رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره شکایت تصرف عدوانی در خصوص اراضی ملی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: برگردانده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: واگردانی دستی
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور|شماره دادنامه=۹۳۰۹۹۷۰۹۰۹۷۰۰۰۳۹|تاریخ دادنامه=۱۳۹۳/۰۲/۳۰|نوع رأی=رأی شعبه|شعبه=شعبه ۱۷ دیوانعالی کشور|موضوع=شکایت تصرف عدوانی در خصوص اراضی ملی|قاضی=حسینیان{{سخ}}حسین طالبی}}'''رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره شکایت تصرف عدوانی در خصوص اراضی ملی''': در صورتی که دادگاه مرتکب را مستحق تخفیف مجازات بداند، لازم است مجازاتی کمتر از حداقل قانونی تعیین نماید در غیر این صورت حکم صادره قابل اعاده دادرسی است.  
{{جعبه اطلاعات رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور|شماره دادنامه=۹۱۰۹۹۷۰۹۰۸۴۰۱۱۵۶|تاریخ دادنامه=۱۳۹۱/۱۲/۱۵|نوع رأی=رأی شعبه|شعبه=شعبه ۲۴ دیوانعالی کشور|موضوع=شکایت تصرف عدوانی در خصوص اراضی ملی|قاضی=ابراهیم لشکری{{سخ}}علی شوشتری}}'''رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره شکایت تصرف عدوانی در خصوص اراضی ملی''': در صورت عدم مالکیت طرفین دعوی بر زمین مورد نزاع و ملی بودن آن، طرح شکایت مبنی بر رفع تصرف عدوانی با اشکال مواجه است.  


