ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (Wikihagh admin صفحهٔ ماده 513 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) را به ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) منتقل کرد: فارسی سازی نویسه ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
هر کس به مقدسات اسلام و یا هر یک از انبیاء عظام یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س) اهانت نماید اگر مشمول حکم‌ ساب ‌النبی باشد اعدام می ‌شود و در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد.  
هر کس به [[مقدسات اسلام]] و یا هر یک از انبیاء عظام یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س) [[توهین|اهانت]] نماید اگر مشمول حکم‌ [[سب ‌النبی|ساب ‌النبی]] باشد اعدام می ‌شود و در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد.  


نظر مجلس : ‌از نظر مقررات کیفری اهانت و توهین و ... عبارت است از بکار بردن الفاظی که صریح یا ظاهر باشد و یا ارتکاب اعمال و انجام ‌حرکاتی که با لحاظ عرفیات جامعه و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص موجب تخفیف و تحقیر آنان شود و با عدم ظهور الفاظ ‌توهین تلقی نمی‌گردد.
نظر مجلس : ‌از نظر مقررات کیفری [[توهین|اهانت]] و [[توهین]] و ... عبارت است از بکار بردن الفاظی که صریح یا ظاهر باشد و یا ارتکاب اعمال و انجام ‌حرکاتی که با لحاظ عرفیات جامعه و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص موجب تخفیف و تحقیر آنان شود و با عدم ظهور الفاظ ‌[[توهین]] تلقی نمی‌گردد.


== واژگان ==
== توضیح واژگان ==
منظور از ائمه طاهرین در متن ماده دوازده امام «علیهم السلام» است که مورد قبول شیعیان اثنی عشری هستند. منظور از صدیقه طاهره حضرت زهرا «سلام الله علیها» است و منظور از انبیای عظام کسانی است که بر اساس اعتقادات اسلامی پیامبر هستند. از این نظر تفاوتی بین پیامبران اولوالعزم و غیر آن وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357812|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> البته برخی دیگر معتقدند منظور از پیامبران عظام صرفا پیامبران اولوالعزم و پیامبرانی است که نامشان در قرآن آمده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=715332|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
منظور از ائمه طاهرین در متن ماده، دوازده امام «علیهم السلام» است که مورد قبول شیعیان اثنی عشری هستند. منظور از صدیقه طاهره حضرت زهرا «سلام الله علیها» است و منظور از انبیای عظام کسانی است که بر اساس اعتقادات اسلامی، پیامبر هستند، از این نظر تفاوتی بین پیامبران اولوالعزم و غیر آن وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357812|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> البته برخی دیگر معتقدند منظور از پیامبران عظام، صرفا پیامبران اولوالعزم و پیامبرانی است که نامشان در قرآن آمده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=715332|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
 
منظور از [[مقدسات اسلام]] همه چیزی است که مورد احترام و تقدیس همه یا اکثر مسلمانان قرار دارد. به نحوی که اهانت به آن اهانت به اسلام قلمداد شود و از ارکان و ضروریات دین باشد. باید دقت کرد که مقدسات اسلام از سنت های عرفی و استنباطات دینی تمایز دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=714964|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
خط ۱۴: خط ۱۲:


