دیه لاله گوش: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (added Category:رفرنس using HotCat) |
جز (added Category:مقالات خوب using HotCat) |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[رده:دیات]] | [[رده:دیات]] | ||
[[رده:دیه مقدر اعضا]] | [[رده:دیه مقدر اعضا]] | ||
[[رده:اصطلاحات حقوق جزا]] | [[رده:اصطلاحات حقوق جزا]] | ||
[[رده:اصطلاحات قانون مجازات اسلامی]] | [[رده:اصطلاحات قانون مجازات اسلامی]] | ||
[[رده: | [[رده:دیه اعضای زوج]] | ||
[[رده:دیه لاله گوش]] | |||
[[رده:مقالات خوب]] | |||
مواد [[ماده ۶۰۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|600]] تا [[ماده ۶۰۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|606 قانون مجازات اسلامی (1392)]]، در خصوص '''دیه گوش''' می باشد. | مواد [[ماده ۶۰۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|600]] تا [[ماده ۶۰۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|606 قانون مجازات اسلامی (1392)]]، در خصوص '''دیه گوش''' می باشد. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۹: | ||
[[ماده ۶۰۲ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، در مورد دیه فلج کردن گوش و بریدن لاله گوش فلج می باشد. | [[ماده ۶۰۲ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، در مورد دیه فلج کردن گوش و بریدن لاله گوش فلج می باشد. | ||
به نظر می رسد این ماده را باید منطبق بر قاعده کلی دانست که به موجب آن [[دیه فلج کردن عضو|فلج کردن هر عضو]]<nowiki/>ی موجب دو سوم دیه آن عضو و قطع کردن عضو فلج نیز موجب یک سوم دیه می | به نظر می رسد این ماده را باید منطبق بر قاعده کلی دانست که به موجب آن [[دیه فلج کردن عضو|فلج کردن هر عضو]]<nowiki/>ی موجب دو سوم دیه آن عضو و [[دیه از بین بردن عضو فلج|قطع کردن عضو فلج]] نیز موجب یک سوم دیه می شود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2811984|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> از سوی دیگر گروهی، مفاد این ماده را فقط شامل حالتی دانسته اند که گوش [[مجنی علیه]] به طور کامل فلج شده باشد، لذا فلج نسبی گوش، موجب ارش است<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2811988|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> همچنین چنانچه [[جنایت]] مورد بحث در این ماده، در اثر [[سرایت]]، موجب کر شدن مجنی علیه نیز شود، نباید قائل به [[تداخل در دیات|تداخل دیات]] بود، بلکه دیه گوش و [[دیه شنوایی]] باید جداگانه پرداخت شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4013304|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
===در فقه=== | ===در فقه=== | ||
به نظر می رسد فقها، گوش کر را گوش غیر فلج تلقی نموده و لذا از میان بردن آن را موجب دیه کامل می دانند، اما خشک کردن آن را [[شلل]] آن گوش تلقی کرده اند، لذا اگر نرمه و خود گوش حالت خود را از دست داده و سست شوند، اما قوه شنوایی آنان همچنان باقی مانده باشد، باید چنین حالتی را مشمول ماده فوق دانست.4678384 برخی از فقها بر این باورند که اگر فرد جانی با وارد آوردن ضربه ای به گوش دیگری، آن را خشک کند به طوری که جریان خون در آن گوش قطع گردد، موجب وجوب دو سوم دیه گوش می شود، اگر بعد از شلل، گوش فرد مجنی علیه را قطع کند نیز موجب یک سوم دیه آن می شود.4179824 | به نظر می رسد فقها، گوش کر را گوش غیر فلج تلقی نموده و لذا از میان بردن آن را موجب دیه کامل می دانند، اما خشک کردن آن را [[شلل]] آن گوش تلقی کرده اند، لذا اگر نرمه و خود گوش حالت خود را از دست داده و سست شوند، اما قوه شنوایی آنان همچنان باقی مانده باشد، باید چنین حالتی را مشمول ماده فوق دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقه دیات (مطالعه تطبیقی در مذاهب اسلامی)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4678384|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=حاجی ده آبادی|چاپ=1}}</ref> برخی از فقها بر این باورند که اگر فرد جانی با وارد آوردن ضربه ای به گوش دیگری، آن را خشک کند به طوری که جریان خون در آن گوش قطع گردد، موجب وجوب دو سوم دیه گوش می شود، اگر بعد از شلل، گوش فرد مجنی علیه را قطع کند نیز موجب یک سوم دیه آن می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4179824|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> | ||
