ماده ۲۸۹ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «جنایت بر نفس، عضو و منفعت بر سه قسم عمدی ، شبه عمدی و خطای محض است.» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
جنایت بر نفس، عضو و منفعت بر سه قسم عمدی ، شبه عمدی و خطای محض است.
جنایت بر نفس، عضو و منفعت بر سه قسم عمدی ، شبه عمدی و خطای محض است.
== توضیح واژگان ==
عمد در لغت به معنی قصد است. لذا [[جنایت عمد]] را  میتوان جنایتی دانست که مرتکب در آن قصد جدی و اطمینان به ارتکاب رفتار و نتیجه آن دارد.293360 در این نو ع جنایات قاتل قصد ارتکاب جنایت دارد و از وسایلی نیز ممکن است استفاده کند که نوعاً منجر به نتیجه مقصود میشوند.292688
[[جنایت شبه عمد]] جنایتی است که در آن مرتکب قصد ارتکاب فعلی را بر مجنی علیه دارد. اما قصد نتیجه مجرمانه ای که از فعل حاصل شده است را ندارد.338648
[[جنایت خطایی]] اما جنایتی است که مرتکب در آن نقصد فعل مجرمانه را داشته است و نه قصد نتیجه ی محقق شده را.596796
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
تقسیم بندی قتل و سایر جرایم جسمانی «انسان»726708 به عمد، شبه عمد و خطا یکی از عمده ترین طرق تقسیم قتل و سایر جنایات است.292688این تقسیم بندی مبتنی بر احراز عنصر روانی مرتکب در حین ارتکاب جرم است.3738132 بنابر این در جنایات عمدی احراز قصد سلب حیات یا قصد ایران صدمات بدنی دیگر بر مجنی علیه کافی برای اثبات جرم است.353360 در واقع به اعتقاد گروهی از اندیشمندان، با توجه به مقید بودن جنایات عمدی به تحقق نتیجه، برای احراز وقوع این جرایم نیازمند دو سوء نیت عام و سوء نیت خاص که همان نتیچه جنایت است از یک سو و نیازمند علم مرتکب جرم به ممنوعیت افعال و نتایج مقصود او از سوی دیگر هستیم.727436 این در حالی است که در جنایات غیر عمدی اساساً سوء نیتی برای ارتکاب جرم وجود ندارد. اما ممکن است با حالاتی نظیر [[تقصیر]] یا بی مبالاتی روبرو شویم.596796 بنابراین در یک توضیح مختصر در راستای تفکیک مفاهیم این سه نوع جنایت، باید بگوییم در جنایات عمد، هیچگونه اشتباهی از سوی مرتکب چه در عمل  و چه در نتیجه وجود ندارد. در حالی که در دو گروه دیگر از جنایات، اشتباهاتی از مرتکب سر میزند که این اشتباهات در قتل شبه عمد منحصر به نتیجه  بوده و در خطای محض، فعل مرتکب را نیز در بر میگیرد.710192 بر همین اساس برخی معتقدند جنایت به طور کلی به دو دسته ی عمد و غیر عمد تقسیم می شود که جنایت های غیر عمد خود شامل شبه عمد و خطای محض هستند.804708 گروهی نیز معتقدند بر اساس تقسیم بندی مورد پذیرش قانون، می تواند از پنج نوع قتل و جنایت سخن به میان آورد: قتل عمد، قتل شبه عمد، قتل در حکم شبه عمد، قتل خطای محض، قتل در حکم خطای محض669388
== مستندات فقهی ==
بسیاری معتقدند نظر اکثر در فقه غیر مالکی، احادیث و اجماع این است که جنایت را باید به سه دسته فوق الذکر تقسیم کرد.1761068 در واقع می توان از قاعده « اتلاف در نفوس» سخن گفت که بر خلاف اتلاف در اموال، میتواند اقسام مختلفی داشته باشد که هر یکی از این اقسام قواعد ویژه خود را دارند.830848

نسخهٔ ‏۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۲۷

جنایت بر نفس، عضو و منفعت بر سه قسم عمدی ، شبه عمدی و خطای محض است.

توضیح واژگان

عمد در لغت به معنی قصد است. لذا جنایت عمد را میتوان جنایتی دانست که مرتکب در آن قصد جدی و اطمینان به ارتکاب رفتار و نتیجه آن دارد.293360 در این نو ع جنایات قاتل قصد ارتکاب جنایت دارد و از وسایلی نیز ممکن است استفاده کند که نوعاً منجر به نتیجه مقصود میشوند.292688

جنایت شبه عمد جنایتی است که در آن مرتکب قصد ارتکاب فعلی را بر مجنی علیه دارد. اما قصد نتیجه مجرمانه ای که از فعل حاصل شده است را ندارد.338648

جنایت خطایی اما جنایتی است که مرتکب در آن نقصد فعل مجرمانه را داشته است و نه قصد نتیجه ی محقق شده را.596796

نکات توضیحی تفسیری دکترین

تقسیم بندی قتل و سایر جرایم جسمانی «انسان»726708 به عمد، شبه عمد و خطا یکی از عمده ترین طرق تقسیم قتل و سایر جنایات است.292688این تقسیم بندی مبتنی بر احراز عنصر روانی مرتکب در حین ارتکاب جرم است.3738132 بنابر این در جنایات عمدی احراز قصد سلب حیات یا قصد ایران صدمات بدنی دیگر بر مجنی علیه کافی برای اثبات جرم است.353360 در واقع به اعتقاد گروهی از اندیشمندان، با توجه به مقید بودن جنایات عمدی به تحقق نتیجه، برای احراز وقوع این جرایم نیازمند دو سوء نیت عام و سوء نیت خاص که همان نتیچه جنایت است از یک سو و نیازمند علم مرتکب جرم به ممنوعیت افعال و نتایج مقصود او از سوی دیگر هستیم.727436 این در حالی است که در جنایات غیر عمدی اساساً سوء نیتی برای ارتکاب جرم وجود ندارد. اما ممکن است با حالاتی نظیر تقصیر یا بی مبالاتی روبرو شویم.596796 بنابراین در یک توضیح مختصر در راستای تفکیک مفاهیم این سه نوع جنایت، باید بگوییم در جنایات عمد، هیچگونه اشتباهی از سوی مرتکب چه در عمل و چه در نتیجه وجود ندارد. در حالی که در دو گروه دیگر از جنایات، اشتباهاتی از مرتکب سر میزند که این اشتباهات در قتل شبه عمد منحصر به نتیجه بوده و در خطای محض، فعل مرتکب را نیز در بر میگیرد.710192 بر همین اساس برخی معتقدند جنایت به طور کلی به دو دسته ی عمد و غیر عمد تقسیم می شود که جنایت های غیر عمد خود شامل شبه عمد و خطای محض هستند.804708 گروهی نیز معتقدند بر اساس تقسیم بندی مورد پذیرش قانون، می تواند از پنج نوع قتل و جنایت سخن به میان آورد: قتل عمد، قتل شبه عمد، قتل در حکم شبه عمد، قتل خطای محض، قتل در حکم خطای محض669388

مستندات فقهی

بسیاری معتقدند نظر اکثر در فقه غیر مالکی، احادیث و اجماع این است که جنایت را باید به سه دسته فوق الذکر تقسیم کرد.1761068 در واقع می توان از قاعده « اتلاف در نفوس» سخن گفت که بر خلاف اتلاف در اموال، میتواند اقسام مختلفی داشته باشد که هر یکی از این اقسام قواعد ویژه خود را دارند.830848