ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی''': به منظور حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تشویق رقابت‌های مشروع‌ در بستر مبادلات الکترونیکی استفاده از علائم تجاری به صورت نام دامنه (Domain Name) و یا هرنوع نمایش بر خط (Online) علائم تجاری که موجب فریب یا‌ مشتبه‌ شدن طرف به اصالت کالا و خدمات شود ممنوع و متخلف به مجازات مقرر در این‌ قانون خواهد رسید.
'''ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی''': به منظور حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تشویق رقابت‌های مشروع‌ در بستر مبادلات الکترونیکی استفاده از علائم تجاری به صورت نام دامنه (Domain Name) و یا هرنوع نمایش بر خط (Online) علائم تجاری که موجب فریب یا‌ مشتبه‌ شدن طرف به اصالت کالا و خدمات شود ممنوع و متخلف به مجازات مقرر در این‌ قانون خواهد رسید.
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده 2 قانون تجارت الکترونیکی]]  
* [[ماده 2 قانون تجارت الکترونیکی]]  
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
[[مصرف کننده]]: هر شخص حقیقی یا حقوقی است که به منظوری جز تجارت یا شغل حرفه ای به خرید کالا یا خدمت اقدام می کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترمینولوژی حقوق محیط زیست|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6487044|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مشهدی|چاپ=2}}</ref>
[[مصرف کننده]]: هر شخص حقیقی یا حقوقی است که به منظوری جز تجارت یا شغل حرفه ای به خرید کالا یا خدمت اقدام می کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترمینولوژی حقوق محیط زیست|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6487044|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مشهدی|چاپ=2}}</ref>


نام دامنه: نام دامنه در شبکه جهانی عبارت است از: ادرس شناسایی موقعیتی معین و واحد در شبکه جهانی اینترنت. یک نام دامنه در شبکه جهانی بخشی از نام دامنه یک پایگاه در شبکه جهانی و ساده ترین و کوتاه ترین راه برای رسیدن به ان و پایه اصلی اتصال به پایگاه از طریق شبکه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیین ماهیت حقوقی و اختلافات نام دامنه اینترنت|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجله تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری (حقوق و سیاست سابق) دوره 10 شماره 22 پاییز و زمستان 1393|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6649740|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=ساورایی|نام۲=فاطمه|نام خانوادگی۲=پورمسجدیان|چاپ=}}</ref>
نام دامنه: نام دامنه در شبکه جهانی عبارت است از: ادرس شناسایی موقعیتی معین و واحد در شبکه جهانی اینترنت. یک نام دامنه در شبکه جهانی بخشی از نام دامنه یک پایگاه در شبکه جهانی و ساده ترین و کوتاه ترین راه برای رسیدن به ان و پایه اصلی اتصال به پایگاه از طریق شبکه است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیین ماهیت حقوقی و اختلافات نام دامنه اینترنت|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مجله تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری (حقوق و سیاست سابق) دوره 10 شماره 22 پاییز و زمستان 1393|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6649740|صفحه=|نام۱=پرویز|نام خانوادگی۱=ساورایی|نام۲=فاطمه|نام خانوادگی۲=پورمسجدیان|چاپ=}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی ==
== نکات تفسیری دکترین ==
در حقوق ایران مقررات و ضوابطی برای ثبت ادرس های اینترنتی وجود ندارد و در [[ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی]] مصوب 17/10/1382 به نشانی اینترنتی با عنوان «نام دامنه» اشاره کرده و سوء استفاده از ان را ممنوع و ارتکاب ان را جرم دانسته است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مالکیت فکری (جلد دوم) حقوق مالکیت صنعتی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3903036|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=1}}</ref>
در حقوق ایران مقررات و ضوابطی برای ثبت ادرس های اینترنتی وجود ندارد و در [[ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی]] مصوب 17/10/1382 به نشانی اینترنتی با عنوان «نام دامنه» اشاره کرده و سوء استفاده از ان را ممنوع و ارتکاب ان را جرم دانسته است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مالکیت فکری (جلد دوم) حقوق مالکیت صنعتی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3903036|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=1}}</ref>


خط ۱۹: خط ۱۶:


