ماده 373 قانون امور حسبی

ماده ۳۷۳ قانون امور حسبی: در تصدیق انحصار وراثت به درخواست ورثه دادگاه حصه هر یک از ورثه را معین می‌نماید.

مواد مرتبط

• ماده ۳۷۲ قانون امور حسبی

توضیح واژگان

درخواست: به معنای خواهش، مطالبه، تقاضا، هم در امور کیفری وجود دارد و هم در امور مدنی، هرچند درخواست در امور مدنی مصادیق بیشتر و کاربرد فراوان‌تری دارد. مفهوم درخواست با دادخواست ارتباط زیادی دارد و تمییز آن‌ها از اهمیت فراوانی برخوردار است، چرا که در مورد درخواست لزومی ندارد که تشریفات خاص دادخواست رعایت گردد.

ورثه: به کسی می‌گویند که درصورت برخورداری از شرایط ارث و مبری بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می‌یابد.

انحصار وراثت: عبارت است از معلوم داشتن قطعی شمار میراث بران متوفی توسط مراجع ذیصلاح.

نکات توضیحی

تصدیق انحصار وراثت باید مبین دو مسئله باشد. اول، نسبتی که وارث یا ورثه به مورث خود دارند از متروکات به نحو اشاعه معین نماید. دوم، حصه هر یک از ورثه را از ماترک معین نماید. بدین ترتیب تکلیف بدهکاران متوفی یا متصرف اموال آن‌ها آسان می‌شود. در تصدیق انحصار وراثت سهام وراث به نحو اشاعه مشخص می‌شود. اما مطابق ماده ۳۷۳ قانون امور حسبی ورثه می‌توانند درخواست نمایند که سهام آن‌ها به صورت غیر اشاعه نیز مشخص گردد و دادگاه به این درخواست ترتیب اثر خواهد داد. در واقع قانونگذار به دلیل این که ممکن است وراث با مفهوم اشاعه آشنا نباشند جهت رفع شبهه ماده ۳۷۲ است.

رویه‌های قضایی

• در نظریه مشورتی شماره ۷/۷۳۴۰ مورخ ۱۳۷۹/۸/۲ اداره حقوقی قوه قضاییه مقرر می‌دارد: طبق ماده ۳۷۳ قانون امور حسبی دادگاه باید در تصدیق انحصار وراثت حصه هر یک از ورثه را معین نماید؛ لذا اگر ضمن گواهی به این تکلیف عمل نکند به درخواست ذینفع باید این کار را انجام دهد.
• رای دادگاه درباره اثر اصلاح قانون ارث بر ترکه تقسیم نشده مربوط به پیش از اصلاح (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۰۱۰۸)