ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجه

در خصوص ازدواج زن ایرانی با تبعهٔ خارجه باید گفت که اولا نکاح مسلمه با غیرمسلم جایز نیست، ثانیا ازدواج زن ایرانی با تبعهٔ خارجه در مواردی هم که مانع قانونی ندارد موکول به اجازهٔ مخصوص از طرف دولت است، زیرا برابر با مقررات برخی کشورها، تابعیت شوهر بر همسر او، تحمیل می‌گردد؛ لذا لازم است دولت، از نظر سیاسی، بر نکاح زنان ایرانی با اتباع خارجی نظارت نماید. اذن مخصوص در مورد ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی، توسط وزارت کشور یا نهادهای تعیین شده توسط او صادر می‌گردد.

مواد مرتبط

• ماده ۱۰۵۹ قانون مدنی

• ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی

• ماده ۵۱ قانون حمایت خانواده
• ماده ۵۶ قانون حمایت خانواده

پیشینه

از سال ۱۳۱۰، به موجب تصویب‌نامه هیئت وزیران، موافقت یا مخالفت با ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی، در صلاحیت حکام ایالات و ولایات بود. به موجب تصویب‌نامه دیگری در سال ۱۳۱۴، این اختیار به وزارت کشور اعطاء گردید. تصویب‌نامه دیگری نیز در سال ۱۳۵۴ به تصویب هیئت دولت رسید؛ که به موجب آن، وزارت کشور، اجازه یافت وظیفه محوله را، به استانداری‌ها و فرمانداری‌های کل و نمایندگان سیاسی و کنسولی مقیم در خارجه تفویض نماید.

ضمانت اجرا

محدودیت‌های ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی، مربوط است به تطبیق مصالح او با مصالح عمومی و سیاسی دولت و مانع قانونی محسوب نمی‌گردد؛ لذا تخلف از این گونه مقررات، موجب بطلان یا عدم نفوذ عقد نمی‌گردد، لیکن نمی‌توان از ضمانت اجراهای قانونی چنین تخلفی، چشم پوشی نمود، بنابراین اگر مرد خارجی بدون رعایت مقررات ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی با زن ایرانی ازدواج کند گرچه قابل مجازات است و به لحاظ قانونی امکان ثبت ندارد اما نکاح او صحیح است، البته برخی حقوقدانان، قائل به عدم نفوذ چنین ازدواجی هستند.

ضمانت اجرای کیفری

به موجب ماده ۵۱ قانون حمایت خانواده: هر فرد خارجی که بدون اخذ اجازه مذکور در ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی یا بر خلاف سایر مقررات قانونی با زن ایرانی ازدواج کند به حبس تعزیری درجه پنج محکوم می‌شود. این ماده، فقط برای مرد مجازات تعیین کرده‌است.

در رویه‌ قضایی

• رای دادگاه درباره اثبات زوجیت زن ایرانی با تبعه بیگانه (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۵۰۰۳۰۴)

مقالات مرتبط

• تابعیت فرزنـدان حاصـل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی
• اصل وحدت تابعیت زوجین در حقوق ایران، بریتانیا و کنوانسیونهای بینالمللی
• حریم خصوصی کودکان اشخاص مشهور در بستر رسانه‌های نوین
• ازدواج مختلط اتباع ایران

جستارهای وابسته

• نکاح
• موانع نکاح
• تابعیت
• نکاح مسلمه با غیرمسلم