ماده 234 قانون امور حسبی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۲۳۴ قانون امور حسبی''': [[ورثه]] می‌توانند برای اثبات طلب یا [[حق|حقی]] برای متوفی اقامه [[دعوا|دعوی]] کنند هر چند بعد از ثبوت حق چیزی عاید آن‌ها نشود مثل این که دین متوفی مستغرق [[ترکه]] او باشد.
'''ماده ۲۳۴ قانون امور حسبی''': [[ورثه]] می‌توانند برای اثبات طلب یا [[حق|حقی]] برای متوفی اقامه [[دعوا|دعوی]] کنند هر چند بعد از ثبوت حق چیزی عاید آن‌ها نشود مثل این که دین متوفی مستغرق [[ترکه]] او باشد.
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۸۶۸ قانون مدنی]]
* [[ماده ۸۶۸ قانون مدنی]]
خط ۱۲: خط ۱۰:


ترکه: یعنی قسمت مثبت دارایی به جامانده از متوفی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=80940|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>
ترکه: یعنی قسمت مثبت دارایی به جامانده از متوفی.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=80940|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 234 قانون امور حسبی ==
== نکات تفسیری دکترین ==
ماده ۲۳۴ [[قانون امور حسبی]] مصداقی از قاعده حقوقی به نام ولایت ورثه بر ترکه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199164|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref> لازم است ذکر شود تصرفات در ترکه دو نوع است. اول، تصرف مستند به حق مالکیت ترکه به استناد [[ماده ۸۶۸ قانون مدنی]] و دوم، [[تصرف]] مستند به حق ولایت وارث. وارث از نظر رابطه [[قرابت|خویشاوندی]] بر متوفا در ادای حقوق و دیون میت ذی‌نفع محسوب است و ولایت قانونی هم دارد این ولایت را [[ماده 234 قانون امور حسبی]] بیان کرده‌است. این حق اقامه دعوا چیزی جز ولایت ورثه نیست. اخراج هزینه کفن و دفن که بدون هیچگونه تشریفات رسمی و انعکاس آن در سندی صورت می‌گیرد جزو شئون همین ولایت وارث است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=197232|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref> البته اگر شخص چند وارث داشته باشد هر کدام به نسبت سهم خود می‌تواند طلب را مطالبه کند لذا وارثی که نیمی از ترکه را به ارث می‌برد حق ندارد برای گرفتن تمام طلب اقامه دعوا کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (قواعد عمومی قراردادها، آثار قرارداد در رابطه دو طرف و نسبت به اشخاص ثالث))|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2913740|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=3}}</ref>
ماده ۲۳۴ [[قانون امور حسبی]] مصداقی از قاعده حقوقی به نام ولایت ورثه بر ترکه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=199164|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref> لازم است ذکر شود تصرفات در ترکه دو نوع است. اول، تصرف مستند به حق مالکیت ترکه به استناد [[ماده ۸۶۸ قانون مدنی]] و دوم، [[تصرف]] مستند به حق ولایت وارث. وارث از نظر رابطه [[قرابت|خویشاوندی]] بر متوفا در ادای حقوق و دیون میت ذی‌نفع محسوب است و ولایت قانونی هم دارد این ولایت را [[ماده 234 قانون امور حسبی]] بیان کرده‌است. این حق اقامه دعوا چیزی جز ولایت ورثه نیست. اخراج هزینه کفن و دفن که بدون هیچگونه تشریفات رسمی و انعکاس آن در سندی صورت می‌گیرد جزو شئون همین ولایت وارث است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=197232|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=5}}</ref> البته اگر شخص چند وارث داشته باشد هر کدام به نسبت سهم خود می‌تواند طلب را مطالبه کند لذا وارثی که نیمی از ترکه را به ارث می‌برد حق ندارد برای گرفتن تمام طلب اقامه دعوا کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد سوم) (قواعد عمومی قراردادها، آثار قرارداد در رابطه دو طرف و نسبت به اشخاص ثالث))|ترجمه=|جلد=|سال=1380|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2913740|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=3}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 234 قانون امور حسبی ==
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# ورثه حق دارند برای اثبات طلب یا حقی که برای متوفی وجود داشته، اقدام به اقامه دعوی کنند.   
# ورثه حق دارند برای اثبات طلب یا حقی که برای متوفی وجود داشته، اقدام به اقامه دعوی کنند.   
خط ۲۳: خط ۱۸:
# در صورتی که دین متوفی بیشتر از ترکه او باشد، ورثه می‌توانند همچنان برای اثبات آن حق، دعوی را پیگیری کنند.   
# در صورتی که دین متوفی بیشتر از ترکه او باشد، ورثه می‌توانند همچنان برای اثبات آن حق، دعوی را پیگیری کنند.   
# این ماده قانونی به ورثه اجازه می‌دهد که حقوق قانونی متوفی را حتی در صورت نفع مادی نداشتن برای خودشان، پیگیری کنند.
# این ماده قانونی به ورثه اجازه می‌دهد که حقوق قانونی متوفی را حتی در صورت نفع مادی نداشتن برای خودشان، پیگیری کنند.
== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
رای شماره ۱۸/۶۰۶/۷۳ مورخ ۱۳۷۳/۱۰/۲۸ صادره از شعبه هجدهم دیوان عالی کشور مقرر می‌دارد: مطابق [[ماده 234 قانون امور حسبی]] ورثه می‌توانند برای اثبات طلب یا حقی برای متوفی اقامه دعوا کنند؛ زیرا وراث حین الفوت، قائم مقام شرعی و قانونی متوفی می‌باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2613660|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref>
رای شماره ۱۸/۶۰۶/۷۳ مورخ ۱۳۷۳/۱۰/۲۸ صادره از شعبه هجدهم دیوان عالی کشور مقرر می‌دارد: مطابق [[ماده 234 قانون امور حسبی]] ورثه می‌توانند برای اثبات طلب یا حقی برای متوفی اقامه دعوا کنند؛ زیرا وراث حین الفوت، قائم مقام شرعی و قانونی متوفی می‌باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2613660|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
خط ۳۲: خط ۲۵:
[[رده:ترکه]]
[[رده:ترکه]]
[[رده:مطالبه طلب متوفی]]
[[رده:مطالبه طلب متوفی]]
{{DEFAULTSORT:ماده 1170}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۱۷