= رأی خلاصه جریان پرونده =
= رأی خلاصه جریان پرونده =


محتویات پرونده مستند به گزارش پاسگاه مرزی ق. و نظارات شهود و تحقیقات انجام شده به خلاصه حکایت دارد: حدود ساعت۲۳:۳۰ مورخه ۱۹/۴/۹۱ شخص ناشناسی با در اختیار داشتن یک دستگاه موتورسیکلت به نزدیکی منزل محل سکونت آقای ک.ح. در شهرک ارس واقع در حوزه قضایی دادسرای عمومی و انقلاب پلدشت آمده و در این محل پس از این که وسیله نقلیه مزبور را خاموش و در همین حال آن را به نقطه ای دور از چشم دیگر انتقال داده است از طریق دیوار به داخل حیاط منزل ک.ح. رفته و چون این امر مورد مشاهده یکی از اهالی محل واقع و این شخص هم یکی دیگر از مجاورین را از موضوع مطلع کرده است افراد مذکور به اتفاق به سمت پایین کوچه که محل اختفاء موتورسیکلت بوده عزیمت و در این نقطه با ملاحظه وسیله نقلیه مورد بحث و دو دستگاه تلفن همراه و یک جفت دمپایی که در کنار دیوار قرار داشته است شخص یاد شده را در حالت خوابیده و درازکش روی سقف حمام منزل مشاهده و در وضعیت مذکور هنگامی که شخص مورد نظر از حضور دیگران در محل آگاهی یافته و در صدد به زیر آمدن و فرار برآمده است افراد مزبور به طرفش رفته که به علت همین امر او نیز با پریدن به داخل حیاط منزل اقدام به فرار کرده است و متعاقب آن مراتب تلفنی به آقای ج.ح. به عنوان برادر صاحبخانه اعلام و با آمدن این شخص و آقای ک.ح. اقداماتی جهت پیدایش و دست یافتن به شخص مذکور انجام که با بی نتیجه بودن آن مراتب به پاسگاه اعلام که بعدا با ملاحظه مأمورین و صورت برداری از وسایل مکشوفه و همین شکایتی که از سوی آقای ک.ح. در دادسرای عمومی و انقلاب پلدشت طرح و عنوان شده است. در خصوص موارد بررسی های لازم انجام و طی آن با مشخص شدن این مطلب که موتورسیکلت و تلفن های همراه مورد بحث در اختیار شخصی به نام ط.ک. فرزند س. بوده از طرف پاسگاه مرزی قضایی ق. تحقیقات وسیع و همه جانبه ای جهت روشن شدن موضوع انجام و در همین ارتباط شکایت شاکی خصوصی و اظهارات گواهان تفصیلا استماع و از آقای ط.ک. فرزند س.، متولد ۱۳۶۳ نیز پیرامون ادعای شاکی خصوصی تحقیق که نامبرده به شرح برگ تحقیقاتی مورخه ۲۰/۴/۹۱ توضیح داده است که: ..... در ساعت ۲۱ من با برادرم م.ک. نزد گوسفندان می رفتیم که باران شروع به باریدن کرد، من موتورسیکلت را جلو منزل ل.م. که نسبت فامیلی داریم نگه داشتم و گوشی های همراهم را خاموش کردم به خاطر این که خیس نشوند زیر پتو روی باک موتورسیکلتم گذاشتم با برادرم رفتیم ماشین او را برداشتیم و رفتیم به گوسفندان نگاه کنیم که حوالی ساعت ۲ بامداد برگشتیم که موتور را بردارم دیدم در محل نیست که صبح شنیدم که موتورسیکلت را پاسگاه برده است که به گروهان رفتم و بعد به پاسگاه آمدم و شکایت شاکی را قبول ندارم و نظارات شهود را نیز قبول ندارم و با آقایان م.ع. و ع.الف. تنها اختلاف دارم. به خاطر آن اظهارات آن ها را قبول ندارم ... و هنگامی که به شخص مذکور خطاب شده .... دمپایی های موجود در محل آیا متعلق به شما است؟ و شهود اعلام می کنند فردی موتورسیکلت را سر کوچه خاموش کرده و جلو منزل ح. توقف کرده، حوالی ساعت ۲۳:۳۰ شما می گوید ساعت ۲۱ بوده و علت این که گوشی های تلفن را با خود نبرده اید چه بوده است؟ .... نامبرده جوابا اظهار نموده که: .... دمپایی ها مال من نیست، اظهارات شهود را قبول ندارم من موتور را ساعت ۲۱ آن جا گذاشته بودم به خاطر این که گوشی ها خیس شوند زیر پتو گذاشته بودم و موقع رفتن یادم رفته بود برادرم ..... و با وصول گزارش مشروح پاسگاه مرزی مربوطه و ارجاع پرونده به شعبه اول دادیاری تحقیق و ارائه استشهادیه ای که ضمن آن عنوان شده است از مدتی قبل آقای ط.ک. شب ها از دیوار خانه اهالی محل بالا رفته و با مشاهده و دید زدن زن و فرزندان ساکنین منزل موجبات سلب آسایش آنان را فراهم کرده است. در تاریخ ۲۱/۴/۹۱ نسبت به تحقیق از شاکی خصوصی و استماع مدافعات آقای ط.