== دیه قطع لاله گوش با ظاهر شدن استخوان == | == دیه قطع لاله گوش با ظاهر شدن استخوان == | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۹: | ||
مطابق [[ماده ۶۰۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، در این حالت، علاوه بر دیه لاله گوش، دیه [[موضحه]] نیز باید پرداخت شود. | مطابق [[ماده ۶۰۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، در این حالت، علاوه بر دیه لاله گوش، دیه [[موضحه]] نیز باید پرداخت شود. | ||
لاله گوش را باید عضوی جداگانه با [[منافع]] و ظاهر جداگانه خودش دانست، لذا قطع شدن آن به تنهایی دارای دیه مستقل است، همچنین پیدا شدن استخوان را نیز باید یک [[جراحت]] مستقل دانست و دیه آن را نیز به طور جداگانه پرداخت | لاله گوش را باید عضوی جداگانه با [[منافع]] و ظاهر جداگانه خودش دانست، لذا قطع شدن آن به تنهایی دارای دیه مستقل است، همچنین پیدا شدن استخوان را نیز باید یک [[جراحت]] مستقل دانست و دیه آن را نیز به طور جداگانه پرداخت نمود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4013380|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> گروهی براساس مفهوم این ماده معتقدند در فرضی که لاله گوش قطع نگردد، اما پارگی آن باعث مشخص شدن استخوان شود، نباید آن را مشمول ماده فوق دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4013356|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
===در فقه === | ===در فقه === | ||
گروهی از فقها بر این باورند که اگر کسی گوش دیگری را به نحوی قطع نماید که استخوان مجنی علیه نیز نمایان شود، باید علاوه بر دیه قطع گوش، دیه موضحه را نیز پرداخت کند، به طوری که تداخل دیات در این خصوص اعمال نگردد.4179856 | گروهی از فقها بر این باورند که اگر کسی گوش دیگری را به نحوی قطع نماید که استخوان مجنی علیه نیز نمایان شود، باید علاوه بر دیه قطع گوش، دیه موضحه را نیز پرداخت کند، به طوری که تداخل دیات در این خصوص اعمال نگردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4179856|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> | ||
== ارش پاره کردن پرده گوش == | == ارش پاره کردن پرده گوش == | ||
===پیشینه=== | ===پیشینه=== | ||
در گذشته [[ماده 455 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود.2108200 | در گذشته [[ماده 455 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2108200|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | ||
=== در قانون === | === در قانون === | ||
مطابق [[ماده 605 قانون مجازات اسلامی (1392)]]، پاره کردن پرده گوش، موجب ارش است. | مطابق [[ماده 605 قانون مجازات اسلامی (1392)]]، پاره کردن پرده گوش، موجب ارش است. | ||
پارگی پرده گوش از جمله مواردی است که برای آن دیه ای تعیین نشده است.2813584 برخی از حقوقدانان معتقدند پارگی پرده گوش، چنانچه درمان نشود، موجب یک سوم دیه گوش است و در فرض درمان شدن نیز موجب چهار درصد دیه کامل می باشد.2108204 گروهی نیز معتقدند به دلیل عدم تعیین دیه مقدر در این خصوص، باید ارش پارگی پرده گوش را را با جلب نظر [[کارشناس]] تعیین نمود.671236 از سوی دیگر باید تاکید نمود که در فرض از بین رفتن حس شنوایی در اثر پاره شدن پرده گوش، باید از بابت پارگی پرده گوش و نیز از بین رفتن حس شنوایی، دیه جداگانه پرداخت شود.1426112 | پارگی پرده گوش از جمله مواردی است که برای آن دیه ای تعیین نشده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2813584|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> برخی از حقوقدانان معتقدند پارگی پرده گوش، چنانچه درمان نشود، موجب یک سوم دیه گوش است و در فرض درمان شدن نیز موجب چهار درصد دیه کامل