ماده ۱ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
قانون مجازات اسلامی مشتمل بر جرایم و مجازات‌های حدود، قصاص، دیات و تعزیرات، اقدامات تأمینی و تربیتی، شرایط و موانع مسؤولیت کیفری و قواعد حاکم بر آنها است.
قانون مجازات اسلامی مشتمل بر جرایم و مجازات‌های [[حدود]]، [[قصاص]]، [[دیات]] و [[تعزیر|تعزیرات]]، [[اقدامات تأمینی و تربیتی]]، شرایط و [[موانع مسؤولیت کیفری]] و قواعد حاکم بر آنها است.


== واژگان ==
== توضیح واژگان ==
منظور از [[حدود|حد]] مجازاتی است که موجب، نوع، میزان و کیفیت اجرای آن در شرع مقدس تعیین شده باشد.<ref>[[ماده 15 قانون مجازات اسلامی|ماده 15قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]</ref>
منظور از «حد»، مجازاتی است که موجب، نوع، میزان و کیفیت اجرای آن در شرع مقدس تعیین شده باشد.<ref>[[ماده 15 قانون مجازات اسلامی|ماده 15قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]</ref>


منظور از [[قصاص]] مجازات اصلی جنایات عمدی بر نفس، اعضا و منافع است.<ref>[[ماده 16 قانون مجازات اسلامی|ماده 16 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]</ref>
منظور از «قصاص»، مجازات اصلی [[جنایت عمدی|جنایات عمدی]] بر نفس، اعضا و [[منافع]] است.<ref>[[ماده 16 قانون مجازات اسلامی|ماده 16 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]</ref>


منظور از [[دیات|دیه]] مالی است که در شرع مقدس برای ایراد جنایات غیرعمدی ب نفس، اعضا و منافع یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد به موجب قانون مقرر می‌شود.<ref>[[ماده 17 قانون مجازات اسلامی|ماده 17 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]</ref>
منظور از «دیه»، [[مال|مالی]] است که در شرع مقدس برای ایراد [[جنایت غیرعمدی|جنایات غیرعمدی]] به نفس، اعضا و منافع یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد، به موجب قانون مقرر می‌شود.<ref>[[ماده 17 قانون مجازات اسلامی|ماده 17 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]</ref>


منظور از [[تعزیر]] مجازاتی است که به موجب قانون در موارد ارتکاب محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی تعیین و اعمال می‌گردد.<ref>[[ماده 18 قانون مجازات اسلامی|ماده 18 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]</ref>
منظور از «تعزیر»، مجازاتی است که به موجب قانون، در موارد ارتکاب محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی، تعیین و اعمال می‌گردد.<ref>[[ماده 18 قانون مجازات اسلامی|ماده 18 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
خط ۲۲: خط ۲۲:


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
این ماده در واقع محتوای قانون را بیان می‌کند که از این جهت کامل تر از قوانین قبلی است؛ زیرا به شرایط و موانع مسئولیت کیفری نیز اشاره دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3608692|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
این ماده، در واقع محتوای قانون را بیان می‌کند که از این جهت کامل تر از قوانین قبلی است؛ زیرا به شرایط و موانع مسئولیت کیفری نیز اشاره دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3608692|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}

نسخهٔ ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۱۵

قانون مجازات اسلامی مشتمل بر جرایم و مجازات‌های حدود، قصاص، دیات و تعزیرات، اقدامات تأمینی و تربیتی، شرایط و موانع مسؤولیت کیفری و قواعد حاکم بر آنها است.

توضیح واژگان

منظور از «حد»، مجازاتی است که موجب، نوع، میزان و کیفیت اجرای آن در شرع مقدس تعیین شده باشد.[۱]

منظور از «قصاص»، مجازات اصلی جنایات عمدی بر نفس، اعضا و منافع است.[۲]

منظور از «دیه»، مالی است که در شرع مقدس برای ایراد جنایات غیرعمدی به نفس، اعضا و منافع یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد، به موجب قانون مقرر می‌شود.[۳]

منظور از «تعزیر»، مجازاتی است که به موجب قانون، در موارد ارتکاب محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی، تعیین و اعمال می‌گردد.[۴]

پیشینه

مهم‌ترین قوانین مربوط به امور کیفری در ایران به ترتیب تصویب تا کنون از این قرار است:

  1. قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۰۴ با ۲۷۹ ماده[۵]
  2. قانون راجع به مجازات اسلامی مصوب مهر ۱۳۶۱ با ۴۱ ماده
  3. قانون حدود، قصاص و مقررات آن با ۲۱۸ ماده مصوب شهریور ۱۳۶۱
  4. قانون مجازات اسلامی دیات با ۲۱۱ ماده مصوب آذر ۱۳۶۱
  5. قانون مجازات اسلامی تعزیرات با ۱۵۹ ماده مصوب ۱۳۶۲
  6. قانون مجازات اسلامی (کلیات، حدود، قصاص، دیات) مصوب ۱۳۷۰
  7. قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵
  8. قانون مجازات اسلامی (کلیات، حدود، قصاص، دیات) مصوب 1392[۶]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده، در واقع محتوای قانون را بیان می‌کند که از این جهت کامل تر از قوانین قبلی است؛ زیرا به شرایط و موانع مسئولیت کیفری نیز اشاره دارد.[۷]

منابع

  1. ماده 15قانون مجازات اسلامی مصوب 1392
  2. ماده 16 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392
  3. ماده 17 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392
  4. ماده 18 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392
  5. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3608652
  6. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3608660
  7. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3608692