نام های دامنه صرفا استفاده تجاری ندارند و ممکن است در مورد سایت های غیر تجاری مانند سایت های فرهنگی، دولتی، اموزشی، علمی و ... استفاده شوند. همچنین این نشانها مانند علائم تجاری در اداره ثبت علائم و اختراعات به ثبت نمی رسند و در نتیجه امری که به طور سنتی برای حمایت از نشان های تجاری خصوصا علائم لازم است، در مورد انها رعایت نمی شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حمایت از نشان های تجاری در شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) شماره 14 پاییز 1386|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5266684|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=صادقی|نام۲=یوسف|نام خانوادگی۲=خلج|چاپ=}}</ref>
نام های دامنه صرفا استفاده تجاری ندارند و ممکن است در مورد سایت های غیر تجاری مانند سایت های فرهنگی، دولتی، اموزشی، علمی و ... استفاده شوند. همچنین این نشانها مانند علائم تجاری در اداره ثبت علائم و اختراعات به ثبت نمی رسند و در نتیجه امری که به طور سنتی برای حمایت از نشان های تجاری خصوصا علائم لازم است، در مورد انها رعایت نمی شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حمایت از نشان های تجاری در شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) شماره 14 پاییز 1386|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5266684|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=صادقی|نام۲=یوسف|نام خانوادگی۲=خلج|چاپ=}}</ref>
 
== نکات توضیحی ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی ==
== نکات توضیحی ==
از انجا که ثبت دامنه صرفا بر مبنای حق تقدم صورت می پذیرد بدین معنا که هر کس یک دامنه را زود تر انتخاب کند، حق انتخاب ان را از دیگری گرفته است، گاهی انتخاب نام دامنه با علائم تجاری تداخل پیدا می کند؛ بدین صورت که، فرد نامی را به عنوان دامنه خود انتخاب می کند که پیش تر به عنوان علامت تجاری یک تاجر یا شرکت تجاری ثبت شده است. در این صورت، به ویژه زمانی که تاجر یا شرکت تجاری شهرت بالایی دارد، به راحتی فردی که دامنه را به این نام برای خود ثبت کرده، می تواند از ان سود ببرد یا سوء استفاده کند؛ بدین گونه که، یا کالاهایی را در پایگاه یاد شده قرار داده و به عنوان ان شرکت به فروش برساند یا اینکه به قصد ضربه زدن به ان شرکت، خدمات یا کالاهای نامرغوب را به نام ان ارائه دهد یا اینکه در قبال واگذاری دامنه به تاجر یا شرکت تجاری ذی نفع مبلغ هنگفتی را مطالبه می کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله حقوقی دادگستری شماره 59 تابستان 1386|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1189232|صفحه=|نام۱=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
از انجا که ثبت دامنه صرفا بر مبنای حق تقدم صورت می پذیرد بدین معنا که هر کس یک دامنه را زود تر انتخاب کند، حق انتخاب ان را از دیگری گرفته است، گاهی انتخاب نام دامنه با علائم تجاری تداخل پیدا می کند؛ بدین صورت که، فرد نامی را به عنوان دامنه خود انتخاب می کند که پیش تر به عنوان علامت تجاری یک تاجر یا شرکت تجاری ثبت شده است. در این صورت، به ویژه زمانی که تاجر یا شرکت تجاری شهرت بالایی دارد، به راحتی فردی که دامنه را به این نام برای خود ثبت کرده، می تواند از ان سود ببرد یا سوء استفاده کند؛ بدین گونه که، یا کالاهایی را در پایگاه یاد شده قرار داده و به عنوان ان شرکت به فروش برساند یا اینکه به قصد ضربه زدن به ان شرکت، خدمات یا کالاهای نامرغوب را به نام ان ارائه دهد یا اینکه در قبال واگذاری دامنه به تاجر یا شرکت تجاری ذی نفع مبلغ هنگفتی را مطالبه می کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله حقوقی دادگستری شماره 59 تابستان 1386|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1189232|صفحه=|نام۱=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>


خط ۲۶: خط ۲۲:


در بحث از علائم تجاری مشهور بیشترین تاکید بر مفهوم شباهت گمراه کننده می باشد. در واقع ثبت نام دامنه ای مسئولیت زاست که دارای چنین شباهتی با علائم مشهور باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مالکیت صنعتی در فضای سایبر (دوره حقوق فناوری اطلاعات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3604168|صفحه=|نام۱=حمیدرضا|نام خانوادگی۱=اصلانی|چاپ=1}}</ref>
در بحث از علائم تجاری مشهور بیشترین تاکید بر مفهوم شباهت گمراه کننده می باشد. در واقع ثبت نام دامنه ای مسئولیت زاست که دارای چنین شباهتی با علائم مشهور باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مالکیت صنعتی در فضای سایبر (دوره حقوق فناوری اطلاعات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3604168|صفحه=|نام۱=حمیدرضا|نام خانوادگی۱=اصلانی|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی ==
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# هدف از ماده حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تشویق رقابت‌های مشروع در بستر مبادلات الکترونیکی است.
# هدف از ماده حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تشویق رقابت‌های مشروع در بستر مبادلات الکترونیکی است.
خط ۳۵: خط ۲۹:
# فرد یا نهادی که مرتکب چنین تخلفی شود، به مجازات‌های مقرر در قانون تجارت الکترونیکی محکوم خواهد شد.
# فرد یا نهادی که مرتکب چنین تخلفی شود، به مجازات‌های مقرر در قانون تجارت الکترونیکی محکوم خواهد شد.
# بر حفاظت از اصالت کالا و خدمات تأکید دارد و هرگونه اقدام خلاف این اصول را مستوجب پیگرد قانونی می‌داند.
# بر حفاظت از اصالت کالا و خدمات تأکید دارد و هرگونه اقدام خلاف این اصول را مستوجب پیگرد قانونی می‌داند.
== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
* [[تاثیر اصل عدالت و اصل حسن نیت در ارائه اطلاعات و هشدار در برابر مصرف کننده در حقوق قراردادها]]
* [[تاثیر اصل عدالت و اصل حسن نیت در ارائه اطلاعات و هشدار در برابر مصرف کننده در حقوق قراردادها]]
* [[رویکرد نظام قضایی ایران در برابر ثبت با سوء نیت نام دامنه بانگاهی به حقوق آمریکاوآرای مرکزی داوری وایپو]]
* [[رویکرد نظام قضایی ایران در برابر ثبت با سوء نیت نام دامنه بانگاهی به حقوق آمریکاوآرای مرکزی داوری وایپو]]
== منابع ==
== منابع ==
[[رده:مواد قانون تجارت الکترونیکی]]
[[رده:مواد قانون تجارت الکترونیکی]]
خط ۴۵: خط ۳۷:
[[رده:علامت تجاری]]
[[رده:علامت تجاری]]
[[رده:حقوق مصرف کننده]]
[[رده:حقوق مصرف کننده]]
== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
* [[نظریه شماره 7/99/69 مورخ 1399/03/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/99/69 مورخ 1399/03/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
{{DEFAULTSORT:ماده 0330}}

نسخهٔ ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۳۶

ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی: به منظور حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تشویق رقابت‌های مشروع‌ در بستر مبادلات الکترونیکی استفاده از علائم تجاری به صورت نام دامنه (Domain Name) و یا هرنوع نمایش بر خط (Online) علائم تجاری که موجب فریب یا‌ مشتبه‌ شدن طرف به اصالت کالا و خدمات شود ممنوع و متخلف به مجازات مقرر در این‌ قانون خواهد رسید.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

مصرف کننده: هر شخص حقیقی یا حقوقی است که به منظوری جز تجارت یا شغل حرفه ای به خرید کالا یا خدمت اقدام می کند.[۱]

نام دامنه: نام دامنه در شبکه جهانی عبارت است از: ادرس شناسایی موقعیتی معین و واحد در شبکه جهانی اینترنت. یک نام دامنه در شبکه جهانی بخشی از نام دامنه یک پایگاه در شبکه جهانی و ساده ترین و کوتاه ترین راه برای رسیدن به ان و پایه اصلی اتصال به پایگاه از طریق شبکه است.[۲]

نکات تفسیری دکترین ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی

در حقوق ایران مقررات و ضوابطی برای ثبت ادرس های اینترنتی وجود ندارد و در ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی مصوب 17/10/1382 به نشانی اینترنتی با عنوان «نام دامنه» اشاره کرده و سوء استفاده از ان را ممنوع و ارتکاب ان را جرم دانسته است.[۳]

سیستم های علامت تجاری و نام دامنه کاملا متفاوت هستند ولی در برخی موارد این دو ممکن است با یکدیگر تداخل داشته باشند که این امر عواقب غیر قابل پیش بینی را به دنبال خواهد داشت. این تداخل درست هنگامی روی می دهد که یک علامت تجاری در بخشی یا به عنوان بخشی از یک نام دامنه سطح دوم به کار می رود. به عبارت دیگر مالک علائم تجاری ممکن است متوجه شود که شخص دیگری نام دامنه ای را ثبت کرده است که عین یا کاملا مشابه علامت تجارتی اوست. به این خاطر است که مالکین بسیاری از علائم تجارتی، به خصوص علائم تجارتی مشهور، تعداد کثیری از متغیر های گوناگون ارزشمندترین علائم تجارتی مشهور خود را به صورت نام دامنه ثبت کرده اند، تا از مشکلات ناشی از نقض حقوق علائم تجارتی اجتناب کنند و به مشتریان کمک کنند تا به ایستگاه های صحیح اینترنتی دست یابند.[۴]

صرف ثبت علامت دیگری به عنوان نام دامنه تجاوز محسوب نمی شود و باید فعالیت تجاری نیز تحت نام دامنه ثبت شده در سایت مورد نظر انجام شود.[۵]

کسب نام های دامنه در زمان تجاری سازی محصولات به صورت اینترنتی در جایی که قابل اعمال است مطلوب است، ولی باید به خاطر داشت که حقوق ناشی از ثبت علامت تجاری کارامدتر و دسترس پذیرتر است.[۶]