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
در این ماده قانونگذار توهین به مقدسات اسلامی را مورد جرم انگاری قرار داده است. اهانت و توهین میتواند با فعل، نوشته یا حتی با اشاره صورت گیرد. اما تحقق آن با ترک فعل محل تردید بوده و قابل پذیرش نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357824|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> البته برخی دیگر ارتکاب این جرم را با ترک فعل اگر به حدی برسد که از نظر [[عرف]]، شرع یا قانون قابل تعقیب باشد صحیح میدانند؛ مانند کسی که به قصد تحقیر هنگام شنیدن نام پیامبر صلوات نمیفرستد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=387264|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> به لحاظ [[عنصر روانی]] لازم است مرتکب این جرم عمد در توهین داشته باشد. اما سونیت خاص دیگری مانند بر هم زدن نظم عمومی، بدبین کردن مردم به مبانی مذهبی، جریحه دار کردن احساسات عمومی و ... شرط نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357348|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>
در این ماده، قانونگذار، [[توهین]] به [[مقدسات اسلام|مقدسات اسلامی]] را مورد جرم انگاری قرار داده است. [[توهین|اهانت]] و [[توهین]] می تواند با [[فعل]]، نوشته یا حتی با اشاره صورت گیرد، اما تحقق آن با [[ترک فعل]]، محل تردید بوده و قابل پذیرش نیست<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357824|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> البته برخی دیگر، ارتکاب این جرم را با [[ترک فعل]] اگر به حدی برسد که از نظر [[عرف]]، شرع یا قانون قابل تعقیب باشد، صحیح می دانند؛ مانند کسی که به قصد تحقیر، هنگام شنیدن نام پیامبر، صلوات نمی فرستد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=387264|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> از لحاظ [[عنصر معنوی|عنصر روانی]] لازم است مرتکب این جرم، عمد در [[توهین]] داشته باشد اما [[سو نیت خاص|سونیت خاص]] دیگری مانند بر هم زدن نظم عمومی، بدبین کردن مردم به مبانی مذهبی، جریحه دار کردن احساسات عمومی و ... شرط نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357348|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}

نسخهٔ ‏۸ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۰۸

هر کس به مقدسات اسلام و یا هر یک از انبیاء عظام یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س) اهانت نماید اگر مشمول حکم‌ ساب ‌النبی باشد اعدام می ‌شود و در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد.

نظر مجلس : ‌از نظر مقررات کیفری اهانت و توهین و ... عبارت است از بکار بردن الفاظی که صریح یا ظاهر باشد و یا ارتکاب اعمال و انجام ‌حرکاتی که با لحاظ عرفیات جامعه و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص موجب تخفیف و تحقیر آنان شود و با عدم ظهور الفاظ ‌توهین تلقی نمی‌گردد.

توضیح واژگان

منظور از ائمه طاهرین در متن ماده، دوازده امام «علیهم السلام» است که مورد قبول شیعیان اثنی عشری هستند. منظور از صدیقه طاهره حضرت زهرا «سلام الله علیها» است و منظور از انبیای عظام کسانی است که بر اساس اعتقادات اسلامی، پیامبر هستند، از این نظر تفاوتی بین پیامبران اولوالعزم و غیر آن وجود ندارد.[۱] البته برخی دیگر معتقدند منظور از پیامبران عظام، صرفا پیامبران اولوالعزم و پیامبرانی است که نامشان در قرآن آمده است.[۲]

پیشینه

ماده 13 لایحه قانونی مطبوعات 1334

ماده 26 قانون مطبوعات مصوب 1364

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در این ماده، قانونگذار، توهین به مقدسات اسلامی را مورد جرم انگاری قرار داده است. اهانت و توهین می تواند با فعل، نوشته یا حتی با اشاره صورت گیرد، اما تحقق آن با ترک فعل، محل تردید بوده و قابل پذیرش نیست[۳] البته برخی دیگر، ارتکاب این جرم را با ترک فعل اگر به حدی برسد که از نظر عرف، شرع یا قانون قابل تعقیب باشد، صحیح می دانند؛ مانند کسی که به قصد تحقیر، هنگام شنیدن نام پیامبر، صلوات نمی فرستد.[۴] از لحاظ عنصر روانی لازم است مرتکب این جرم، عمد در توهین داشته باشد اما سونیت خاص دیگری مانند بر هم زدن نظم عمومی، بدبین کردن مردم به مبانی مذهبی، جریحه دار کردن احساسات عمومی و ... شرط نیست.[۵]

منابع

  1. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 357812
  2. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 715332
  3. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 357824
  4. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 387264
  5. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 357348