ماده ۲۳۴ قانون امور حسبی: ورثه می‌توانند برای اثبات طلب یا حقی برای متوفی اقامه دعوی کنند هر چند بعد از ثبوت حق چیزی عاید آن‌ها نشود مثل این که دین متوفی مستغرق ترکه او باشد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

ورثه: به کسی می‌گویند که درصورت برخورداری از شرایط ارث و مبری بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می‌یابد.[۱]

حق: امتیازی است که قانون برای افراد به رسمیت می‌شناسد مانند حق آزادی بیان، حق مالکیت و …[۲]

دعوا: عبارت است از اینکه شخصی به عنوان مدعی به دادگاه مراجعه و شخص دیگری را به عنوان مدعی علیه، طرف دعوا خود قرار داده و از وی موضوع خاصی را مطالبه نماید.[۳]

ترکه: یعنی قسمت مثبت دارایی به جامانده از متوفی.[۴]

نکات تفسیری دکترین ماده 234 قانون امور حسبی

ماده ۲۳۴ قانون امور حسبی مصداقی از قاعده حقوقی به نام ولایت ورثه بر ترکه است.[۵] لازم است ذکر شود تصرفات در ترکه دو نوع است. اول، تصرف مستند به حق مالکیت ترکه به استناد ماده ۸۶۸ قانون مدنی و دوم، تصرف مستند به حق ولایت وارث. وارث از نظر رابطه خویشاوندی بر متوفا در ادای حقوق و دیون میت ذی‌نفع محسوب است و ولایت قانونی هم دارد این ولایت را ماده 234 قانون امور حسبی بیان کرده‌است. این حق اقامه دعوا چیزی جز ولایت ورثه نیست. اخراج هزینه کفن و دفن که بدون هیچگونه تشریفات رسمی و انعکاس آن در سندی صورت می‌گیرد جزو شئون همین ولایت وارث است.[۶] البته اگر شخص چند وارث داشته باشد هر کدام به نسبت سهم خود می‌تواند طلب را مطالبه کند لذا وارثی که نیمی از ترکه را به ارث می‌برد حق ندارد برای گرفتن تمام طلب اقامه دعوا کند.[۷]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 234 قانون امور حسبی

  1. ورثه حق دارند برای اثبات طلب یا حقی که برای متوفی وجود داشته، اقدام به اقامه دعوی کنند.
  2. حتی اگر بعد از اثبات طلب یا حق، هیچ‌گونه نفع مادی برای ورثه حاصل نشود، همچنان می‌توانند دعوی را ادامه دهند.
  3. در صورتی که دین متوفی بیشتر از ترکه او باشد، ورثه می‌توانند همچنان برای اثبات آن حق، دعوی را پیگیری کنند.
  4. این ماده قانونی به ورثه اجازه می‌دهد که حقوق قانونی متوفی را حتی در صورت نفع مادی نداشتن برای خودشان، پیگیری کنند.

رویه های قضایی

رای شماره ۱۸/۶۰۶/۷۳ مورخ ۱۳۷۳/۱۰/۲۸ صادره از شعبه هجدهم دیوان عالی کشور مقرر می‌دارد: مطابق ماده 234 قانون امور حسبی ورثه می‌توانند برای اثبات طلب یا حقی برای متوفی اقامه دعوا کنند؛ زیرا وراث حین الفوت، قائم مقام شرعی و قانونی متوفی می‌باشند.[۸]

منابع

  1. حمید مسجدسرایی. ترمینولوژی فقه اصطلاح‌شناسی فقه امامیه. چاپ 1. پیک کوثر، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4252640
  2. عباس زراعت و محمدرضا معین. مقدمه علم حقوق (کلیات). چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6568808
  3. محمدجواد صفار. تنفیذ معامله (ماهیت، شرایط و آثار). چاپ 2. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2666444
  4. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد اول). چاپ 1. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 80940
  5. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث). چاپ 5. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 199164
  6. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد اول) (ارث). چاپ 5. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 197232
  7. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (جلد سوم) (قواعد عمومی قراردادها، آثار قرارداد در رابطه دو طرف و نسبت به اشخاص ثالث)). چاپ 3. شرکت سهامی انتشار، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2913740
  8. یداله بازگیر. موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد اول). چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2613660