ک. از حیث اتهام ورود به عنف به منزل شاکی خصوصی اقدام که ضمن آن متهم به نوعی اظهارات اولیه خود را تکرار و در قبال این سئوال که .... شما دمپایی ها را پوشیدید و درست سایز پای شما بود چه می گویید؟ .... متهم مزبور جواب داده که: .... نمی دانم شاید اتفاقی باشد و دمپایی ها مال من نیست .... و با اخذ تأمین از متهم در تاریخ ۲۱/۴/۹۱ آقای محقق قضیه قرار مجرمیت آقای ط.ک. فرزند س. را از حیث اتهام انتسابی مزبور صادر و با تنظیم کیفرخواست شماره ۰۹۵-۹۱۱ -۴/۵/۹۱ رسیدگی و تعیین کیفر متهم موصوف را به استناد ماده ط۶۹۴ قانون مجازات اسلامی از دادگاه صالحه خواستار گردیده است و با طرح پرونده در شعبه اول دادگاه عمومی حقوقی پلدشت و انتخاب وکیل از سوی متهم، پرونده مقید به وقت رسیدگی شده و در جلسه مورخه ۲۲/۵/۹۱ رسیدگی قانونی با حضور طرفین و وکیل منتخب متهم انجام و به دنبال آن چون تحقیق از شهود قضیه ضروری تشخیص شده است وقت رسیدگی تجدید و پس از این که در جلسه متشکله در تاریخ ۱۵/۶/۹۱ از شاهد معرفی شده تحقیق به عمل آمده دادگاه با تعیین وقت نظارت طی شرحی عنوان هنگ مرزی پلدشت تحقیق در خصوص وضعیت اخلاقی متهم را خواستار شده و با وصول پاسخ هنگ مرزی مرقوم عینا به این که ..... به طور محسوس پیرامون موارد خواسته تحقیقات و بررسی لازم معمول حاکیست نامبرده مدت هاست و به طور شبانه و به دور از دید اهالی از در و دیوار مردم بالا می رود. وارد حیاط مردم شده و اقدام به فیلم برداری و دید زدن زن و بچه مردم می نماید و چندین مورد توسط اهالی و صاحبخانه ها مشاهده شده و اهالی از ترس ایشان و حفظ آبروی خود به مراجع قضایی مراجعه ننموده و از تعدادی از اهالی شهرک نیز به صورت محسوس استعلام و تحقیقات لازم معمول، برابر اظهارات مأخوذه از دهیار و شورا و رئیس پایگاه بسیج و ریش سفید محل، موضوع نامبرده کاملا صحت دارد نامبرده از نظر اخلاقی و رفتاری خوب نبوده آدم عیاشی می باشد و چندین مورد در شهرک اقدام به دید زدن منازل مردم از طریق بالا رفتن از در و دیوار نموده و از ناموس و زن و بچه مردم فیلم برداری می نماید و اخیرا نیز وارد منزل شخصی به نام ک.ح. شده، موضوع کاملا صحت داشته اهالی به خاطر کارهای ناشایست وی هم امنیت و آسایش ندارند .... و نیز انجام پاره ای اقدامات دیگر که تفصیل آن در پرونده امر انعکاس دارد دادگاه مرجوع الیه با اعلام ختم دادرسی مبادرت به صدور دادنامه شماره ۸۲۵-۹۱۰-۱۲/۷/۹۱ نموده و طی آن عینا چنین انشاء رأی کرده است .... در خصوص اتهام ط.ک. فرزند س. .... دایر بر ورود به عنف موضوع شکایت ک.ح. فرزند م. نظر به محتویات پرونده و شکایت شاکی و گزارش و صورت جلسه مرجع انتظامی و استشهادیه محلی تنظیم یافته و تحقیقات نامحسوس مرجع انتظامی از محل زندگی طرفین و دفاعیات بلاوجه وکیل مدافع متهم دادگاه بزه انتسابی به وی را محرز و مسلم دانسته و مستندا به ماده ۶۹۴ قانون مجازات اسلامی حکم به محکومیت متهم به تحمل دو سال حبس صادر و در اجرای ماده ۲۵ همان قانون اجرای حبس وی را به مدت چهار سال به حالت تعلیق در می آورد و متذکر می شود چنانچه متهم در ایام تعلیق مجازات مرتکب جرم دیگری شود علاوه بر مجازات آن جرم، مجازات تعلیق نیز به موقع اجراء درخواهد آمد و در اجرای ماده ۱۹ همان قانون مقرر می دارد در جهت عبرت سایرین و قبح جرم ارتکابی متهم مدت پنج سال حق سکونت در بخش ارس نخواهد داشت .... و در ادامه کار با توجه به این که آقای دادستان عمومی و انقلاب پلدشت ضمن ارسال تصویر پنج فقره دادنامه صادره که مندرجات آن ها حاکی از محکومیت آقای ط.