می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2108204|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> گروهی نیز معتقدند به دلیل عدم تعیین دیه مقدر در این خصوص، باید ارش پارگی پرده گوش را را با جلب نظر [[کارشناس]] تعیین نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=671236|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> از سوی دیگر باید تاکید نمود که در فرض از بین رفتن حس شنوایی در اثر پاره شدن پرده گوش، باید از بابت پارگی پرده گوش و نیز از بین رفتن حس شنوایی، دیه جداگانه پرداخت شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1426112|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> | ||
===در رویه قضایی=== | ===در رویه قضایی=== | ||
به موجب رأی 20/513/71 صادره از [[دیوان عالی کشور]]، در جنایتی که منتهی به پارگی پرده گوش شده است، باید ارش تعیین شود، لذا تعیین نصف دیه در مواردی نظیر از بین رفتن حس شنوایی اعمال می گردد و اعمال آن در خصوص پارگی پرده گوش، خلاف مقررات است.847784 | به موجب رأی 20/513/71 صادره از [[دیوان عالی کشور]]، در جنایتی که منتهی به پارگی پرده گوش شده است، باید ارش تعیین شود، لذا تعیین نصف دیه در مواردی نظیر از بین رفتن حس شنوایی اعمال می گردد و اعمال آن در خصوص پارگی پرده گوش، خلاف مقررات است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=علل نقض آرای در شعب دیوانعالی کشور (امور کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=847784|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref> | ||
به موجب [[نظریه مشورتی]] به شماره 3364/7_1365/5/16 برای پاره کردن پرده گوش باید با جلب نظر کارشناس ارش تعیین شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6280464|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> | |||
== عدم تداخل دیات در دیه گوش == | == عدم تداخل دیات در دیه گوش == | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۳: | ||
ماده 606 قانون مجازات اسلامی (1392)، در خصوص عدم تداخل دیات در دیه گوش می باشد و به موحب آن در صورت سرایت آسیب وارده به گوش، به حس شنوایی یا استخوان، هر کدام [[دیه]] جداگانه ای دارد. | ماده 606 قانون مجازات اسلامی (1392)، در خصوص عدم تداخل دیات در دیه گوش می باشد و به موحب آن در صورت سرایت آسیب وارده به گوش، به حس شنوایی یا استخوان، هر کدام [[دیه]] جداگانه ای دارد. | ||
این ماده، منطبق بر اصل عدم تداخل دیه اعضاء و [[دیه منافع|منافع]] است، لذا در فرضی که بریدن گوش، موجب زوال شنوایی نیز بشود، دیه قطع گوش و دیه زوال شنوایی به طور جداگانه باید از وی اخذ | این ماده، منطبق بر اصل عدم تداخل دیه اعضاء و [[دیه منافع|منافع]] است، لذا در فرضی که بریدن گوش، موجب زوال شنوایی نیز بشود، دیه قطع گوش و دیه زوال شنوایی به طور جداگانه باید از وی اخذ گردد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=835584|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> البته گروهی این قاعده را در جنایات طولی جاری نمی دانند، لذا در فرضی که جنایتی مسبب جنایت دیگر باشد، تداخل دیه ها روی می دهد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=835588|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> بر اساس ماده فوق، گروهی معتقدند قطع کردن لاله گوش دیگری اگر موجب از بین رفتن شنوایی او شود، دو جنایت جداگانه محسوب میشود، لذا این امر موجب [[قصاص]] جداگانه لاله گوش و زوال شنوایی وی نیز می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710028|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | ||
===در فقه=== | ===در فقه=== | ||
مستند فقهی لزوم اخذ دیه در فرض زوال قوه شنوایی را روایتی از امام صادق (ع) دانسته اند.2813524 | مستند فقهی لزوم اخذ دیه در فرض زوال قوه شنوایی را روایتی از امام صادق (ع) دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2813524|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | ||
