عقد معوض: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (added Category:اصطلاحات حقوق قراردادها using HotCat) |
جز (removed Category:اصطلاحات حقوقی using HotCat) |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''عقد معوض''' [[عقد|عقدی]] است که در آن هر یک از طرفین عقد به ازای [[مال|مالی]] که می‌دهد یا [[تعهد|تعهدی]] که بر [[عهده]] می‌گیرد، مال یا تعهد دیگری را بدست می‌آورد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی قراردادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656320|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=5}}</ref> به عبارت دیگر عقد معوض عقدی است که در آن دو [[مورد معامله]] وجود دارد به نحوی که هر یک از این مورد ها در مقابل یکدیگر قرار می‌گیرد و این مورد معامله ممکن است هر دو [[عین]] یا هر دو تعهد باشد یا یکی عین و دیگری تعهد باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (مختصر قراردادها و تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656316|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم زاده|چاپ=3}}</ref> | '''عقد معوض''' [[عقد|عقدی]] است که در آن هر یک از طرفین عقد به ازای [[مال|مالی]] که می‌دهد یا [[تعهد|تعهدی]] که بر [[عهده]] می‌گیرد، مال یا تعهد دیگری را بدست می‌آورد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی قراردادها)|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656320|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=5}}</ref> به عبارت دیگر عقد معوض عقدی است که در آن دو [[مورد معامله]] وجود دارد به نحوی که هر یک از این مورد ها در مقابل یکدیگر قرار می‌گیرد و این مورد معامله ممکن است هر دو [[عین]] یا هر دو تعهد باشد یا یکی عین و دیگری تعهد باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (مختصر قراردادها و تعهدات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656316|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم زاده|چاپ=3}}</ref> | ||
'''اثر معاوضی بودن تعهدات در عقد بیع:''' در [[قرارداد]]<nowiki/>هایی که طرفین، [[تعهد|تعهدات]] متقابلی در مقابل یکدیگر دارند و تعهدات جنبه معاوضی دارند یک طرف معامله در صورتی می تواند الزام طرف دیگر به اجرای تعهد را بخواهد که اثبات نماید به تعهدات قراردادی خویش به طور کامل عمل کرده است بنابراین صرف انجام بخشی از تعهدات (مثلا پرداخت بخشی از ثمن معامله) برای الزام طرف مقابل به ایفای تعهدات خویش کافی نیست. <ref>[[رای دادگاه درباره اثر معاوضی بودن تعهدات در عقد بیع (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۲۳۶)]]</ref> | |||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
| خط ۵: | خط ۷: | ||
* [[ماده ۳۳۸ قانون مدنی|ماده 338 قانون مدنی]] | * [[ماده ۳۳۸ قانون مدنی|ماده 338 قانون مدنی]] | ||
* [[ماده ۴۶۶ قانون مدنی|ماده 466 قانون مدنی]] | * [[ماده ۴۶۶ قانون مدنی|ماده 466 قانون مدنی]] | ||
== مطالعات تطبیقی == | |||
در ماده 1107 قانون مدنی جدید فرانسه عقد معوض و غیر معوض بدین نحو تعریف گردیده است که: «عقد، زمانی معوض است که یکی از طرفین در مقابل امتیازی که می دهد، امتیازی از طرف دیگر قرارداد دریافت می نماید. عقد، زمانی غیر معوض یا تبرعی است که یکی از طرفین، بدون انتظار دریافت یا دریافت چیزی از طرف مقابل، امتیازی به او بدهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی فرانسه|ترجمه=|جلد=|سال=1401|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6670332|صفحه=|نام۱=سیامک|نام خانوادگی۱=پاکباز|چاپ=1}}</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اصطلاحات حقوق خصوصی]] | [[رده:اصطلاحات حقوق خصوصی]] | ||
[[رده:اصطلاحات حقوق مدنی]] | [[رده:اصطلاحات حقوق مدنی]] | ||
[[رده:اصطلاحات حقوق قراردادها]] | [[رده:اصطلاحات حقوق قراردادها]] | ||
[[رده:انواع قرارداد]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۳۵
عقد معوض عقدی است که در آن هر یک از طرفین عقد به ازای مالی که می‌دهد یا تعهدی که بر عهده می‌گیرد، مال یا تعهد دیگری را بدست می‌آورد.[۱] به عبارت دیگر عقد معوض عقدی است که در آن دو مورد معامله وجود دارد به نحوی که هر یک از این مورد ها در مقابل یکدیگر قرار می‌گیرد و این مورد معامله ممکن است هر دو عین یا هر دو تعهد باشد یا یکی عین و دیگری تعهد باشد.[۲]
اثر معاوضی بودن تعهدات در عقد بیع: در قراردادهایی که طرفین، تعهدات متقابلی در مقابل یکدیگر دارند و تعهدات جنبه معاوضی دارند یک طرف معامله در صورتی می تواند الزام طرف دیگر به اجرای تعهد را بخواهد که اثبات نماید به تعهدات قراردادی خویش به طور کامل عمل کرده است بنابراین صرف انجام بخشی از تعهدات (مثلا پرداخت بخشی از ثمن معامله) برای الزام طرف مقابل به ایفای تعهدات خویش کافی نیست. [۳]
مواد مرتبط
مطالعات تطبیقی
در ماده 1107 قانون مدنی جدید فرانسه عقد معوض و غیر معوض بدین نحو تعریف گردیده است که: «عقد، زمانی معوض است که یکی از طرفین در مقابل امتیازی که می دهد، امتیازی از طرف دیگر قرارداد دریافت می نماید. عقد، زمانی غیر معوض یا تبرعی است که یکی از طرفین، بدون انتظار دریافت یا دریافت چیزی از طرف مقابل، امتیازی به او بدهد.[۴]
منابع
- ↑ ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی قراردادها). چاپ 5. شرکت سهامی انتشار، 1380. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656320
- ↑ سیدمرتضی قاسم زاده. حقوق مدنی (مختصر قراردادها و تعهدات). چاپ 3. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656316
- ↑ رای دادگاه درباره اثر معاوضی بودن تعهدات در عقد بیع (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۲۳۶)
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6670332