عده فسخ نکاح: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
*[[ماده ۱۱۵۱ قانون مدنی]]
*[[ماده ۱۱۵۱ قانون مدنی]]
*[[ماده ۱۱۵۲ قانون مدنی]]
*[[ماده ۱۱۵۲ قانون مدنی]]
*[[ماده ۱۱۵۳ قانون مدنی]]


== مبنا ==
== مبنا ==
خط ۱۲: خط ۱۳:


== عده فسخ نکاح در نکاح منقطع ==
== عده فسخ نکاح در نکاح منقطع ==
'''عدهٔ فسخ نکاح''' در مورد [[نکاح منقطع]] در غیرحامل دو طهر است مگر این که [[زوجه|زن]] با اقتضای سن عادت زنانگی نبیند که در این صورت ۴۵ روز است،<ref>[[ماده ۱۱۵۲ قانون مدنی]]</ref> بنابراین عده فسخ نکاح، در خصوص زوجه منقطعه، در صورتی که غیرمدخوله بوده؛ و حامله یا [[یائسه]] نباشد؛ دو طهر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=144972|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
'''عده فسخ نکاح''' در مورد [[نکاح منقطع]] در غیرحامل دو طهر است مگر این که [[زوجه|زن]] با اقتضای سن عادت زنانگی نبیند که در این صورت ۴۵ روز است،<ref>[[ماده ۱۱۵۲ قانون مدنی]]</ref> بنابراین عده فسخ نکاح، در خصوص زوجه منقطعه، در صورتی که غیرمدخوله بوده؛ و حامله یا [[یائسه]] نباشد؛ دو طهر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=144972|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


مدت '''عده فسخ نکاح'''، در [[نکاح دائم]] و موقت، متفاوت است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فسخ نکاح در حقوق ایران و نحوه اقامه دعاوی مربوط|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4664132|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=حسنی|چاپ=1}}</ref> برخی از حقوقدانان، علت طولانی‌تر بودن عده در نکاح دائم، نسبت به نکاح موقت را، شأن و منزلت والای ازدواج دائمی، از منظر اخلاق اجتماعی دانسته و قانونگذار را نیز، چندان متمایل به [[انحلال نکاح|انحلال]] این نکاح، و ازدواج زن با مردی دیگر نمی‌دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5177260|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=1}}</ref>
=== مقایسه با عده فسخ نکاح در نکاح دائم ===
مدت عده فسخ نکاح، در [[نکاح دائم]] و موقت، متفاوت است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فسخ نکاح در حقوق ایران و نحوه اقامه دعاوی مربوط|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4664132|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=حسنی|چاپ=1}}</ref> برخی از حقوقدانان، علت طولانی‌تر بودن عده در نکاح دائم، نسبت به نکاح موقت را، شأن و منزلت والای ازدواج دائمی، از منظر اخلاق اجتماعی دانسته و قانونگذار را نیز، چندان متمایل به [[انحلال نکاح|انحلال]] این نکاح، و ازدواج زن با مردی دیگر نمی‌دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5177260|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=1}}</ref>


=== در فقه ===
=== در فقه ===
خط ۲۰: خط ۲۲:


به موجب روایتی از امام صادق، پس از [[انحلال نکاح]] موقت، زوج می‌تواند در ایام عده، به همسر منقطعه خود، [[رجوع از طلاق|رجوع]] نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وششم) (نکاح 2)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2787340|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی (ترجمه)|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref>
به موجب روایتی از امام صادق، پس از [[انحلال نکاح]] موقت، زوج می‌تواند در ایام عده، به همسر منقطعه خود، [[رجوع از طلاق|رجوع]] نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وششم) (نکاح 2)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2787340|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی (ترجمه)|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref>
== عده فسخ نکاح زوجه باردار ==
مقاله اصلی:"[[عده زن باردار]] "
[[قانون مدنی ایران|قانون مدنی]]، '''عده فسخ نکاح''' در مورد [[زوجه|زن]] حامله را تا وضع حمل می داند،<ref>[[ماده ۱۱۵۳ قانون مدنی]]</ref> بنابراین وضع حمل، حتی به فاصله چند لحظه از انحلال نکاح، منجر به اتمام عده می‌گردد؛ هر چند [[جنین]] به صورت [[مضغه]] یا [[علقه]]، [[سقط جنین|سقط]] گردیده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲|1=|عنوان=دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=144592|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۳۰: خط ۳۷:
*[[عده انقضای مدت]]
*[[عده انقضای مدت]]
*[[عده طلاق]]
*[[عده طلاق]]
*[[عده زن باردار]]


