو و مداخله ۱۰۴

۱–۲–۲–۵– انحلال پیمان ورشو ۱۰۵

۱–۲–۳– شورای همکاری خلیج فارس ۱۰۶

۱–۲–۳–۱– تاریخچه و اهداف تاسیس شورای همکاری خلیج فارس ۱۰۹

۱–۲–۳–۲– اهداف تشکیل شورای همکاری خلیج فارس ۱۱۰

۱–۲–۳–۳– عملکرد شورای همکاری خلیج فارس ۱۱۱

دیدگاههای شورا در خصوص امنیت داخلی ۱۱۲

دیدگاههای شورا در خصوص امنیت خارجی ۱۱۲

ایجاد نیروی واکنش سریع ۱۱۳

مانورهای مشترک ۱۱۳

۱–۲–۳–۴– مداخلات صورت گرفته براساس پیمان شورای همکاری خلیج فارس ۱۱۴

۲– ارزیابی مداخلات انجام شده در پیمانهای دفاع جمعی ۱۱۴

مقدمه ۱۱۴

۲–۱–۱– مداخلات پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) ۱۱۵

۲–۱–۱–۱– ناتو و بحران بالکان ۱۱۶

۲–۱–۱–۱–۱–ناتو و بحران بوسنی هرزگوین ۱۱۶

۲–۱–۱–۱–۲– ناتو و بحران کوزوو ۱۲۲

۲–۱–۴–۲– دخالت ناتو در افغانستان ۱۲۹

۲–۱–۱–۳– دخالت ناتو در لیبی ۱۳۴

۲–۱–۲– بررسی مداخلات انجام شده در پیمان ورشو ۱۴۷

۲–۱–۲–۱– بررسی مداخله ورشو در چکسلواکی ۱۴۸

۲–۱–۲–۲– بررسی مداخله ورشو در مجارستان ۱۵۰

۲–۱–۳– بررسی مداخلات انجام شده در پیمان سپر جزیره (دخالت عربستان در بحرین) ۱۵۲

۲–۱–۳–۱– مشروعیت دخالت نظامی عربستان در بحرین ۱۵۵

۲–۱–۳–۲– نتایج دخالت نظامی عربستان در بحرین ۱۵۹

فصل پنجم: نتیجه گیری ۱۶۱

پیوست ۱: متن پیمان آتلانتیک شمالی ۱۷۰

منابع مورد استفاده ۱۷۵

Abstract ۱۸۷

کلیدواژه ها

• منشور ملل متحد
• امنیت جمعی
• عدم مداخله
• ناتو
• پیمان دفاع جمعی
• اصل عدم مداخله
• پیمان دفاع جمعی
• ناتو
• امنیت جمعی
• منشور ملل متحد
• حقوق بین المللی