ماده ۷۴۰ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
هرکس به طور غیرمجاز داده‎ های متعلق به دیگری را برباید، چنانچه عین داده ها در اختیار صاحب آن باشد، به جزای نقدی از یک میلیون (000 /000 /1) ریال تا بیست میلیون (000 /000 /20) ریال و در غیر این صورت به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (000 /000 /5) ریال تا بیست میلیون (000 /000 /20) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
'''ماده ۷۴۰ قانون مجازات اسلامی (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۳/۳۰):'''هر کس به طور غیرمجاز [[داده|داده های]] متعلق به دیگری را برباید، چنانچه عین داده ها در اختیار صاحب آن باشد، به جزای نقدی از ۲۰/۰۰۰/۰۰۰ تا ۱۶۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال و در غیر این صورت به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از ۶۶/۰۰۰/۰۰۰ تا ۲۶۴/۰۰۰/۰۰۰ ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.  


* [[ماده ۷۳۹ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]
* [[ماده ۷۴۱ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]
==پیشینه==
نرخ جریمه مذکور در '''ماده ۷۴۰ قانون مجازات اسلامی''' بر اساس تصویبنامه مصوب جلسه ۱۴۰۳/۰۳/۳۰ هیات وزیران درخصوص «اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف» اصلاح گردید. سابقا جزای نقدی مندرج در این ماده چنانچه عین داده ها در اختیار صاحب آن بود، به جزای نقدی از ۰۰۰ /۰۰۰ /۶ تا ۰۰۰ /۰۰۰ /۵۰ ریال و در غیر این صورت به جزای نقدی از ۰۰۰ /۰۰۰ /۲۰ تا ۰۰۰ /۰۰۰ /۸۰ ریال بود.<ref>معاونت حقوقی ریاست جمهوری، [https://dotic.ir/news/16609 تصویبنامه درخصوص اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف]، ۱۴۰۳/۰۴/۰۶</ref>
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
«ساپوتاژ» به دسته ای از سرقت های رایانه ای گفته می شود که موضوع آن خدمات ذخیره سازی، پردازش و انتقال سخت افزاری رایانه ای است. این داده ها معمولاً در زمره داده هایی هستند که کارمندان برای پردازش داده های خود از آن ها استفاده می کنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276904|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>
«[[ساپوتاژ]]» به دسته ای از [[سرقت های رایانه ای]] گفته می شود که موضوع آن خدمات ذخیره سازی، پردازش و انتقال سخت افزاری رایانه ای است. این داده ها معمولاً در زمره داده هایی هستند که کارمندان برای پردازش داده های خود از آن ها استفاده می کنند.


همچنین جرم مورد بررسی در ماده فوق را که عده ای آن را «سرقت مرتبط با رایانه» تعریف کرده اند، سرقتی است که به موجب آن یک کاربر از طریق وسایل الکترونیکی و رایانه ای، داده های حفظ شده در فایل های رایانه ای اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگر را می رباید. عده ای به لزوم استفاده از این داده ها به نفع خود سارق نیز اشاره کرده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276916|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>
همچنین [[جرم]] مورد بررسی در ماده فوق را که عده ای آن را «سرقت مرتبط با رایانه» تعریف کرده اند، سرقتی است که به موجب آن یک کاربر از طریق وسایل الکترونیکی و رایانه ای، داده های حفظ شده در فایل های رایانه ای اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگر را می رباید. عده ای به لزوم استفاده از این داده ها به نفع خود سارق نیز اشاره کرده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276916|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی ==
ماده فوق صراحتاً ربایش بدون مجوز داده های دیگری را در زمره انواع سرقت ها پذیرفته و جرم انگاری کرده است. البته ربایش مورد بحث در این ماده، تفاوت هایی با مفهوم ربایش به طور سنتی دارد. چرا که در این حالت موضوع جرم که همان داده ها، اطلاعات و نیز نرم افزار های رایانه ای هستند در ضمن سرقت به صورت فیزیکی جابجا نمی شوند. بلکه ممکن است ربایش این داده ها به طرق دیگری نظیر استفاده از بدافزار ها و به صورت الکترونیکی یا اینترنتی رخ دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276912|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>
'''ماده ۷۴۰ قانون مجازات اسلامی''' صراحتاً [[ربایش]] بدون مجوز داده های دیگری را در زمره انواع سرقت ها پذیرفته و جرم انگاری کرده است. البته ربایش مورد بحث در این ماده، تفاوت هایی با مفهوم ربایش به طور سنتی دارد. چرا که در این حالت موضوع جرم که همان داده ها، اطلاعات و نیز نرم افزار های رایانه ای هستند در ضمن سرقت به صورت فیزیکی جابجا نمی شوند. بلکه ممکن است ربایش این داده ها به طرق دیگری نظیر استفاده از بدافزار ها و به صورت الکترونیکی یا اینترنتی رخ دهد.