نام های دامنه صرفا استفاده تجاری ندارند و ممکن است در مورد سایت های غیر تجاری مانند سایت های فرهنگی، دولتی، اموزشی، علمی و ... استفاده شوند. همچنین این نشانها مانند علائم تجاری در اداره ثبت علائم و اختراعات به ثبت نمی رسند و در نتیجه امری که به طور سنتی برای حمایت از نشان های تجاری خصوصا علائم لازم است، در مورد انها رعایت نمی شود.[۷]

نکات توضیحی ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی

از انجا که ثبت دامنه صرفا بر مبنای حق تقدم صورت می پذیرد بدین معنا که هر کس یک دامنه را زود تر انتخاب کند، حق انتخاب ان را از دیگری گرفته است، گاهی انتخاب نام دامنه با علائم تجاری تداخل پیدا می کند؛ بدین صورت که، فرد نامی را به عنوان دامنه خود انتخاب می کند که پیش تر به عنوان علامت تجاری یک تاجر یا شرکت تجاری ثبت شده است. در این صورت، به ویژه زمانی که تاجر یا شرکت تجاری شهرت بالایی دارد، به راحتی فردی که دامنه را به این نام برای خود ثبت کرده، می تواند از ان سود ببرد یا سوء استفاده کند؛ بدین گونه که، یا کالاهایی را در پایگاه یاد شده قرار داده و به عنوان ان شرکت به فروش برساند یا اینکه به قصد ضربه زدن به ان شرکت، خدمات یا کالاهای نامرغوب را به نام ان ارائه دهد یا اینکه در قبال واگذاری دامنه به تاجر یا شرکت تجاری ذی نفع مبلغ هنگفتی را مطالبه می کند.[۸]

دارندگان علائم تجاری امروزه مجبورند مبالغی گزاف صرف کنند تا موسسات پایش سایبری میلیاردها صفحه وب را برای یافتن موسسات و اشخاصی که ناقض حقوق ایشانند، جست و جو کنند.[۹]

در بحث از علائم تجاری مشهور بیشترین تاکید بر مفهوم شباهت گمراه کننده می باشد. در واقع ثبت نام دامنه ای مسئولیت زاست که دارای چنین شباهتی با علائم مشهور باشد.[۱۰]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 66 قانون تجارت الکترونیکی

  1. هدف از ماده حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تشویق رقابت‌های مشروع در بستر مبادلات الکترونیکی است.
  2. استفاده از علائم تجاری به‌صورت نام دامنه یا هر نوع نمایش برخط که موجب فریب یا اشتباه در اصالت کالا و خدمات شود، ممنوع است.
  3. استفاده نادرست از علائم تجاری می‌تواند منجر به فریب یا اشتباه مصرف‌کننده در تشخیص اصالت کالا شود.
  4. فرد یا نهادی که مرتکب چنین تخلفی شود، به مجازات‌های مقرر در قانون تجارت الکترونیکی محکوم خواهد شد.
  5. بر حفاظت از اصالت کالا و خدمات تأکید دارد و هرگونه اقدام خلاف این اصول را مستوجب پیگرد قانونی می‌داند.

مقالات مرتبط

منابع

رویه های قضایی


  1. علی مشهدی. ترمینولوژی حقوق محیط زیست. چاپ 2. خرسندی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6487044
  2. پرویز ساورایی و فاطمه پورمسجدیان. تبیین ماهیت حقوقی و اختلافات نام دامنه اینترنت. مجله تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری (حقوق و سیاست سابق) دوره 10 شماره 22 پاییز و زمستان 1393، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6649740
  3. اسداله امامی. حقوق مالکیت فکری (جلد دوم) حقوق مالکیت صنعتی. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3903036
  4. سیدحسن میرحسینی. مقدمه ای بر حقوق مالکیت معنوی. چاپ 3. میزان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4689520
  5. محمود صادقی و یوسف خلج. حمایت از نشان های تجاری در شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای. فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) شماره 14 پاییز 1386، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5268280
  6. سیمین عباسی، بابک اخگر و محمود باقری. مدیریت حقوق مالکیت فکری (اختراع، علائم تجاری، طرح های صنعتی). چاپ 1. شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5063868
  7. محمود صادقی و یوسف خلج. حمایت از نشان های تجاری در شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای. فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) شماره 14 پاییز 1386، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5266684
  8. مجله حقوقی دادگستری شماره 59 تابستان 1386. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1189232
  9. حمیدرضا اصلانی. حقوق مالکیت صنعتی در فضای سایبر (دوره حقوق فناوری اطلاعات). چاپ 1. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3596156
  10. حمیدرضا اصلانی. حقوق مالکیت صنعتی در فضای سایبر (دوره حقوق فناوری اطلاعات). چاپ 1. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3604168