برخی از فقها معتقدند در فرض بریدن گوش ها حتی اگر آسیبی به قوه شنوایی نیز وارد نشود، باید دیه کامل را از جانی اخذ نمود.4989484 گروهی از فقها نیز بیان نموده اند که اگر در اثر بریدن گوش مجنی علیه و سرایت این جنایت، شنوایی او نیز از میان رفته یا سنگین شود، علاوه بر دیه قطع لازم است دیه سلب شنوایی نیز به وی پرداخت شود و نباید قائل به تداخل دیات بود.4179840 | برخی از فقها معتقدند در فرض بریدن گوش ها حتی اگر آسیبی به قوه شنوایی نیز وارد نشود، باید دیه کامل را از جانی اخذ نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4989484|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref> گروهی از فقها نیز بیان نموده اند که اگر در اثر بریدن گوش مجنی علیه و سرایت این جنایت، شنوایی او نیز از میان رفته یا سنگین شود، علاوه بر دیه قطع لازم است دیه سلب شنوایی نیز به وی پرداخت شود و نباید قائل به تداخل دیات بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4179840|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> | ||
===در رویه قضایی=== | ===در رویه قضایی=== | ||
به موجب [[رأی وحدت رویه]] 16/743/70، از بین رفتن حس شنوایی هر دو گوش موجب دیه کامل می شود و علاوه بر آن باید دیه ضایعات دیگر را نیز محاسبه نمود.847792 | به موجب [[رای وحدت رویه|رأی وحدت رویه]] 16/743/70، از بین رفتن حس شنوایی هر دو گوش موجب دیه کامل می شود و علاوه بر آن باید دیه ضایعات دیگر را نیز محاسبه نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=علل نقض آرای در شعب دیوانعالی کشور (امور کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=847792|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref> | ||
== برابری گوش شنوا و ناشنوا یا معیوب در دیه گوش == | == برابری گوش شنوا و ناشنوا یا معیوب در دیه گوش == | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۰۷: | ||
به این حکم در [[ماده ۶۰۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|ماده 604 قانون مجازات اسلامی (1392)]] تصریح شده است. | به این حکم در [[ماده ۶۰۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|ماده 604 قانون مجازات اسلامی (1392)]] تصریح شده است. | ||
گروهی معتقدند با توجه به این که دیه تعیین شده در فصل مربوط به دیه لاله گوش، بیشتر برای از میان رفتن زیبایی ظاهری گوش است، چرا که حتی اگر چنین عیبی هم در یک گوش وجود داشته باشد، نمی توان آن را متوجه لاله سالم گوش | گروهی معتقدند با توجه به این که دیه تعیین شده در فصل مربوط به دیه لاله گوش، بیشتر برای از میان رفتن زیبایی ظاهری گوش است، چرا که حتی اگر چنین عیبی هم در یک گوش وجود داشته باشد، نمی توان آن را متوجه لاله سالم گوش دانست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=671228|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> لذا سلامت یا عیب گوش از لحاظ شنوایی، تأثیری در احکام تعیین شده نخواهد داشت،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712404|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> البته برخی از حقوقدانان بیان کرده اند که پرده گوش را نمی توان مشمول حکم این ماده دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712408|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | ||
=== در فقه=== | === در فقه=== | ||
گروهی از فقها بیان نموده اند که در دیه گوش، فرقی بین گوش سالم و ناشنوا و ناسالم وجود ندارد، چرا که عیب در شنوایی را نمی توان عیب در لاله و ظاهر گوش تلقی | گروهی از فقها بیان نموده اند که در دیه گوش، فرقی بین گوش سالم و ناشنوا و ناسالم وجود ندارد، چرا که عیب در شنوایی را نمی توان عیب در لاله و ظاهر گوش تلقی کرد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836332|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> این نظر مورد پذیرش آن دسته از فقهای عامه ای که برای گوش دیه مقدر در نظر گرفته اند، نیز می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836360|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۷
مواد 600 تا 606 قانون مجازات اسلامی (1392)، در خصوص دیه گوش می باشد.