ک. به پرداخت جزای نقدی از حیث صید غیرمجاز ماهی و شروع به انجام عمل مزبور و هم چنین مزاحمت تلفنی بوده است کیفر مورد حکم در دادنامه صادره را قابل تعلیق نداشته و به اشاره ماده ۳۴ قانون مجازات اسلامی لغو آن را درخواست کرده است. دادگاه صادرکننده رأی به شرح دادنامه شماره ۸۷۷-۹۱۰-۲۰/۷/۹۱ قرار لغو مجازات حبس متهم را صادر و اعلام نموده است و با توجه به این که وکیل مدافع متهم در فرجه قانونی با تقدیم لایحه ای نسبت به حکم صادره اعتراض نموده و رسیدگی مجدد در مقام تجدیدنظر را درخواست کرده است سوابق امر در شعبه ۴ دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان غربی مطرح رسیدگی واقع و چون مرجع مرقوم نیز تحقیق از شهود قضیه را جهت احراز واقع لازم داشته است با صدور دستور تعیین وقت مقرر نموده شاکی خصوصی شهود خود را در جلسه حاضر نماید و با انجام این امر و انتخاب وکیل از ناحیه شاکی خصوصی و تقدیم لایحه ای از طرف وکیل منتخب در جلسه مورخه ۸/۱۱/۹۱ از احد از گواهان به نام آقای م.ع. تحقیق به عمل آمده و با استماع اظهارات طرفین و توضیحات وکلای منتخب آنان نهایتا مرجع یاد شده نیز حکم قضیه را به موجب دادنامه شماره ۱۳۹۴-۹۱۰-۹/۱۱/۹۱ صادر که در قسمتی از دادنامه صادره عینا چنین آمده است: .... نظر به این که ایراد و اعتراض موجه و مؤثری به اساس دادنامه محکومیت به عمل نیامده و رأی صادره از این حیث حسب موازین قانونی صحیحا اصدار یافته و صرف نظر از این که تعلیق اجرای مجازات و متعاقبا اعمال مجازات تتمیمی با اصول رسیدگی های کیفری قابل اعمال نیست هر چند که بعدا تعلیق اجراء ملغی الاثر شده لیکن با توجه به تناسب بین جرم و مجازات و لحاظ جوان بودن متهم و این که سوابق کیفری وی جزء سوابق مؤثر نبوده نامبرده را مستحق تخفیف در مجازات تشخیص در اجرای مقررات ماده ۲۲ قانون مجازات اسلامی و تبصره ۲ ماده ۲۲ از قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب با تقلیل دو سال حبس تعزیزی به شش ماه حبس و حذف مجازات تتمیمی منع اقامت در بخش ارس به مدت ۵ سال با رد تجدیدنظرخواهی دادنامه تجدیدنظرخواسته را به نحو آمده تأیید و استوار می نماید .... با اصدار دادنامه های مزبور و اعلام قطعیت دادنامه اخیرالذکر نظر به این که در تاریخ ۵/۱۲/۹۱ محکوم علیه به نام ط.ک. فرزند س. با مراجعه به دیوان عالی کشور و تقدیم مشروحه ای که منضم به دو فقره شهادت نامه بوده و متن آن ها در موقع شور قرائت خواهد شد با عنوان کردن مطالبی در زمینه بی گناهی خود و این که شهود قضیه فاقد صلاحیت لازمه بوده و بین آنان و افراد خانواده اش سابقه اختلاف وجود داشته است و از طرفی هم دو تن به نام های ع.ج. فرزند م. و الف.ر. فرزند الف. که اولی چوپان گوسفندان متعلق به پدر او و دومی خریدار گوسفندان مزبور بوده به شرح شهادت نامه های رسمی شهادت داده اند که او در شب واقعه جهت سرکشی به احشام پدر خود به محل استقرار گوسفندان آمده و در آن جا اقامت داشته است صدور حکم محکومیت خویش را موافق قانون ندانسته و با توجه به آن به استناد بندهای ۴ و ۶ ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری تجویز اعاده محاکمه را خواستار شده است موارد تقاضای مزبور ثبت و با جری اقدامات مقتضی نظرات متقن سرانجام رسیدگی به موضوع به این شعبه محول گردیده است با طرح قضیه در دیوان عالی کشور اصل پرونده محاکماتی نیز از مرجع ذی ربط مطالبه و پیوست سابقه او شده که اجمال جریان آن همانست که در متن رأی آمده است.
به حکایت اوراق پرونده پیوست آقای م.ج. در ۲۰/۲/۸۹ شکایتی مبنی بر تصرف عدوانی تسلیم دادسرای شهرستان کوهدشت می نماید. پرونده بدوا به شورای حل اختلاف ارسال می گردد. شاکی در شورای حل اختلاف شکایت خود را مطرح و مدعی است در مدت پنجاه سال گذشته زمین در تصرف وی بوده از بایر به دایر تبدیل و در آن کشاورزی نموده است که مشتکی عنه ع.ط. آن را تصرف نموده است. مشتکی عنه نیز پس از احضار و حضور در شورای حل اختلاف می گوید زمین متعلق به او می باشد و در اثبات ادعای خود می گوید سند مالکیت دارد هر یک از طرفین شهودی بر اثبات مالکیت خود معرفی می کنند و در نهایت شورای حل اختلاف به صلاحیت محاکم عمومی کوهدشت قرار عدم صلاحیت صادر می نماید. پس از تحقیقات محلی پاسگاه انتظامی به حکایت گزارش مورخه ۲۶/۵/۸۶ پاسگاه زمین مورد اختلاف در تصرف و مالکیت م.ج. بوده است که به اجاره به آقایان ص. و م. هر دو گ. واگذار می شود. در غیاب مستأجران از طرف آقای ع.