ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

دندان ‌های اضافی به هر نام که باشد و به هر نحو که روییده باشد اگر در کندن آنها نقصی حاصل شود، ارش ثابت می‌ گردد و اگر هیچ گونه نقصی حاصل نشود ارش نیز ندارد. تبصره 1 ـ هرگاه در کندن دندان زائد نقصی حاصل نشود لکن جراحتی به‌ وجود آید، برای جراحت مزبور، ارش ثابت است. تبصره 2 ـ هرگاه در مورد اینکه دندان کنده ‌شده اصلی است یا زائد، تردید وجود داشته باشد و با رجوع به کارشناس، زائد یا اصلی ‌بودن آن مشخص نشود، اقل‌ الامرین از دیه دندان اصلی و ارش دندان زائد پرداخت می‌ شود.

پیشینه

در گذشته ماده 404 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370) در این خصوص وضع شده بود.1425960

نکات توضیحی تفسیری دکترین

برخی از حقوقدانان در خصوص کندن دندان های غیر اصلی مجنی علیه که تعداد دندان هایش بیش از بیست و هشت عدد است معتقدند که برای این دندان های اضافی نیز بیاد دیه پرداخت شود. اما برخی دیگر بر این باورند که در فرض باقی ماندن تعدادی از دندان های اصلی، برای دیگر ددان های غیر اصلی باید ارش تعیین شده و در این صورت لازم است دیه دندان های اصلی که باقی مانده اند کسر گردد.712944همچنین در خصوص دندان عقل نیز گروهی آن را دندانی زائد می دانند که ارش آن معادل دو الی سه درصد دیه کامل می باشد.712956 همچنین در خصوص نقص حاصل از کندن دندان های غیر اصلی، گروهی از حقوقدانان معتقدند لازم است در این خصوص به حاکم رجوع شود.712968 منتها در فرض عدم ایجاد نقص در اثر کندن این دندان ها، جریمه یا همان ارشی نیز ثابت نخواهد شد.چرا که جریمه را باید در مقابل نقص اخذ نمود.671288

سوابق فقهی

برخی از فقها دیه دندان زائد را یک سوم دیه دندان اصلی می دانند. منتها لازم است این دندان به تنهایی و بدون دندانی که بدان متصل است کنده شده باشد.2500328 لذا اگر این دندان منضم به دندان اصلی کنده شود، برای آن دیه ای نیست.2817228گروهی دیگر از فقها در خصوص افرادی که بیش از بیست و هشت دندان دارند، بیان داشته اند که در فرض ایراد جنایت بر این دندان های اضافی، اگر این دندان ها جزء دندان های اصلی فرد باشند، نسبت به دندان های بیست و هشتگانه باید دیه اخذ شده و در خصوص از بین رفتن باقی دندان های باید مقررات حکومت و ارش را جاری نمود.1394940 در این خصوص تفاوتی نمی کند که این دندان ها در جلوی دندان های اصلی روییده باشند یا پشت آن ها.4180508همچنین فقها ی امامیه در خصوص دندان عقل قائل به دیه مشخص و معینی نمی باشند.836572 آنان در پاره ای از موارد این دندان هارا جزء دندان های زائد دانسته اند که به دلیل محل قرار گیریشان به ندرت مورد جنایت قرار می گیرند. در فرض جنایت نیز، ارش آنان معادل دو الی سه درصد دیه کامل است.2500332این دندان های در حدود سی سالگی فرد روییده و چهار عدد هستند. منتها چنانچه در نتیجه کندن این دندان ها نقصی حاصل شود، گروهی از فقها بر این باورند که باید جریمه آن از سوی حاکم تعیین گردد. در فرض عدم ایجاد نقص نیز جریمه ای اخذ نخواهد شد.836584 در مقابل اما فقها ی عامه معتدقند دندان های عقل نیز بخشی از دندان های اصلی بوده و لذا تعداد دندان های دهان را سی و دو عدد می دانند. در نتیجه به باور این گروه از فقها دیه هر دندان معادل پنج شتر خواهد بود.836672