دیه از بین بردن لاله گوش
در قانون
ماده 600 قانون مجازات اسلامی (1392)، برای از بین بردن دو لاله گوش، دیه کامل و برای از بین بردن هر یک از آنها، نصف دیه کامل، تعیین کرده است.
حکم این ماده را باید منطبق با قاعده فقهی دانست که بر اساس آن دیه اعضاء زوج بدن معادل دیه کامل و دیه اعضای فرد آن نیز معادل نصف دیه کامل می‌باشد،[۱] بنابراین از بین بردن هر گوش، معادل پنجاه نفر شتر است،[۲] لذا چنانچه ضربه ای به هر دو گوش وارد شود موجب دیه کامل و در فرض ورود به یکی از گوش‌ها، موجب پرداخت نصف دیه کامل خواهد بود.[۳]
در فقه
مستند شرعی این ماده را روایتی از امام صادق (ع) دانسته‌اند،[۴] همچنین گوش را باید از اعضاء زوج بدن دانست که به موجب حدیث عام «ما کان فی الجسد منه اثنان ففیه نصف الدیه»[۵] و نیز بسیاری از نصوص دیگر موجب دیه کامل است، در این خصوص نیز میان گوش سالم و ناشنوا تفاوتی وجود ندارد.[۶] همچنین عده ای بر مبنای قضاوت‌های حضرت علی (ع)، از میان بردن بخشی از گوش بجز نرمه را موجب دیه به نسبت تمام لاله گوش دانسته‌اند.[۷]
فقهای عامه معتقدند دیه دو گوش، معادل دیه کامل است، تنها از یکی از فقها این نظر مطرح شده است که در گوش، ارش وجود دارد؛ زیرا در این خصوص از سوی شارع، تقدیری آورده نشده است،[۸] اما گروه نخست قطع بخشی از گوش را موجب ثبوت دیه به تناسب کل گوش می‌دانند.[۹] برخی از فقهای امامیه نیز دیه دو گوش را معادل دیه کامل و دیه هر یک از آن دو را برابر با نصف دیه کامل دانسته‌اند و معتقدند در این خصوص، نص یا فتوای مخالفی وجود ندارد،[۱۰] لذا فقها در این خصوص صراحتاً بیان نموده‌اند که هر دو گوش، دارای دیه کامل و یکی از آنها دارای نصف دیه کامل
است.[۱۱] در این امر فرقی میان گوش شنوا و ناشنوا وجود ندارد،[۱۲] همچنین در فرض بریده شدن مقداری از گوش نظیر نصف، ربع یا ثلث نیز باید به همان میزان از دیه واجب شود.[۱۳]
دیه از بین بردن نرمه گوش
در قانون
در تبصره ماده 600 قانون مجازات اسلامی، برای از بین بردن نرمه هر گوش، یک ششم دیه کامل تعیین شده است.
در فقه
در خصوص دیه از بین بردن نرمه گوش، عده ای به روایتی از امام کاظم (ع) استناد نموده‌اند.[۱۴]
دیه پاره کردن لاله گوش
در قانون
دیه پاره کردن لاله گوش، مطابق ماده 601 قانون مجازات اسلامی (1392)، یک ششم دیه کامل و در صورت بهبودی کامل، موجب ارش است.
در فقه
مستند شرعی این حکم را پاره ای از روایات دانسته اند.[۱۵]
دیه پاره کردن نرمه گوش
پیشینه
در گذشته ماده 388 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)، در این خصوص وضع شده بود و دارای ابهاماتی بود،[۱۶]این ماده برای پاره کردن گوش، ثلث دیه تعیین کرده بود.