ط. و فرزندش ش. و غیره تصرف می گردد که مورد کشت نخود قرار می دهند و به علت اختلاف طرفین محصول نخود هنوز برداشت نشده است. پرونده در شعبه دوم دادسرای کوهدشت مورد رسیدگی قرار می گیرد و قرار کارشناس در ۱۷/۵/۸۶ صادر می گردد. آقای ق.ح. به عنوان کارشناس از محل بازدید و در نهایت مالکیت زمین را متعلق به شاکی و برادرانش دانسته که به وسیله مشتکی عنهم مورد کشت نخود قرار گرفته و مورد تصرف غیر قانونی از طرف مشتکی عنهم قرار گرفته است. شهود تعرفه شده نیز تعلق زمین مورد اختلاف را به شاکی تأیید نموده اند. آقای دادیار پس از تحقیق از شاکی و گواهان وی و با توجه به نظر کارشناس منتخب در ۲۱/۶/۸۶ از ع.ط. تحقیق و تفهیم اتهام تصرف عدوانی می نماید. متهم می گوید هیچ تجاوزی به زمین شاکی نکرده ام - اختلاف در تعیین حدود داریم شاکی دروغ می گوید اعتراض به نظر کارشناسی ندارم. سپس دادیار قرار تأمین کفیل برای متهم صادر می نماید که با معرفی کفیل آزاد می گردد. آنگاه قرار مجرمیت صادر که پس از موافقت دادستان کیفرخواست صادر و بر طبق ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی درخواست کیفر وی می شود. پرونده در شعبه ۱۰۲ دادگاه جزایی کوهدشت مورد رسیدگی قرار می گیرد. در مورخه ۱۹/ ۹/۸۶ دادگاه رسیدگی می نماید. متهم در دادگاه ضمن تکذیب شکایت شاکی مدعی عدم ابلاغ نظر کارشناس می گردد. دادگاه پرونده را جهت رفع نقص و ابلاغ نظر کارشناس به دادسرا اعاده می نماید. آقای دادیار شعبه دوم دستور ابلاغ نظر کارشناسی را به متهم می دهد که در مورخه ۲۲/۲/۸۷ متهم پس از ابلاغ نظر کارشناسی به آن اعتراض می کند. با توجه به اعتراض متهم قرار ارجاع به هیأت سه نفره کارشناسی صادر می شود. هیأت کارشناسان با معاینه از محل و سوابق امر و تحقیقات محلی در ۲۰/۴/۸۷ مورد اختلاف را ملی و متعلق به هیچ یک از طرفین ندانسته اند پس از نظر هیأت کارشناسی هر یک از طرفین مدعی مالکیت گردیده اند. شعبه دوم دادیاری در مورخه ۱۵/۷/۸۷ با توجه به نظر هیأت کارشناسی و عدم مالکیت هر دو طرف قرار منع تعقیب صادر می نماید. با اعتراض شاکی پرونده به دادگاه ارسال می گردد. دادگاه با توجه به قرار مجرمیت و کیفرخواست قبلی و اعاده پرونده برای رفع نقص صدور قرار منع تعقیب بعدی را فاقد وجاهت قانونی دانسته پرونده را جهت ابلاغ قرار منع تعقیب به دادسرا اعاده می نماید که آقای دادیار در مورخه ۱۲/۲/۸۸ با عدول از قرار منع تعقیب پرونده را با توجه به قرار مجرمیت و کیفرخواست و تکمیل تحقیقات به دادگاه ارسال می نماید. دادگاه در مورخه ۲۴/۳/۸۸ به لحاظ کیفرخواست صادره و عدم حضور متهم در دادگاه با احراز بزهکاری متهم وی را به شش ماه حبس غیابی و رفع تصرف از مورد اختلاف محکوم می نماید. رأی صادره در مرحله واخواهی تأیید می گردد. پرونده به شعبه نهم دادگاه تجدیدنظر استان جهت رسیدگی تجدیدنظر ارجاع می شود. شعبه به جهت معلوم نبودن زمان ابلاغ و روشن شدن تجدیدنظرخواهی در مدت قانونی یا خارج از آن به دادگاه صادرکننده حکم بدوی جهت بررسی و اعلام تاریخ ابلاغ اعاده می نماید دادگاه با بررسی و اقدام لازم تاریخ ابلاغ دادنامه را ۳۰/۱۱/۸۸ اعلام می نماید. پرونده به دادگاه تجدیدنظر ارسال در ۲۶/۷/۸۹ پرونده به دادگاه عمومی شعبه ۱۰۲ از طرف دادگاه تجدیدنظر با اعلام اینکه پرونده کلاسه ۸۸/ ۱۰۲/ ۷۳۶ شعبه دوم دادگاه جزایی کوهدشت به انضمام ۳ برگ دادنامه به شماره ۸۹۰/۶۲۱ دادگاه تجدیدنظر که بر تأیید دادنامه بدوی می باشد به شعبه صادر کننده حکم اعاده می گردد. پس از آن اقدامات اجرای احکام منعکس است که آخرین برگ آن در جلب سیار محکوم علیه می باشد. آقای م.م. به وکالت از محکوم علیه درخواست اعاده دادرسی می نماید. پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و جهت رسیدگی در مورخه ۸/۵/۹۱ به این شعبه ارجاع می شود. پرونده های محاکماتی مطالبه پس از وصول مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و جریان محاکماتی به شرح بالا تنظیم شده است.  
 