گروهی بیان داشته اند که عنصر مادی جرم فوق باید لزوماً به صورت فعل باشد و ترک فعل نمی تواند منجر به سرقت مورد بحث در این ماده گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276920|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>
گروهی بیان داشته اند که [[عنصر مادی]] [[جرم]] فوق باید لزوماً به صورت [[فعل]] باشد و [[ترک فعل]] نمی تواند منجر به سرقت مورد بحث در این ماده گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276920|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>در صورتی که مرتکب این جرم [[توبه]] کند و ندامت او برای قاضی محرز شود،[[مجازات]] ساقط می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5263428|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref>این جرم قابل [[تعویق صدور حکم]] و [[تعلیق اجرای حکم]] نیز می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5263412|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=بابالویی|چاپ=1}}</ref>
 
== رویه قضایی ==
رأي وحدت ‌رويه شماره 729 – 1391/12/1 هيأت‌ عمومي ديوان‌عالي كشور:نظر به اينكه در [[صلاحيت محلي]]، اصل صلاحيت  است و اين اصل در قانون جرايم رايانه‌اي نيز- مستفاد از ماده 29 - مورد تأكيد قانونگذار قرار گرفته، بنابراين در جرم كلاهبرداري مرتبط با رايانه هرگاه تمهيد مقدمات و نتيجه حاصل از آن در حوزه‌هاي قضايي مختلف صورت گرفته باشد، دادگاهي كه بانك افتتاح كننده حساب زيان ديده از بزه كه پول به‌ طور متقلبانه از آن برداشت شده در حوزه آن قرار دارد صالح به رسيدگي است.
 
== مقالات مرتبط ==
 
* [[تبیین فضای سایبری: ابعاد مفهومی و حقوقی]]


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]
[[رده:مواد قانون جرایم رایانه ای]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۹

ماده ۷۴۰ قانون مجازات اسلامی (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۳/۳۰):هر کس به طور غیرمجاز داده های متعلق به دیگری را برباید، چنانچه عین داده ها در اختیار صاحب آن باشد، به جزای نقدی از ۲۰/۰۰۰/۰۰۰ تا ۱۶۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال و در غیر این صورت به حبس از نود و یک روز تا یک سال یا جزای نقدی از ۶۶/۰۰۰/۰۰۰ تا ۲۶۴/۰۰۰/۰۰۰ ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

پیشینه

نرخ جریمه مذکور در ماده ۷۴۰ قانون مجازات اسلامی بر اساس تصویبنامه مصوب جلسه ۱۴۰۳/۰۳/۳۰ هیات وزیران درخصوص «اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف» اصلاح گردید. سابقا جزای نقدی مندرج در این ماده چنانچه عین داده ها در اختیار صاحب آن بود، به جزای نقدی از ۰۰۰ /۰۰۰ /۶ تا ۰۰۰ /۰۰۰ /۵۰ ریال و در غیر این صورت به جزای نقدی از ۰۰۰ /۰۰۰ /۲۰ تا ۰۰۰ /۰۰۰ /۸۰ ریال بود.[۱]

توضیح واژگان

«ساپوتاژ» به دسته ای از سرقت های رایانه ای گفته می شود که موضوع آن خدمات ذخیره سازی، پردازش و انتقال سخت افزاری رایانه ای است. این داده ها معمولاً در زمره داده هایی هستند که کارمندان برای پردازش داده های خود از آن ها استفاده می کنند.

همچنین جرم مورد بررسی در ماده فوق را که عده ای آن را «سرقت مرتبط با رایانه» تعریف کرده اند، سرقتی است که به موجب آن یک کاربر از طریق وسایل الکترونیکی و رایانه ای، داده های حفظ شده در فایل های رایانه ای اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگر را می رباید. عده ای به لزوم استفاده از این داده ها به نفع خود سارق نیز اشاره کرده اند.[۲]

نکات توضیحی

ماده ۷۴۰ قانون مجازات اسلامی صراحتاً ربایش بدون مجوز داده های دیگری را در زمره انواع سرقت ها پذیرفته و جرم انگاری کرده است. البته ربایش مورد بحث در این ماده، تفاوت هایی با مفهوم ربایش به طور سنتی دارد. چرا که در این حالت موضوع جرم که همان داده ها، اطلاعات و نیز نرم افزار های رایانه ای هستند در ضمن سرقت به صورت فیزیکی جابجا نمی شوند. بلکه ممکن است ربایش این داده ها به طرق دیگری نظیر استفاده از بدافزار ها و به صورت الکترونیکی یا اینترنتی رخ دهد.

گروهی بیان داشته اند که عنصر مادی جرم فوق باید لزوماً به صورت فعل باشد و ترک فعل نمی تواند منجر به سرقت مورد بحث در این ماده گردد.[۳]در صورتی که مرتکب این جرم توبه کند و ندامت او برای قاضی محرز شود،مجازات ساقط می شود.[۴]این جرم قابل تعویق صدور حکم و تعلیق اجرای حکم نیز می باشد.[۵]

رویه قضایی

رأي وحدت ‌رويه شماره 729 – 1391/12/1 هيأت‌ عمومي ديوان‌عالي كشور:نظر به اينكه در صلاحيت محلي، اصل صلاحيت است و اين اصل در قانون جرايم رايانه‌اي نيز- مستفاد از ماده 29 - مورد تأكيد قانونگذار قرار گرفته، بنابراين در جرم كلاهبرداري مرتبط با رايانه هرگاه تمهيد مقدمات و نتيجه حاصل از آن در حوزه‌هاي قضايي مختلف صورت گرفته باشد، دادگاهي كه بانك افتتاح كننده حساب زيان ديده از بزه كه پول به‌ طور متقلبانه از آن برداشت شده در حوزه آن قرار دارد صالح به رسيدگي است.

مقالات مرتبط

منابع

  1. معاونت حقوقی ریاست جمهوری، تصویبنامه درخصوص اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف، ۱۴۰۳/۰۴/۰۶
  2. سیدعلیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6276916
  3. سیدعلیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6276920
  4. محمود بابالویی. مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5263428
  5. محمود بابالویی. مجموعه قانون تعزیرات در نظم حقوقی کنونی مطابق با قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5263412