در قانون
در حال حاضر پاره کردن نرمه گوش، مطابق ماده 601 قانون مجازات اسلامی (1392)، موجب یک نهم دیه کامل و در صورت بهبودی کامل، موجب ارش است.
میزان دیه
لازم به ذکر است که پاره کردن نرمه گوش با از میان بردن آن متفاوت است، لذا در پاره کردن نرمه گوش، ثلث دیه پرداخت می شود، اما در فرض از بین رفتن مقداری از گوش باید به نسبت یک سوم مورد سنجش واقع شود.[۱۷] گروهی دیه پاره کردن گوش را معادل 333/33 دینار دانسته اند،[۱۸] گروهی نیز آن را معادل یک سوم 50 شتر دانسته اند.[۱۹]
در فقه
مستند شرعی این حکم را پاره ای از روایات دانسته اند.[۱۵]
در خصوص قطع کردن نرمه گوش، گروهی از فقها آن را موجب ثلث دیه گوش دانسته اند، در فرض بریدن نصف آن نیز قائل به نصف ثلث دیه و به همین ترتیب شده اند.[۲۰] در خصوص پاره کردن نرمه گوش، نظر مخالفی نیز وجود دارد که میزان دیه را ثلث یک سوم دیه می داند.[۲۱] همچنین گروهی معتقدند در خصوص میزان دیه سوراخ کردن گوش میان فقها اختلاف نظر وجود دارد، گروهی میزان دیه را در این خصوص معادل یک سوم دیه گوش دانسته اند،[۲۲] گروهی اما این نظر را دارای اشکال تلقی کرده، اظهر را فقدان دیه مقدر شرعی دانسته و معتقد به پرداخت ارش هستند.[۲۳]
دیه فلج کردن لاله گوش
در قانون
ماده ۶۰۲ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)، در مورد دیه فلج کردن گوش و بریدن لاله گوش فلج می باشد.
به نظر می رسد این ماده را باید منطبق بر قاعده کلی دانست که به موجب آن فلج کردن هر عضوی موجب دو سوم دیه آن عضو و قطع کردن عضو فلج نیز موجب یک سوم دیه می شود،[۲۴] از سوی دیگر گروهی، مفاد این ماده را فقط شامل حالتی دانسته اند که گوش مجنی علیه به طور کامل فلج شده باشد، لذا فلج نسبی گوش، موجب ارش است[۲۵] همچنین چنانچه جنایت مورد بحث در این ماده، در اثر سرایت، موجب کر شدن مجنی علیه نیز شود، نباید قائل به تداخل دیات بود، بلکه دیه گوش و دیه شنوایی باید جداگانه پرداخت شوند.[۲۶]
در فقه
به نظر می رسد فقها، گوش کر را گوش غیر فلج تلقی نموده و لذا از میان بردن آن را موجب دیه کامل می دانند، اما خشک کردن آن را شلل آن گوش تلقی کرده اند، لذا اگر نرمه و خود گوش حالت خود را از دست داده و سست شوند، اما قوه شنوایی آنان همچنان باقی مانده باشد، باید چنین حالتی را مشمول ماده فوق دانست.[۲۷] برخی از فقها بر این باورند که اگر فرد جانی با وارد آوردن ضربه ای به گوش دیگری، آن را خشک کند به طوری که جریان خون در آن گوش قطع گردد، موجب وجوب دو سوم دیه گوش می شود، اگر بعد از شلل، گوش فرد مجنی علیه را قطع کند نیز موجب یک سوم دیه آن می شود.[۲۸]
دیه قطع لاله گوش با ظاهر شدن استخوان
در قانون
مطابق ماده ۶۰۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)، در این حالت، علاوه بر دیه لاله گوش، دیه موضحه نیز باید پرداخت شود.
