ماده ۵۵۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

هر کس به تمام یا قسمتی از ابنیه، اماکن، محوطه‌ ها و مجموعه ‌های فرهنگی - تاریخی یا مذهبی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت ‌رسیده است، یا تزئینات، ملحقات ، تأسیسات، اشیاء و لوازم و خطوط و نقوش منصوب یا موجود در اماکن مذکور، که مستقلاً نیز واجد حیثیت فرهنگی- تاریخی یا مذهبی باشد، خرابی وارد آورد علاوه بر جبران خسارات وارده به حبس از یک الی ده سال محکوم میشود.

واژگان

تخریب در لغت به معنای تباه نمودن و از بین بردن است. در اصطلاح حقوقی نیز به معنای وارد ساختن عمدی صدمه و لطمه فیزیکی به مال است. یعنی ایراد خسارت به آنچه که شرع و عرف برای آن ما به ازای اقتصادی در نظر گرفته اند.

پیشینه

این عنوان مجرمانه سابقاَ در ماده 127 قانون مجازات عمومی مصوب 1304 و بند یک ماده 127 مکرر قانون مجازات عمومی الحاقی 1347 مورد جرم انگاری قرار گرفته بود.

در قانون تعزیرات مصوب 1362 نیز مواد 46 و 47 به تخریب اموال تاریخی یا فرهنگی اختصاص پیدا کرده بود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

قانونگذار در این ماده تخریب اماکن و بناهای تاریخی را مورد جرم انگاری قرار داده است. همان طور که واضح است عنصر مادی این جرم عبارت از تخریب است که اصولا با رفتار مثبت مادی (فعل) واقع میشود. با توجه به اطلاق این عبارت به نظر میرسد تخریب اعم از جرئی یا کلی مشمول ماده قرار خواهد گرفت. شرط تحقق این جرم آن است که اماکن و بناهای تاریخی در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده باشند. همچنین تخریب لوازم و اشیای موجود در مکان های تاریخی به شرطی مشمول این ماده قرار خواهد گرفت که مستقلاَ واجد حیثیت فرهنگی یا تاریخی یا مذهبی باشند. به لحاظ عنصر روانی همچنین لازم است مرتکب واجد سو نیت عام یعنی علم و عمد در تخریب این آثار باشد.

رویه قضائی

شعبه 5 دیوان عالی کشور در رای شماره 2298 مورخ 18/9/17 اظهار داشته: کندن درب امام زاده مصداق تخریب موضع این ماده خواهد بود.