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای حسینیان عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای افرا دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر: اتخاذ تصمیم شایسته ; در خصوص دادنامه شماره ۱۳۹۴-۹۱۰ مورد درخواست اعاده دادرسی مشاوره نموده، چنین رأی می دهد:


= رأی شعبه دیوان عالی کشور =
= رأی شعبه دیوان عالی کشور =


درخواست تجویز اعاده دادرسی که از ناحیه آقای ط.ک. فرزند س. طرح و عنوان شده از این حیث موجه و وارد است که با وصف این که عمل ارتکابی از سوی شخص مذکور با قسمت اول ماده ۶۹۴ قانون مجازات اسلامی قابل انطباق بوده و مرجع رسیدگی کننده نیز سوابق کیفری محکوم علیه را از جمله محکومیت های مؤثر کیفری ندانسته است با احراز استحقاق نامبرده در برخورداری از تخفیف در مجازات و اعمال مقررات ماده ۲۲ قانون مذکور وی را به حداقل مجازات عمل ارتکابی محکوم شده است و حال آن که در وضعیت یاد شده بر دادگاه لازم بوده مجازات مربوطه را به میزان کمتر از حداقل کیفر قانونی تعیین و مورد حکم قرار دهد و چون به جهات مذکور فوق و لحاظ آنچه که در باب تکرار جرم در فصل ششم بخش سوم قانون مجازات اسلامی اخیرالتصویب آمده است کیفر تعیین شده درباره محکوم علیه به نظر متناسب با جرم نبوده و از این حیث محکومیت نامبرده فوق به تحمل مدت شش ماه حبس مبنی بر اشتباه می باشد با اختیارات حاصل از بند ۶ ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری ضمن پذیرش مورد تقاضای شخص مذکور، رسیدگی به موضوع را به شعبه دیگر دادگاه محترم تجدیدنظر استان آذربایجان غربی ارجاع تا نسبت به موضوع مجددا رسیدگی و عندالاقتضاء حکم متقضی در خصوص مورد صادر فرمایند.  
درخصوص درخواست اعاده دادرسی آقای ع.ط. با وکالت آقای م.م. با توجه به محتویات پرونده نظر هیأت کارشناسان به مورخه ۲۰/۴/۸۷ ص ۷۷ پرونده دایر بر عدم مالکیت طرفین بر مورد اختلاف و ملی بودن زمین مورد نزاع و با عنایت به مندرجات ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی که اصل و اساس رکن قانونی تحقق جرم تصرف عدوانی را مالکیت شاکی مقرر داشته در حالی که در مانحن فیه حسب نظر هیأت کارشناسان شاکی فاقد مالکیت می باشد و لذا مستندا به بند ۶ - از ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری با پذیرش درخواست متقاضی پرونده جهت رسیدگی مجدد به شعبه دیگر هم عرض محاکم تجدیدنظر استان لرستان ارجاع می گردد. بدیهی است اجرای حکم با عنایت به مندرجات ماده ۲۷۵ قانون مرقوم در بالا تا اعاده دادرسی و صدور حکم مجدد معوق خواهد ماند. اضافه می نماید در صورت شکایت منابع طبیعی علیه متصرفین موضوع قابل رسیدگی مجدد در دادسرای محل خواهد بود.  