لاله گوش را باید عضوی جداگانه با منافع و ظاهر جداگانه خودش دانست، لذا قطع شدن آن به تنهایی دارای دیه مستقل است، همچنین پیدا شدن استخوان را نیز باید یک جراحت مستقل دانست و دیه آن را نیز به طور جداگانه پرداخت نمود،[۲۹] گروهی براساس مفهوم این ماده معتقدند در فرضی که لاله گوش قطع نگردد، اما پارگی آن باعث مشخص شدن استخوان شود، نباید آن را مشمول ماده فوق دانست.[۳۰]
در فقه
گروهی از فقها بر این باورند که اگر کسی گوش دیگری را به نحوی قطع نماید که استخوان مجنی علیه نیز نمایان شود، باید علاوه بر دیه قطع گوش، دیه موضحه را نیز پرداخت کند، به طوری که تداخل دیات در این خصوص اعمال نگردد.[۳۱]
ارش پاره کردن پرده گوش
پیشینه
در گذشته ماده 455 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)، در این خصوص وضع شده بود.[۳۲]
در قانون
مطابق ماده 605 قانون مجازات اسلامی (1392)، پاره کردن پرده گوش، موجب ارش است.
پارگی پرده گوش از جمله مواردی است که برای آن دیه ای تعیین نشده است.[۳۳] برخی از حقوقدانان معتقدند پارگی پرده گوش، چنانچه درمان نشود، موجب یک سوم دیه گوش است و در فرض درمان شدن نیز موجب چهار درصد دیه کامل می باشد.[۳۴] گروهی نیز معتقدند به دلیل عدم تعیین دیه مقدر در این خصوص، باید ارش پارگی پرده گوش را را با جلب نظر کارشناس تعیین نمود.[۳۵] از سوی دیگر باید تاکید نمود که در فرض از بین رفتن حس شنوایی در اثر پاره شدن پرده گوش، باید از بابت پارگی پرده گوش و نیز از بین رفتن حس شنوایی، دیه جداگانه پرداخت شود.[۳۶]
در رویه قضایی
به موجب رأی 20/513/71 صادره از دیوان عالی کشور، در جنایتی که منتهی به پارگی پرده گوش شده است، باید ارش تعیین شود، لذا تعیین نصف دیه در مواردی نظیر از بین رفتن حس شنوایی اعمال می گردد و اعمال آن در خصوص پارگی پرده گوش، خلاف مقررات است.[۳۷]
به موجب نظریه مشورتی به شماره 3364/7_1365/5/16 برای پاره کردن پرده گوش باید با جلب نظر کارشناس ارش تعیین شود.[۳۸]
عدم تداخل دیات در دیه گوش
در قانون
ماده 606 قانون مجازات اسلامی (1392)، در خصوص عدم تداخل دیات در دیه گوش می باشد و به موحب آن در صورت سرایت آسیب وارده به گوش، به حس شنوایی یا استخوان، هر کدام دیه جداگانه ای دارد.
این ماده، منطبق بر اصل عدم تداخل دیه اعضاء و منافع است، لذا در فرضی که بریدن گوش، موجب زوال شنوایی نیز بشود، دیه قطع گوش و دیه زوال شنوایی به طور جداگانه باید از وی اخذ گردد،[۳۹] البته گروهی این قاعده را در جنایات طولی جاری نمی دانند، لذا در فرضی که جنایتی مسبب جنایت دیگر باشد، تداخل دیه ها روی می دهد،[۴۰] بر اساس ماده فوق، گروهی معتقدند قطع کردن لاله گوش دیگری اگر موجب از بین رفتن شنوایی او شود، دو جنایت جداگانه محسوب میشود، لذا این امر موجب قصاص جداگانه لاله گوش و زوال شنوایی وی نیز می شود.[۴۱]
در فقه
مستند فقهی لزوم اخذ دیه در فرض زوال قوه شنوایی را روایتی از امام صادق (ع) دانسته اند.[۴۲]
برخی از فقها معتقدند در فرض بریدن گوش ها حتی اگر آسیبی به قوه شنوایی نیز وارد نشود، باید دیه کامل را از جانی اخذ نمود.[۴۳] گروهی از فقها نیز بیان نموده اند که اگر در اثر بریدن گوش مجنی علیه و سرایت این جنایت، شنوایی او نیز از میان رفته یا سنگین شود، علاوه بر دیه قطع لازم است دیه سلب شنوایی نیز به وی پرداخت شود و نباید قائل به تداخل دیات بود.[۴۴]
در رویه قضایی
به موجب رأی وحدت رویه 16/743/70، از بین رفتن حس شنوایی هر دو گوش موجب دیه کامل می شود و علاوه بر آن باید دیه ضایعات دیگر را نیز محاسبه نمود.[۴۵]
برابری گوش شنوا و ناشنوا یا معیوب در دیه گوش
در قانون
به این حکم در ماده 604 قانون مجازات اسلامی (1392) تصریح شده است.
