جعل مفادی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
وارونه جلوه دادن حقیقتی در [[سند]] توسط مامور تنظیم آن<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=857812|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>  
وارونه جلوه دادن حقیقتی در [[سند]] توسط مامور تنظیم آن<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=857812|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>


== تعریف ==
== در قانون ==
'''جعل معنوی''' یا '''مفادی''' زمانی محقق میشود که اشخاص در حیطه صلاحیت خود مطالب منتسب به دیگران را تحریف میکنند بدون آنکه به ظاهر سند خدشه ای وارد شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=434256|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> این نوع [[جعل]] به مانند [[جعل مادی]] میتواند با [[فعل]] یا [[ترک فعل]] محقق شود. مانند آنکه سردفتر اسم یکی از [[موصی له|موصی لهم]] را در [[وصیت]] ننویسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=434404|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> برخلاف جعل مادی که پس از تنظیم سند و نوشته اصیل صورت میگیرد، جعل معنوی همزمان با تنظیم سند ارتکاب می یابد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432460|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=13}}</ref> بنابر تصریح ماده عمل فیزیکی در این نوع جعل میتواند یکی از موارد ذیل باشد:
[[ماده ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 534 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]]، [[عنصر قانونی]] این جرم را تشکیل می دهد.'''جعل معنوی''' یا '''مفادی''' زمانی محقق میشود که اشخاص در حیطه صلاحیت خود مطالب منتسب به دیگران را [[تحریف]] میکنند بدون آنکه به ظاهر سند خدشه ای وارد شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=434256|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> منظور از «تحریف»، تغییر و تبدیل کلام از حالت اصلی یا عوض کردن بعضی حروف یک کلمه است.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=387900|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>


این نوع [[جعل]] به مانند [[جعل مادی]] میتواند با [[فعل]] یا [[ترک فعل]] محقق شود. مانند آنکه سردفتر اسم یکی از [[موصی له|موصی لهم]] را در [[وصیت]] ننویسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=434404|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> برخلاف جعل مادی که پس از تنظیم سند و نوشته اصیل صورت میگیرد، جعل معنوی همزمان با تنظیم سند ارتکاب می یابد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432460|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=13}}</ref>گفتنی است در [[جعل مفادی|جعل معنوی]] مرتکب هیچگونه خدشه ای در اصل سند از لحاظ اینکه آن را به‌طور متقلبانه بسازد یا تغییر دهد، ایجاد نمی‌کند بلکه مطالب منتسب به دیگران را به‌طور تحریف شده در [[سند]] یا نوشته وارد می‌نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3475088|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|نام۲=سلمان|نام خانوادگی۲=کونانی|نام۳=محمدرضا|نام خانوادگی۳=محمدی کشکولی|چاپ=1}}</ref>ضمناً تقدیم یا تأخیر تاریخ سند با سوءنیت و عالمانه و عامدانه نوعی جعل مفادی محسوب می‌شود. هرچند نظری مخالف نیز وجود دارد که این را جعل نمی‌داند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3516704|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=مالمیر|چاپ=3}}</ref>
بنابر تصریح ماده [[ماده ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 534 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]] عمل فیزیکی در این نوع جعل میتواند یکی از موارد ذیل باشد:
* تغییر موضوع یا مضمون
* تغییر موضوع یا مضمون
* تحریف گفته و نوشته یکی از مقامات رسمی
* تحریف گفته و نوشته یکی از [[مقام رسمی|مقامات رسمی]]
* تحریف تقریرات یکی از طرفین
* تحریف [[تقریر|تقریرات]] یکی از طرفین
* امر باطلی را صحیح و صحیحی را باطل جلوه دادن
* امر باطلی را صحیح و صحیحی را باطل جلوه دادن
* چیزی را که به آن [[اقرار]] نشده اقرار شده جلوه دادن<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=434392|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref>
* چیزی را که به آن [[اقرار]] نشده اقرار شده جلوه دادن<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=434392|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref>


جعل مفادی اکثرا در [[سند رسمی|اسناد رسمی]] صورت میگیرد. البته ممکن است در [[سند عادی|اسناد عادی]] مانند بیع نامه و قولنامه نیز این نوع جعل اتفاق بیفتد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=857820|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>
جعل مفادی اکثرا در [[سند رسمی|اسناد رسمی]] صورت میگیرد. البته ممکن است در [[سند عادی|اسناد عادی]] مانند [[بیع نامه]] و [[قولنامه]] نیز این نوع جعل اتفاق بیفتد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=857820|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۱۶: خط ۱۹:


[[رده:جعل و تزویر]]
[[رده:جعل و تزویر]]
[[رده:جعل معنوی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۴۸

وارونه جلوه دادن حقیقتی در سند توسط مامور تنظیم آن[۱]

در قانون

ماده 534 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، عنصر قانونی این جرم را تشکیل می دهد.جعل معنوی یا مفادی زمانی محقق میشود که اشخاص در حیطه صلاحیت خود مطالب منتسب به دیگران را تحریف میکنند بدون آنکه به ظاهر سند خدشه ای وارد شود.[۲] منظور از «تحریف»، تغییر و تبدیل کلام از حالت اصلی یا عوض کردن بعضی حروف یک کلمه است.[۳]

این نوع جعل به مانند جعل مادی میتواند با فعل یا ترک فعل محقق شود. مانند آنکه سردفتر اسم یکی از موصی لهم را در وصیت ننویسد.[۴] برخلاف جعل مادی که پس از تنظیم سند و نوشته اصیل صورت میگیرد، جعل معنوی همزمان با تنظیم سند ارتکاب می یابد.[۵]گفتنی است در جعل معنوی مرتکب هیچگونه خدشه ای در اصل سند از لحاظ اینکه آن را به‌طور متقلبانه بسازد یا تغییر دهد، ایجاد نمی‌کند بلکه مطالب منتسب به دیگران را به‌طور تحریف شده در سند یا نوشته وارد می‌نماید.[۶]ضمناً تقدیم یا تأخیر تاریخ سند با سوءنیت و عالمانه و عامدانه نوعی جعل مفادی محسوب می‌شود. هرچند نظری مخالف نیز وجود دارد که این را جعل نمی‌داند.[۷]

بنابر تصریح ماده ماده 534 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) عمل فیزیکی در این نوع جعل میتواند یکی از موارد ذیل باشد:

  • تغییر موضوع یا مضمون
  • تحریف گفته و نوشته یکی از مقامات رسمی
  • تحریف تقریرات یکی از طرفین
  • امر باطلی را صحیح و صحیحی را باطل جلوه دادن
  • چیزی را که به آن اقرار نشده اقرار شده جلوه دادن[۸]

جعل مفادی اکثرا در اسناد رسمی صورت میگیرد. البته ممکن است در اسناد عادی مانند بیع نامه و قولنامه نیز این نوع جعل اتفاق بیفتد.[۹]

منابع

  1. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 857812
  2. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 434256
  3. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 387900
  4. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 434404
  5. ایرج گلدوزیان. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی). چاپ 13. دانشگاه تهران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 432460
  6. ایرج گلدوزیان، سلمان کونانی و محمدرضا محمدی کشکولی. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3475088
  7. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3516704
  8. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 434392
  9. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 857820