رئیس شعبه هفدهم دیوان عالی کشور عضو معاون
رییس شعبه ۲۴ دیوان عالی کشور - مستشار


حسینان طالبی
لشکری - شوشتری


[[رده:آراء صادره از دیوان عالی کشور در سال ۱۳۹۳]]
[[رده:آراء صادره از دیوان عالی کشور در سال ۱۳۹۱]]


[[رده:آراء صادره از شعب کیفری دیوان عالی کشور در سال ۱۳۹۳]]
[[رده:آراء صادره از شعب کیفری دیوان عالی کشور در سال ۱۳۹۱]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۱۵

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور شماره ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۸۴۰۱۱۵۶
شماره دادنامه۹۱۰۹۹۷۰۹۰۸۴۰۱۱۵۶
تاریخ دادنامه۱۳۹۱/۱۲/۱۵
نوع رأیرأی شعبه
نوع مرجعشعبه دیوان عالی کشور
شعبهشعبه ۲۴ دیوانعالی کشور
گروه رأیرای کیفری
موضوعشکایت تصرف عدوانی در خصوص اراضی ملی
قاضیابراهیم لشکری
علی شوشتری

رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره شکایت تصرف عدوانی در خصوص اراضی ملی: در صورت عدم مالکیت طرفین دعوی بر زمین مورد نزاع و ملی بودن آن، طرح شکایت مبنی بر رفع تصرف عدوانی با اشکال مواجه است.

رأی خلاصه جریان پرونده

به حکایت اوراق پرونده پیوست آقای م.ج. در ۲۰/۲/۸۹ شکایتی مبنی بر تصرف عدوانی تسلیم دادسرای شهرستان کوهدشت می نماید. پرونده بدوا به شورای حل اختلاف ارسال می گردد. شاکی در شورای حل اختلاف شکایت خود را مطرح و مدعی است در مدت پنجاه سال گذشته زمین در تصرف وی بوده از بایر به دایر تبدیل و در آن کشاورزی نموده است که مشتکی عنه ع.ط. آن را تصرف نموده است. مشتکی عنه نیز پس از احضار و حضور در شورای حل اختلاف می گوید زمین متعلق به او می باشد و در اثبات ادعای خود می گوید سند مالکیت دارد هر یک از طرفین شهودی بر اثبات مالکیت خود معرفی می کنند و در نهایت شورای حل اختلاف به صلاحیت محاکم عمومی کوهدشت قرار عدم صلاحیت صادر می نماید. پس از تحقیقات محلی پاسگاه انتظامی به حکایت گزارش مورخه ۲۶/۵/۸۶ پاسگاه زمین مورد اختلاف در تصرف و مالکیت م.ج. بوده است که به اجاره به آقایان ص. و م. هر دو گ. واگذار می شود. در غیاب مستأجران از طرف آقای ع.ط. و فرزندش ش. و غیره تصرف می گردد که مورد کشت نخود قرار می دهند و به علت اختلاف طرفین محصول نخود هنوز برداشت نشده است. پرونده در شعبه دوم دادسرای کوهدشت مورد رسیدگی قرار می گیرد و قرار کارشناس در ۱۷/۵/۸۶ صادر می گردد. آقای ق.ح. به عنوان کارشناس از محل بازدید و در نهایت مالکیت زمین را متعلق به شاکی و برادرانش دانسته که به وسیله مشتکی عنهم مورد کشت نخود قرار گرفته و مورد تصرف غیر قانونی از طرف مشتکی عنهم قرار گرفته است. شهود تعرفه شده نیز تعلق زمین مورد اختلاف را به شاکی تأیید نموده اند. آقای دادیار پس از تحقیق از شاکی و گواهان وی و با توجه به نظر کارشناس منتخب در ۲۱/۶/۸۶ از ع.ط. تحقیق و تفهیم اتهام تصرف عدوانی می نماید. متهم می گوید هیچ تجاوزی به زمین شاکی نکرده ام - اختلاف در تعیین حدود داریم شاکی دروغ می گوید اعتراض به نظر کارشناسی ندارم. سپس دادیار قرار تأمین کفیل برای متهم صادر می نماید که با معرفی کفیل آزاد می گردد. آنگاه قرار مجرمیت صادر که پس از موافقت دادستان کیفرخواست صادر و بر طبق ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی درخواست کیفر وی می شود. پرونده در شعبه ۱۰۲ دادگاه جزایی کوهدشت مورد رسیدگی قرار می گیرد. در مورخه ۱۹/ ۹/۸۶ دادگاه رسیدگی می نماید. متهم در دادگاه ضمن تکذیب شکایت شاکی مدعی عدم ابلاغ نظر کارشناس می گردد. دادگاه پرونده را جهت رفع نقص و ابلاغ نظر کارشناس به دادسرا اعاده می نماید. آقای دادیار شعبه دوم دستور ابلاغ نظر کارشناسی را به متهم می دهد که در مورخه ۲۲/۲/۸۷ متهم پس از ابلاغ نظر کارشناسی به آن اعتراض می کند. با توجه به اعتراض متهم قرار ارجاع به هیأت سه نفره کارشناسی صادر می شود. هیأت کارشناسان با معاینه از محل و سوابق امر و تحقیقات محلی در ۲۰/۴/۸۷ مورد اختلاف را ملی و متعلق به هیچ یک از طرفین ندانسته اند پس از نظر هیأت کارشناسی هر یک از طرفین مدعی مالکیت گردیده اند. شعبه دوم دادیاری در مورخه ۱۵/۷/۸۷ با توجه به نظر هیأت کارشناسی و عدم مالکیت هر دو طرف قرار منع تعقیب صادر می نماید. با اعتراض شاکی پرونده به دادگاه ارسال می گردد. دادگاه با توجه به قرار مجرمیت و کیفرخواست قبلی و اعاده پرونده برای رفع نقص صدور قرار منع تعقیب بعدی را فاقد وجاهت قانونی دانسته پرونده را جهت ابلاغ قرار منع تعقیب به دادسرا اعاده می نماید که آقای دادیار در مورخه ۱۲/۲/۸۸ با عدول از قرار منع تعقیب پرونده را با توجه به قرار مجرمیت و کیفرخواست و تکمیل تحقیقات به دادگاه ارسال می نماید. دادگاه در مورخه ۲۴/۳/۸۸ به لحاظ کیفرخواست صادره و عدم حضور متهم در دادگاه با احراز بزهکاری متهم وی را به شش ماه حبس غیابی و رفع تصرف از مورد اختلاف محکوم می نماید. رأی صادره در مرحله واخواهی تأیید می گردد. پرونده به شعبه نهم دادگاه تجدیدنظر استان جهت رسیدگی تجدیدنظر ارجاع می شود. شعبه به جهت معلوم نبودن زمان ابلاغ و روشن شدن تجدیدنظرخواهی در مدت قانونی یا خارج از آن به دادگاه صادرکننده حکم بدوی جهت بررسی و اعلام تاریخ ابلاغ اعاده می نماید دادگاه با بررسی و اقدام لازم تاریخ ابلاغ دادنامه را ۳۰/۱۱/۸۸ اعلام می نماید. پرونده به دادگاه تجدیدنظر ارسال در ۲۶/۷/۸۹ پرونده به دادگاه عمومی شعبه ۱۰۲ از طرف دادگاه تجدیدنظر با اعلام اینکه پرونده کلاسه ۸۸/ ۱۰۲/ ۷۳۶ شعبه دوم دادگاه جزایی کوهدشت به انضمام ۳ برگ دادنامه به شماره ۸۹۰/۶۲۱ دادگاه تجدیدنظر که بر تأیید دادنامه بدوی می باشد به شعبه صادر کننده حکم اعاده می گردد. پس از آن اقدامات اجرای احکام منعکس است که آخرین برگ آن در جلب سیار محکوم علیه می باشد. آقای م.م. به وکالت از محکوم علیه درخواست اعاده دادرسی می نماید. پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و جهت رسیدگی در مورخه ۸/۵/۹۱ به این شعبه ارجاع می شود. پرونده های محاکماتی مطالبه پس از وصول مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و جریان محاکماتی به شرح بالا تنظیم شده است.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

