ماده ۱۹۸ قانون مجازات اسلامی

رجوع از شهادت شرعی، قبل از اجرای مجازات موجب سلب اعتبار شهادت می شود و اعاده شهادت پس از رجوع از آن، مسموع نیست.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

رجوع از شهادت شرعی پیش از اجرای مجازات و حتی پیش از صدور حکم موجب سلب اعتبار از شهادت شرعی میشود.اما اعاده شهادت پس از برگشت از آن مسموع نیست. در واقع اهمیت کشف حقیقت و اجرای عدالت پیش بینی این رجوع را ایجاب کرده است. گفتنی است گاه جبران کیفرهای بدنی مبتنی بر چنین شهادت هایی امکان پذیر نیست.بنابراین بهتر است برای اثبات جرایم از پدیده های نوین علمی برای کشف جرم و اقدامات موثرتر دیگر، استفاده شود.

در این باره اگر خلاف واقع بودن شهادت بعد از صدور حکم قطعی باشد طبق ماده 240 قانون آیین دادرسی کیفری عمل میشود و چنانچه بعد از صدور حکم قطعی لازم الاجرا باشد، طبق ماده 272 قانون آیین دادرسی کیفری ،اعاده دادرسی تجویز میشود.

همچنین اگر این رجوع از شهادت موجب ضرر و زیان شود (شخص ثالث یا طرف دعوا) در صورت مطالبه مدعی خسارت، پرداخت آن ضرورت دارد.

برخی از نویسندگان معتقدند صرف بیان کذب و خلاف حقیقت بودن شهادت از سوی شاهد، خواه موجب آن بیان شود یا خیر، برای رجوع وی از شهادت کافی بوده و نیازی به اثبات آن نیست.

سوابق فقهی

به نظر می رسد فقهای امامیه در خصوص اثر رجوع از شهادت و بی اعتبار شدن آن اتفاق نظر دارند. همچنین برخی از فقها بیان داشته اند که در فرض رجوع از شهادت از سوی دو شاهد قبل از صدور حکم، حکم داده نمی شود و در فرض رجوع بعد از صدور حکم و استیفاء حق، حکم شکسته نمی شود.