گروهی معتقدند با توجه به این که دیه تعیین شده در فصل مربوط به دیه لاله گوش، بیشتر برای از میان رفتن زیبایی ظاهری گوش است، چرا که حتی اگر چنین عیبی هم در یک گوش وجود داشته باشد، نمی توان آن را متوجه لاله سالم گوش دانست،[۴۶] لذا سلامت یا عیب گوش از لحاظ شنوایی، تأثیری در احکام تعیین شده نخواهد داشت،[۴۷] البته برخی از حقوقدانان بیان کرده اند که پرده گوش را نمی توان مشمول حکم این ماده دانست.[۴۸]
در فقه
گروهی از فقها بیان نموده اند که در دیه گوش، فرقی بین گوش سالم و ناشنوا و ناسالم وجود ندارد، چرا که عیب در شنوایی را نمی توان عیب در لاله و ظاهر گوش تلقی کرد،[۴۹] این نظر مورد پذیرش آن دسته از فقهای عامه ای که برای گوش دیه مقدر در نظر گرفته اند، نیز می باشد.[۵۰]
منابع
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712360
- ↑ نشریه دادرسی شماره 51 مرداد و شهریور 1384. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1928228
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712356
- ↑ احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2430612
- ↑ سیدمحمدرضا حسینی. قانون مجازات اسلامی در رویه قضایی. چاپ 3. مجد، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1557620
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836332
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836348
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836352
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم‌های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836360
- ↑ مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد هفتم) (دیات). چاپ 2. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1394660
- ↑ عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) (جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4989428
- ↑ اسداله لطفی. ترجمه مباحث حقوقی شرح لمعه. چاپ 4. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2175064
- ↑ عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) (جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4989456
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712368
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712380
- ↑ یداله بازگیر. قانون مجازات اسلامی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (قسمت سوم) (قصاص عضو و دیه اعضا). چاپ 2. جنگل، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2817052
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2811964
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 671244
- ↑ نشریه دادرسی شماره 51 مرداد و شهریور 1384. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1928236
- ↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4179804
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712392
- ↑ یداله بازگیر. قانون مجازات اسلامی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (قسمت سوم) (قصاص عضو و دیه اعضا). چاپ 2. جنگل، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2817032
- ↑ سیدابوالقاسم خویی و علیرضا (ترجمه) سعید. ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد دوم). چاپ 1. خرسندی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3699668
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2811984
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2811988
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4013304
- ↑ احمد حاجی ده آبادی. قواعد فقه دیات (مطالعه تطبیقی در مذاهب اسلامی). چاپ 1. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4678384
- ↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4179824
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4013380
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4013356
- ↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4179856
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2108200
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2813584
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2108204
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 671236
- ↑ سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1426112
- ↑ یداله بازگیر. علل نقض آرای در شعب دیوانعالی کشور (امور کیفری). چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 847784
- ↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6280464
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 835584
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 835588
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 710028
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2813524
- ↑ عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4989484
- ↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4179840
- ↑ یداله بازگیر. علل نقض آرای در شعب دیوانعالی کشور (امور کیفری). چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 847792
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 671228
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712404
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712408
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836332
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836360