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۳۶

عدهٔ فسخ نکاح سه طهر است مگر این که زن با اقتضای سن، عادت زنانگی نبیند که در این صورت عدهٔ او سه ماه است،[۱] این حکم، قاعده ای را به وجود آورده که کاشف از واقع نمی‌باشد؛ لذا چنانچه محرز گردد زوجین، مدت‌ها است که با هم مقاربت ننموده‌اند؛ دیگر رعایت مدت مزبور، معنایی ندارد.[۲]

مواد مرتبط

مبنا

رعایت عده، به جهت اطمینان از حامله نبودن زن،[۳] و جلوگیری از اختلاط نسب است.[۴]

قلمرو

عده فسخ نکاح زنانی که به‌طور منظم، عادت می‌شوند؛ سه طهر است، این گونه زنان، به معتاده وقتیه و عددیه، یا معتاده وقتیه، قابل تقسیم هستند.[۵] عده فسخ نکاح زنان مبتدئه و مضطربه نیز، سه ماه است.[۶]

عده فسخ نکاح در نکاح منقطع

عده فسخ نکاح در مورد نکاح منقطع در غیرحامل دو طهر است مگر این که زن با اقتضای سن عادت زنانگی نبیند که در این صورت ۴۵ روز است،[۷] بنابراین عده فسخ نکاح، در خصوص زوجه منقطعه، در صورتی که غیرمدخوله بوده؛ و حامله یا یائسه نباشد؛ دو طهر است.[۸]

مقایسه با عده فسخ نکاح در نکاح دائم

مدت عده فسخ نکاح، در نکاح دائم و موقت، متفاوت است،[۹] برخی از حقوقدانان، علت طولانی‌تر بودن عده در نکاح دائم، نسبت به نکاح موقت را، شأن و منزلت والای ازدواج دائمی، از منظر اخلاق اجتماعی دانسته و قانونگذار را نیز، چندان متمایل به انحلال این نکاح، و ازدواج زن با مردی دیگر نمی‌دانند.[۱۰]

در فقه

با استناد به روایتی از امام باقر[۱۱] و همچنین روایتی از امام صادق، عده زن منقطعه، ۴۵ روز است.[۱۲]

به موجب روایتی از امام صادق، پس از انحلال نکاح موقت، زوج می‌تواند در ایام عده، به همسر منقطعه خود، رجوع نماید.[۱۳]

عده فسخ نکاح زوجه باردار

مقاله اصلی:"عده زن باردار "

قانون مدنی، عده فسخ نکاح در مورد زن حامله را تا وضع حمل می داند،[۱۴] بنابراین وضع حمل، حتی به فاصله چند لحظه از انحلال نکاح، منجر به اتمام عده می‌گردد؛ هر چند جنین به صورت مضغه یا علقه، سقط گردیده باشد.[۱۵]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ماده ۱۱۵۱ قانون مدنی
  2. ناصر کاتوزیان. اعتبار امر قضاوت شده در دعوای مدنی. چاپ 5. میزان، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1973568
  3. یداله بازگیر. قانون مدنی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (جلد دوم) (حقوق خانواده). چاپ 3. فردوسی، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 191564
  4. حسن گنجی. روابط زوجین در ازدواج موقت. چاپ 1. پیام عدالت، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3520740
  5. اسداله لطفی. سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد دوم). چاپ 1. خرسندی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2032468
  6. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده). چاپ 4. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 144840
  7. ماده ۱۱۵۲ قانون مدنی
  8. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده). چاپ 4. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 144972
  9. علیرضا حسنی. فسخ نکاح در حقوق ایران و نحوه اقامه دعاوی مربوط. چاپ 1. فکرسازان، 1383.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4664132
  10. علی عباس حیاتی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (حقوق خانواده). چاپ 1. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5177260
  11. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وششم) (نکاح 2). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2787200
  12. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وششم) (نکاح 2). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2787280
  13. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی (ترجمه) حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وششم) (نکاح 2). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2787340
  14. ماده ۱۱۵۳ قانون مدنی
  15. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط حقوق مدنی (حقوق خانواده). چاپ 4. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 144592