درخصوص درخواست اعاده دادرسی آقای ع.ط. با وکالت آقای م.م. با توجه به محتویات پرونده نظر هیأت کارشناسان به مورخه ۲۰/۴/۸۷ ص ۷۷ پرونده دایر بر عدم مالکیت طرفین بر مورد اختلاف و ملی بودن زمین مورد نزاع و با عنایت به مندرجات ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی که اصل و اساس رکن قانونی تحقق جرم تصرف عدوانی را مالکیت شاکی مقرر داشته در حالی که در مانحن فیه حسب نظر هیأت کارشناسان شاکی فاقد مالکیت می باشد و لذا مستندا به بند ۶ - از ماده ۲۷۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری با پذیرش درخواست متقاضی پرونده جهت رسیدگی مجدد به شعبه دیگر هم عرض محاکم تجدیدنظر استان لرستان ارجاع می گردد. بدیهی است اجرای حکم با عنایت به مندرجات ماده ۲۷۵ قانون مرقوم در بالا تا اعاده دادرسی و صدور حکم مجدد معوق خواهد ماند. اضافه می نماید در صورت شکایت منابع طبیعی علیه متصرفین موضوع قابل رسیدگی مجدد در دادسرای محل خواهد بود.

رییس شعبه ۲۴ دیوان عالی کشور - مستشار

لشکری - شوشتری